Chcąc zrozumieć, jak myślenie przyczynia się do powstania dyslektycznego defektu uczenia się, musimy przyjrzeć się naszemu językowi. Można uznać, iż język jest odbiciem procesów zachodzących w umyśle. Inaczej nie bylibyśmy zdolni do nauczenia się go.
Język składa się z symboli. Symbol tworzą trzy elementy:
. Brzmienie symbolu.
. Znaczenie symbolu.
. Obraz symbolu.
Myśląc werbalnie, używamy dźwięków mowy. Prowadzimy monolog wewnętrzny złożony ze zdań, pytań i odpowiedzi, które pojawiają się w umyśle. Niektórzy ludzie werbalizują myśli, mówiąc do siebie. Myślenie werbalne jest procesem powolnym, ale ułatwia zrozumienie sensu zdania nawet wtedy, gdy pojedyncze słowa nie są całkiem zrozumiałe.
Uważne przysłuchiwanie się zdaniom w umyśle wspomaga rozumienie, ponieważ symbole (litery i słowa) pojawiają się po kolei, tak że sens zdania ujawnia się, jakby było ono czytane. Nie potrafisz na przykład określić, czy zdanie angielskie jest pytaniem czy stwierdzeniem, dopóki nie dotrzesz do końca i nie sprawdzisz, jaki znak się tam znajduje: kropka czy znak zapytania?
W myśleniu niewerbalnym posługujemy się znaczeniami, których nośnikiem są mentalne obrazy pojęć i idei. Obrazy są nie tylko wizualne. Można by
30
je przyrównać do trójwymiarowego filmu oddziałującego na kilka zmysłów. Zmieniają się one i ewoluują po przeczytaniu zdania. Proces ten przebiega znacznie szybciej niż myślenie werbalne. Pojawiają się jednak trudności, ponieważ niektóre elementy języka są łatwiejsze do zobrazowania niż inne.
Trzeba pamiętać, że dyslektycy nie prowadzą monologu wewnętrznego, a więc nie słyszą tego, co czytają, jeśli nie czytają na głos. W zamian tworzą oni mentalny obraz poprzez dodawanie znaczeń, bądź obrazów znaczeń, każdego nowo napotykanego słowa.
Dwa rodzaje słów
Słowa, które oznaczaj ą realnie istniejące przedmioty, nie sprawiaj ą kłopotu dyslektykom.
Myśląc niewerbalnie, możemy bez trudu posługiwać się słowem „słoń", jeśli tylko wiemy, jak wygląda słoń. Zwierzę o nazwie „słoń" jest dos...
terapia_mowy