Ekspryment Posnera Mitchella (1967)
Kryteria identyczności:
1. Fizyczna - „takie same” oznacza identycznie wyglądające, np. AA albo BB
2. Nominalna - „takie same” to mające tę samą nazwę, np. Aa albo Bb
3. Oparte na regule - „takie same” to samogłoski lub spółgłoski np. AE albo TB
Wyniki:
Ekspozycja jednoczesna: najszybszy dobór fizyczny, następnie nominalny (+80 ms.) najdłuższy - oparty na regule (+ kolejne 80 ms.)
Wniosek:
Spostrzeganie (rozpoznawanie) to proces kategoryzacji; trwa tym dłużej im więcej decyzji kategorialnych trzeba podjąć
Teorie konstruktywistyczne (2) Model Pandemonium (Selfridge, 1959, Lindsay i Norman, 1984)
Rozpoznawanie kształtów wymaga skończonej liczby detektorów prostych cech, tj.:
• linii poziomych, pionowych i ukośnych
• kątów prostych i ostrych
• krzywych otwartych
Rozpoznawanie polega na porównywaniu aktywacji pochodzących z poszczególnych detektorów z aktywacją określonych wzorców przechowywanych w pamięci.
Teoria Geonów, czyli geometrycznych komponentów strukturalnych (Biederman, 1987)
Rozpoznawanie kształtów wymaga detekcji 36 różnych kształtów geometrycznych (np. bloki, walce, sfery, łuki czy ostrosłupy), co wystarcza do opisania wszystkich obiektów rzeczywistych
System poznawczy dysponuje subsystemami, umożliwiającymi rozpoznanie tych kształtów
Np. kubek = cylinder + łuk
Rozpoznane komponenty zestawiane są z trwałymi reprezentacjami obiektów
Pozbawienie pewnych komponentów nie uniemożliwia rozpoznania obiektu (nawet 4 z 9, Biederman i in., 1985)
Teorie komputacyjne (1)Teoria Marra (1982)
Spostrzeganie kompletnego, trójwymiarowego obrazu przebiega w trzech stadiach:
1. Zarys pierwotny (Primal Sketch)
stanowi dwuwymiarowy zarys obiektu z określonego punktu widzenia, obrazujący:
• krawędzie (tworzą granice między obiektami),
• kontury (odróżniają jeden obszar od drugiego)
• obszary podobieństwa (obszary nie posiadające wyraźnych cech dystynktywnych)
Teorie komputacyjne (2)Teoria Marra (1982)
2. Zarys 2 1/2 wymiarowy (2 1/2-D Sketch)
uwzględnia punkt widzenia obserwatora oraz wskazówki dotyczących powierzchni i głębi.
3. Model trójwymiarowy (3-D Sketch)
zawiera stosunki przestrzenne, jest niezależny od perspektywy obserwatora, tu ujawnia się wpływ doświadczenia jednostki
Teorie percepcji bezpośredniej
Ekologiczna teoria spostrzegania Gibsona (1979)
Spostrzeganie jest sprawnością nabywana w trakcie uczenia się percepcyjnego.
Spostrzeżenie odbywa się bezpośrednio na podstawie analizy danych sensorycznych. Nie istnieją żadne schematy pośredniczące, reprezentacje umysłowe, czy inna wiedza wykorzystywana podczas tego procesu.
Elementem spostrzegania jest nasza aktywność motoryczna.
...
mofek