NLP_w_biznesie.doc

NLP w biznesie

- 48 -

1

Andrzej Batko

Czy Twój umysł może Ci pomóc ?

Zacznijmy od małego eksperymentu. Oto instrukcja: „Nie myśl o niebieskim!”

O czym pomyślałeś? Właśnie o niebieskim, tak jak zrobiłaby to większość ludzi. Czasem mówisz sobie „Tylko się nie denerwuj!” i poziom adrenaliny zaczyna wzrastać. Czyżby Twój umysł byt nieposłuszny i robił Ci na złość? Wręcz przeciwnie- posłusznie wykonuje wszystkie Twoje polecenia, z tym że nie dogadaliście się o co Ci chodzi, ponieważ mówicie trochę różnymi językami.

Na początku lat siedemdziesiątych na Uniwersytecie Santa Cruz prowadzono badania, zmierzające do ustalenia czym różni się myślenie i zachowanie ludzi odnoszących spektakularne sukcesy w różnych dziedzinach od tych którzy są przeciętni. Autorami projektu byli informatyk R. Bandler i lingwista J. Grinder którzy miedzy innymi badali w jaki sposób ludzie komunikują się sami ze sobą oraz z innymi. Odkryli oni, że podświadomość człowieka posługuje się bardzo uproszczoną wersją języka, na przykład nie rozumie zaprzeczeń. Aby zrozumieć polecenie „Nie myśl o niebieskim” Twój umysł najpierw przywołuje znaczenie słów „kolor niebieski” czyli obraz niebieskiego koloru i dopiero wówczas wie czego ma NIE robić. Ale jest za późno bo już pojawiła się myśl o „niebieskim” polecenie zostało wykonane na opak.

Ktoś kto zna mechanizmy komunikacji z podświadomością może wpływać na siebie i na innych w sposób znacznie bardziej skuteczny. Najczęściej mówimy 'Tylko się nie denerwuj, mam Ci coś ważnego do powiedzenia” doprowadzając bliskich do palpitacji serca. Chcąc aby ktoś spokojnie wysłuchał tego co masz do powiedzenia powiedz „Mam Ci coś do powiedzenia, usiądźmy spokojnie”.

Sami ze sobą też porozumiewamy się za pomocą mowy wewnętrznej i jeżeli znasz język swojego umysłu to możesz mieć więcej wpływu na to co i jak myślisz, jak się czujesz, jak się zachowujesz i pośrednio na to jak cię postrzegają inni ludzie.

Jednak nie tylko to co mówisz do siebie w myślach ma wpływ na to jak się czujesz i jakie osiągasz rezultaty. Również w latach 70 tych amerykański ekspert psychologii sportu T. Galloway odkrył, że sportowcy, którzy przed startem wytwarzają w umyśle obrazy np. dobrze wykonanego skoku osiągają szybciej lepsze wyniki niż ci, którzy tego nie robili. Jeszcze ciekawsze było sprawdzenie co się stanie gdy sportowiec wyobrazi sobie porażkę lub nieudany skok. Okazało się, że wynik jest wyraźnie słabszy. Przy pomocy zdań jakich używasz w swoim myśleniu oraz towarzyszących im wyobrażeń w pewnym sensie programujesz swój umysł i swoje zachowanie. I niestety często programujesz negatywnie, tak jakbyś planował odnieść porażkę. Przypomnij sobie co myślisz i jakie wyobrażenia przepełniają Twój umysł przed ważnym spotkaniem. Czy należysz do tych osób, których umysł podsuwa im nieprzyjemne obrazy własnej porażki, która ma nadejść? A może mówisz do siebie 'Tylko się nie denerwuj!” ?

Jak sobie radzić z niechcianymi i przeszkadzającymi emocjami oraz jak zniwelować skutki „negatywnego auto-programowania” wiedzą sportowcy i nieliczni ludzie, którzy korzystają z ciągle jeszcze elitarnej wiedzy na temat metod rozwoju umysłu i treningu mentalnego. Trening mentalny od wielu lat stosują czołowi sportowcy, astronauci i podobno agenci do tajnych służb w USA. A to oznacza, że są skuteczne i że jeżeli sprawdzają się w wyczynowym sporcie i lotach na księżyc to tym bardziej mogą być użyteczne w osiąganiu sukcesów, zawodowych i osobistych w życiu każdego człowieka.

Jedną z najprostszych technik, które każdy może stosować samodzielnie jest technika „Mentalnego gruntowania”. Przed ważną dla Ciebie rozmową lub spotkaniem poświęć 15 minut na następujące ćwiczenie:

Stwórz w wyobraźni krótki film, w którym widzisz siebie 30 minut PO zakończeniu rozmowy lub spotkania. Odniosłeś sukces i teraz wspominasz tę rozmowę i spotkanie. W tym wspomnieniu widzisz siebie spokojnego, skoncentrowanego ale na luzie. Po wyrazie swojej twarzy wdzisz, że czujesz się tam dobrze i masz jasny umysł. Ludzie z którymi rozmawiasz mają wyraz zachwytu na twarzach. Słyszysz swoje doskonałe odpowiedzi, spokojne i pewne siebie brzmienie własnego głosu.

Obejrzyj to wspomnienie (cały film) 3 razy za każdym razem doskonaląc ten obraz. Gwarantuję Ci, że będziesz na tej rozmowie czuł się bardziej opanowany, na luzie, mając większe poczucie kontroli nad swoimi emocjami.

Czy to wystarczy aby odnieść sukces w życiu? A czy wierzysz, że jest Ci przeznaczony? Czy chciałbyś aby Ci się poszczęściło w życiu? Kto by nie chciał aby udało mu się znaleźć fascynującą, doskonale płatną i twórczą pracę?

Chiałbym zwrócić uwagę na sformułowania, których użyłem „...aby się poszczęściło...”, i „...udało się...”. Wszystkie te zwroty zakładają pewną losowość, przypadkowość i brak kontroli z Twojej strony. Trochę tak jakby to była gra losowa. I dla wielu ludzi sukces zawodowy i osobisty jest grą losową, w której powodzenie zależy od czegoś tak ulotnego jak „łut szczęścia”, coś co przychodzi z zewnątrz i na co nie mają wpływu. A jak jest naprawdę? Jak jest naprawdę nie ma najmniejszego znaczenia, ponieważ jeśli wierzysz w „łut szczęścia” i „uśmiechy fortuny” to jest to prawda. Jeśli wierzysz, że jest inaczej to też jest to prawda. W obu przypadkach wystarczy się rozejrzeć, przecież dookoła jest mnóstwo przykładów, które potwierdzają oba punkty widzenia! Jak to możliwe?

Aby to wyjaśnić, odwołam się do powszechnie znanych doświadczeń. Wszyscy znają zjawisko „epidemii ciąży” które polega na tym, że ciężarna kobieta nagle zaczyna dostrzegać na ulicach inne ciężarne kobiety i to w dużej liczbie. Podobnie dzieje się gdy kupisz sobie coś nowego, na przykład płaszcz i nagle zaczynasz dostrzegać inne kobiety w takich samych płaszczach! Czy rzeczywiście nagle pojawiło się mnóstwo kobiet w ciąży ubranych w Twój nowy płaszcz? A może byty tam cały czas tylko przedtem ich nie dostrzegałaś? Rzeczywistość się nie zmieniła, zmienił się tylko kierunek Twojej uwagi.

Jest to jak najbardziej naturalne zjawisko, którym steruje pewna część ludzkiego mózgu (tzw. struktura siatkowata), która kieruje Twoją uwagę na to o czym właśnie intensywnie myślisz i jak radar wyławia z otoczenia to co pasuje do Twoich myśli. Ten sam mechanizm działa w przypadku przekonań, jeśli np. wierzysz, że bez znajomości nie da się znaleźć dobrej pracy to na pewno znajdziesz wiele przykładów, które to potwierdzą. Jeśli wierzysz, że to nie jest prawdą to dostrzeżesz w otoczeniu przykłady które to potwierdzą. I często, wyniki Twoich działań również to potwierdzą i to w co wierzysz stanie się w Twoim przypadku prawdą.

Doskonałym przykładem są wyniki pewnego eksperymentu, który przeprowadzili w USA, psychologowie społeczni. Przed rozpoczęciem roku szkolnego losowo przyporządkowano każdemu uczniowi przypadkową liczbę jako jego iloraz inteligencji. Liczby te nie miały nic wspólnego z prawdziwymi ilorazami inteligencji uczniów. Następnie podzielono uczniów na dwie grupy tak, że w jednej grupie byli uczniowie z „niskim ilorazem” a w drugiej z „wysokim ilorazem”.

Jednego nauczyciela poinformowano, że będzie uczył uczniów o bardzo niskiej inteligencji a drugiego, że będzie pracował z uczniami o wysokiej inteligencji. Ponadto zobowiązano nauczycieli do zachowania tajemnicy na temat poziomu intelilgencji uczniów w obu grupach. Eksperyment przerwano przed czasem ponieważ okazało się, że uczniowe z „niskim ilorazem” zaczęli otrzymywać coraz słabsze oceny a uczniowie z wysokim coraz lepsze. Przekonania nauczycieli zaczęły kształtować rzeczywistość. Wbrew popularnym wyobrażeniom to nie rzeczywistość kształtuje przekonania lecz na odwrót!

Twoje przekonania też kształtują Twoją rzeczywistość, jeśli jesteś przekonany, że możesz odnieść sukces to Twoje szansę na sukces wzrastają, i odwrotnie jeśli wątpisz lub wręcz masz silne przekonanie, że nie masz szans to Twoje szansę będą maleć, ponieważ Twoje przekonanie będzie wpływać na Twój stan emocjonalny i motywację a te z kolei na całe Twoje zachowanie i sposób funkcjonowania.

Zapewne w tym momencie myślisz „No dobrze ale czy można, przestać wierzyć w jedno i zacząć wierzyć w coś innego?”. Tak, bo przecież robiłeś to już wiele razy! Tylko przypomnij sobie różne rzeczy w które wierzyłeś będąc dzieckiem a dzisiaj już nie wierzysz. Ludzki umysł posiada taką opcję, która pozwala zmieniać przekonania i niektóre z nich naprawdę warto zmienić. Na przykład warto pozbyć się ograniczających przekonań na swój temat:

„Jestem pewien, że nie nadaję się do prowadzenia własnej firmy” „Nie wierzę, że mogę mieć wpływ na swoje życie” „Sukcesu nie można odnieść uczciwymi metodami”

Zasianie wątpliwości w takim przekonaniu nie jest łatwe przy pomocy świadomego wysiłku lub tak zwanej siły woli, ponieważ są one mocno osadzone w podświadomości tworząc pewne nawyki mentalne i emocjonalne. Zmienić je można przy pomocy doświadczonego doradcy, który zna odpowiednie techniki i pokieruje procesem zmiany.

Coraz bardziej ostanio popularne warsztaty (NLP, autohipnoza, Trening Odporności Mentalnej,) treningu mentalnego, psychologii perswazji, rozwoju osobistego oferują techniki i strategie, które pozwalają osłabiać ograniczające przekonania i kreować w ich miejsce nowe, bardziej przydatne.

Na koniec, pomyśl czy masz jakieś ograniczające przekonanie na swój temat. Na przykład na temat własnych zdolności lub możliwości w jakiejś sferze Twojego życia. Wyobraź sobie co byłoby możliwe dla Ciebie gdybyś nie miał tego przekonania? Pomyśl co by się stało gdybyś zaczął wątpić w to ograniczenie. Czy wiesz jakie możliwości zacząłbyś brać pod uwagę? A o jakich możliwościach jeszcze nawet nie myślisz?

Czym jest Programowanie Neuro Lingwistyczne? Programowanie Neuro Lingwistyczne (NLP) jest:

1.    Wiedzą na temat subiektywnego doświadczenia

2.    Modelem skutecznej komunikacji

3.    Narzędziem zmiany osobistej

Rozwój NLP rozpoczął się we wczesnych latach siedemdziesiątych, gdy Richard Bandler, matematyk i terapeuta Gestalt oraz John Grinder wówczas dobrze zapowiadający się profesor lingwistyki, rozpoczęli badania nad pracami trójki wybitnych terapeutów, powszechnie uznawanych za ekspertów w swoich dziedzinach.

Ekspertami, których pracę Bandler i Grinder obserwowali, byli:

•    Fritz Perls, twórca terapii Gestalt

•    Virginia Satir, terapeutka rodzinna

•    Dr. Milton H. Erickson, ekspert w dziedzinie medycznej hipnozy

Pomimo, że każda z tych osób używała pozornie różnych metod uważano, że każda z nich uzyskiwała niemalże „magiczne rezultaty” w pracy z klientami. W wyniku tych badań, Bandler i Grinder odkryli, że u podłoża tej „magii” leżą pewne podstawowe procesy, pozwalające na osiąganie wyjątkowych rezultatów w pracy terapeutycznej.

NLP jest modelem

Proces użyty w tych badaniach przez Bandlera i Grindera określamy mianem „modelowania” co oznacza, że w badaniach opierano się nie na tym co Perls, Satir lub Erickson myśleli, że robią lecz na zaobserwowanych w rzeczywistości wzorach zachowania oraz strukturach lingwistycznych używanych przez nich w trakcie pracy. Bandler i Grinder osobiście przetestowali te wzory aby sprawdzić czy uda im się osiągnąć identyczne wyniki. Gdy okazało się, że w wyniku tej procedury udało im się uzyskać zbliżone wyniki, opracowali procedury pozwalające na skuteczne uczenie tego osób trzecich.

Podejście to doprowadziło do zaskakującego odkrycia, że strukturę umożliwiającą skuteczne nauczanie jej ma nie tylko „magia terapeutyczna” ale też każda forma ludzkiej komunikacji.

Jeszcze bardziej zaskakujące okazało się odkrycie, że NLP może być użyte w celu odtworzenia każdej formy ludzkiego zachowania, umiejętności a szczególnie umiejętności na najwyższym poziomie kompetencji. Obserwacje z ostatnich 15 lat pokazały, że NLP wniosło znaczący wkład do dziedzin terapii, oświaty, zarządzania oraz medycyny.

NLP jest syntezą

Aby zrozumieć cały materiał zgromadzony w czasie budowania modelu subiektywnego doświadczenia, Bandler i Grinder sięgnęli do innych dziedzin wiedzy, włączając neurologię, psychologię, lingwistykę oraz teorię systemów. Imię, które nadali tej dziedzinie odzwierciedla ten fakt.

Neuro - ponieważ całe nasze doświadczenie jest odbierane i reprezentowane przez zmysły oraz system nerwowy.

Lingwistyczne- ponieważ nasze doświadczenia są kodowane, przechowywane, przekazywane i przetwarzane przy pomocy języka.

Programowanie - ponieważ ludzkie interakcje zachodzą w systemach a doświadczenie składa się z sekwencji bądź „programów” (określenie to wywodzi się bardziej z cybernetyki niż z nauk komputerowych).

NLP jest również postawą

Współtwórca NLP Richard Bandler twierdzi, że „NLP jest postawą i metodologią, które wytworzyły techniki.”

• Postawa ta jest oparta na zainteresowaniu ludźmi oraz przekonaniu, że każde
doświadczenie jest rzadką i niepowtarzalną okazją do nauczenia się czegoś nowego.

• Metodologia jest sposobem myślenia o człowieku i studiowania jego zachowania oraz jego procesów komunikacyjnych.

Technologia jest zbiorem technik pozwalających na organizowanie percepcji zachowania, umożliwiających osiąganie często zaskakujących i ekologicznych wyników.

Pokrótce; NLP jest stanem świadomości oraz zespołem umiejętności które pozwalają na budowanie własnej motywacji oraz wywieranie wpływu na innych. Jest również stylem życia charakteryzującym się ciekawością wobec świata i ludzi, dążeniem do doskonałości oraz zamiłowaniem do śmiałego eksperymentowania i przekraczania granic. Jak twierdzi „Science Digest”:

„NLP jest jak dotąd najważniejszą syntezą wiedzy na temat ludzkiego zachowania od czasu lat sześćdziesiątych.”

Założenia operacyjne Programowania Neuro-Lingwistycznego

1.  NLP nie jest modelem 'naprawczym'... jest modelem nabywania
umiejętności...jest modelem generatywnym. Ludzie nie są 'uszkodzeni' i nie
potrzebują naprawiania. Istoty ludzkie funkcjonują doskonale i wszystko co robią jest osiągnięciem. Technologie NLP nie skupiają się na tym co nie działa ani też nie diagnozują ludzi. Skupiają się raczej na tym jak pomóc człowiekowi stać się osobą, którą naprawdę chce on być. Innymi słowy, NLP nie jest terapią lub formą psychoterapii. Istnieją psychoterapeuci, stosujący metody NLP lecz prawdziwy praktyk NLP działa w oparciu o generatywny model zmiany i rozwoju (Książka „Structure of Magic 1&2 jest opisem skutecznej terapii w kategoriach NLP, a nie opisem procesu zmiany w modelu NLP).

2.  Istoty ludzkie posiadają wszystkie niezbędne zasoby do tego aby
wprowadzić zmianę.

3.  Każde zachowanie pełniło funkcję przystosowawczą w warunkach, w których
zostało wyuczone. Ludzie dokonują najlepszych wyborów przy pomocy
dostępnych im w danej chwili zasobów.

4.  Każde zewnętrzne zachowanie jest wynikiem procesów neurologicznych. Oznacza to, że zewnętrzne zachowanie jest w pewnym stopniu produktem wewnętrznych procesów neurologicznych. Za zachowanie 'wewnętrzne' uważamy aktywność wewnątrz systemów reprezentacyjnych oraz systemów sensorycznych... to znaczy, dotyczy działalności systemów spostrzegania:
wizualnego (widzenie), słuchowego, kinestetycznego (doznania płynące z ciała), węchu oraz smaku. Zmysły uważane są w NLP za części składowe doświadczenia.

5. „Mapa nie jest terenem”. Istoty ludzkie tworzą mapy/ modele rzeczywistości aby nadać sens swoim doświadczeniom oraz pokierować swoim zachowaniem. Jako istoty ludzkie nie operujemy bezpośrednio na rzeczywistości lecz raczej za pośrednictwem naszej sensorycznej reprezentacji rzeczywistości (modelu). Jesteśmy w tym sensie twórcami własnej rzeczywistości. Każda jednostka posiada własny unikalny model/ mapę rzeczywistości. NLP jest modelem procesów, przy pomocy których ludzie tworzą te mapy.

6.              W interakcjach pomiędzy ludźmi, jednostka posiadająca większą elastyczność i różnorodność w myśleniu i zachowaniu ma wpływ na rezultat tej interakcji.

W cybernetyce określa się to jako „Prawo Koniecznej Różnorodności”.

7.              W procesie komunikacji nie istnieją błędy, istnieje wyłącznie informacja

zwrotna (feedback), bez której elastyczność i różnorodność nie byłyby możliwe. „Błędy” są integralną częścią procesu dostrajania się oraz istotnym elementem ...