ORZ elektromontera.pdf

(96 KB) Pobierz
str_27_28_29.indd
Promotor 11/05
Ocena ryzyka
zawodowego
na stanowisku elektromontera
• układa kable elektroenerge-
tyczne,
• obsługuje elektronarzędzia
oraz maszyny i urządzenia
elektryczne,
• dokonuje pomiarów elektrycz-
nych.
Elektromonter może podejmo-
wać prace bez polecenia lub na
polecenie ustne (proste czynności
lub czynności ujęte w instrukcjach
stanowiskowych) i na polecenie
pisemne (m.in. przy urządzeniach
pod napięciem, w pobliżu urzą-
dzeń pod napięciem, w pomiesz-
czeniach zagrożonych pożarem
lub wybuchem). Niektóre prace
zlecone do wykonania elektromon-
terowi, zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 28 maja 1996 r. (Dz.U.
nr 62/1996 r., poz. 288), powinny
być wykonywane przez dwie osoby.
Wykaz takich prac zobowiązany
jest przygotować pracodawca.
Ryszard Bryła
W Rozporządzeniu Ministra Go-
spodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 28 kwietnia 2003 r. w spra-
wie szczegółowych zasad stwier-
dzania posiadania kwalifikacji przez
osoby zajmujące się eksploatacją
urządzeń i sieci (Dz.U. nr 89/2003,
poz. 828) stwierdza się, że eksplo-
atacją urządzeń, instalacji i sieci
mogą zajmować się osoby, które
spełniają wymagania kwalifikacyjne
w zakresie obsługi, konserwacji,
remontów, montażu i kontrolno-
-pomiarowe. Osoby te powinny
ponadto poddać się wymaganym
dla danego stanowiska badaniom
lekarskim oraz muszą zostać prze-
szkolone w zakresie znajomości
przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy (instruktaż wstępny ogólny,
instruktaż stanowiskowy, szkolenie
okresowe), zgodnie z Rozporządze-
niem MGiP (Dz.U. nr 180/2004,
poz. 1860 ze zm.).
Zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Gospodarki z dnia 17 wrze-
śnia 1999 r. w sprawie bezpieczeń-
stwa i higieny pracy przy urządze-
niach i instalacjach elektrycznych
(Dz.U. nr 80/1999, poz. 912 ze zm.)
prace przy urządzeniach i insta-
lacjach elektroenergetycznych,
w zależności od zastosowanych
metod i środków zapewniających
bezpieczeństwo pracy, mogą być
wykonywane:
• przy całkowicie wyłączonym
napięciu,
• w pobliżu napięcia,
• pod napięciem.
Przed przystąpieniem do wyko-
nywania prac przy urządzeniach
i instalacjach elektroenergetycz-
nych wyłączonych spod napięcia
należy:
• zastosować odpowiednie zabez-
pieczenie przed przypadkowym
załączeniem napięcia,
• wywiesić tablicę ostrzegawczą
w miejscu wyłączenia obwodu
o treści: „Nie załączać”,
• sprawdzić brak napięcia w wyłą-
czonym obwodzie,
• uziemić wyłączone urządzenia.
Uziemienia należy wykonać tak,
aby miejsce pracy znajdowało
się w strefie ograniczonej uzie-
mieniami, a co najmniej jedno
uziemienie powinno być widocz-
ne z miejsca pracy. W razie wie-
lostronnego zasilania uziemienia
powinny być wykonane od każdej
strony,
• zabezpieczyć i oznaczyć miejsce
pracy odpowiednimi znakami
i tablicami ostrzegawczymi.
Metodyka oceny
ryzyka zawodowego
Oceny ryzyka zawodowego do-
konano tutaj dwoma metodami:
wg PN-N-18002/2000 i RISK SCO-
RE. Opis tych metod przedstawiliśmy
w poprzednich numerach „Promoto-
ra”, m.in. w „Promotorze” 9/05. Na-
leży traktować je jako przykładowe,
gdyż przydzielony zakres czynności
na określonym stanowisku może się
zmieniać w zależności od specyfiki
konkretnego zakładu pracy.
Charakterystyka
stanowiska pracy
Elektromonter wykonuje nastę-
pujące czynności:
• konserwuje urządzenia i in-
stalacje elektryczne wewnątrz
budynków i na zewnątrz,
• montuje, kontroluje i naprawia
urządzenia i instalacje elek-
tryczne,
• zakłada linie napowietrzne, wy-
konuje przyłącza do budynków,
www.elamed.com.pl/promotor 27
24998108.001.png
Promotor 11/05
Karta oceny ryzyka zawodowego dla elektromontera według PN-N-18002/2000
Przed oceną
Po realizacji zadań
Lp.
Zagrożenie
Możliwe źródła zagrożeń
Możliwe skutki
zagrożenia
Środki profilaktyczne
Uwagi
o realiza-
cji zadań
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11
12
1.
Upadek na
tym samym
poziomie.
Śliskie i nierówne powierzchnie, zatara-
sowane przejścia.
Złamania
kończyn,
zwichnięcia,
potłuczenia.
SSS
Utrzymywać porządek na stanowisku pracy.
Zabezpieczyć właściwy stan dróg transportowych.
SMM
2.
Upadek
na niższy
poziom.
Prace montażowe i naprawcze wykony-
wane na wysokości.
Złamania,
zwichnięcia, po-
tłuczenia, urazy
wewnętrzne,
śmierć.
DSD
Stosować odpowiednio dobrane i zabezpieczone
drabiny oraz pomosty robocze. W razie konieczności
stosować sprzęt zabezpieczający, m.in. słupołazy
i uprzęże bezpieczeństwa. W razie potrzeby stosować
asekurację, prowadzoną przez drugiego pracownika.
SMM
3.
Pyły
i odpryski.
Wiercenie, szlifowanie i cięcie mate-
riałów.
Urazy oczu,
choroby układu
oddechowego.
S
S
S
Stosować okulary ochronne, osłony twarzy i półmaski. M
M
M
4.
Uderzenie
spowo-
dowane
ruchomymi
przedmio-
tami.
Zły stan narzędzi ręcznych (tępe ostrza,
źle oprawione rękojeści). Brak lub
uszkodzone osłony ruchomych elemen-
tów maszyn i urządzeń. Niezamierzone
uruchomienie maszyny lub urządzenia.
Obrażenia ciała,
śmierć.
DSD
Stosować prawidłowo oprawione narzędzia ręczne.
Rozmiary i typy narzędzi dobierać do rodzaju wykony-
wanej pracy. Przestrzegać właściwego zamocowania
osłon ruchomych elementów maszyn i urządzeń. Prze-
nosić na inne miejsce elektronarzędzia po uprzednim
wyłączeniu ich spod napięcia. Przestrzegać właściwe-
go zamocowania osłon ruchomych elementów maszyn
i urządzeń. Zachować szczególną ostrożność.
DMS
5.
Praca w wy-
muszonej
pozycji ciała.
Prace instalacyjne i remontowe wyko-
nywane na wysokości (drabiny, słupy
elektryczne czy podesty) oraz na tym
samym poziomie.
Zwyrodnienia
kostno-sta-
wowe.
SSS
Stosować odpowiednią rotację pracowników przy
wykonywaniu prac wymagających wymuszonej pozycji
ciała. Stosować odpowiednie do zagrożeń i ergono-
miczne ochrony osobiste, m.in. nakolanniki, przy
pracach uzasadniających korzystanie z tego rodzaju
wyposażenia.
SMM
6.
Słabe
oświetlenie.
Niedostateczne oświetlenie naturalne.
Brak lub źle dobrane źródła światła. Źle
dobrane oprawy oświetleniowe.
Osłabienie lub
uszkodzenie
wzroku.
SSS
Dbać o właściwe oświetlenie naturalne stanowisk
pracy, m.in. poprzez zapewnienie czystości okien,
świetlików i naświetli. Stosować zgodne z normami
sztuczne oświetlenie stanowisk pracy. Oprócz oświe-
tlenia ogólnego stosować oświetlenie stanowiskowe.
MMM
7.
Pożar.
Źle dobrane parametry instalacji el.
Niedbale wykonane prace instalacyjne.
Materiały łatwo palne umieszczone
obok rozgrzanych przedmiotów lub obok
urządzeń elektrycznych.
Oparzenia,
śmierć.
DMS
Prace wykonywać ściśle według zatwierdzonego pro-
jektu robót. Stosować właściwie dobrane zabezpiecze-
nia nadprądowe. Wyposażyć stanowisko w wymagany
sprzęt ppoż. Zachować szczególną ostrożność.
SMM
8.
Hałas
i wibracje.
Wiercenie i cięcie materiałów. Odgłosy
dochodzące z innych stanowisk pracy
i z ulicy.
Choroby
narządu słuchu,
zwyrodnienia
stawów.
SSS Stosować w razie potrzeby ochronniki słuchu. Stoso-
wać sprawne technicznie elektronarzędzia.
SMM
9.
Zmienne
warunki
atmosferyczne.
Niskie lub wysokie temperatury, opady
deszczu lub śniegu.
Przeziębienie
lub przegrzanie
organizmu.
SSS
Wyposażyć pracownika w odpowiednią do warunków
atmosferycznych odzież ochronną. Zapewnić napoje
i posiłki profilaktyczne w czasie prac na otwartej prze-
strzeni lub w niekorzystnym mikroklimacie, zgodnie
z wymogami Rozporządzenia RM (Dz.U. nr 60/1996,
poz. 279).
SMM
10.
Stres.
Zbyt duże wymagania w stosunku
do możliwości pracownika. Prace
w nadgodzinach. Obawa o własne życie
i zdrowie podczas pracy w warunkach
zagrożenia. Konflikty międzyludzkie.
Choroby ogól-
noustrojowe,
nerwice.
SDD
Dostosowywać wymagania do możliwości psychofi-
zycznych pracownika. Przestrzegać norm dotyczą-
cych czasu pracy. Doskonalić metody instruktażu
i szkoleń, kładąc szczególny nacisk na sposoby
ograniczenia zagrożeń na stanowisku. Ustalić jasne
zasady wynagradzania, premiowania i nakładania kar
regulaminowych.
SMM
Prace naprawcze lub montażowe
przy urządzeniach elektrycznych
bez odłączenia napięcia
lub bez właściwego zabezpieczenia
przed przypadkowym załączeniem.
Śmierć.
D
S
D
Unikać prac prowadzonych pod napięciem, a jeśli są
one konieczne, to stosować środki do bezpiecznego
ich wykonywania. Stosować sprawny sprzęt ochronny
i nieuszkodzone narzędzia – drążki i kleszcze
izolacyjne, wskaźniki napięcia, rękawice dielektrycz-
ne, izolacyjne narzędzia monterskie. Zastosować
odpowiednie zabezpieczenie przed przypadkowym
załączeniem – zgodnie z instrukcją stanowiskową.
Omawiać zagadnienie podczas codziennych odpraw
z pracownikami.
DMS
Prace z użyciem lamp przenośnych
i elektronarzędzi w warunkach dużej
wilgotności lub dokonywane w metalo-
wych zbiornikach.
Śmierć.
D
S
D
Stosować w takich przypadkach zasilanie napięciem
bezpiecznym 24 V.
MMM
Porażenie
prądem elek-
trycznym.
11.
Kontrolować stan techniczny wyłączników różnicowo-
-prądowych. Sprawdzać ich działanie każdorazowo
przed przystąpieniem do pracy. Przeprowadzać
okresową kontrolę zerowań i uziemień. Stosować
elektronarzędzia wyposażone w sprawne uchwyty
wykonane z materiałów izolacyjnych. Nie eksploato-
wać elektronarzędzi na zewnątrz budynków podczas
opadów atmosferycznych.
Kontakt z metalowymi obudowami ma-
szyn, urządzeń i elektronarzędzi, które
mogą znaleźć się pod napięciem.
Śmierć.
D
M
S
SMM
Możliwość natrafienia na przewody
elektryczne pod napięciem, podczas
wiercenia wiertarką el. w ścianach.
Śmierć, urazy
ciała.
DSD
Wyłączać zagrożone obwody spod napięcia. Stosować
detektory napięcia. Korzystać z dokumentacji budow-
lano-montażowej.
SMM
Uszkodzenia izolacji przewodów wiodą-
cych prąd.
Śmierć.
D
S
D
Zabezpieczyć przewody przed przypadkowymi uszko-
dzeniami mechanicznymi. Kontrolować okresowo stan
izolacji przewodów.
SMM
28 www.elamed.com.pl/promotor
24998108.002.png
 
Promotor 11/05
Karta oceny ryzyka zawodowego dla elektromontera według metody RISK SCORE
Przed oceną
Po realizacji zadań
Lp.
Zagrożenie
Źródło zagrożenia
Możliwe skutki
zagrożenia
Środki profilaktyczne
Uwagi
o
realizacji
zadań
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11
12
1.
Upadek na
tym samym
poziomie.
Śliskie i nierówne
powierzchnie,
zatarasowane przejścia.
Złamania
kończyn,
zwichnięcia,
potłuczenia.
366
108
Śred-
-nie
Utrzymywać porządek na stanowisku pracy.
Zabezpieczyć właściwy stan dróg transportowych.
363 54
Małe
2.
Upadek
na niższy
poziom.
Prace montażowe
i naprawcze wykonywane
na wysokości.
Złamania,
zwichnięcia, po-
tłuczenia, urazy
wewnętrzne,
śmierć.
15
6
6
540
B.
duże
Stosować odpowiednio dobrane i zabezpieczone
drabiny oraz pomosty robocze. W razie konieczności
stosować sprzęt zabezpieczający, m.in. słupołazy
i uprzęże bezpieczeństwa. W razie potrzeby stosować
asekurację, prowadzoną przez drugiego pracownika.
363 54
Małe
3.
Pyły
i odpryski.
Wiercenie, szlifowanie
i cięcie materiałów.
Urazy oczu,
choroby układu
oddechowego.
360
180
Śred-
nie
Stosować okulary ochronne, osłony twarzy i półmaski. 1
6
3
18
B.
małe
4.
Uderzenie
spowodowane
ruchomymi
przedmiotami.
Zły stan narzędzi
ręcznych (tępe ostrza,
źle oprawione rękojeści).
Brak lub uszkodzone
osłony ruchomych
elementów maszyn i urzą-
dzeń. Niezamierzone
uruchomienie maszyny
lub urządzenia.
Obrażenia ciała,
śmierć.
767 252
Duże
Stosować prawidłowo oprawione narzędzia ręczne.
Rozmiary i typy narzędzi dobierać do rodzaju wykony-
wanej pracy. Przestrzegać właściwego zamocowania
osłon ruchomych elementów maszyn i urządzeń. Prze-
nosić na inne miejsce elektronarzędzia po uprzednim
wyłączeniu ich spod napięcia. Przestrzegać właściwe-
go zamocowania osłon ruchomych elementów maszyn
i urządzeń. Zachować szczególną ostrożność.
363 54
Małe
5.
Praca w wy-
muszonej
pozycji ciała.
Prace instalacyjne
i remontowe wykonywane
na wysokości (drabiny,
słupy elektryczne czy
podesty) oraz na tym
samym poziomie.
Zwyrodnienia
kostno-stawowe.
366
108
Śred-
nie
Stosować odpowiednią rotację pracowników przy wyko-
nywaniu prac wymagających wymuszonej pozycji ciała.
Stosować odpowiednie do zagrożeń i ergonomiczne
ochrony osobiste, m.in. nakolanniki, przy pracach uza-
sadniających korzystanie z tego rodzaju wyposażenia.
163
18
B.
małe
6.
Słabe oświe-
tlenie.
Niedostateczne oświetle-
nie naturalne. Brak lub
źle dobrane źródła świa-
tła. Źle dobrane oprawy
oświetleniowe.
Osłabienie lub
uszkodzenie
wzroku.
366
108
Śred-
nie
Dbać o właściwe oświetlenie naturalne stanowisk
pracy, m.in. poprzez zapewnienie czystości okien,
świetlików i naświetli. Stosować zgodne z normami
sztuczne oświetlenie stanowisk pracy. Oprócz oświetle-
nia ogólnego stosować oświetlenie stanowiskowe.
163
18
B.
małe
7.
Pożar.
Źle dobrane parametry
instalacji el. Niedbale
wykonane prace insta-
lacyjne. Materiały łatwo
palne umieszczone obok
rozgrzanych przedmio-
tów lub obok urządzeń
elektrycznych.
Oparzenia,
śmierć.
15
6
3
270
Duże
Prace wykonywać ściśle według zatwierdzonego pro-
jektu robót. Stosować właściwie dobrane zabezpiecze-
nia nadprądowe. Wyposażyć stanowisko w wymagany
sprzęt ppoż. Zachować szczególną ostrożność.
3
6
1
18
B.
małe
8.
Hałas i wi-
bracje.
Wiercenie i cięcie mate-
riałów. Odgłosy docho-
dzące z innych stanowisk
pracy i z ulicy.
Choroby
narządu słuchu,
zwyrodnienia
stawów.
763
126
Śred-
nie
Stosować w razie potrzeby ochronniki słuchu. Stoso-
wać sprawne technicznie elektronarzędzia.
363 54
Małe
9.
Zmienne
warunki at-
mosferyczne.
Niskie lub wysokie tem-
peratury, opady deszczu
lub śniegu.
Przeziębienie
lub przegrzanie
organizmu.
360
180
Śred-
nie
Wyposażyć pracownika w odpowiednią do warunków
atmosferycznych odzież ochronną. Zapewnić napoje i po-
siłki profilaktyczne w czasie prac na otwartej przestrzeni
lub w niekorzystnym mikroklimacie, zgodnie z wymogami
rozporządzenia RM (Dz.U. nr 60/1996, poz. 279).
363 54
Małe
10.
Stres.
Zbyt duże wymagania
w stosunku do możliwości
pracownika. Prace
w nadgodzinach. Obawa
o własne życie i zdrowie
podczas pracy w warun-
kach zagrożenia. Konflikty
międzyludzkie.
Choroby
ogólnoustrojo-
we, nerwice.
766 252
Duże
Dostosowywać wymagania do możliwości psychofi-
zycznych pracownika. Przestrzegać norm dotyczących
czasu pracy. Doskonalić metody instruktażu i szkoleń,
kładąc szczególny nacisk na sposoby ograniczenia
zagrożeń na stanowisku. Ustalić jasne zasady wyna-
gradzania, premiowania i nakładania kar.
363 54
Małe
Prace naprawcze
lub montażowe przy
urządzeniach el. bez odłą-
czenia napięcia lub bez
właściwego zabezpiecze-
nia przed przypadkowym
załączeniem.
Śmierć.
15
6
6
540
B.
duże
Unikać prac prowadzonych pod napięciem, a jeśli są
one konieczne, to stosować środki do bezpiecznego
ich wykonywania. Stosować sprawny sprzęt ochronny
i nieuszkodzone narzędzia – drążki i kleszcze izolacyjne,
wskaźniki napięcia, rękawice dielektryczne, izolacyjne
narzędzia monterskie. Zastosować odpowiednie zabez-
pieczenie przed przypadkowym załączeniem – zgodnie
z instrukcją stanowiskową. Omawiać zagadnienie
podczas codziennych odpraw z pracownikami.
763
126
Śred-
nie
Prace z użyciem lamp prze-
nośnych i elektronarzędzi
w warunkach dużej wil-
gotności lub dokonywane
w metalowych zbiornikach.
Śmierć.
15
6
3
270
Duże
Stosować w takich przypadkach zasilanie napięciem
bezpiecznym 24 V.
361
18
B.
małe
Porażenie
prądem elek-
trycznym.
11.
Kontrolować stan techniczny wyłączników różnicowo-
-prądowych. Sprawdzać ich działanie każdorazowo przed
przystąpieniem do pracy. Przeprowadzać okresową
kontrolę zerowań i uziemień. Stosować elektronarzędzia
wyposażone w sprawne uchwyty wykonane z materia-
łów izolacyjnych. Nie eksploatować elektronarzędzi na
zewnątrz budynków podczas opadów atmosferycznych.
Kontakt z metalowymi
obudowami maszyn,
urządzeń i elektronarzę-
dzi, które mogą znaleźć
się pod napięciem.
540
B.
duże
Śmierć.
15
6
6
761 42
Małe
Możliwość natrafienia
na przewody elektryczne
pod napięciem podczas
wiercenia wiertarką el.
w ścianach.
Śmierć, urazy
ciała.
15
6
3
270
Duże
Wyłączać zagrożone obwody spod napięcia. Stosować
detektory napięcia. Korzystać z dokumentacji budow-
lano-montażowej.
361
18
B.
małe
Uszkodzenia izolacji prze-
wodów wiodących prąd.
Śmierć.
15
6
3
270
Duże
Zabezpieczyć przewody przed przypadkowymi uszko-
dzeniami mechanicznymi. Kontrolować okresowo stan
izolacji przewodów.
363 54
Małe
www.elamed.com.pl/promotor 29
24998108.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin