Teleskop Hubble'a.txt

00:01:57:Maj 2009 r.
00:01:59:Za chwilę siedmiu astronautów|zostanie wystrzelonych
00:02:02:w najbardziej ryzykownš i wymagajšcš misję,|jaka kiedykolwiek została przeprowadzona w kosmosie.
00:02:12:To doć ciekawe przeżycie, kiedy się tam siedzi|i ma się wiadomoć, że zegar odlicza minuty do startu.
00:02:18:Kiedy przygotowania się skończš,|trzeba wyjć i po prostu to zrobić.
00:02:26:W porzšdku.
00:02:29:Nie jest to aż takim ryzykiem, jak jazda na|rolkach rodkiem ulicy w godzinach szczytu.
00:02:34:Realizacja marzeń wišże się z pewnym ryzykiem,|ale mylę że warto je podjšć,
00:02:38:by mieć co opowiadać swoim dzieciom.
00:02:40:A marzenia się spełniajš.
00:02:44:To co jak wigilijny poranek,|kiedy nie można się doczekać prezentu.
00:02:48:Jak wstaję mam wielki umiech na twarzy,|idę jeć niadanie i czuję się naprawdę cudownie.
00:02:53:Teraz najbardziej oczekiwanš przeze|mnie rzeczš jest odpalenie silnika.
00:02:58:Chcę już wystartować.
00:03:01:Mylę, że dziadek miał|na mnie największy wpływ.
00:03:06:Patrzylimy przez lornetkę,|a on opowiadał mi o niebie.
00:03:10:Nie miałem pojęcia,|że kiedy czeka mnie podróż do gwiazd.
00:03:14:Ale tak się stało.
00:03:16:Przemylałem sobie całš misję|i zadawałem pytania:
00:03:21:Co może pójć nie tak?|Czy jestemy na to gotowi?
00:03:29:To ostatnia szansa,|żeby uratować teleskop Hubble'a.
00:03:58:Tutaj żyjemy,|na pięknej planecie Ziemia,
00:04:03:ogrzewanej przez wiatło naszej|najbliższej gwiazdy - Słońca.
00:04:09:Kiedy tak się na to wszystko patrzy,|człowiek zaczyna się zastanawiać:
00:04:14:Czy w tej czarnej przestrzeni może|być jeszcze jedno takie miejsce?
00:04:19:Czy kto tam jeszcze jest?
00:04:25:Najbliższe gwiazdy sš miliardy mil stšd,|ale nie powstrzymało to nas przed ich eksploracjš.
00:04:34:Pierwszy był Galileusz.
00:04:36:Wieki póniej zbudowalimy|na prawdę magicznš maszynę,
00:04:41:której nawet on nie mógłby|sobie wyobrazić.
00:04:46:Sunnyvale, California 1989 r.
00:04:47:Kosmiczny teleskop Hubble'a.
00:04:51:Jego budowa zajęła ponad 10 lat i|pracowało przy niej ponad 10 tys. osób.
00:04:58:Był to pierwszy tego typu obiekt,|który miał zostać wystrzelony na ziemskš orbitę.
00:05:10:Kwiecień 1990 r.
00:05:12:Ci astronauci zostali wybrani do|przetransportowania teleskopu w kosmos.
00:05:18:Załoga wystrzelona została na pokładzie wahadłowca|Discovery z Centrum Kosmicznego Kennedy'ego.
00:05:51:Z odbiciem morza i ziemskich|chmur na swojej obudowie,
00:05:56:wielki, srebrny ptak został wypuszczony,|by unosił się 500 km nad naszymi głowami.
00:06:13:Wkrótce zacznie on przesyłać nam|zrobione przez siebie zdjęcia.
00:06:19:Czy w końcu odkryjemy|tajemnice wszechwiata?
00:06:25:Czy odkryjemy inne wiaty|podobne do naszego?
00:06:34:Cały wiat czekał,|aż Hubble otworzy swoje wielkie oko.
00:06:43:Inżynierowie odkryli,|że teleskop ma uszkodzone zwierciadło.
00:06:47:Jedno z luster teleskopu jest wypaczone,|w wyniku czego
00:06:51:zdjęcia przez niego wykonywane nie wiele|różniš się od tych wykonywanych z Ziemi.
00:06:56:Grudzień 1993 r.
00:06:59:Upłynęły trzy długie lata,|zanim astronauci mogli powrócić na orbitę,
00:07:03:z próbš naprawy|uszkodzonego teleskopu.
00:07:13:Zainstalowali dwa instrumenty,|które zawierały potężne soczewki kontaktowe.
00:07:21:Naukowcy mieli nadzieję,|że nowe soczewki wyostrzš niewyrany obraz.
00:07:33:Ponad przepięknym Przylšdkiem Dobrej Nadziei,|Hubble został ponownie wypuszczony.
00:07:42:W cišgu następnych 10 lat,|trzy załogi astronautów
00:07:46:naprawiały i ulepszały|zakres widzenia teleskopu,
00:07:50:przenoszšc nas w miejsca,|które nam się nawet nie niły.
00:07:59:W serii zdumiewajšcych zdjęć,
00:08:02:Hubble odsłonił przed nami potężnš|zorzę polarnš na Saturnie.
00:08:11:Ukazał nam umierajšcš gwiazdę|w Gwiazdozbiorze Helixa.
00:08:23:W Gwiazdozbiorze Orła,|znanym jako Filary Stworzenia,
00:08:28:pokazał nam miejsce|narodzin gwiazd.
00:08:34:I Myszy, parę skręconych galaktyk|rozrywajšcych się w swoim grawitacyjnym tańcu.
00:08:43:Hubble wykonywał tak|dokładne fotografie,
00:08:46:że na ich podstawie możemy|podróżować w te miejsca.
00:08:52:Możemy się udać w|prawdziwš, kosmicznš podróż.
00:08:56:Ta jasna gwiazda,|która nas mija, to Syriusz.
00:09:00:To jedna z najbliższych ziemskich gwiazd,|znajdujšca się w odległoci 80 bilionów kilometrów.
00:09:06:Teraz zmierzamy w kierunku|trzech małych gwiazd, zwanych Pasem Oriona.
00:09:15:Odległoci tutaj sš tak ogromne,|że mierzy się je w latach wietlnych.
00:09:20:Jeden rok wietlny to w|przybliżeniu 10 bilionów kilometrów.
00:09:25:Pas Oriona znajduje się|1500 lat wietlnych stšd.
00:09:28:Oznacza to, że podróżujemy teraz|z prędkociš 250 bilionów km/s.
00:09:38:Zaraz zbadamy tę czerwonš chmurę,|położonš tuż pod Pasem Oriona.
00:09:43:Nazywana jest ona Mgławicš Oriona.
00:09:57:W tych chmurach dziejš|się zdumiewajšce rzeczy.
00:10:07:Jeli spojrzymy na nie przez Hubble'a,|zobaczymy je w zupełnie inny sposób.
00:10:18:Schodzimy teraz do ogromnego kanionu,|który szeroki jest na 150 bilionów kilometrów.
00:10:42:To gwiezdny żłobek.
00:10:48:Największe z młodych gwiazd|sš w samym centrum tego żłobka.
00:10:53:Ich energia tworzy|niewiarygodnie silne wiatry,
00:10:57:które przemierzajš ten rozległy|kanion z prędkociš 8 milionów km/h.
00:11:08:Wiatry te wydmuchały potężny otwór|po stronie zwróconej ku Ziemi,
00:11:15:dajšc nam możliwoć wglšdu|w tajemne życie gwiazd.
00:11:29:Największa gwiazda otoczona|jest gromadš małych gwiazd,
00:11:34:z którch każda tworzy|swojego rodzaju kokon.
00:11:40:Wiatr z wielkiej gwiazdy|dmucha tak mocno w te małe,
00:11:45:że tworzy fale wstrzšsowe po|ich bokach i długie ogony za nimi.
00:11:51:Dlatego włanie astronomowie|nazywajš te dziwne obiekty "kijankami".
00:11:58:W każdym z tych kokonów znajduje|się młody układ słoneczny.
00:12:08:Pewnego dnia te "kijanki" zmieniš|się w pełni rozwinięte układy słoneczne,
00:12:12:ale cišgłe podmuchy wiatru|mogš zahamować ich rozrost.
00:12:27:Kiedy spojrzymy w spokojniejszy|obszar żłobka Oriona,
00:12:31:znajdziemy potwierdzenie,|że planety tworzš się wokół innych gwiazd.
00:12:46:Kiedy powstało Słońce, a Ziemia jeszcze nie istniała,|nasz układ słoneczny mógł wyglšdać włanie tak.
00:12:59:Być może tak narodzilimy|się my i nasz wiat.
00:13:14:Kosmiczny Teleskop Hubble'a,
00:13:16:który pozwolił nam zajrzeć głęboko|w czas i przestrzeń kosmosu,
00:13:19:z jakociš, o której wczeniej|astronomowie mogli tylko pomarzyć,
00:13:22:boryka się z problemami.
00:13:24:Ale nowe kwestie zwišzane|z bezpieczeństwem w kosmosie,
00:13:26:stawiajš naprawę Hubble'a|pod znakiem zapytania.
00:13:29:Katastrofa promu kosmicznego|Columbia w 2003 roku
00:13:34:zmusiła NASA do ponownego|przemylenia programu.
00:13:36:NASA odwołała ostatniš|misję serwisowš teleskopu Hubble'a.
00:13:39:W Waszyngtonie, senator Barbara Mikulski|skierowała zarzut przeciwko tej decyzji
00:13:43:i twierdzeniu administratora|NASA pana Sean'a O'Keefe'a,
00:13:47:że utrzymanie Hubble'a przy życiu|nie jest warte ryzyka ani kosztów z nim zwišzanych.
00:13:51:Hubble nie jest zużyty,|więc nie ma potrzeby go naprawiać.
00:13:57:Jeli nic z tym nie zrobimy,|w przecišgu 2 lat
00:13:59:jego żyroskopy i baterie się zużyjš,|a my stracimy nad nim kontrolę.
00:14:09:Ale projektanci lotu|wyszli z planem redukcji ryzyka.
00:14:14:Jeli podczas startu|statek zostałby uszkodzony,
00:14:16:mógłby zostać wysłany drugi,|który uratowałby załogę.
00:14:25:Mogliby się przedostać z|jednego statku na drugi.
00:14:33:Ale najpierw damy im to wypróbować.
00:14:40:Zamierzamy wysłać misję serwisowš do|Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, zanim będzie za póno.
00:14:52:Kwiecień 2009 r.
00:14:53:Rozpoczyna się ostatnia misja.
00:14:55:Po raz pierwszy zapasowy orbiter|będzie czekał w gotowoci,
00:14:58:i w razie potrzeby|będzie służył pomocš.
00:15:02:Kilka tygodni przed startem,|załoga Hubble'a ciężko trenuje.
00:15:09:Astronauci ćwiczš w tym ogromnym basenie,|zlokalizowanym w Centrum Kosmicznym Johnson'a.
00:15:15:Stwarza on warunki podobne do tych,|jakie panujš przy zerowej grawitacji.
00:15:21:Pod powierzchniš wody umieszczony|jest model Hubble'a rzeczywistych rozmiarów.
00:15:31:Ciekawostkš jest, że teleskop ten|można wycelować dokładnie w dany punkt
00:15:35:i utrzymać jego pozycję|za pomocš żyroskopów.
00:15:40:- Trzymam cię za nogi.|- Muszę się trochę przysunšć.
00:15:43:Zaraz przyczepimy mojego|partnera do wnętrzna teleskopu.
00:15:52:Musimy być bardzo ostrożni.|Kawał ze mnie chłopa, a muszę się zmiecić do rodka.
00:15:57:Problemem jest,|jak mam wejć w to ciasne miejsce.
00:16:01:Musi tam pracować|i być unieruchomiony.
00:16:06:Może używać tylko jednej ręki poród|tych wszystkich głowic naprowadzajšcych.
00:16:13:A one nie lubiš wstrzšsów.|Gdy zakłóci się ich funkcjonowanie, stanš się bezużyteczne.
00:16:18:Wtedy cały teleskop|stanie się bezużyteczny.
00:16:26:Mike Massimino, znany jako Mass,|już raz serwisował Hubble'a.
00:16:35:John Grunsfeld, ten z lewej,|jest astrofizykiem i montażystš.
00:16:41:Odbył na Hubble'a więcej|podróży niż ktokolwiek inny.
00:16:46:Dla Mike'a Good'a, znanego jako Bueno,|będzie to pierwsza podróż w kosmos.
00:16:51:Żegna się włanie|ze swojš żonš, Joan.
00:16:55:Wkrótce wszyscy pożegnajš się|z rodzinš i przyjaciółmi.
00:17:01:Operator ramienia, Megan McArthur,|opisuje ostatnie godziny przed startem.
00:17:07:Zawsze lubiłam być nad oceanem,|otoczona przez wydmy i morskie roliny.
00:17:14:Bardzo to dla mnie uspokajajšce.|To dobre miejsce do odpoczynku.
00:17:20:Umysł wypoczywa i można pomyleć o|czym innym, niż tylko o starcie.
00:17:30:W końcu nadszedł dzień startu.
00:17:32:11 maja 2009 r.
00:17:34:Nie jest żadnš tajemnicš,|że kosmos to niebezpieczne miejsce.
...