4_modul.pdf

(375 KB) Pobierz
Modu³ II
Barbara Boroś
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami w przebiegu ciąży,
zakażeniach połogowych i schorzeniach ginekologicznych
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami
w przebiegu ciąży, zakażeniach połogowych
i schorzeniach ginekologicznych
1. Karmienie piersią
1.1. Przygotowanie matki do karmienia piersią przed porodem
1.2. Przygotowanie matki i dziecka do karmienia
2. Pielęgnowanie noworodka dojrzałego, donoszonego
3. Pielęgnowanie noworodka niedojrzałego
4. Obserwacja i pielęgnowanie ciężarnej z poronieniem zagrażającym
4.1. Postępowanie pielęgnacyjne w niepomyślnym zakończeniu ciąży
5. Postępowanie pielęgnacyjne w najczęstszych stanach zapalnych
i zakażeniach narządu rodnego kobiety
6. Przygotowanie kobiet do operacji ginekologicznej i postępowanie pielęgnacyjne po operacji
Słownik
Bibliografia
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
1
Barbara Boroś
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami w przebiegu ciąży,
zakażeniach połogowych i schorzeniach ginekologicznych
1. Karmienie piersią
Mleko matki stanowi nieocenione źródło pokarmu dla mającego narodzić się dziecka. Jak
potwierdzają badania, mleko matki jest najbardziej przystosowane dla potrzeb dziecka.
Jest zrównoważone pod względem zawartości białek, tłuszczu, węglowodanów, soli
mineralnych, pierwiastków śladowych i witamin. Karmienie piersią jest najlepsze zarówno
dla dziecka, jak i dla matki. W kobiecym mleku znajduje się wiele składników
odżywczych, m.in.:
Białko
Występuje przede wszystkim w postaci kazeiny i laktoalbuminy, która ma ogromne
znaczenie — nie wywołuje alergii. Mleko kobiece jest lepiej przyswajalne. U dziecka nie
występują zaparcia. Ponadto mleko matki zawiera białka nośnikowe, np.: laktoferynę,
która chroni dziecko przed anemią oraz aminokwasy, takie jak: tauryna i cystyna.
Tauryna wpływa korzystnie na proces trawienia, ułatwia wchłanianie tłuszczów, wpływa
na rozwój ośrodkowego układu nerwowego i siatkówki oka, natomiast cystyna na rozwój
mózgu i tkanek oka. Okres trawienia białka kobiecego wynosi około półtorej godziny.
Tłuszcze
Występują głównie w postaci nienasyconych kwasów tłuszczowych. Mają duże znaczenie
dla rozwoju centralnego układu nerwowego.
Węglowodany
Występują w postaci laktozy, której zawartość jest prawie dwukrotnie wyższa aniżeli
w mleku krowim. Laktoza składa się z glukozy i galaktozy. Glukoza stanowi dla dziecka
materiał energetyczny, natomiast galaktoza jest niezbędna przy prawidłowym
dojrzewaniu układu nerwowego.
Sole mineralne
W pokarmie kobiecym znajduje się optymalna ilość fosforu, wapnia i sodu.
Żelazo
U dzieci karmionych piersią bardzo rzadko w pierwszych miesiącach życia występuje
niedokrwistość z niedoborem żelaza. Żelazo zmagazynowane w okresie płodowym
w wątrobie oraz to dostarczone z pokarmem matki w zupełności pokrywa
zapotrzebowanie dziecka karmionego piersią do 5–6 miesiąca życia.
2
Barbara Boroś
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami w przebiegu ciąży,
zakażeniach połogowych i schorzeniach ginekologicznych
Witaminy
Zawartość witamin w pokarmie matki uzależniona jest od sposobu jej odżywiania.
U kobiety, która źle się odżywia, w pokarmie znajduje się mniejsza ilość
witaminy A, C i K.
Sekrecyjna immunoglobulina A (SIgA)
SIgA chroni dziecko przed chorobami przewodu pokarmowego, chorobami układu
oddechowego, przed alergią.
Makrofagi
Ich zadaniem jest unieszkodliwianie bakterii i grzybów. Produkują laktoferynę,
immunoglobuliny z grupy A, a także element eliminacji czynnika alergizującego.
Lizosym — chroni dziecko przed infekcjami.
Siara to gęsty żółtawy płyn, wydzielany w pierwszych dniach po laktacji. W porównaniu
z mlekiem dojrzałym zawiera więcej białka, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, sodu,
cynku, a mniej węglowodanów, tłuszczów, witamin rozpuszczalnych w wodzie. W siarze
występuje największe stężenie gatunkowo swoistych sekrecyjnych przeciwciał SIgA.
Ponadto siara zawiera enzymy w stanie czynnym: lipazę, lizosym, laktazę
i antyutleniacze: ß-karoten i witaminę E. Działa również przeczyszczająco — ułatwia
bowiem pasaż jelitowy i wydalanie smółki.
Mleko przejściowe — pojawia się między 3 i 5 dniem po porodzie.
Mleko dojrzałe — pojawia się po dwóch tygodniach po porodzie. Utrzymanie laktacji
w tym okresie uzależnione jest od częstości i skuteczności karmienia dziecka.
Mleko matki wcześniaka w porównaniu z mlekiem dojrzałym zawiera mniej laktozy i
witaminy C a więcej białka, IgA, laktoferyny. Jest bardziej dostosowane do jego potrzeb
i możliwości trawiennych.
3
Barbara Boroś
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami w przebiegu ciąży,
zakażeniach połogowych i schorzeniach ginekologicznych
1.1. Przygotowanie matki do karmienia piersią przed porodem
Każda ciężarna powinna mieć przekazane informacje dotyczące korzyści płynących dla
dziecka i dla matki z tej formy karmienia. Powinna również wiedzieć, że karmienie piersią
przez pierwsze 6 miesięcy po porodzie dostarcza dziecku niezbędnych immunoglobulin
chroniących dziecko przed infekcjami. Ma też bardzo duże znaczenie dla rozwoju więzi
emocjonalnej pomiędzy matką i dzieckiem. Dokarmianie i dopajanie jest niewskazane,
gdyż są przyczynami zaburzeń laktacji.
Karmienie piersią pozwala na szybszy powrót do wyglądu sprzed ciąży niż karmienie
sztuczne. Jest wygodne i ekonomiczne. Zapobiega krwotokom, utracie żelaza
i nowotworom. Jest to także sposób na naturalną regulację płodności.
Pielęgniarka/położna powinna zademonstrować prawidłowe pozycje i przystawienie
dziecka do piersi (przy użyciu lalki), co zapobiega zastojom mleka, uszkodzeniom
brodawek i zapewnia dziecku wystarczającą ilość mleka.
1.2. Przygotowanie matki i dziecka do karmienia
Jeżeli u matki wykonane było cesarskie cięcie, mogą wystąpić trudności w doborze
właściwej pozycji. We wczesnym okresie pooperacyjnym zalecane jest leżenie w łóżku na
boku lub pozycja, w której matka leży płasko a dziecko na niej. W późniejszym okresie
pozycja siedząca z poduszką na ranie pooperacyjnej.
Niezależnie od doboru pozycji, każda z nich powinna być wygodna oraz bezpieczna dla
matki i dziecka. Musi zapewnić możliwość kontaktu fizycznego (przytulenia dziecka), nie
utrudniając mu ssania. Pielęgniarka/położna powinna pomóc wybrać najbardziej
korzystną pozycję dla matki i jej dziecka.
Można zalecić następujące pozycje:
1. Pozycja siedząca — matka siedzi wygodnie z dobrze podpartymi plecami (pod plecy
można włożyć poduszkę bądź miękki złożony kocyk). Dziecko leży na przedramieniu
matki (zwrócone brzuszkiem do brzucha matki) na położonej na kolanach poduszce,
dzięki czemu znajduje się na odpowiedniej wysokości.
4
Barbara Boroś
Pielęgnowanie noworodka, kobiety z powikłaniami w przebiegu ciąży,
zakażeniach połogowych i schorzeniach ginekologicznych
2. Pozycja leżąca na boku — ten rodzaj pozycji jest wskazany szczególnie bezpośrednio
po porodzie, kiedy boli krocze lub po cięciu cesarskim. Dziecko powinno być ułożone
na boku z główką ułożoną na przedramieniu matki brzuszkiem zwrócone do brzucha
matki.
3. Pozycja leżąca na plecach — matka leży na plecach, dziecko ułożone jest na brzuchu
matki. Główka dziecka znajduje się trochę wyżej niż reszta ciała.
4. Pozycja z nóżkami pod pachą — matka siedzi wygodnie. Plecy są podparte. Nóżki
dziecka znajdują się pod pachą matki. Jedna dłoń matki podtrzymuje główkę dziecka,
kark. Przedramię matki podtrzymuje plecy dziecka.
Przy karmieniu dziecko musi być wybudzone i ułożone tak, aby jego usta znajdowały się
na poziomie brodawki sutkowej. Głowa, szyja i plecy dziecka powinny być utrzymane
w linii prostej.
Przy przystawieniu dziecka do piersi matka powinna:
ująć pierś od spodu czterema palcami, kciuk spoczywa na wierzchu (pozycja dłoni
typu C),
brodawką sutkową dotknąć górnej i dolnej wargi dziecka (w ten sposób pobudza się
odruch szukania),
poczekać aż dziecko szeroko otworzy usta,
szybkim ruchem przytulić głowę dziecka do piersi, tak aby uchwyciło brodawkę
sutkową wraz ze znaczną częścią otoczki,
sprawdzić, czy dziecko jest prawidłowo przystawione do piersi.
U dziecka prawidłowo przystawionego do piersi wargi są wywinięte, a broda i czubek nosa
dotykają piersi. Jeżeli dziecko płacze, matka musi przerwać karmienie. Kolejną próbę
podejmuje po uspokojeniu dziecka. Jeżeli matka czuje, że dziecko nie jest prawidłowo
przystawione do piersi, również musi przerwać karmienie. W tym celu wkłada palec
w kącik ust dziecka, uciska pierś do dołu i wysuwa brodawkę.
Czas trwania karmienia może być różny. Niektóre dzieci najadają się w ciągu kilku minut,
inne potrzebują ssać mleko przez kilkanaście bądź kilkadziesiąt minut.
Karmienie „na żądanie” ma miejsce wtedy, kiedy dziecko chce jeść. Karmienie „według
potrzeb” ma miejsce wtedy, kiedy o karmieniu dziecka decyduje ono samo (jest głodne)
lub matka (ma wypełnione piersi).
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin