Urodzony: ok.930 r.Zmarł: 25 maja 992 r.Żył: ok. 62 lataPanował: ok. 963-992 r.Ojciec: SiemomysłMatka: NieznanaRodzeństwo: Czcibor, Adelajda, inni bracia nieznani z imieniaŻony: Dobrawa (zob. drzewo genealogiczne Dobrawy), OdaDzieci: Bolesław (Chrobry), Mieszko, Lambert, Świętopełk, Świętosława, syn nieznany z imienia
Mieszko I
Nie jest znana droga jaką ród Mieszka doszedł do władzy. Sami przodkowie Mieszka są nam znani jedynie z imion - ojciec Siemomysł, dziad Leszek (Lestek), pradziad Siemowit - lecz poza imionami miewiele na ich temat jest jasne. Samo dzieciństwo Mieszka jest owiane tajemnicą.
Najprawdopodobniej urodził się między 930 a 940 rokiem. Gall Anonim pisze również, iż do siódmego roku życia pierwszy książę piastowski był niewidomy lecz informacje te nie są pewne (może jest to aluzja do życia w pogaństwie).
Pierwsze udokumentowane wzmianki o Mieszku pochodzą z 963 r. - w roku tym po raz pierwszy pada nazwa Polski, a także imię księcia w kronice saskiej Widukindaz Korbei. Państwo Polan, jak na plemienne, było wówczas rozległym. Z początku obejmowało Wielkopolskę lecz z biegeim czasu dołączane były kolejne tereny: Mazowsze (ok. 960r.), Pomorze Gdańskie i Zachodnie (967-972) następnie Małopolska i Śląsk (990r.).Pod władzą Mieszka znalazły się również tymczasowo Grody Czerwieńskie, lecz zostały utracone w 981 r.
Zanim doszło do chrztu Polski w 966 roku Mieszko prowadził ciężkie boje z Wieletami , z których po sojuszu z Czechami wyszedł zwycięsko.
Zaprowadzenie chrześcijaństwa
W 965 roku doszło do małżeństwa Mieszka I z czeską księżniczką Dobrawą - córką księcia Bolesława.
W tym czasie Czechy były państwem chrześcijańskim. Sojusz ten otwierał więc drogę Polski do wiary w Chrystusa. Dlaczego Mieszko podjął tak ważną decyzję? Czy był to tylko krótkowzroczny zabieg polityczny by rozerwać sojusz między Wieletami a Czechami? Z pewnością nie gdyż decyzja ta miała ogromne znaczenie dla całego państwa. Mieszko chcąc trwale zjednoczyć całe państwo z pewnością chciał umocnić swoją pozycję jako jedynego władcy. Wiara chrześcijańska uznawała, że władza pochodzi od Boga, każdy więc sprzeciw wobec woli panującego mógł być uznany za herezję, czy nawet bunt wobec Boga za co groziła kara śmierci.
Kolejnym aspektem jest rola Kościoła jaką odgrywał we wczesnośredniowiecznej Europie. Duchowieństwo było wówczas najbardziej wykształconą grupą społeczną - ich pomoc w zarządzaniu już rozległego państwa polskiego była nieoceniona.
Przyjęcie chrztu odbierało też pretekst chrześcijańskim niemieckim panom do najazdów na zachodznie granice państwa Polan. Dawało więc nowy międzynarodowy wymiar bezpieczeństwa młodego państwa.
Chrzest a także założenie biskupstwa w Poznaniu w 968 roku, które było uzależnione wyłącznie od Stolicy Apostolskiej (nie od arcybiskupstwa magdeburskiego) umacniało pozycję Polski jako kraju suwerennego. Pierwszym biskupem w Poznaniu został pochodzący najprawdopodobniej z Włoch lub Lotaryngii biskup Jordan.
Z drugiej jednak strony Mieszko decydując się na taki ruch odbierał swoim poddanym prawo do wiary w pogańskie bóstwa, które czcili zapewne przez setki lat. Groziło to otwartym buntem, lecz do takich tragicznych zdarzeń nie doszło. Świadczy to o autorytecie jakim cieszył się książę w ówczesnej Polsce. Nie można jednak wykluczyć, iż nikt przeciw nowej wierze się nie buntował - z pewnością istnieli ludzie, którzy knuli przeciwko Mieszku, najprawdopodobniej szukając przymierza z pogańskimi Wieletami, lecz Polska wspólnie z Czechami pokonała przeciwników.
Model broni
Niemcy w tym czasie były potężnym państwem. Chrzest Polski odbył się najpewniej za zgodą Ottona I - władcy niemieckiego. Mieszko płacił też daninę cesarzowi z części swego terytorium. Lecz ambicje Mieszka były duże. Chciał zagarnąć Pomorze Zachodnie.
Latem 972 roku doszło do konfliktu z Niemcami. W czasie tym Otton I był we Włoszech. Margrabia Marchii Wschodniej, Hodon, wyruszył z wojskiem na wschód lecz nie uderzył bezpośrednio na Poznań i Gniezno - spotkał się z wojskiem Mieszka pod Cedynią. Świadczy to najpewniej o tym, iż Hodon chciał przeszkodzić Mieszkowi w wyprawie na Pomorze Zachodnie (w 972 r. Pomorze Zachodnie zostało dołączone do państwa polskiego), chciał ograniczyć jego wpływy. 24 czerwca doszło do pierwszej udokumentowanej bitwy w dziejach Polski. W bitwie pod Cedzyną wojska Hodona zostały rozgromione dzięki skutecznemu manewrowi brata Mieszka - Czcibora. Kronikarz opisuje, że w wyniku tej bitwy przy życiu pozostał tylko Hodon oraz ojciec Thietmara - Zygfryd. Sam cesarz Otton I zdaje się niewiele wiedział o ataku Hodona. Wysłał gońców z Włoch do Mieszka i Hodona, i wezwał ich do natchmiastowego zaprzestania walk. Gdy rozpatrzył sprawę na Wielkanoc 973 roku zażądał od Mieszka zakładnika - został nim pierworodny - Bolesław.
Stosunki polsko-niemieckie się wciąż pogarszały. 7 maja 973 r. zmarł cesarz Otton I. W czasie tym zapewne do kraju wrócił Bolesław. Walki z Niemcami o Pomorze ciągnęły się dalej. W roku 979 doszło do kolejnej przegranej przez niemieckie wojska bitwy, lecz na tej bitwie konflikt się koczył, gdyż doszło do małżeństwa Mieszka I z Odą - córką Margrabiego Marchii Północnej Teodoryka (2 lata wcześniej zmarła pierwsza żona księcia - Dobrawa). Małżeństwo to jednak spotkało się z potępieniem Kościoła, gdyż wybranka Oda był w tym czasie w klasztorze, a dostojnicy kościelni nie zezwolili na zrzucenie habitu. Jednak polityka przemogła. Z okazji ślubu Mieszko uwolnił przebywających w niewoli Miemców.
Walki z Niemcami skończyły się również dlatego, iż na terenach wschodnich Niemiec wybuchło powstanie ludów zachodniosłowiańskich w 981 r. Wewnętrzne sprawy pozwoliły utwierdzić więc pokój między Polską a Niemcami.
Po ustabilizowaniu sytuacji na Zachodzie sytuacja zmieniła się na wschodzie. W roku 981 książę ruski Włodzimierz I Wielki zdobył Grody Czerwieńskie - terytorium z ważną drogą handlową łączącą Kijów z Krakowem i dalej z Pragą. Nie wiadomo od kiedy Grody były w posiadaniu Mieszka - najprawdopodobniej przejął je na początku swego panowania, ale również zagarnąć je mógł ojciec Mieszka - Siemiomysł.
Model grodu na Ostrowie Lednickim
W roku 990 rozpoczął się konflikt zbrojny z Czechami. Sojusz z Czechami przetrwał więc niewiele po śmierci Dobrawy w 977 roku. Po stronie Czech znowu opowiedzieli się Wieleci, po stronie Polski zaś stanęli niedawni przeciwnicy - Niemcy. Na prośbę Mieszka cesarzowa Niemiec Teofano (sprawowała rządy po śmierci Ottona II - Otton III był wówczas małoletni) udostępniła Mieszkowi cztery hufce rycerstwa, lecz ci porozumieli się z władcą Czech Bolesławem i część z nich wróciła do domu, a część wzięto jako zakładników by wytargować pokój z Mieszkiem za ich życie. Mieszko się nie zgodził i bez pomocy Niemiec zagarnął Małopolskę - dawne państwo Wiślan, oraz Śląsk.
Mieszko I by wzmocnić swój kraj prowadził też bardzo aktywną politykę zagraniczną opierając ją na małżeństwach dynastycznych. Swoją siostrę - Adelajdę - wydał za Gejzę - twórcę państwa węgierskiego, córkę zaś - Świętosławę zwaną Storradą lub Sygrydą - za Eryka Zwycięskiego - króla Szwecji i Danii. Po jego śmnierci w 994 roku Storrada wyszła za mąż za Swena Widłobrodego - władcę Danii.
Być może dzięki małżeństwu z władcą Szwecji i Danii Mieszko próbował stworzyć sojusz militarny ze Skandynawami, gdyż najprawdopodobniej Polska nie raz korzystała z ich najemników.
Polityka dynastyczna pozwoliła Mieszkowi na ugruntowanie pozycji młodego chrześcijańskiego państwa polskiego.
Mieszko zmarł 25 maja w 992 roku. Pochowany został w Poznaniu.
Urodzony: 966 r.Zmarł: 17 czerwca 1025 r.Żył: 59 latPanował: 992-1025 r.Ojciec: Mieszko I Matka: DobrawaRodzeństwo: Świętosława, Mieszko, Lambert Świętopełk, brat nieznany z imieniaŻony: dwie żony nieznane z imienia, Emnilda, OdaDzieci: Bezprym, Mieszko (II Lambert), Otto, Regelinda, Matylda, dwie córki nieznane z imienia, syn nieznany z imienia
Bolesław I Chrobry
Bolesław, jedyny syn Mieszka i jego pierwszej żony - Dobrawy, urodził się w roku chrztu polskiego - 966. W chwili śmierci ojca, w wieku 26 lat, Bolesław miał już trzecią żonę. Pierwsza, nieznana z imienia, była córką margrabiego Rykdaga, druga, również nieznana z imienia, Węgierka, urodziła mu syna Bezpryma. Obie żony zostały przez księcia odesłane. Trzecia żona - Emnilda - była córką księcia zachodniosłowiańskiego Dobromira. Urodziła ona dwóch synów: Mieszka i Ottona oraz trzy córki.
Wraz ze śmiercią Mieszka zaistniało niebezpieczeństwo podzielenia państwa między synów, lecz Bolesław wykazał się ogromną determinacją i zdecydowaniem w objęciu tronu. Być może wpływ na jego postawę miał dokument Dagome iudex, gdzie nie zostaje on wymieniony jako spadkobierca. Niemniej jednak Bolesław wygnał z Poslki swoją macochę Odę (zmarła w Niemczech), a także swoich przyrodnich braci: Mieszka, Lamberta i Świętopełka. Rozprawił się książę również z panami feudalnymi, którzy opowiedzieli się po stronie Ody. Dwóch z nich Odylena i Przybywoja kazał oślepić.
Brutalne, acz zdecydowane przejęcie władzy otwarło przeszło trzydziestoletnie panowanie bez wewnętrznej opozycji.
Grot włóczniŚw. Maurycego
W roku 1000 do Polski wraz ze swoją świtą podążał niemiecki cesarz Otton III. Głównym powodem wizyty tak ważnej osobistości była pielgrzymka do grobu Św. Wojciecha - misjonarza zamordowanego w Prusach. Otton III znał dobrze Wojciecha, a i gorliwie zabiegał o jego kanonizację. Drugi powód był natury politycznej. Młody cesarz (wówczas miał 21 lat) chciał z cesarstwa stworzyć państwo powszechne, w którym nie byłoby dominującego narodu. Cesarstwo to składałoby się z czterech części: Italii, Galii (Brandenburgia i Lotaryngia), Germanii, a także ze Słowiańszczyzny. Jako zarządcę ostatniej części widział on właśnie Bolesława Chrobrego. Musiał więc wcześniej Chrobry wywrzeć na Ottonie silne wrażenie, że chciał mu powierzyć tak istotną rolę. Idea cesarza, ze względu na swój uniweralistyczny charakter, nie cieszyła się wśród wielmożów niemieckich, zresztą jak i sam cesarz.
Po przekroczeniu granicy do Gniezna prowadził świtę cesarską sam książę Bolesław. Przemierzając kraj cesarz był pod ogromnym wrażeniem bogactwa. Sam Thietmar pisał "Trudno uwierzyć i opowiedzieć, z jaką wspaniałością przyjmował wówczas Bolesław cesarza...".
Podczas jednej z uczt w gnieźnieńskim grodzie cesarz włożył na skronie Chrobrego swój własny diadem, a także podarował mu symbol władzy, włócznię Św. Maurycego. Gest ten nie był koronacją gdyż to uczynić mógł tylko papież, choć wg Galla Anonima Otton wtedy powiedział: "Nie uchodzi to, by takiego i tak wielkiego męża księciem nazywać lub komesem, jakby jednego spośród dostojników, lecz wypada chlubnie wynieść go na tron królewski i wywyższyć koroną.Otton przez tan gest chciał wprowadzić swoje plany państwa powszechnego i uznał Bolesława za samodzielnego władcę. Istnieje również domysł, że czynem tym wskazał Bolesława jako następcę na cesarskim tronie.
Podczas zjazdu gnieźnieńskiego oficjalnie ustanowiono arcybiskupstwo w Gnieźnie oraz trzy biskupstwa: we Wrocławiu, w Krakowie i w Kołobrzegu. Oficjalnie, gdyż utworzenie arcybiskupstwa zależało nie tylko od cesarza, ale również od papieża. Decyzja ta została podjęta w 999 roku. W wydanej przez papieża Sylwestra II bulli arcybiskupem Gniezna został brat Św. Wojciecha - Gaudenty. Utworzone wcześniej biskupstwo poznańskie nadal bezpośrednio było podległe Stolicy Apostolskiej.
Prawdopodobnie efektem rozmów gnieźnieńskich była również decyzja o zamążpójściu siostrzenicy cesarza Rychezy. Jej wybrankiem miał zostać syn Bolesława - Mieszko - późniejszy król Polski.
Bolesław obdarzył gości licznymi darami. Cesarz otrzymał 300 pancernych żołnierzy, którzy szczególnie upodobali się Ottonowi. Bolesław odprowadził cesarza do granicy i dalej w głąb państwa niemieckiego.
Korona węgierskaNiewiele brakowało, by otrzymał ją Bolesław Chrobry
Po zjeździe, Bolesław starał się o formalną koronację u papieża. Wysłał opata benedyktyńskiego Astryka-Atanazego do Włoch. Sytuacja jednak się skomplikowała. W Rzymie wybuchło powstanie sprowokowane przez Bizancjum. Papież i cesarz musieli uciekać do Rawenny. Państwo Kościelne zwróciło się o pomoc do innych państw. Los padł na sąsiadującą Wenecję i Węgry. Tym sposobem, w dowód wdzięczności, koronę przeznaczoną dla Bolesława otrzymał władca Węgier - Stefan - późniejszy święty. Koronę Stefanowi zawiózł poseł Chrobreg- opat Atryk. Najprawdopodobniej zdradził księcia polskiego kuszony przez niemieckich panów. Być może macocha Bolesława, Oad, żyjąca wówczas w Niemczech, także maczała palce w antypolskiej intrydze.
23 stycznia 1002 roku tłumiony przez wewnętrzną opozyję i malarię, umiera Otton III. Jednym z kandydatów do korony niemieckiej był Henryk Bawarski, znany z wrogości wobec Słowian. Chrobry w tym czasie, zapewne oczekując powrotu do wrogich stosunków z Niemcami, postanowił przekroczyć Bug i zająć Łużyce, Milsko i Miśnię. Tereny te od nidługiego czasu były w niemieckich rękach, toteż miejscowa ludność przyjaźnie witała zdobywców.
Zdarzenia te nie doprowadziły jednak jeszcze do wojny. Bolesław w lipcu wziął udział w zjeździe książąt niemieckich , którzy mieli wybrać nowego króla. Tron objął Henryk II Bawarski (później został świętym). Na zjeździe tym Henryk okazywał przyjaźń w stosunku do Bolesława - popierał nawet małżeństwo córki polskiego księcia - Regelindy z grafem Hermanem, późniejszym margrabią Miśni.
Zjazd jednak okazał się pułapką dla Bolesława. Napadli go żołnierze Henryka gdy opuszczał miasto. Ocalał jednak dzięki pomocy niemieckich rycerzów księcia saskiego Bernarda oraz margrabiego Henryka ze Schweinfurtu, którzy stanęłi po stronie zdradzonego gościa. Tak rozpoczęła się otwarta wojna. Chrobry w drodze powrotnej spalił jeszcze gród Strzałę, który stanowił posag Regelindy.
Początek potyczek z Niemcami nie był dla Bolesława zbyt uciążliwy, skoro w 1003 roku zajął Czechy. Co prawda rok później stracił część tych terenów na rzecz Niemiec lecz większość zatrzymał.
Żołnierz Bolesława Chrobrego, Stanisław Hajkowski
Henryk II, który po śmierci został ogłoszony świętym, sprzymierzył się z pogańskimi Wieletami przeciwko Polsce. W 1005 roku armia niemiecko-czesko-wielecka dowodzona przez samego cesarza dotarła do Poznania. Henryk nie zdecydował się na szturm grodu - podpisano pokój. Polska oddała jedynie Łużyce i Milsko.Niemcy z takich warunków nie mogli być zadowoleni.
W 1007 roku doszło do zerwania pokoju. Zaatakował Bolesław, lecz zapewne uprzedzając niemiecki atak. Po latach mocowania się bez wyraźnej przewagi jednej bądź drugiej strony doszło do podpisania kolejnego rozejmu. Tym razem na terenie Niemiec - w Merseburgu w 1013 roku. Polska otrzymywała jako lenno Łużyce i Milsko.
Chrobry jednak wciąż czuł się silny i knuł nawet przeciw cesarzowi z niemieckimi książętami. Za Milsko i Łużyce nie płacił trybutu. Nic dziwnego, iż z nadejściem kolejnego lata doszło do kolejnej fazy wojny.
Początkowo walki toczyły się nad Odrą, po czym Henryk zaatakował gród Niemczę. Oblężenie trwało ponad miesiąc. Thietmar o tych wypaskach pisze: "Nigdy nie słyszałem o oblężonych, którzy by z większą od nich wytrwałością i bardziej przezorną zaradnością zabiegali o swoją obronę...". Machiny wojenne, wprawione w rozwalaniu kamiennych murów nie mogły sobie poradzić z solidnym, złowiańskim, drewnianym grodem. Chrobry stanął wraz ze swoim wojskiem w okolicach Wrocławia, by odciąć cesarzowi drogę do kraju. Haenryk wycofał się więc do Czech. Bolesław podążył za nim i spustoszył kraj i wziął wielu w niewolę.
30 stycznia 1018 roku w Budziszynie podpisano trwały pokój. Milsko i Łużyce bezwarunkowo dostały się Polsce. Gwarancją pokoju miało być nowe małżeństwo Bolesława (Emnilda już wówczas nie żyła) z Odą - córką jednego z margrabiów niemieckich.
Bolesław odniósł zwycięstwo na Henrykiem. Nie oznaczał to, że Niemcy miały mniejszy potencjał militarny - cesarz nie dysponował całym wojskiem, gdyż kraj niemiecki był wewnętrznie skłócony i stosunkowo słaby. Poza tym Bolesław nie uznawał otwartej walki. Wolał podstępem i podjazdami czynić wojsku nieprzyjaciela wielkie straty.
Bolesław Chrobry pod Kijowem, K. Koźmiński
Po zawarciu pokoju z Niemcami Chrobry mógł zająć się sytuacją na wschodzie. Stosunki z Rusią były przyjazne jeszcze za czasów Włodzimierza I Wielkiego, kiedy w 1013 r. Bolesław wydał za sywna Włodzimierza, Świętopełka, jedną ze swoich córek. Sam nawet ubiegał się o rękę córki Włodzimierza - Predysławy, jednak mu jej odmówiono.
Po śmierci Włodzimierza sytuacja zaczęła się komplikować. Jego synowie, Śiętopełk i Jarosław walczyli o tron. Żona Świętopełka, a córka Chrobrego dostała sie do więzienia. Chrobry w 1013 roku ruszył się zbrojnie na Kijów. Wyprawa nie przyniosła oczekiwanych efektów. W odwecie Jarosław, po wygnaniu Świętopełka w 1017 roku, również skierował się ku Polsce, lecz i ta wyprawa nie przyniosła zmian. Dopiero po zawarciu pokoju z Niemcami Chrocbry wraz z niemiecką pomocą liczącą 300 żołnierzy ruszył na Ruś. Chciał, wprowadzając zięcia Świętopełka na tron, zapewnić sobie wpływy we wschodnim państwie.
Do starcia doszło na rzece Bug, gdzie bitwę sprowokował ruski wojewoda, Bąd, który krzyczał do polskiego księcia: "A ty po co tu? Oto oszczepem rozpruję brzuch twój tłusty!" Zwycięstwo Polaków było zupełne. Jarosław uciekł, a Chrobry zajął Kijów i wprowadził na tron zięcia. Tam zgwałcił siostrę Jarosława, Predysławę mszcząc się za odmowę jej ręki. Przeciw Polsce wybuchło powstanie ludności. Po kilku miesiącach wycofał się więc Chrobry z licznymi skarbami. Po drodze zajął Grody Czerwieńskie.
Świętopełk został jednak później wygnany z kraju, lecz tym razem Chrobry nie wstawił się za nim. Nawiązał przyjazne stosunki z Jarosławem, który panował do 1054 roku.
Koronacja pierwszego króla
Po wielu latach wojen w Polsce nastał czas pokoju. Bolesław uporządkował zapewne sprawy wewnętrzne, umacniał i jednoczył państwo.
W lecie roku 1024 zmarli swaj przeciwnicy Chrobrego: paież Benedykt VII oraz cesarz Niemiec Henryk II. Zamieszanie jakie nastąpiło w obu tych krajach wykorzystał po raz kolejny Chrobry na swoją korzyść. Najprawdopodobniej na Wielkanoc czyli 18 kwietnia 1025 roku, bez zgody papieża koronował siebie w Gnieźnie na króla Polski. Blisko sześćdziesięcioletni starzec wprowadził Polskę do grona królestw europejskich, a tym samym umocnił suwerenność i niezależność państwa. Państwo, o którym pierwsze wzmianki pojawiały się ok 60 lat wcześniej stało się znaczącym królestwem w Europie.
Król Polski - Bolesław I Chrobry zwany również Wielkim - zmarł 17 czerwca 1025 roku. Pochowano go w Poznaniu.
Urodzony: 990 r.Zmarł: 10 maja 1034 r.Żył: 44 latPanował: 1025-1034 r.Ojciec:...
a_lexa