Położnictwo noworodek, wcześniak..doc

Noworodek urodzony przedwcześnie.

Noworodek z ciąży trwającej krócej niż 37 tygodni lub 259 dni, lub ważący mniej niż 2500g  to noworodek urodzony przedwcześnie.

Cechy noworodka urodzonego przedwcześnie:

·         Masa urodzeniowa poniżej 2500g

·         Skóra czerwona, cienka, pomarszczona, pokryta meszkiem

·         Tkanka tłuszczowa słabo rozwinięta

·         Twarz ma wygląd starczy i jest pomarszczona

·         Paznokcie są cienkie i nie wyrastają poza opuszki palców

·         Duża głowa

·         Cienkie kończyny

·         Kości czaszki nie zrośnięte

·         Pępek bliżej spojenia łonowego

·         Nie wykształcone małżowiny uszne

·         U chłopców jądra nie zstępują do moszny

·         U dziewcząt wargi sromowe większe nie pokrywają mniejszych

·         Oddech przyspieszony, niemiarowy

·         Mogą nie występować odruchy ssania i połykania

·         Regulacja ciepłoty ciała jest słaba

·         Obniżone napięcie mięśniowe

·         Łatwo dochodzi do wymiotów, ulewania, zachłyśnięć

·         Przyczyny wcześniactwa:

Ø      Ze strony matki – choroby serca i układu krążenia, moczowego, oddechowego, różne choroby zakaźne, zatrucia ciążowe, niedorozwój narządów rodnych, nieprawidłowe usadowienie łożyska, operacje, urazy psychiczne i fizyczne, ciężka praca zawodowa podczas ciąży, wiek matki ( <16 r.ż. lub >35 r.ż.)

Ø      Ze strony płodu – wady, zakażenia, zamartwica.

Noworodek donoszony.

Noworodek z ciąży trwającej powyżej 37 tygodni  i ważący więcej niż 2500g to noworodek donoszony.

Cechy noworodka donoszonego:

·         Masa urodzeniowa powyżej 2500g

·         Większe rozmiary główki w stosunku do tułowia

·         Skóra bladoróżowa, może być pokryta mazią płodową, cienka, delikatna, miękka, silnie unaczyniona, pokryta małą ilością meszku

·         Układ mięśniowy w pierwszych dniach wykazuje wzmożone napięcie

·         Pępek po środku między spojeniem łonowym a wyrostkiem mieczykowatym

·         Wykształcone małżowiny uszne

·         Zrośnięte kości czaszki

·         Reaguje na bodźce smakowe, dotykowe, bólowe i świetlne

·         Odruchy występujące u noworodka donoszonego to :

Ø      Odruch płaczu (krzyku) – wyraża jakąś potrzebę, w mniejszym stopniu (do 6 mies.)jest wyrazem stanu emocjonalnego.   

Ø      Odruch ssania – powodowany przez drażnienie okolic ust, języka, warg; wywołuje ruchy łączące w sobie ssanie, oddychanie, połykanie; zanika w 1 r.ż. (zastępuje go odruch otwierania ust)

Ø      Odruch szukania pokarmu (ryjkowy) – zwrot twarzy dziecka w kierunku bodźca dotykowego, z wysuwaniem języka i skurczem warg.

Ø      Odruch chwytny górny – podrażnienie i ucisk dłoni powoduje silny skurcz palców    2-5; utrzymuje się do 3 mies.ż.

Ø      Odruch chwytny dolny – uciśnięcie nasady palców stopy wywołuje toniczne ich zgięcie; wygasa przed 10 mies. ż., warunkuje naukę stania i chodzenia.

Ø      Odruch Moro – jest to odruch obejmowania. Polega na tym, że po uderzeniu w materac, na  którym leży noworodek, dochodzi do zgięciu obu rączek w stawach łokciowych przy równoczesnym ich wyrzuceniu do przodu i odwodzeniu paluszków.

Ø      Odruch pełzania – gdy noworodka ułoży się na brzuszku i dotknie dłonią jego podeszwy, obserwuje się  odruch odpychania kończyn.

Ø      Odruch Babińskiego – przy podrażnieniu podeszwy zginanie palucha ku górze, a reszty palców, rozsuniętych wachlarzowo-ku dołowi; do 2 r.ż. może występować fizjologicznie, potem jest to objaw uszkodzenia dróg piramidowych.

·         U chłopców jądra są w mosznie

·         U dziewcząt wargi sromowe większe pokrywają mniejsze

Skala Virginii Apgar.

Do oceny stanu ogólnego noworodka donoszonego służy skala Apgar.

8 – 10 ptk. Stan dobry

4 – 7 ptk. Stan średni

0 – 3 ptk. Stan ciężki

Urazy okołoporodowe.

Ø      Niedowład Erba – dotyczy korzonków C5  i C6 . Ramię zwisa bezwładnie wzdłuż tułowia w rotacji wewnętrznej i pronacji, brak zgięcia w stawie łokciowym, odruch chwytny zachowany. Zajęcie korzenia C4 (nerw przeponowy) objawia się wdechowym ustawieniu klatki piersiowej, niesymetrycznymi ruchami wdechowymi, przyspieszeniem oddechów, bezdechami.

Ø      Niedowład Klumpke -  dotyczy korzonków C7 i Th1  brak odruchu chwytnego.

Ø      Zespół Hornera – wąskie źrenice, wąska szpara powiekowa, zapadnięta gałka oczna, inne zabarwienie tęczówki.

Ø      Przodogłowie

Ø      Krwiak

Piśmiennictwo.

„ Pediatria Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalistycznego.” Pod redakcją Anny Dobrzańskiej i Józefa Ryżko; Urban & Partner; Wrocław 2004, dodruk 2006.

„Położnictwo i ginekologia.” Janusz Kiciński; PZWL; Warszawa 1974.

„Położnictwo ćwiczenia podręcznik dla studentów medycyny.” Prof. Dr hab. Michał Troszyński; PZWL; Warszawa 2003.

1