Historia psychiatrii
Zarys dziejów psychiatrii
Dwa główne okresy w psychiatrii:
Okres przednaukowy
Zaburzenia psychiczne przedstawiano w ramach obowiązującego animizmu i supranaturalizmu. W późniejszym okresie Hipokrates, Galen, Celsus, Platon i Arystoteles poszukiwali przyczyn chorób psychicznych w czynnikach natury cielesnej.
Okres naukowy
· w 1805 r. J. Ch. Reil wprowadził termin „psychiatria”
· witalizm (F. Pinel – ojciec psychopatologii ogólnej, twórca metody analityczno-porównawczej) – zakładano, że podłożem chorób psychicznych mogą być organiczne uszkodzenia mózgu lub choroby innych narządów wewnętrznych
· W. Cullen – ojciec patologii nerwowej, prekursor kierunku kliniczno-nozologicznego, twórca terminu „nerwica”
· J. Esquirol – twórca podstaw metodyki badania psychiatrycznego, zapoczątkował epidemiologię psychiatryczną
· J. Falret, J. Baillarger – opis psychozy depresyjno-maniakalnej
· A. Bayle – opisując zmiany histopatologiczne w paralysis progressiva, zapoczątkował kierunek anatomokliniczny
· B. Morel – uważał choroby psychiczne za wynika zwyrodnienia spowodowanego działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych (zakażenia, zatrucia, czynnik środowiskowe i społęczne), które mogą być przekazywane potomstwu
· V. Magnan, P. Moebius – podział zaburzeń na psychozy endogenne i egzogenne
Kierunki współczesnej psychiatrii
W XIX wieku ukształtowały się trzy kierunki psychiatrii:
1. kierunek przyrodniczy – wiązał choroby psychiczne z chorobami mózgu, współcześnie prezentuje go psychiatria biologiczna
2. kierunek psychologiczny – dziś odpowiada mu psychiatria dynamiczna
3. kierunek społeczny – uznaje socjalne podłoże chorób psychicznych
Nowym kierunkiem jest psychiatria systemowa.
System to zbiór elementów i zachodzących między nimi relacji i zależności, tworzących funkcjonalną całość. Poszczególne elementy systemu (podsystemy) tworzą względnie niezależne całości, a ich budowy nie da się sprowadzić do sumy części składowych.
Teoria systemowa – podsystemy mogą funkcjonować samodzielnie w obrębie systemu szerszego (tzw. nadsystemu) (np. człowiek wchodzący w skład grupy społecznej). Relacje podsystemu z otoczeniem są dwukierunkowe. Zaburzenia funkcjonowania podsystemu mogą wynikać ze zmian w jego funkcjonowaniu (np. biologiczne podłoże choroby psychicznej), lub wynikać ze zmian warunków społecznych lub ekonomicznych).
Autor teorii systemów: L. von Bertalanffy
W oparciu o teorię systemów powstała Regulacyjna Teoria Osobowości (J. Reykowski). Została ona wykorzystana w klinice przez A. i M. Rogiewiczów (wg nich nerwica i osobowość neurotyczna są skutkiem zaburzenia mechanizmów regulacyjnych).
Terapia rodzin – traktuje rodzinę jako system, w trakcie leczenia uwzględnia się relację wewnątrzrodzinne pacjenta i obejmuje się oddziaływanie terapeutycznym całą rodzinę (lub środowisko w którym pacjent żyje).
Psychiatria systemowa ułatwia zrozumienie, że człowiek jest całością psychologiczno-społeczno-biologiczną, pozostającą w stosunku interakcyjnym ze swoim środowiskiem, a wszystkie jego cierpienia powinny być rozważane wyłącznie holistycznie.
1/2
spodpowieki