Scenariusze zajęć terapeutycznych z wykorzystaniem bajek
Baśń „Złoty kluczyk” wg. W. i J. Grimm.
CELE:
-zdobywanie doświadczeń w mówieniu, słuchaniu i byciu słuchanym
-rozwijanie wyobraźni i pomysłowości
-ujawnienie preferencji osobistych
POMOCE:
Baśń „Złoty kluczyk”, materiały do zajęć plastycznych: farby, pędzle, kartony, kredki, papierowe pudełka, klej, papier kolorowy, plastelina, folia aluminiowa, krepina, sznurki, korale i inne rzeczy ze „skrzyni skarbów”.
ORGANIZACJA:
W czasie opowiadania baśni dzieci siedzą w kole na dywanie, w czasie pracy plastycznej przy stolikach.
1.Słuchanie baśni.
Zimą, gdy ziemia okryta była grubą warstwą śniegu, pewien ubogi chłopiec musiał pójść do lasu, by zwieźć drzewo na saniach. Kiedy już nazbierał gałęzi i załadował je na sanki, chciał rozpalić ogień i rozgrzać się. Odgarnął więc na bok śnieg i ujrzał mały, złoty kluczyk. Chłopiec pomyślał, że gdzie jest kluczyk, tam musi być i zamek. Zaczął więc kopać w tym miejscu i po pewnym czasie wydobył z ziemi żelazną skrzynkę.
-Oby tylko kluczyk pasował- pomyślał chłopiec.
Zaczął oglądać skrzynkę, ale nie było w niej dziurki od klucza. Wreszcie znalazł dziurkę, ale tak małą, że ledwie można było ją dojrzeć. Włożył do niej kluczyk i przekonał się, że pasuje. Przekręcił go więc w zamku, a teraz musimy poczekać, aż podniesie wieko, a wtedy dowiemy się, jakie to cudowne rzeczy znajdowały się w skrzynce...
2.Działalność plastyczna lub słowna.
Dzieci po zastanowieniu zaczynają malować, rysować, lepić...wg. swoich preferencji, to co ich zdaniem znajdowało się w skrzyni. Mogą też jeśli chcą i potrafią dokończyć baśń pisząc na ozdobnych kartkach lub na komputerze jeśli jest on w sali.
3.Wystawa prac dzieci.
Po sprzątnięciu niepotrzebnych materiałów dzieci eksponują swoje prace i wypowiadają się na ich temat.
4.Uwagi o realizacji.
Temat można kontynuować następnego dnia. Dzieci mogą inscenizować dokończoną przez siebie baśń. Mogą przynieść z domu swoje „skarby” i pokazać je kolegom. Mogą spytać się rodziców co dla nich jest skarbem. Rysować lub przechodzić przez labirynt do skarbów. Ułożyć grę planszową „Wyprawa po skarb” i grać w nią z kolegami. Brać udział w zabawach tropiących i.t.d...........
Zajęcie to może być swoistą diagnozą tego co jest dla dzieci najważniejsze, lub czego im brakuje, czego pragną.
SCENARIUSZ 2
Co to są Rupaki?
-pomoc w budowaniu pozytywnej samooceny i zaspokajaniu poczucia bezpieczeństwa
-kształtowanie tolerancji dla innych
-wspieranie działań twórczych, rozwijanie pomysłowości i kreatywności
-nauka wyrażania i rozpoznawania emocji własnych i innych ludzi
Wiersz Danuty Wawiłow „Rupaki”, „skrzynia skarbów”, różnorodne materiały plastyczne, muzyka integracyjna.
Podczas słuchania wiersza dzieci siedzą w kole na dywanie, w czasie zabawy ruchowej poruszają się po sali, działań plastycznych dokonują przy stolikach.
1.Słuchanie wiersza.
Po wysłuchaniu wiersza, dzieci wypowiadają się na temat jego treści. Szczególną uwagę należy zwrócić na różnorodność Rupaków i przeżywane przez nich emocje.
2.Zabawa ruchowa „Taniec Rupaków”.
Dzieci tańczą przy muzyce integracyjnej, na przerwę dobierają się parami i bawią się w „lusterka”, jedno pokazuje mimiką jakieś uczucie, a drugie naśladuje.
3.Praca plastyczna.
Dzieci wybraną przez siebie techniką wykonują Rupaki.
Ważne jest by dzieci miały możliwość korzystania z różnorodnego materiału plastycznego.
4.Wystawa prac dzieci.
Dzieci eksponują swoje Rupaki, opowiadają o nich: co lubią, czego nie lubią, czego się boją, czego pragną.
5.Uwagi o realizacji.
Kontynuacją tematu może być tworzenie „Bajek Rupaków”. Może to być punkt wyjścia do rozmów: o emocjach, uczuciach, o tym co nas łączy, co dzieli, w czym jesteśmy podobni do innych, czym się różnimy, co umiemy robić dobrze, czego musimy się jeszcze nauczyć.
Można wykonać „Album podobieństw i różnic” i.t.d.
SCENARIUSZ 3
Jestem wodą.
-nauka technik relaksacyjnych
-wspieranie działań twórczych
-umożliwienie ekspresji spostrzeżeń, przeżyć, uczuć w różnych formach aktywności z zastosowaniem werbalnych i niewerbalnych środków wyrazu
-uczenie nazywania i wyrażania własnych emocji
Muzyka relaksacyjna i sprzęt do jej odtworzenia, farby, pędzle, kartony, szary papier, suche pastele, płachty malarskie, chusty z cienkiego materiału.
W czasie opowiadania dzieci leżą lub siedzą na dywanie, podczas impresji ruchowej poruszają się po całej sali, w czasie pracy plastycznej malują przy stolikach lub na podłodze.
1.Słuchanie opowieści przy muzyce relaksacyjnej.
Połóżcie się wygodnie na dywanie, zamknijcie oczy i posłuchajcie....... Wyobraźcie sobie wspaniałe góry. W górach tych znajduje się źródełko, z którego wypływa mały strumyczek. Płynie on wesoło po kamieniach........... Woda w nim jest zimna i przejrzysta jak kryształ. To wy jesteście tą wodą...................... Słońce grzeje was swoimi promieniami........... Słyszycie śpiew ptaków......................Płyniecie cały czas w dół....Dołączają do was inne strumienie.....W miarę jak płyniecie dalej jest was coraz więcej i więcej.....Już nie płyniecie w górach. Jesteście wodą w niezbyt dużej rzece.......Płyniecie wolniej, dostojniej, czujecie się inaczej niż w górach......................Niesiecie małe łódki i żaglówki......Płyniecie przez łąki ukwiecone setkami kwiatów.......Jako woda połączyliście się z wodami innych rzek......Jest was teraz bardzo dużo...Płyniecie bardzo wolno.....Jesteście silni.....potraficie nieść na sobie ciężkie statki................................................Teraz jesteście wodą w morzu.....Kołyszecie się w rytmie fal.....Czujecie się zupełnie inaczej niż poprzednio............Macie swój własny, morski świat.......................................Odbyliście ze mną podróż jako woda od źródełka aż do morza...... byliście w różnych miejscach......czuliście się w różny sposób.......Teraz znów jesteście dziećmi...Proszę zastanówcie się co byście chcieli namalować z tego co sobie wyobraziliście. Możecie namalować siebie jako wodę, tak jak siebie widzieliście, tak jak się czułyście......Możecie też namalować to, co widzieliście będąc wodą....A teraz zastanówcie się przez chwilę, a kiedy będziecie gotowi, wstańcie i zacznijcie malować.
2.Malowanie przy muzyce.
Dzieci malują farbami lub suchymi pastelami, na dużych arkuszach papieru, przy stolikach, na podłodze lub jeśli istnieje taka możliwość przy sztalugach albo kartonach przypiętych do ściany. Latem można malować w plenerze. W tle cały czas słychać cichą muzykę relaksacyjną dobraną do tematyki np.: szum strumienia, falujące morze i.t.p.
Dzieci eksponują swoje prace i opowiadają o nich. Zwracamy szczególną uwagę na to, jak dzieci czuły się podczas słuchania i malowania.
4.Impresja ruchowa „Jestem wodą”.
Dzieci otrzymują cienkie chusty, apaszki i pokazują ruchem całego ciała „Co mówi muzyka?”. Jeśli jest to pierwsze zajęcie tego typu można dzieciom zademonstrować co mogą robić.
W przypadku młodszych dzieci zajęcie należy podzielić. Impresję ruchową przeprowadzić po południu, lub następnego dnia.
Kontynuacją tematu może być wymyślanie dalszego ciągu opowieści, zmiany stanu skupienia wody i odpowiadające temu zabawy ruchowe, impresje, prace plastyczne. Można też zająć się tematyką „Na dnie morskim”, „W królestwie Neptuna” i.t.d.
SCENAIUSZ 4
: Teatrzyk „Jarzębinka” wg. J. Tajca.
-uczenie zasad warunkujących bezpieczeństwo i zdrowie dzieci
-formułowanie systemu wartości
-rozbudzanie gotowości do pomagania innym
Mała scenka i kukiełki do przedstawienia (scenkę można zastąpić krzesłami i kocem, a do inscenizacji użyć maskotek).
Podczas teatrzyku dzieci siedzą w półkolu na dywanie.
1.Oglądanie teatrzyku.
Dzieci oglądają teatrzyk. Pomagają w poruszaniu kukiełkami, które oddalają się od głównej scenki np.: wilk uciekający do lasu.
2.Krótkie omówienie treści teatrzyku.
Dajemy szansę wypowiedzenia się wszystkim chętnym dzieciom. Zwracamy uwagę na nie przerywanie wypowiedzi oraz uważne słuchanie innych.
3.Inscenizowanie bajki przez dzieci.
Powinniśmy dać dzieciom możliwość swobodnej interpretacji bajki. Możliwa jest zmiana zakończenia czy też niektórych elementów akcji. Najprawdopodobniej jednak główne przesłanie bajki zostanie zawarte w zabawie dziecięcej (nie otwieramy drzwi obcym, pomagamy innym). Jeśliby jednak do tego nie doszło, wskazana byłaby dyskretna ingerencja dorosłego.
Dzieci bardzo chętnie oglądają przedstawienia i bawią się w teatr. Rolą nauczyciela jest umożliwienie im twórczej ekspresji (udostępnienie pacynek, kukiełek, materiałów do ich wykonania, dostarczanie ciekawych baśni, opowiadań.......).
Kontynuacją tego tematu może być nagrywanie na magnetofon wymyślonych przez dzieci dalszych losów bohaterów, wydanie tego w formie książkowej, ilustrowanie, przygotowanie przedstawienia na Dzień Babci i Dziadka i.t.d.
SCENARIUSZ 5
Baśń „O siedmiu kózkach” wg.W. i J. Grimm.
-poznanie skutecznych sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach
-uczenie zasad warunkujących bezpieczeństwo dzieci
-wspieranie działań twórczych w różnych dziedzinach aktywności
Baśń „O siedmiu kózkach”, kłębki wełny, druciki chenille, patyczki, zawartość „skrzyni skarbów”, klej stolarski, cienkie chusty.
W czasie słuchania baśni dzieci siedzą w kole na dywanie, podczas wykonywania kukiełek przy stolikach.
Przebieg zajęcia
Już od pierwszej grupy powinniśmy wdrażać dzieci do uważnego słuchania i nie przeszkadzania sobie nawzajem. Oczywiście musimy dostosować czas i sposób opowiadania do aktualnych potrzeb i możliwości słuchaczy.
2.Krótkie omówienie treści baśni.
Szczególną uwagę zwracamy na bezwzględny zakaz rozmów z obcymi oraz otwierania drzwi obcym.
3.Zabawa dramowa „Ktoś puka”.
Bawimy się z dziećmi w scenki rodzajowe typu: jesteśmy sami w domu, ktoś puka – jak się zachowamy.
Zachęcamy wszystkich do odgrywania scenek, gdyż doświadczanie i przeżywanie podczas działalności praktycznej sprawia, iż zdobyte w ten sposób wiadomości są najtrwalsze i najwartościowsze.
4.Wykonywanie kukiełek do przedstawienia.
Dzieci z pomocą nauczycielki wykonują kukiełki z kłębuszków wełny, drucików chenille, skrawków skórek, futerka i.t.p.
5.Inscenizowanie baśni przez dzieci.
Dzieci inscenizują utwór. Możliwa jest zmiana zakończenia lub elementów akcji.
6.Uwagi o realizacji.
Dzieci wykonanymi przez siebie kukiełkami mogą zrobić teatrzyk na stole, używając do wykonania dekoracji cienkich chust. Zamiast kukiełek można bawić się w teatr korzystając z opasek na głowę przedstawiających wilka, kózki....Możemy też spisać lub nagrać dla „kózek” „Zasady postępowania podczas nieobecności w domu rodziców”.
SCENARIUSZ 6
Opowiadanie „Mateuszek na zaczarowanej wyspie” wg. S. Szuchowej.
-poznanie reguł życia w grupie, rodzinie, szerszym otoczeniu społecznym.
-poznanie skutecznych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
-nauka współdziałania w zespole
Opowiadanie „Mateuszek na zaczarowanej wyspie”, kukiełki paluszkowe, plastelina.
W czasie słuchania opowiadania dzieci siedzą w kole na dywanie, a podczas lepienia przy stolikach.
1.Słuchanie opowiadania.
Dzieci słuchają opowiadania inscenizowanego kukiełkami paluszkowymi.
2.Krótkie omówienie treści.
Szczególną uwagę zwracamy na konieczność używania „czarodziejskich słów” i na wypowiadanie ich odpowiednim tonem, jak również podstawowe normy dobrego zachowania się.
3.Zabawa dramowa „Czarodziejskie słowa”.
Dzieci uczą się w zabawie używać słów: proszę, dziękuję, przepraszam w sytuacjach z codziennego życia.
4.Lepienie z plasteliny.
Dzieci lepią postacie występujące w opowiadaniu.
5.Swobodne inscenizowanie opowiadania.
Chętne dzieci inscenizują opowiadanie według własnych pomysłów.
Dzieci mogą wyeksponować swoje ulepianki na wystawie. Mogą też przygotować z pomocą nauczycielki listę sytuacji, w których należy używać „czarodziejskich słów” czy też „zasady dobrej zabawy” i odwoływać się do nich w sytuacjach konfliktowych
SCENARIUSZ 7
Opowiadanie terapeutyczne „Misiulek w przedszkolu”.
-nauka rozpoznawania i nazywania emocji własnych i innych ludzi
-nauka radzenia sobie z własnym lękiem
-nabycie pozytywnego sposobu myślenia o przedszkolu
-uczenie sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach
-uczenie nawiązywania bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi ludźmi
„Bajki terapeutyczne” Marii Molickiej, rodzina misiów (zabawki), klocki.
Podczas słuchania opo...
amelka67