Upośledzenie umysłowe.pdf

http://zespolwilliamsa.org Magdalena Giers Î Uzdolnienia muzyczne u osb z zespoþem Williamsa

1.4. UpoĻledzenie umysþowe

Poziom inteligencji pozostaje pod kontrolĢ wielu czynnikw genetycznych

i nabytych, a takŇe Ļrodowiskowych. Do jego pomiaru sþuŇĢ testy zdolnoĻci okreĻlajĢce

wiek umysþowy danej osoby. Iloraz wieku umysþowego i wieku metrykalnego

pomnoŇony przez 100 wyznacza iloraz inteligencji, ktry jest miarĢ inteligencji.

Kryterium upoĻledzenia umysþowego stanowi poziom poniŇej dwch odchyleı

standardowych od przeciħtnej. OsiĢgniħty iloraz inteligencji wyznacza poziom

upoĻledzenia umysþowego:

•

IQ w granicach 50-69 okreĻla upoĻledzenie w stopniu lekkim,

•

IQ od 35 do 49 to upoĻledzenie umiarkowane,

•

IQ w zakresie od 20 do 34 to upoĻledzenie znaczne,

•

IQ poniŇej 20 wyznacza upoĻledzenie gþħbokie.

Warto zaznaczyę, Ňe upoĻledzenie umysþowe nie jest odrħbnĢ jednostkĢ nozologicznĢ

(chorobowĢ), poniewaŇ nie jest wywoþywane zawsze przez tħ samĢ przyczynħ i nie

zawsze przebiega w podobny sposb, czego wymaga definicja jednostki nozologicznej.

Stanowi jedynie objaw, wynik dziaþania wielu rŇnorodnych czynnikw biologicznych,

psychologicznych i spoþecznych. Jest ostatecznym skutkiem procesw patologicznych

prowadzĢcych do znacznego obniŇenia sprawnoĻci intelektualnej i zdolnoĻci

przystosowawczych. ZasadniczĢ rolħ w powstawaniu upoĻledzenia umysþowego

odgrywajĢ czynniki genetyczne, w tym anomalie chromosomalne, zaburzenia zaleŇne od

jednego genu i zaburzenia wieloczynnikowe. StanowiĢ one 34% wszystkich czynnikw

odpowiedzialnych za gþħbsze upoĻledzenie. Przyczyn upoĻledzenia moŇna takŇe

upatrywaę w chorobach i infekcjach matki oraz naduŇywaniu alkoholu i nieprawidþowym

odŇywianiu siħ w okresie ciĢŇy. W okresie okoþoporodowym niebezpieczeıstwo stanowi

niedotlenienie i niedokrwienie oĻrodkowego ukþadu nerwowego pþodu i noworodka,

a takŇe urazy mechaniczne gþowy (Komender, 2002).

UpoĻledzenie umysþowe jest to nieosiĢgniħcie wþaĻciwego dla danego wieku

poziomu sprawnoĻci intelektualnej. UpoĻledzenie umysþowe wyraŇa siħ przede wszystkim

w zmniejszeniu umiejħtnoĻci, ktre ujawniajĢ siħ w okresie rozwojowym i decydujĢ

o oglnym poziomie inteligencji, czyli zdolnoĻci poznawczych (spostrzegania,

rozumowania, zapamiħtywania, uczenia siħ), spoþecznych, rozwoju mowy, sprawnoĻci

motorycznej oraz radzenia sobie w nowych sytuacjach. UpoĻledzenie umysþowe moŇe

Wszystkie prawa zastrzeŇone. Kopiowanie, modyfikacja, wprowadzanie do obrotu, publikacja, dystrybucja

w celach komercyjnych caþoĻci lub czħĻci bez uprzedniej zgody autorki - sĢ zabronione

http://zespolwilliamsa.org Magdalena Giers Î Uzdolnienia muzyczne u osb z zespoþem Williamsa

wystħpowaę samodzielnie lub z innymi zaburzeniami psychicznymi lub fizycznymi

(Komender, 2005).

Profil poszczeglnych funkcji i umiejħtnoĻci moŇe byę nierwnomiernie

uksztaþtowany, niektre aspekty mogĢ byę znacznie osþabione, a jednoczeĻnie pewne

zdolnoĻci mogĢ byę zachowane na dobrym lub nawet bardzo dobrym poziomie. Poziom

upoĻledzenia moŇe zmieniaę siħ w niewielkich granicach pod wpþywem ęwiczeı

i rehabilitacji (Wcirka, 2002).

Typowe objawy upoĻledzenia umysþowego to osþabienie zdolnoĻci rozumowania,

liczenia, abstrahowania, pojmowania nowych sytuacji, planowania dziaþaı, uwagi,

pamiħci i uczenia siħ, opanowania jħzyka i komunikacji, rŇnych aspektw orientacji oraz

zmiany w zakresie motywacji, ograniczenia sprawnoĻci ruchowej, zmiany

impulsywnoĻci, ograniczenia aktywnoĻci intencjonalnej oraz rŇne zmiany uczuciowoĻci.

CzħstoĻę wystħpowania upoĻledzenia umysþowego okreĻlanego za pomocĢ ilorazu

inteligencji ksztaþtuje siħ w granicach 3% populacji. PoglĢd sugerujĢcy okreĻlanie

upoĻledzenia umysþowego wyþĢcznie miarĢ ilorazu inteligencji zostaþ poddany ostrej

krytyce. WspþczeĻnie w celu ustalenia poziomu upoĻledzenia umysþowego nacisk

kþadzie siħ rwnieŇ na spoþeczne funkcjonowanie oraz zdolnoĻci adaptacyjne jednostki.

Wspþczynnik wystħpowania upoĻledzenia umysþowego zgodny z powyŇszĢ koncepcjĢ

spada do 1% (McLaren i Bryston, 1987, za: Kendall, 2004).

NaleŇy pamiħtaę, Ňe wskaŅnikiem dynamiki niedorozwoju umysþowego sĢ zmiany

w zakresie ilorazu inteligencji i przystosowania spoþecznego, jednakŇe efekty rozwojowe

osb upoĻledzonych umysþowo podlegajĢ indywidualnemu zrŇnicowaniu. Wpþyw na

funkcjonowanie osb o inteligencji poniŇej normy majĢ: stan zdrowia, obciĢŇenia

dziedziczne, rŇnice indywidualne, wpþywy Ļrodowiska i proces rewalidacji. RŇnice

wĻrd osb o takim samym stopniu upoĻledzenia dotyczyę mogĢ rŇnych sfer, np.:

percepcji sþuchowej i wzrokowej, pamiħci, uwagi, rozwoju mowy, koordynacji ruchowej,

dojrzaþoĻci spoþecznej oraz wad rozwojowych i zaburzeı wspþwystħpujĢcych

(KoĻcielak, 1984).

Wszystkie prawa zastrzeŇone. Kopiowanie, modyfikacja, wprowadzanie do obrotu, publikacja, dystrybucja

w celach komercyjnych caþoĻci lub czħĻci bez uprzedniej zgody autorki - sĢ zabronione

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: