PRAWO SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO POJĘCIE I ISTOTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 1. Samorząd - - w znaczeniu politycznym - honorowe uczestnictwo osób fizycznych w wykonywaniu określonych zadań państwowych - w znaczeniu prawnym- - ma zawsze charakter korporacji (związek osób fizycznych) - korporacja osób fizycznych działająca na zasadzie decentralizacji, wykonująca zadania ze sfery administracji publicznej - wykonywanie zadań adm. publ. w sposób zdecydowany i na własną odpowiedzialność przez określone w stosunku do państwa podmioty, które w zakresie wykonywania swoich zadań nie są poddane żadnej ingerencji państwowej. 2. pośrednia administracja państwowa: - administracja nie jest pełniona przez bezpośrednie organy państwowe, lecz przez samodzielne, tzn. zdolne do działań prawnych podmioty, administrujące zadaniami państwowymi] - administracja taka jest zdecentralizowana - stoi poza ciągiem instancyjnym bezpośrednich organów państwowych 3. Światowa Deklaracja Samorządu Lokalnego - uchwalona na 27 Światowym Kongresie Międzynarodowego Związku Władz Lokalnych, w dnia 22-26 września 1985 r. w Rio de Janeiro - stanowi zbiór zasad, w/g których ma działać samorząd terytorialny. 4. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego - uchwalona 15 października 1985 r. w Strasburgu - Polska ratyfikowała tę umowę międzynarodową. 5. Elementy definiujące samorząd terytorialny: - podmiot - przedmiot - zadania - nadzór "co jest państwowe nie może być samorządowe, a to co jest samorządowe nie może być państwowe" - zasada kardynalna PODMIOT SAMORZĄDU I podmiot samorządu - tworzy społeczność lokalna zamieszkała na danym terenie, zorganizowana w terytorialny związek samorządowy (związek mieszkańców danego obszaru) - każdy członek jest członkiem samorządu terytorialnego w miejscu jego zamieszkania stałego z mocą samego prawa (nie zależy od aktywności człowieka) - aktywność członka we wspólnocie jest dobrowolna. - upodmiotowienie dokonywane jest przez państwo w celu realizacji jego zadań II interes lokalny - - uznanie odrębności prawnej interesu lokalnego i przyznanie swobody realizacji i ochrony tego interesu - społeczność lokalna (wspólnota) - gmina, powiat - społeczność regionalna (wspólnota) - województwo III Decentralizacji: - prawne zapewnienie organom niższego stopnia w strukturze organizacyjnej względnej samodzielności w stosunku do organów wyższych - nadzór nad organami zdecentralizowanymi odbywa się przy użyciu środków wyraźnie określonych przez ustawę i dozwolonych w danej, konkretnej sytuacji, - samodzielność jest bezwzględna tylko w ramach prawa i do granic tym prawem określonych IV Organizacja: - cechą konstytutywną sam. teryt. powoływanie w drodze wyborców organów kolegialnych, które w sposób bezpośredni, wykonują zadania nałożone na związek V Osobowość prawna samorządu: - publicznoprawna - - możliwość rozwiązywania stosunków prawnych z organami państwa - możliwość stosowania władztwa administracyjnego, - prywatnoprawna - swobody dysponowania mieniem we własnym imieniu - uczestnictwo w obrocie gospodarczym jak inne podmioty gospodarcze - posiadanie własnego majątku, samodzielny zarząd nim, zaciąganie zobowiązań - może pozywać i może być pozywany VI podmiot sam. teryt. - jednostka o charakterze korporacyjnym, wyposażona w osobowość prawną o charakterze publicznym i prywatnym, wypełniająca poprzez wyłonione w drodze wyborów organy zadania administr. PRZEDMIOT SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - przed sam. -wykonywanie admi. publicznej w wyznaczonym zakresie I Zasada subsydiarności: - zasada podziału władzy od dołu do góry -nigdy nie należy powierzać jednostce większej tego, co może zrobić również wydz. jednostka mniejsza - zasada prakseologiczna - oparta o kryterium efektywności działania. ZADANIA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 1. Zadania własne: - wykonywanie samodzielnie, bez możliwości nieograniczonej (merytorycznej) ingerencji organów państwowych - ingerencja dopuszczalna jedynie w formie nadzoru określonego normatywnie, polegająca na korygowaniu działań niezgodnych z prawem 2. Zadania zlecone: - polegają merytorycznej ingerencji za pośrednictwem wytycznych org. państwowych. NADZÓR NAD SAMORZĄDEM TERYTORIALNYM 1. nadzór prawny: - ograniczony do zadań własnych samorządu - celem ustalenie, czy działalność gminy odpowiada normom prawa pozytywnego 2. nadzór celowościowy: - dotyczy zadań zleconych - badanie aspektów celowości zachowań samorządu (także zgodności z wytycznymi) w/g Konstytucji (akt 171) powinien być stosowany jedynie nadzór prawny nad samorządem) SAMORZĄD A AUTONOMIA - samorząd nie jest i nie może być organizacją autonomiczną - wykonując adm. państwową na zasadzie decentralizacji jego powiązania z państwem są bardzo silne -państwo za pośrednictwem swoich organów może wpływać na działalność samorządu (chociaż tylko w zakresie ściśle określonym prawem) - instrumenty oddziaływania o charakterze finansowym - subwencji, pożyczki rządowe dotacje celowe KSZTAŁT ORAZ FUNKCJONOWANIE POLSKIEJ ADMINISTRACJI TERENOWEJ W LATACH 1918-1939 ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ O KOMPETENCJACH OGÓLNYCH 1918 - odzyskanie niepodległości - ścieranie się koncepcji prawicowych i lewicowych - koncepcja kompromisowa - adm. terenowa powierzona organom adm. rządowej o kompetencjach ogólnych (tj. wojewodom i starostom), powołując jednocześnie system organów samorządu terytorialnego 1918-1928 - unifikacja ustawodawstwa (ujednolicenie) 1919 - rozporządzenie z dnia 28 sierpnia 1919 r. o tymczasowej organizacji powiatowych władz adminsitracyjnych I instancji na obszarze byłego zaboru rosyjskiego - powołanie starosty - przyznano mu władzę administracyjną I instancji - funkcje koordynacyjne nad org. adm. wojskowej, sądowej, kolejowej, pocztowo-telegraficznej, skarbowej, szkolnej oraz urzędów ziemskich. 1919 - ustawa tymczasowa z dnia 2 sierpnia 1919 r. o organizacji władz admin. II instancji - tworzenie województw i powołanie wojewodów 1921 - Konstytucja Marcowa z dnia 17 marca 1921 1928 - rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej: Władze administracji ogólnej: - wojewodowie i komisarz rządu na m. st. Warszawę - starostowie powiatowi i grodzcy - organy związków sam. teryt. wykonujące zadania adm. ogólnej w zakresie określonym przez obowiązujące przepisy prawne Wojewoda: - stał na czele województwa - mianowany przez Prezydenta RP na wniosek Rady Ministrów przedstawiony jej przez MSW -pod względem osobowym podlegał MSW, służbom (zależnie od sprawy) - Premierowi, wł. ministrom - 2 funkcje: przedstawiciel rządu i szef administracji ogólnej (zespolonej) 2. Organy kolegialne: - zgodnie z Konstytucją Marcową z 1921 r. na wszystkich stopniach powinny być powołane organy samorządowe czyli kolegialne organy społeczne, jednakże do wybuchu II Wojny Światowej nie powołano samorządu wojewódzkiego jedynie kolegialne organy powołane przy wojewodzie, Rada Wojewódzka oraz Wydział Wojewódzki a) Rada Wojewódzka: - skład tworzyli członkowie wybrani przez rady powiatowe i miejskie nie wydzielonych z państwowych związków samorządowych - posiedzenia zwoływane przynajmniej raz w roku - pracom rady przewodniczył wojewoda b) Wydział Wojewódzki: - skład: wojewoda jako przewodniczący, 2 urzędnicy powoływani przez MSW, 3 członkowie wybrani przez radę wojewódzką - były to organy opiniodawcze-doradcze - nie były to organy sam. teryt. - MSW mógł w każdej chwili je rozwiązać 4. Województwa: poznańskie i pomorskie: - nie utworzono rad wydziałów wojewódzkich - szczątki samorz. prowincjonalne - sejmik wojewódzki - wykonywał kompetencje rad wojewódzkich - izby wojewódzkie - wykonywały kompetencje wydziałów wojewódzkich. 5. Województwo śląskie: - statut organiczny z dnia 15 lipca 1920 r. - Śląsk był województwem autonom. z własnym sejmem - na tym terenie nie obowiązywało rozporządzenia z 1928 r. 6. Warszawa: - Rozporządzenie z 1928 r. odmienne (tymczasowe) zachowało tutaj organizację administr. - organami adm. ogólnej byli: komisarz rządu m. s. Warszawy oraz starostowie grodzcy - ich aparatem wykonawczym był magistrat m. st. Warszawy - brak kolegialnych organów doradczych i orzekających 7. Starosta powiatowy: - organ administracji ogólnej na czele powiatu mianowany przez MSW - podlegał pod względem osobowym: MSW lub wojewodzie, służbowym - wojewodzie - 2 funkcje: przedstawiciel rządu i szef adm. ogólnej w powiecie - te same prawa i obowiązki co wojewoda tylko ograniczone do powiatu - Starostwo: aparat wykonawczy - organy kolegialne - opiniodawczo-doradcze: sejmik i wydział państwa 8. Starosta grodzki - miasta liczące ponad 75000 mieszkańców stanowiące odrębny powiat miejski - organy kolegialne - pomocnicze: - zamiast sejmiku - kolegium złożone z członków rady miejskiej - zamiast wydziału - kolegium złożone z członków magistrat SAMORZĄD TERYTORIALNY W POLSCE W LATACH 1918-1939 Unifikacja rozwiązań normatywnych na ziemiach byłych zaborów -1933 - ustawa z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju sam teryt. (tzw. ustawa scaleniowa). - struktura sam. teryt. oparta na sam. gminnych oraz powiatowych - sam. wojewódzki występował tylko w woj. poznańskim w woj. poznańskim i pomorskim na podst. dotychczasowych przepisów - regulacją nie objęto województwo śląskie- miało własny stan prawny. Samorząd gminny: - gmina podstawową jednostką -2 typy gmin: miejska i wiejska - wielkość gminy powinna być taka duża by mogła samodzielnie działać oraz by zachowana była więź lokalna - organy gminy: -rady gminne i miejskie - organ stanowiący i kontrolujący - zarząd gminny i miejski - organ zarządzający i wykonawczy (2 postacie): kolegialny - skład: przełożony gminy (wójt, burmistrz, prezydent)), jego zastępcy i ławników wybranych przez radnych - jednoosobowy - przełożony gminy (wójt, burmistrz, prezydent) kompetencja (?) generalna (kompet.) - komisje stałe, czasowe, doraźne - organy pomocnicze i opiniodawcze - środki nadzorcze: Gromada: - w przypadku utworzenia gminy zbiorczej, składającej się z więcej niż jednej miejscowości, z reguły każda z tych miejscowości tworzyła mniejszą jednostkę - gromadę -organ uchwalający: (w zakresie od wielkości gromady): - rada gromadzka - sołtys, podsołtys i 12-30 radnych gromadzkich - zebranie gromadzkie - prawo uczestnictwa wszystkich mieszkańców o praw. wyborczych - organ wykonawczy: - sołtys i podsołtys (wybór na 3 lata przez radnych lub zebranie gromadzkie) Samorząd powiatowy: - miasta liczące ponad 25000 mieszkańców stanowiły samodzielne powiaty - organy samorządu powiatowego: - rada powiatowa - organ stanowiący i kontrolny - wydział powiatowy - organ zarządzający i wykonawczy - starosta powiatowy - przewodniczący rady i wydziału powiatowego (duża samodzielność) 4. Samorząd wojewódzki: - aż do wojny nie powołano nowego samorządu lecz utrzymano stary - funkcjonował jedynie w województwach poznańskim i pomorskim - województwo traktowane jako związek powiatów - organy: - sejmik wojewódzki: - organ uchwalający i kontrolujący - skład: delegaci wybierani na 4 lata przez sejmiki powiatowe - przewodniczący sejmiku - przewodniczył obradom - wojewoda: z upow. MSW prawo zwoływania, odraczania i zamykania sejm. - wydział wojewódzki: -organ zarządzający i wykonawczy - skład: przewodniczący wydziału, zastępca, starosta krajowy, członków sejmików starosta krajowy: - zarządzanie bieżącymi sprawami samorządu, reprezentowanie, nadzór - wybierany przez sejmik województwa na 6-12 lat 5.Warszawa: - ustawa z dnia 16 sierpnia 1938 r. o samorządzie gminy m. st. Warszawa - Warszawa jednostką samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego - nadzór: MSW oraz w pewnych kwestiach Rada Ministrów. SAMORZĄD TERYTORIALNY W POLSKICH KONSTYTUCJACH OKRES: 1918 - 1939 1. Okres demokracji burżuazyjnej - od 1918 do 1926 (przewrót majowy) - Konstytucja Marcowa z dnia 17 marca 1921 r. - oparcie na zasadzie (?) sam. teryt. i zawodowego a adm. państwową na zasadzie decentralizacji przy uwzględnieniu czynnika obywatelskiego powoływanego w drodze wyborów - ostatnie deklaracja prawna dotycząca rozbudowy samorządu - od tego czasu umocniono pozycję organów adm. rządowej a ograniczono rolę czynnika społecznego w administracji 2. 1926 - silna władza wykonawcze: - ciężar kierowania państwem przeniesiony z organów kolegialnych tworzonych w drodze wyborów na mianowane organy monokratyczne -dominacja organów adm. rządowej nad organami sam. teryt. - 1933 - ustawa samorządowa - liczne środki nadzoru organów rządowych (wojewoda) nad sam. teryt. 3. 1935 r. - Konstytucja Kwietniowa z dnia 23 kwietnia 1935 r. - znaczna centralizacja ustroju państwowego - admin. państw. sprawowały: adm. rządowa, sam. teryt., sam. gospodarczy - mimo utrzymania sam. terytor. decydującą rolę w adm. terenowej odgrywały tzw. władza adm. ogólnej (wojewodowie i starostowie) OKRES: 1944 - 1950 - okres przejściowy - okres kształtowania się zasadniczej koncepcji, modelu adm. terenowej 1. 22 lipca 1944 - manifest PKWN (Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego) - do czasu zwołania Sejmu ustawodawczego i uchwalenia konstytucji uznaje się zobowiązujące podstawowe założenia Konstytucji Marcowej z 1921 r. - władzę w terenie KRN i PKWN wykonują przez: wojewódzkie, powiatowe, miejskie i gminne rady narodowe oraz swych upełnomocnionych przedstawicieli 2. 21 sierpnia 1944 - dekret PKWN o trybie powoływania władz adm. ogólnej I i II instancji - reaktywowanie wojewodów i starostów w roli organów ogólnej adm. rządowej 3. 23 listopada 1944 - dekret PKWUN o organizacji i zakresie działania sam. terytor. - przywrócenie organów sam.-teryt. opierając się na przepisach ustawy samorz. z 1933 r. 4. 11 września 1944 - o organizacji i zakresie działania rad narodowych - dualistyczny model adm. terenowej uzupełniony o system rad narodowych 5 23 listopada 1944 - - powołanie samorządu wojewódzkiego na terenie całej Polski (wcześniej: Śląsk, pomorskie i poznań.) - przekazanie funkcji starosty grodzkiego prezydentowi miasta m. st. Warszawa i Łódź - powiaty grodzkie stały się odrębnymi gminami miejskimi - likwidacja stanowisk komisarzy rządowych dla m. st. Warszawie i Gdyni - rady narodowe - funkcje org. stanowiących sam. teryt. (oprócz innych kompetencji) oraz nadzór 6. 20 marca 1950 r. - ustawa o terenowych organach jednolitej władzy państwowej - wprowadzenie zasad z wzorca radzieckiego - likwidacja dotychczasowych pionów adm. rządowej (wojewodów i starostów) i samorządowej - rady narodowe oraz ich organy przyjęły dotychczasowy zakres właściwości zniesionych organów właściwego stopnia OKRES: 1990 - 1997 1. 27 maja 1990 - nowela do Konstytucji z 1952 r. - wprowadzenie dualistycznego modelu adm. lokalnej - gwarancja udziału samorządu terytorialnego w sprawowaniu władzy (decentralizacja władzy) 2. 17 października 1992 - Ustawa Konstytucyjna ("Mała Konstytucja") - ukształtowanie idei sam. teryt. i w zarysie normuje jego pozycję prawną. KONSTYTUCJA RP z 2 KWIETNIA 1997 r. - zasada samorz. teryt. i decentralizacji wł. publ. uzyskały rangę naczelnej zasady I Podmiot samorządu 1. Samorząd - korporacja terenowa - tworzy go społeczność lokalna zamieszkała na danym terenie, zorganizowana w terytorialny związek samorządowy (województwo, powiat, gmina) 2. Koncentrowanie interesów życiowych - związek mieszkańca z gminą oparty jest na stałym zamieszkaniu w gminie 3. Osobowość prawna samorządu: - jedn. sam. są podmiotami praw zarówno prywatnych jak i publicznych II Przedmiot samorządu - sam. teryt. wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustaw dla organów innych władz publicznych (art. 163 konstytucji). - wybory do organów stanowiących są powszechne, równe bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym (art. 163 art. 2 konstytucji) - wyłącznym źródłem władzy publicznej sam. teryt. jest prawo stanowione przez państwo. - zasada decentralizacji władzy publicznej (art. 15 ust. 1 konstytucji) - zasada wykonywania przez sam. teryt. istotnej części zadań publicznych w interesie własnym i na własną odpowiedzialność (art. 16 ust. 2) - zasada subsydiarności (pomocniczości) (preambuła konstytucji) - samodzielność jednostek sam. teryt. (art. 16 ust. 2) - nie ma jednakże (?) bezwzgl. - samodzielność kształtowania ustroju wewnętrznego jednostek samorządu - samodzielność finansowa - samodzielność podatkowa - prawo ustalania wysokości podatków i opłaty lokalnych - samodzielność majątkowa - osobowość prawna, prawo własności i inne prawa - samodzielność publicznoprawna - samodzielne wykonywanie zadań publicznych III Zadania samorządu 1. Zadania własne - wykonywane przez jedn. sam. teryt. zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej. 2. Zadania zlecone - wykonywanie zadań służących zaspokajaniu potrzeb zorganizowane w państwo społeczeństwa, jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa IV Nadzór nad samorządem: - działalność sam. teryt. podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności nadzór prawny (art. 171 ust. 1) - organy nadzoru: a) Sejm upoważniony do rozwiązania organu stanowiącego sam. teryt. na wniosek Prezesa Rady Ministrów, jeżeli organ ten rażąco narusza konstytucję lub ustawy b) Premier i wojewodowie - generalna kompetencja do wykonywania zada nadzorczych c) regionalne izby obrachunkowe - nadzór w zakresie spraw finansowych - wątpliwości - art. 85 ustawy o sam. gminnym - obok nadzoru prawnego pozostawił nadzór celowościowy w sprawach zleconych sprawowany na podstawie kryteriów i celowości, rzetelności i gospodarności. GMINA - STRUKTURA ORGANIZACYJNA KONCEPCJA GMINY SAMORZĄDOWEJ - gmina jest podstawową jednostką sam. teryt. - mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową - przynależność nie zależy od aktywności lub bierności mieszkańców - posiada osobowość prawną i gwarancję sądowej ochrony samodzielności - gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność - do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym - możliwość stosowania władztwa administracyjnego (podmiotowość publicznoprawna) - charakter lokalny spraw publicznych: w granicach terenu gminy i ludności ją zamieszkującej I Osobowość prawna gminy: - osobowość prawno-publiczna - osobowość prywatno-prawna - zdolność prawna, własny majątek i samodzielne rozporządzenie nim, zaciąganie zobowiązań i zdolność sądowa (pozywanie i bycie pozywanym) II Zadania gminy: - klauzula generalna - domniemanie kompetencji na rzecz gminy w zakresie spraw publicznych o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżonych ustawami na rzecz innych podmiotów - zadania własne i zadania zlecone III Nadzór - nadzór prawny - kryterium legalności (przy zadaniach własnych) - kryterium: legalności, celowości, rzetelności i gospodarności (przy zadaniach zleconych) IV Typy gmin: - gmina miejska i gmina wiejska - rozróżnienie to ma charakter formalny (nie wynika z ustawy) - wpływa na nazewnictwo organów gminy i jedn. pomocniczych (np. rada miejska i FORMY DEMOKRACJI BEZPOŚREDNIEJ - w gminie rządzą organy gminy i mieszkańcy w postaci instytucji demokracji bezpośredniej - formy demokracji bezpośredniej: - konstytucje z mieszkańcami - referendum gminne - wybory - zebranie wiejskie (ogólne zebranie mieszkańców osiedla - w miastach) I Konstytucje: - mogą mieć charakter obligatoryjny i fakultatywny 1. obligatoryjne: - w przypadkach przewidzianych ustawą - proces tworzenia, łączenia, podziałów i znoszenia gmin - ustalanie granic gmin i nazw, siedzib władz przed wydaniem rozporządzenia Rady - zmiana granic miasta - przed podjęciem przez radę gminy uchwały o utworzeniu jednostki pomocniczej - ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z 7 lipca 1994 r. - opinia o planie zagospodarowania przestrzennego (forma protestów i zarzutów) 2. fakultatywne: - w innych sprawach ważnych dla gminy - określa to w zasadzie rada gminy, która powinna określić zasady i tryb konsultacji w drodze uchwały, - formy przeprowadzania: ankiety, mas media - konsultacje do forma zasięgania opinii mieszkańców - wyniki nie są wiążące - jednakże gdy warunkiem działania rady (lub innego organu) jest przeprowadzenia konstytucji to jej brak powoduje nieważność podjętego aktu. II Referendum: - podstawa: art. 170 Konstytucji R.P., ustawa o sam. gminnym i ustawa o referendum - sposób rozstrzygania w drodze głosowania o istotnych sprawach zbiorowości lokalnej przez ogół zainteresowanych obywateli - cechy: bezpośredni udział obywateli w wypowiadaniu się posiadanie 1 głosów, REFERENDUM OBLIGATORYJNE (art. 12 ust. 1) FAKULTATYWNE (art. 12 ust. 2) (w 2 sytuacjach) a) samoopodatkowanie mieszkańców - zakres przedmiotowy nie jest ograniczony na cele publiczne - może dotyczyć każdej ważnej sprawy dla gminy - wyjątek od reguły, że ustawodawca - o ważności sprawy decyduje inicjator wyznacza podatki referendum - stosowane rzadko, szczególnie przy pojawianiu się jakichś potrzeb lokalnych, np. zakładanie kanalizacji - przedmiot głosowania: przedmiot, podmioty i wysokość opod. - wskazanie wyraźnego celu przeznaczenia środ. finansowych b) odwołanie rady gminy przed upływem kadencji - występuje częściej - radę można odwołać tylko w drodze referendum obligatoryjnego ( nie można odwołać 1 radnego) - przeprowadzane wyłącznie na wniosek mieszkańców, ale dopiero po 1 roku działania i nie częściej niż 1 raz w roku - nie przeprowadza się gdy do upływu kadencji zostało 6 miesięcy, - odwołanie rady oznacza równoczesne odwołanie zarządu gminy - referendum przeprowadzane w obwodach - nad wynikami pracują komisje obwodowe - przeprowadzane z inicjatywy: - rady gminy - na wniosek 1/10 mieszkańców uprawnionych do głosowania - prawo udziału: mieszkańcy stale zamieszkujący na terenie gminy i posiadający czynne prawo wyboru - referendum jest ważne jeżeli uczestniczyło w nim conajmniej 30% uprawnionych do głosowania - koszty związane z referendum ponosi gmina - wyniki podlegają publicznemu ogłoszeniu - w ciągu 7 dni możliwość wniesienia protestu, jeżeli naruszono przepisy ustawy i miało to istotny wpływ na wynik - rozstrzygnięcie ma charakter wiążący, normatywny - jest prawo miejscowe; rada gminy jest w tym przypadku wyjątkowo zobowiązana do rozstrzygnięcia, - uczestników referendum gminnego należy uznać organ gminy. ORGANY GMINY - jedn. sam. teryt. wykonują zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych RADY GMINY - organ stanowiący, kontrolny (uchwałodawczy, kolegialny) - może rozstrzygać o wszystkich sprawach pozostających w zakresie działania gminy, a nie zastrzeżonych dla referendum - kadenacja trwa 4 lata od dnia wyborów I Radni 1. Liczba radnych ustalana odpowiednio do liczebności mieszkańców gminy - gminy do 4000 mieszkańców - 15 radnych najmniejsza) - gminy do 200000 mieszkańców 45 radnych - każde dalsze 100000 po 5 radnych (jednak nie więcej niż 100 radnych) 2. pozycja prawna radnego - nie jest organem gminnej tylko członkom organu kolegialnego 3. Obowiązki - podstawowe grupy - określa je rota ślubowania - reprezentowanie wyborców, utrzymywanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami, branie udziału w pracach rady gminy i jej organów, praca dla dobra i pomyślności gminy 4. składanie interpelacji i wniosków - do organów państwowych lub instytucji gminnych - stosowanie na podstawie § 49 "Instrukcji kancelaryjnej samorządowej z 2.VII.1994 r." (tzw. zasad obiegu dokumentacji) - przewiduje ona możliwość założenia na okres kadencji rady rejestru interpelacji i wniosków radnych (niepublikowanie i zbędne) - na podstawie art. 237 § 2 KPA - radni którzy wnieśli skargę lub wniosek innej osoby powinni zostać powiadomieni o sposobie ich załatwienia. 5. Kluby radnych - (instytucja która powinna być prze...
maciulka311