1. Podaj wymagania użytkowe jakim powinny odpowiadać środki oznakowania poziomego
Poziome znaki drogowe są to umieszczone na powierzchni jezdni: linie, strzałki, symbole i napisy.
Wymagania użytkowe dotyczące oznakowania poziomego:
- trwałość fizyczna i trwałość barwy
- dobra widoczność w różnych warunkach atmosferycznych i przy różnym oświetleniu
- łatwość wykonywania (krótki czas schnięcia)
2. Scharakteryzuj znane tobie środki cienkowarstwowego oznakowania poziomego
Środki cienkowarstwowego oznakowania poziomego (umieszczanego na powierzchni jezdni):
Farby cienkowarstwowe 300¸600 mikronów. Nakładane bezpośrednio na powierzchnie jezdni. Nakładane ręcznie albo wózeczkiem.
Dwa rodzaje farb:
- farby rozpuszczalnikowe
- farby wodne
Oznakowanie może mieć dwie barwy:
- białą
- żółtą
3. SCHARAKTERYZUJ ŚRODKI GRUBOWARSTWOWEGO OZNAKOWANIA POZIOMEGO.
- masy plastyczne: a)jednoskładnikowe układane na gorąco 180-200 C (termoplastik) , b) kaltplastik na zimno
- taśmy profilowane w swojej strukturze zawierają elementy zwiększające ich porowatość (z jednej strony powierzchnia profilowana z drugiej gładka) Taśmy układamy na nawierzchnie zimne już istniejące przyklejamy i walcujemy lub na nawierzchnie gorące dopiero co wylane .
- elementy prefabrykowane (odblaskowe elementy punktowe)
- środki niekonwencjonalne (przejścia dla pieszych ,niebezpieczne odcinki dróg oznakowywane są różnymi kolorami nawierzchni
4. Wymień znane tobie środki oznakowania pionowego :
1- Koncesjonowane –metalowy podkład ,farby pigmentowe(aluminiowe są 2 razy droższe od ocynkowanych )
2- Odblaskowe –wykorzystujemy odbicia : a) zwierciadlane b) rozproszone c) odblaskowe to wykorzystujemy
Stosujemy kilka rodzajów folii na podkładzie aluminiowym: a) folia I generacji używane na drogach zamiejskich III kl b) folia II generacji (regulowana struktura mikro kulek) c) folia III generacji (mikro kulki rozmieszczone nieregularnie w regularnej strukturze) używane na autostradach .
3- Podświetlane –powinny zawierać wysokiej klasy uszczelki odpornych na czynniki klimatyczne biologiczne ,muszą zawierać odwodnienie , zasilanie 220v .Od tych znaków powoli się odchodzi koszt od 90-350zł
4- O zmiennej treści –w miejscach gdzie wymagana częsta zmiana organizacji ruchu . Wyróżniamy znaki :żaluzjowe (dwa stany jest informacja albo nie albo dwa stany )
5- Obrotowe –trójkątne pryzmy wymagane aby były szczelne
6- Roletowe- wewnątrz znaku przewijają się kolejne znaki
7- Z wyświetlaczami diodowymi i światłowodowe – diodowe 2-3 stany , światłowodowe –strzałki nad jezdniami
8- Wyświetlacze prędkości – można podzielić na :
a) listwowe (mechaniczne)
b) mozaikowe ,segmentowe
c) komory sygnalizatorów .
Wszystkie powinny posiadać od 4-8 stanów a ich zmiany nie mniejsze niż 5km/h
9- Specjalnego znaczenia –znaki kasetowe (podobnie do podświetlanych ) dotyczą głównie przejść dla pieszych .
Inne gabaryty , dodatkowe podświetlenie (żółta pulsująca lampa ) .Znaki te powinny być w łatwy sposób interpretowane przez kierowców .Można podzielić na
a) znaki wyoblone widoczne z trzech stron
b)znaki bezpiecznej prędkości (autostrady)
c) powtarzacze znaków pionowych umieszczane na jezdni z taśmy perforowanej
5. Podaj wymagania użytkowe jakim powinny odpowiadać środki oznakowania pionowego.
1. Przyciąganie uwagi kierowców
2. Dobra czytelność znaku i rozpoznawalność
3. Dobra widoczność w nocy oraz w warunkach ograniczonej widoczności
Aby w/w wymagania były spełnione : właściwa forma znaku (wymiar znaku), są 4 kategorie małe, średnie, duże, największe /// odpowiednia lokalizacja znaku (usytuowanie w stożku ostro widzenia kierowcy) /// właściwa ilość znaków (w terenie niezbędne min. znaków, niedopuszczać aby znaki miały sprzeczne informacje) /// znaki powinny być w odpowiedni sposób utrzymane (okresowa konserwacja - mycie, uzupełnianie ubytków) /// jednolitość oznakowania - dany znak powinien być stosowany w jednolity sposób w analogicznych sytuacjach. Wyjątek znaki niekonwencjonalne
6. Scharakteryzuj odblaskowe środki oznakowania pionowego
Wykorzystujemy odbicia : Zwierciadlane ,rozproszone ,odblaskowe .Do nich stosujemy kilka rodzajów folii na podkładzie aluminiowym: folia I generacji ,Folia II generacji ( regularna struktura miro kulek) ,folia III generacji(mikro kulki rozmieszczone nieregularnie w regularnej strukturze )
7. Wymień znane tobie rozwiązania znaków pionowych o zmiennej treści
· Roletowe - wewnątrz znaku przewijają się kolejne znaki
· Z wyświetlaczami diodowymi i światłowodowe – diodowe 2-3 stany , światłowodowe –strzałki nad jezdniami
· Wyświetlacze prędkości – można podzielić na : a) listwowe (mechaniczne) b) mozaikowe ,segmentowe c) komory sygnalizatorów . Wszystkie powinny posiadać od 4-8 stanów a ich zmiany nie mniejsze niż 5km/h
8. Scharakteryzuj sposoby mocowania tarcz znaków pionowych
Na jednym maszcie możemy umieszczać maksymalnie 3 znaki, dwa z nich muszą być w linii poziomej. Do tego celu używamy wysięgników których są 3 rodzaje : jednoramienne, dwuramienne i jednoramienne przeznaczone do mocowania znaków dwustronnych. Podstawy znaku mocujemy u jego dołu a z drugiej strony wykonujemy mocowania do masztu. Coraz częściej zamiast strzemion do mocowania stosujemy opaski (cybanty). Do znaków podświetlanych stosujemy skrzynki przyłączowe (zawierają bezpieczniki i listwy przyłączowe)
9. Wymiń parametry charakteryzujące cechy (wymagania) fotometryczne układu optycznego komory sygnalizatora drogowego.
· Liczba barw stosowana w dowolnym sygnalizatorze powinna być możliwie najmniejsza. Należy unikać w sygnalizacji barw które stanowią zmieszanie kolorów z trójkąta barw
· Wymaga się odpowiedniej jakości fotometrycznej (oceniamy ja po przez luminancję) po przez barwę na efektywnej powierzchni znaku i przy znakach odblaskowych promieniowanie zwrotne
· Nie może występować efekt lśnienia w warunkach nocnych, znak nie może ginąć na jakimś tle
· Rozkład luminancji, związany jest z rozpoznawalnością znaku (niedopuszczalne jest aby jedna barwa była bardziej postrzegana od drugiej)
· Efektywna powierzchnia znaku, ze wzgl. na różne własności oświetleniowe w dzień i w nocy, pozycje barw powinny odpowiadać zakresom z trójkąta barw
· Promieniowanie zwrotne charakteryzuje własności refleksyjne materiałów odblaskowych
10. Podaj i uzasadnij charakterystykę rozkładu światłości dla komory sygnalizatora
Wymagana liczba barw w dowolnym sygnalizatorze powinna być możliwie najmniejsza .Należy unikać w sygnalizatorach barw które stanowią zmieszanie kolorów z trójkąta barw. Charakterystyki jasności światła wykazują max. natężenie przy odchyleniu sygnalizatora równym zeru zarówno w płaszczyźnie pionowej i poziomej .Natężenie spada równomiernie dla odchylenia dodatniego i odchylenia ujemnego .Największa jasność występuje dla światła czerwonego co świadczy że będzie ono najlepiej widoczne z dużej odległości i przy ograniczonej widoczności .światło koloru zielonego ma łagodny przebieg charakterystyki w związku z tym intensywność barwy zielonej w mniejszym stopniu zależy od kąta pochylenia sygnalizatora względem obserwatora
11. Na czym polega efekt fantomowy w układzie optycznym sygnalizatora drogowego i jakie istnieją sposoby jego eliminowania .
Efekt fantomowy – zakłócenie podawanego przez komorę sygnału spowodowane zew . źródłem światła
( słońce ).
Eliminowanie poprzez umieszczenie przesłon ( filtra – plaster miodu , siatka ) , rezygnacja z dolnej części zwierciadła , zastosowanie daszków ochronnych ( 20 – 30 ) – nie eliminuje fantomu do końca , barwna soczewka przed odbłyśnikiem , barwienie samego odbłyśnika .
Odbicie promieni od zew . soczewki sygnalizatora eliminujie się go przez umieszczenie filtrów na danym elemencie , przez osłony ( daszki ) , nachylenie sygnalizatorów .
Najlepszy efekt zlikwidowania to odchylić sygnalizator do góry ok.5 i mały daszek ok. 30 cm .
Odbicie promieni od żarówki ( promień na elemencie żarówki ulega skupieniu ) efektu tego nie da się w żaden sposób usunąć
12. Wymień znane tobie rodzaje efektu fantomowego i wskaż miejsca ich powstania
Fantomem w układach optycznych sygnalizatorów nazywamy zjawisko polegające na zakłóceniu sygnału przez światło padające na ten układ z zewnątrz (na ogół jest to światło słoneczne)
Wyróżnić można 3 rodzaje tego zjawiska:
- fantom odbiciowy wewnętrzny
- fantom odbiciowy zewnętrzny
- fantom rzeczywisty (często nazywany także trwałym lub stałym)
Efekt fantomowy powstaje wewnątrz lub na zewnątrz soczewki.
14. Elementy składowe typowego sygnalizatora drogowego
1. Zestaw sygnałowy (Daszek Drzwiczki Uszczelka komory Uszczelka soczewki Soczewka Żaluzja Żarówka Odbłyśnik Komora Oprawka żarówki)
2. Konsola KZ
3. Maszt sygnalizacyjny
4. Fundament
5. Głowica GSm
15. Jakie zadania powinien realizować sterownik lokalny
1. Zadanie sterowania bezpośredniego - polega na wyświetlaniu odpowiedniego sygnału o odpowiedniej sekwencji, na wyświetlaniu prędkości na odcinkach między skrzyżowaniami, sterowanie znakami o zmiennej treści.
2. Zadanie realizacji programu sygnalizacyjnego – nadzorowanie sterownika nadrzędnego, zgrywanie programu, np. realizacja sygnału żółty pulsujący, program wstępny.
3. Zadanie obsługi pulpitu sterowniczego – możliwość podglądu pracy sterownika, pulpit dla policjanta ma 4 f-cje, diagnostyka sterownika za pomocą laptopa, zgłoszenie sterownika do pracy, wybór rodzaju pracy typu zdalna, lokalna, sygnalizacja stanów awaryjnych (wszystkich typów awarii), testowanie sterownika.
4. Zadanie komunikacji – występuje w sterownikach przewidzianych do pracy skoordynowanej w sensie lokalnym, do pracy w systemach sterowania.
5. Zadanie kontroli poprawności działania sterownika – kontrola kolizji, kontrola sygnałów sprzecznych, kontrola przepalenia się żarówki, bezpiecznika w obwodach, uszkodzenie elementów zabezpieczających, kontrola realizacji programu sygnalizacyjnego, układ kontroli minimalnych czasów międzyzielonych, zielonych, i czerwonych.
6. Zadanie obsługi detektorów – dostarcza informacji o stanie detektorów (czy są zajęte, czy czas zajętości jest większy od wartości progowej).
7. Zadanie kontroli napięcia zasilania i podtrzymania zegara – zegar powinien mieć dodatkowe zasilanie bateryjne, które powinno utrzymywać w działaniu przez 24h
16. Funkcje realizowane w ramach zadania kontroli poprawności działania sterownika
Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu. Nadzór wszystkich urządzeń w systemie i podejmowanie decyzji o tym jak sterownik ma zadziałać w sytuacjach awaryjnych (uszkodzenie stacji detektorowej) Dokonywane jest śledzenie pewnych sekwencji sygnałów przychodzących ze sterownika nadrzędnego
17.Scharakteryzuj znane Tobie metody realizacji programu sygnalizacji w sterowniku lokalnym.
Program sygnalizacji może być realizowany w strukturze pionowej lub poziomej.
Z pionowego podziału wynikają metody:
1.krok po kroku - W metodzie tej program składa się z przedziałów sygnalizacyjnych, których czas jest równy krokowi zegarowemu generatora podstawy czasu. Licznik impulsów określa dł. cyklu sygnalizacji oraz czasy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych stanów grup sygnalizacyjnych.
Realizacje:
-stały generator podst. czasu (np. 1 sekundowy) i licznik o określonej pojemności zależnej od dł. cyklu
-licznik podst. czasu o stałej pojemności, programowany generator podst. czasu.
2.przedział po przedziale - W metodzie tej program składa się z przedziałów o programowanym czasie ich trwania.
Podstawowe elementy:
-stały lub regulowany generator podst. czasu
-licznik impulsów generatora
-licznik przedziałów sygnalizacji
-układy programowania czasów przedziału sygnalizacji
-układy programowania liczby przedziałów w cyklu sygnalizacyjnym
-układy programowania struktury programu.
Realizacja:
-poprzez sumowanie przedziałów w każdej grupie
-poprzez reagowanie grupy na zmianę przedziału sygnalizacji
-poprzez realizację sygnałów żółtych w grupie.
3.faza po fazie - Program sygnalizacji jest podzielony na pewnego rodzaju fazy sygnalizacji. W ramach każdej fazy jest pewna liczba przedziałów sygnalizacyjnych. Każda z faz realizowana jest metodą przedział po przedziale. W metodzie tej istnieje pewien przepis, który określa warunki przebywania w danym przedziale.
4.sterowania grupami sygnałowymi - W metodzie tej operuje się hipotetycznymi chwilami początków i końców syg. zielonego. Metoda wymaga:
-określenia macierzy kolizji
-określenia macierzy czasów międzyzielonych
-określenia wektora min. czasów zielonych i czerwonych
-macierzy przyporządkowania detektorów do poszczególnych grup sygnałowych.
18.Bloki(BL.)funkcjonalne sterownika lokalnego SSU
BL. Zasilania- z napięcia sieciowego wytwarza napięcie stałe.
BL. Licznika- dzieli częstotliwość wejściową zasilacza, na częstotliwości 1Hz i 2Hz
BL. Programatora- programuje momenty rozpoczęcia realizacji poszczególnych sygnałów
BL. Sterowania grupami sygnalizacyjnymi
BL. Wykonawczy- zawiera ukł. Wykonawcze
BL. Kontroli kolizji sygnałów zielonych (ziel w kolizji)
BL. Kontroli sygnałów czerwonych (przepalenie ost. Ż)
BL. Kontroli sygnałów sprzecznych (czer+ziel)
BL. Koordynacji i akomodacji
BL. Wyboru sterowania- do selekcji programów sygn..
BL. Zegara tygodniowego - automatycznie wybierania program
BL. Termostatu- reguluje temp. wewnątrz obudowy.
19. Wymień znane tobie rodzaje sterowników mikroprocesorowych oraz scharakteryzuj zalety jakie związane są z zastosowaniem sterownika mikroprocesorowego.
Sterownik mikroprocesorowy to taki który ma mikroprocesor w układzie sterowania. W nowoczesnych sterownikach powinny być co najmniej 2 mikroprocesory pracujące równolegle w celu zwiększenia bezpieczeństwa i niezawodności
ZALETY: -więcej grup sygnałowych
-więcej programów sygnalizacji
-możliwość realizacji dowolnego algorytmu sterowania
-wyższa niezawodność
-łatwość i wielokrotność programowania (EPROM)
-współpraca z wieloma detektorami
-mogą współpracować w systemach z komputerowych centrach sterowania (komunikacja modemowa)
Rodzaje sterowników mikroprocesorowych : NH FR80iFR90; MSR; MSP95;
20. Scharakteryzuj warstwy oprogramowania układu realizacji programu sygnalizacji w sterowniku mikroprocesorowym
Oprogramowanie - składa się z dwóch warstw:
- Warstwa systemowa – opracowana przez konstruktorów sterownika, jednolita dla danego urządzenia. Każda zmiana systemowa wiąże się ze zmianami cech danego sterownika (tworzymy nowy sterownik)
- Warstwa sterująca – dla inżyniera ruchu. Programowana dla każdego skrzyżowania niezależnie, programuje się:
- tablicę stanów międzyzielonych
- minimalne czasy sygnałów
- rodzaje sygnałów w grupach
- zasady selekcji programów i kryteria ich wyboru
21. Jakie klasy błędów mogą być wyróżnione w sterowniku mikroproc. i jakie reakcje sterownika należy przewidzieć (zaprogramować) dla poszczególnych klas błędów.
Kategoria błędów:
1. Niegroźne (brak sygn.ziel.dla pieszych)
2. Dosyć groźne (brak któregoś sygn. czerw.)
3. Fatalne(kolizja zielonych, sygn sprzeczne)
Nadzór pracy realizowany jest co kilkaset milisekund(300),sprawdzane są napięcia zwrotne zasilające sygnalizatory-stan braku lub nadmiar ustanowi błąd. W sterownikach tych definiuje się stopień błędu(ok.3 rodzaje błędów).Przy błędach
Małego znaczenia definiujemy ile takich błędów musi wyst. aby sterownik przeszedł w procedurę awaryjną. Przed przejściem w tryb awar. próbuje jeszcze uaktywnić poprawne dział.
Typy reakcji na stan awaryjny:
-załączanie sygn. żółtych puls. – załączanie programu awaryjnego.
-w/w z dołączaniem zasilania w gałęziach czerwonych
-wyłączanie wszystkich sygn.
-normalna praca ster. Z wykryciem nieprawidłowości
- dla lokalnych na pulpicie (wyświetlane)
- dla koordynacji w jednostce nadrzędnej
...
Transport-materialy