Neurodynamika i badanie neurologiczne.doc

NEURODYNAMIKA- TESTY NAPIĘCIOWE I NEUROMOBILIZACJE

Dysfunkcje narządu ruchu mogą wynikać z zaburzenia 3 podsystemów:

l        biernego- kości, stawy

l        czynnego- mięśnie

l        sterującego- układ nerwowy

→ aby stwierdzić skąd biorą się dolegliwości pacjenta należy go zbadać

→ 80% fizjoterapeutów nie bada swoich pacjentów

→ lekarz stawia diagnozę kliniczną natomiast fizjoterapeuta funkcjonalną (biomechaniczną)

BADANIE NEUROLOGICZNE

BADANIE PODMIOTOWE

l        wywiad jest integralnym i podstawowym elementem badania neurologicznego

l        w przypadku wielu chorób rozpoznanie opiera się tylko na wywiadzie (padaczka, migrena)

l        dane personalne, wiek, zawód (czynniki szkodliwe)

l        dolegliwości główne w chorobach układu nerwowego: bóle głowy, bóle i parestezje kończyn, zawroty głowy, zaburzenia świadomości (utrata przytomności), drgawki, zaburzenia widzenia (widzenie podwójne), niedowłady kończyn, zaburzenia chodu, zaburzenia w oddawaniu moczu i stolca, zaburzenia snu

l        dane dotyczące rozwoju choroby (kiedy, od kiedy, jak się zaczęło, jak objawy się rozwijają)

l        nagły początek- zaburzenia naczyniowe (udary), równie ostro ale nie tak gwałtownie przebiegają choroby zapalne, powolne narastanie objawów- nowotwór lub proces zwyrodnieniowy, przebieg z remisjami- SM

l        przebyte choroby, używki, obciążenia dziedziczne

BADANIE PRZEDMIOTOWE

l        obserwacja chorego przy wejściu do gabinetu, w trakcie wywiadu (spowolnienie ruchowe, niedowłady, ruchy mimowolne)

l        budowa, odżywienie, stan skóry, narządy wewnętrzne

l        tętno, ciśnienie tętnicze, temperatura ciała

l        badanie głowy (kształt, blizny, ubytki kostne, bolesność), wygląd twarzy, mimika

l        objawy oponowe- sztywność karku (pochylenie głowy), karkowy Brudzińskiego (odruchowe zgięcie kolan przy pochyleniu głowy)- zapalenie opon mózgowych, krwotok podpajęczy

1.      Nerwy czaszkowe:

l        nerw węchowy

l        nerw wzrokowy- ostrość wzroku, pole widzenia

l        nerw okoruchowy, bloczkowy i odwodzący- szerokość szpar powiekowych, opadanie powiek, zez, wytrzeszcz lub zapadnięcie gałki ocznej, ruchy gałek ocznych, oczopląs, szerokość źrenic (anisocoria), reakcja na światło

l        nerw trójdzielny- czucie na twarzy, bolesność gałązek itp.

l        nerw twarzowy

l        nerw przedsionkowo- ślimakowy- słuch

l        nerw językowo- gardłowy i błędny- mowa (dyzartria), połykanie, odruch wymiotny

l        nerw dodatkowy- czynność mięśni MOS i czworobocznych

l        nerw podjęzykowy- ruchy języka

2.      Układ ruchu:

l        oglądanie kończyn- nieprawidłowe ułożenie, ruchy mimowolne, drżenia, zaniki mięśniowe

l        ruch bierny i napięcie mięśni

l        ruch czynny i siła

l        zborność ruchów (ataksja), móżdżek i sznury tylne- próby palec- nos, palec- palec, diadochokineza, pięta- kolano, próba Romberga

l        badanie odruchów ścięgnistych- obecność, symetria, zniesienie, wzmożenie

l        badanie odruchów patologicznych- Babińskiego, Oppenheima, Rossolimo

3.      Badanie chodu:

l        chód paretyczny- niedowład wiotki

l        chód brodzący- nerw strzałkowy

l        chód kurczowy- spastyczność

l        chód koszący- hemipareza

l        chód drobnymi kroczkami- parkinsonizm

l        chód ataktyczny- ataksja tylnosznurowa

l        chód móżdżkowy

l        chód kaczkowaty- dystrofia

l        apraksja chodu- uszkodzenie płata czołowego

l        chód utykający- rwa kulszowa

4.      Czucie:

l        czucie powierzchniowe- dotyk, ból, temperatura, czucie dyskryminacyjne, dermoleksja

l        czucie głębokie- czucie ułożenia, czucie ruchu, czucie nacisku, czucie wibracji

l        bolesność uciskowa pni nerwowych

l        objawy rozciągowe np. Lasequa

5.      Badanie receptorów

Od części dystalnych do proksymalnych, nie za dużo naraz, nie za blisko siebie.

l        Powierzchowne → lekki dotyk

Badamy kawałkiem waty lub koniuszkiem palca. Nie przeciągać waty po skórze, nie łaskotać pacjenta. Skóry dotyka się w nierównych odstępach czasu. Dłuższe (10-15 sekund) przerwy.

l        Powierzchowne → ból

Badamy szpilką lub igłą. Każdy bodziec powinien mieć tą samą siłę- specjalny chwyt. Naprzemienne ukłucie tępym lub ostrym końcem. Jak znajdzie się problem to należy przesuwać się w kierunku prawidłowych odczuć dla ustalenia granic zaburzeń.

l        Głębokie → czucie pozycji

Bierne przemieszczenie kończyny, następnie pacjent odtwarza tę pozycję lub ją opisuje.

l        Głębokie → czucie ruchu

Bierne przemieszczenie kończyny, następnie pacjent odtwarza ruch lub opisuje jego przebieg. Najpierw ruchy obszerne, potem coraz mniejsze, badany stwierdza czy ruch przebiega w górę czy w dół (do błędu)

l        Głębokie → czucie siły

Zmiana siły nacisku

l        Bodźce korowe (połączone) → czucie wibracji

Widełki stroikowe o częstotliwości 128 Hz przykłada się do punktów kostnych. Badający przykłada stroik najpierw do punktów dystalnych a potem coraz to bliżej (jeśli nie ma zaburzeń czucia na obwodzie to nie bada się dalej). Badany ma odczuwać nie dotyk a wibracje.

l        Bodźce korowe (połączone) → rozróżnianie podwójnego dotyku

Cyrkiel o zmiennej szerokości. Naprzemienne dotykanie 2 lub 1 końcem cyrkla. Stopniowo zmniejsza się odległość między ramionami cyrkla. 

Normy: wzkaziciel <5 mm, palec mały < 7mm, paluch < 10 mm, udo <40 mm, plecy < 52 mm.

l        Barognozja → Specjalne przedmioty o takim samym rozmiarze ale różnej masie.

l        Stereognozja → rozpoznawanie różnych przedmiotów codziennego użytku poprzez dotyk

l        Grafestezja → rozpoznawanie liter lub znaków rysowanych na skórze

7.      Badanie odruchów głębokich (ścięgnistych)

Powstają w wyniku pobudzenia włókna doprowadzającego gamma przez rozciągnięcie mięśnia. Powoduje to pobudzenie pojedynczej synapsy nerwu ruchowego i wywołanie skurczu mięśnia.

Wzmożenie odruchów głębokich → uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego

Osłabienie odruchów głębokich → uszkodzenie obwodowego neuronu ruchowego i choroby mięśni.

Skala:

0- brak

1- osłabiony

2- prawidłowy

3- wzmożony

4- kloniczny, bardzo wzmożony

l        Odruch z mięśnia dwugłowego ramienia (C5-C6)

Opukiwanie końcowego przyczepu mięśnia. Zgięcie łokcia i pełna supinacja przedramienia.

l        Odruch promieniowy z mięśnia ramienno- promieniowego (C6)

Opukiwanie wyrostka rylcowatego kości promieniowej (przedramię lekko zgięte w stawie łokciowym, pomiędzy pronacją a supinacją).

l        Odruch z mięśnia trójgłowego ramienia (C6-C7)

Opukiwanie ścięgna mięśnia (przedramię zwisa luźno).

ZESPOŁY KORZENIOWE SZYJNE