Shaugnessy. Klasyfikacja metod.docx

(14 KB) Pobierz

Klasyfikacja metod obserwacji.     Shaughnessy

Metody obserwacji można podzielić ze względu na stopień w jakim obserwator wkracza w sytuację obserwowaną- obserwacja z interwencją i obserwacja bez interwencji), jak również z uwagi na stopień zapisu zachowania (czy zapisuje się całe zachowanie czy tylko jego partie).

Obserwacja bez interwencji

·         celem obserwacji w warunkach naturalnych jest opis zachowania, które pojawiają się w sposób niesprowokowany, oraz zbadanie związków pomiędzy zmiennymi

·         obserwacja w warunkach naturalnych nasila trafność zewnętrzną wyników badania.

·         Obserwacja w warunkach naturalnych jest istotną gdy ze względów etycznych i moralnych eksperyment nie jest dopuszczalny.

·         Etologowie posługują się obserwacją naturalną by opisać wrodzone wzorce zachowania zwierząt i ludzi. Etologowie w swoich obserwacjach stosują metody porównawcze.

Obserwacja z interwencją

Obserwacja z interwencją jest najczęstszą metodą stosowaną przez psychologów. Najczęstsze powody wykorzystania interwencji:

1.       Przyśpieszenie lub wywołanie zdarzeń, które naturalnie pojawiają się rzadko, lub wtedy gdy nie możemy je zaobserwować.

2.       Zbadanie ograniczeń reakcji organizmów poprzez systematyczne różnicowanie właściwości bodźca.

3.       Uzyskanie dostępu do sytuacji lub zdarzenia zwykle zamkniętego dla naukowej obserwacji.

4.       Stworzenie warunków w których wyznaczniki zdarzeń są kontrolowane, a zachowanie pojawiające się na nie- łatwo obserwowalne.

5.       Umożliwienie porównań zmiennych niezależnych dzięki manipulacji.

Trzy metody obserwacji z interwencją

Obserwacja uczestnicząca

Obserwacja zachowania przez osobę, która również odgrywa aktywną i znaczącą rolę w sytuacji lub w kontekście zapisywanego zachowania, nazywana jest obserwacją uczestniczącą.

W niezamaskowanej obserwacji uczestniczącej osoby badane wiedzą o obecności obserwatora. Ta metoda często jest stosowana przez antropologów w badaniach rożnych kultur i zachowania ich członków, żyjąc wśród nich.

Kiedy tożsamość obserwatora nie jest znana osobom obserwowanym mówimy o zamaskowanej obserwacji uczestniczącej. Zamaskowana obserwacja uczestnicząca została wykorzystana przez Rosenhana w badaniach nad warunkami wydawania diagnozy w szpitalach  psychiatrycznych.

Obserwacja uczestnicząca pozwala obserwatorowi na dostęp do zwykłych sytuacji które bywają niedostępne dla obserwacji naukowej. Obserwator zdobywa takie same doświadczenia, jak pozostałe osoby badane, co może być źródłem wglądu i zrozumienia danych osób lub grup.

Lecz ten typ obserwacji nie jest wolny od problemów metodologicznych. Poprzez identyfikowanie z osobami badanymi obserwator może utracić naukowy obiektywizm. Zagrożenie jest tym częstsze, im większe jest zaangażowanie. Drugi problem to wpływ obserwatora na zachowanie osób badanych. Jeśli interwencja wywołuje zachowania specyficzne dla warunków i zdarzeń spowodowanych przez obserwatora, trudno uogólniać rezultaty badania na inne sytuacje.

Wpływ badacza w obserwacji uczestniczącej na zachowanie badanych nie jest łatwy do określenia, należy bowiem rozważyć takie czynniki jak: fakt, czy obserwator jest zamaskowany, rozmiar grupy, do której obserwator wkracza, oraz rolę obserwatora. Większego wpływu obserwatora na zachowanie osób badanych można oczekiwać w sytuacji, kiedy grupa jest mała i kiedy rola obserwatora jest wyraźna.

Obserwacja ustrukturowana

Obserwację ustrukturowaną wykorzystuje się do rejestrowania zachowania, którego obserwacja w warunkach naturalnych byłaby trudna. Obserwator ją stosujący często wkracza w sytuację, wywołując interesujące go zdarzenie, co ułatwia jego zapis. O.u. można prowadzić tak w warunkach naturalnych, jak i w laboratoriach. Ten typ obserwacji jest kompromisem między bierną obserwacją interwencji w warunkach naturalnych a tym, co charakteryzuje metody laboratoryjne. Taki kompromis umożliwia prowadzenie obserwacji w warunkach bardziej naturalnych. Problemem metodologicznym jest to, że trudność w powtórzeniu oryginalnych procedur może uniemożliwić otrzymywanie podobnych rezultatów  powtarzając dane badanie. Niekontrolowane i nieznane zmienne mogą mieć istotny wpływ na kształt obserwowanego zachowania.

Eksperyment naturalny

Obserwator kontroluje przyczyny zdarzenia, by systematycznie mierzyć wpływ danej zmiennej na zachowanie. Tworzy grupę kontrolną i porównawczą i decyduje o umieszczeniu uczestników eksperymentu w różnych warunkach. Jest to jedna z najczęstszych metod wykorzystywaną przez ps. społeczną. W większości wypadków badani nie zdają sobie sprawy że biorą udział w eksperymencie. Często pojawia się w nim pozorant, który jest osobą poinstruowaną przez badacza i zachowuje się w określony sposób, kreując sytuację eksperymentalną

 

 

 

 

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin