Sprawozdanie finansowe – składa się z: bilansu, rachunku zysków i strat, informacji dodatkowej. W wypadku jednostek zobowiązanych do corocznego badania sprawozdań finansowych, do zakresu sprawozdania finansowego zalicza się rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym.
Użytkownicy informacji finansowych, w tym sprawozdań finansowych: właściciele (akcjonariusze, udziałowcy), zarząd firmy (posada największe uprawnienia), wierzyciele, klienci firmy (dostawcy, odbiorcy), instytucje finansowe (banki, ubezpieczyciele), pracownicy, związki zawodowe, instytucje administracyjne (urzędy skarbowe, ZUS, GUS), władze lokalne, rady nadzorcze.
Bilans – podstawowe sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa, umożliwiające ocenę sytuacji majątkowej i finansowej firmy. Jest dokumentem księgowym, stanowiącym podstawę dla rachunkowego zamknięcia roku obrotowego (bilans zamknięcia) oraz dla otwarcia kolejnego roku obrotowego (bilans otwarcia). Sporządzany jest na dany dzień. Bilans ukazuje stan majątku trwałego i obrotowego przedsiębiorstwa tj. jego aktywów i pasywów na koniec roku obrotowego.
Aktywa – ogół składników majątkowych przedsiębiorstwa, wykorzystywanych przy realizacji operacji gospodarczych związanych z jego działalnością. Aktywa ujęte w bilansie wartościowo są sumą majątku, którego część występuje w formie rzeczowej (środki trwałe, zapasy), część natomiast można wyrazić tylko wartościowo (środki pieniężne, papiery dłużne).
Pasywa – ogół źródeł finansowania składników majątkowych, wyrażany w formie wartościowej.
Aktywa = Pasywa.
Podział aktyw: Aktywa trwałe (majątek trwały) – wartości niematerialne i prawne, rzeczowy majątek trwały, finansowe składniki majątku trwałego oraz należności długoterminowe;
Aktywa obrotowe (majątek obrotowy) – zapasy (materiałów, produkcji nie zakończonej, produktów gotowych, towarów), należności, środki pieniężne i ekwiwalenty tych środków.
Podział pasyw: Kapitał (fundusz) własny – kapitał podstawowy, zapasowy, rezerwowy, nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych, wynik finansowy netto roku obrotowego;
Zobowiązania długoterminowe – kredyty bankowe, pożyczki, papiery wartościowe o terminie wykupu dłuższym niż rok;
Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne – pożyczki i kredyty bankowe, papiery wartościowe oraz zobowiązania o terminie zapłaty krótszym niż rok.
Zasada wzrastającej płynności – zasada wykazywania w bilansie aktyw, czyli od najtrudniej zbywalnych (wartości niematerialne i prawne) do najbardziej płynnych (środki pieniężne).
Kryterium wymagalności – kryterium uporządkowania w bilansie pasyw od najmniej wymagalnych (kapitały własne), do najbardziej wymagalnych (zobowiązania krótkoterminowe).
Rachunek zysków i strat (rachunek wyników) – jest to sprawozdanie o dochodach i wydatkach firmy w okresie sprawozdawczym. Sprawozdanie to zawiera pozycje przychodów osiągniętych przez przedsiębiorstwo wg źródeł ich powstania, a także elementy składające się na koszty uzyskiwania przychodów oraz obciążające przedsiębiorstwo podatki uiszczane od obrotów i od zysków. W rezultacie rachunek wyników zamyka się zyskiem lub stratą netto.
Działalność gospodarcza – wszelkie prowadzone przez jednostkę gospodarcza działania stanowiące przedmiot jej działalności, jak również czynności towarzyszące, służące realizacji tych zadań, z nimi ściśle związane i z nich wynikające.
Działalność operacyjna – taki rodzaj działalności gospodarczej, który ma na celu zrealizowanie odstawowych celów, dla których jednostka ta została utworzona.
Zdarzenia nadzwyczajne – zdarzenia incydentalne i trudne do przewidzenia, powstające poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. W szczególności zdarzeniami takimi są zdarzenia o charakterze losowym, takie jak powódź czy pożar.
Działalność finansowa – związana jest z gospodarką środkami pieniężnymi, pozyskiwaniem źródeł finansowania oraz z obrotem inwestycjami. Działalność finansowa obejmuje zatem operacje związane z zaciąganiem kredytów, udzielaniem pożyczek, lokowaniem środków pieniężnych w bankach, obrotem akcjami i obligacjami, dokonywaniem innych inwestycji, wystawianiem weksli na spłatę zobowiązań.
Wynik finansowy = sumie przychodów – sumie kosztów.
Wynik finansowy >0 àzysk netto.
Wynik finansowy <0 à stratę netto.
Zysk netto dzieli się na: zyski zatrzymane (niepodzielone) i dywidendę.
Przepływ środków pieniężnych – rzeczywisty przepływ środków pieniężnych netto w przeciwieństwie do bilansowego dochodu netto, który firma uzyskuje w jakimś określonym czasie.
Przepływ środków pieniężnych a zysk bilansowy: mogą się różnić: 1) Nie wszystkie podatki przedstawione na rachunku wyników muszą być zapłacone w czasie bieżącego roku lub rzeczywiste podatkowe płatności gotówkowe mogą przewyższyć sumę podatków odliczonych od przychodów ze sprzedaży dla obliczenia dochodu netto. 2) Sprzedaż może być dokonywana na kredyt, a więc nie znajdować odzwierciedlenia w gotówce, a niektóre z wydatków (lub kosztów) potrąconych z przychodów ze sprzedaży dla określenia zysków mogą nie być kosztami pieniężnymi. 3) amortyzacja nie jest kosztem pieniężnym.
Rachunek przepływów pieniężnych – sprawozdanie przedstawiające wpływ działań operacyjnych, inwestycyjnych i finansowych firmy na przepływy środków pieniężnych w danym okresie obrachunkowym.
Działalność operacyjna – obejmuje podstawowy rodzaj działalności jednostki wynikający z jej funkcjonowania.
Działalność inwestycyjna – obejmuje nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści.
Działalność finansowa – pozyskiwanie lub utrata źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści.
Metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych: pośrednia, bezpośrednia.
Źródła środków: każdy wzrost na koncie pasywów (uzyskanie kredytu z banku, emisja akcji), każde zmniejszenie pozycji aktywów (np. sprzedaż pewnych środków trwałych, spłata należności).
Wykorzystanie środków: każde zmniejszenie pozycji pasywów (spłacenie kredytu, odkupienie własnych akcji, spłata zobowiązań wobec US), zwiększenie pozycji aktywów (kupno środków trwałych, zakup surowców, sprzedaż z odroczoną płatnością, czyli wzrost należności).
Obrót konta – suma zapisów na poszczególnych stronach konta.
Obrót debet (Dt) – suma zapisów po stronie Dt (lewej) konta.
Obrót credit (Ct) – suma zapisów po stronie Ct konta (prawej).
Saldo końcowe konta – różnica między obrotami poszczególnych stron konta (między obrotem większym, a mniejszym). Stąd saldo konta może być debetowe, jeśli obroty debetowe są większe od kredytowych oraz saldo kredytowe, jeśli obroty kredytowe są większe od debetowych.
Obroty debetowe > obroty kredytowe = saldo debetowe konta.
Obroty debetowe < obroty kredytowe = saldo kredytowe konta.
Zasady funkcjonowania kont aktywów: po stronie debetowej zapisywany jest stan początkowy danego składnika pochodzący z bilansu otwarcia oraz wszystkie jego zwiększenia w ciągu roku obrotowego. Po stronie kredytowej zapisywane są wszystkie zmniejszenia danego składnika bilansu zaistniałe w ciągu roku obrotowego. Obrót debetowy kont aktywów jest większy lub równy obrotowi kredytowemu. Saldo końcowe kont aktywów jest debetowe ZAPISYWANE JEST DLA RÓWNOWAGI PO STRONIE KREDYTOWEJ lub nie występuje.
Konto – podstawowe urządzenie księgowe, które umożliwia: zarejestrowanie stanu początkowego, bieżące ujęcie aktywów i pasywów, ustalenie stanu końcowego każdego składnika aktywów i pasywów.
Podstawowe elementy konta: nazwa konta, symbol cyfrowy konta wynikający z wykazu kont w danej jednostce, dwie strony konta (lewa i prawa), obroty konta, salda konta, suma kontrolna konta.
pitol23