„To lubię!” Program nauczania języka polskiego w klasach I – III liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum
Przeszłość to dziś. Program nauczania języka polskiego w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony
podstawa programowa
realizuje
samodzielność programu
stanowi kontynuację programu z III etapu nauczania, ale może stanowić odrębną całość.
jest odrębnym programem
adresaci programu
wszystkie licea w tym profilowane, a także inne typy szkół ponadgimnazjalnych
także profil rozszerzony
cele programu
Nadrzędnym celem jest pomoc w kształtowaniu zintegrowanej wewnętrznie, wielowymiarowej osoby ludzkiej gotowej do rozumnego korzystania z daru wolności. Czerpie z filozofii personalistycznej zawartej w dziełach J. Tischnera.
Uczeń jest podmiotem programu
Nadrzędnym celem jest rozwój ucznia i jego dojrzewanie – intelektualne, emocjonalne i moralne. Rozwój ten odbywa się przez kontakt z tekstami kultury, dzięki którym uczeń odkrywa język kultury i swoje w niej miejsce.
Cele kształcenia rozumiane są nie tylko jako efekty kształcenia, ale jako przestrzeń zwiększania i doskonalenia umiejętności komunikacyjnych oraz odczytywania, analizowania i interpretowania tekstów kultury w różnych kontekstach i na różnych poziomach
cechy programu
uczeń jest podmiotem programu
Integracja – celem programu jest wytworzenie spójnego obrazu poznawanego w umyśle ucznia.
Osłabiona kompozycja w programowaniu działań dydaktycznych – wielowariantowość rozwiązań w zakresie doboru treści (cele-materiał-osiągnięcia), organizacji i tempa pracy.
Funkcjonalność – wiedza przyswajana przez ucznia w trakcie realizacji programu na charakter funkcjonalny i użyteczny.
Wybór z ogromnego dziedzictwa tylko tych elementów, które są nośnikiem wartości uniwersalnych, żywych współcześnie i stale oddziaływujących na naszą świadomość.
Poznawanie tradycji równocześnie z poznawaniem kultury współczesnej ze świadomym w niej uczestnictwem.
Wartością jest wielobarwność kulturowa i różnorodność wątków tradycji.
Literatura ujmowana jest w ścisłym związku z innymi sztukami.
Treści:
2 bloki treści:
- kształcenie językowe (rozwijanie umiejętności stylistycznych z nastawieniem na indywidualny styl ucznia, z perspektywy teorii tekstu)
- kształcenie kulturowo-literackie (rozwijanie kompetencji językowej ucznia na coraz wyższych piętrach, rozwijanie odbioru różnorodnych tekstów kultury w ujęciu filozoficznym, teoretyczno- i historycznoliterackim
- kształcenie językowe,
- kształcenie literackie i językowe
Integrowanie kształcenia językowego z kulturowym
rozwijanie kompetencji językowych – poprzez rozumienie i tworzenie znaczeń wyrażanych za pomocą form językowych
Tradycja kulturowa:
klasa I – od starożytności po koniec XVIII w.
klasa II - wiek XIX
klasa III – wiek XX
Zagadnienia z zakresu literatury współczesnej realizowane są przez cały etap edukacyjny:
- jako dialog z tradycją,
- w ramach bloków poświęconych najistotniejszym problemom współczesności, realizowanym na przemian z blokami poświęconymi epokom kulturowym
zakres wiedzy językoznawczej – diagnozowani poziomu opanowania przez ucznia metajęzyka oraz dobór wiedzy językoznawczej uzależnia się od możliwości i potrzeb ucznia.
podstawowa strategia to: tekst kultury -> język -> tekst własny
Nadrzędnym celem jest rozwijanie znaczeń tekstowych poprzez obserwację tekstu, jego analizę, interpretację, zwykle w ujęciu intertekstualnym.
dobór tekstów współczesnych cechuje dowolność
o realizacji poszczególnych elementów materiału decyduje nauczyciel biorąc pod uwagę potrzeby i możliwości ucznia.
układ treści w zakresie poznawania tradycji
niechronologiczny
chronologiczny
typ programu
spiralno-liniowy
liniowy
(nauczyciel nie może zrezygnować z kolejności chronologicznej bez zaburzenia struktury ptogramu)
andew