Europa.docx

(953 KB) Pobierz

Europa

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Europe_topography_map.png/300px-Europe_topography_map.png

http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png

Mapa hipsometryczna głównej części Europy

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Europa-mapa_polityczna.png/300px-Europa-mapa_polityczna.png

http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png

Mapa polityczna Europy

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/300px-LocationEurope.png

http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png

Położenie Europy na mapie świata

Europaczęść świata (określana zwykle tradycyjnym, acz nieścisłym mianem kontynentu), leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej, stanowiąca wraz z Azją kontynent Eurazję.

Spis treści

·         1 Nazwa i charakter

·         2 Granice Europy

·         3 Dane geograficzne

o        3.1 Linia brzegowa

§         3.1.1 Akweny otaczające Europę

§         3.1.2 Typy wybrzeży europejskich

o        3.2 Ukształtowanie powierzchni

§         3.2.1 Niziny

§         3.2.2 Wyżyny i góry

·         4 Budowa geologiczna

o        4.1 Wulkanizm

o        4.2 Gleby

·         5 Klimat

o        5.1 Strefy klimatyczne

o        5.2 Temperatura

o        5.3 Opady

·         6 Wody

o        6.1 Rzeki

o        6.2 Jeziora

o        6.3 Lodowce

·         7 Środowisko przyrodnicze

o        7.1 Szata roślinna

o        7.2 Świat zwierząt

·         8 Historia

o        8.1 Archeologia i prehistoria

o        8.2 Starożytność

o        8.3 Średniowiecze

§         8.3.1 V-X wiek

§         8.3.2 XI-XV wiek

o        8.4 XV-XVII wiek

o        8.5 XVIII-XIX w.

o        8.6 XX w.

·         9 Ludność

o        9.1 Gęstość zaludnienia

o        9.2 Grupy etniczne i języki

o        9.3 Religie

§         9.3.1 Chrześcijaństwo

§         9.3.2 Islam

§         9.3.3 Judaizm

§         9.3.4 Pozostałe wyznania

§         9.3.5 Bezwyznaniowość

o        9.4 Miasta

·         10 Podział polityczny Europy

o        10.1 Struktury polityczne

·         11 Kultura

o        11.1 Literatura

o        11.2 Sztuka

o        11.3 Muzyka

o        11.4 Architektura

·         12 Główne okręgi przemysłowe Europy

·         13 Zobacz też

·         14 Przypisy

·         15 Bibliografia

Nazwa i charakter

Nazwa Europy wywodzi się z greckiego słowa Εὐρώπη (Europe) i zwykle poprzez łacińską formę Europa weszło do niemal wszystkich języków świata. Etymologia samego terminu Εὐρώπη jest niejasna: być może pochodzi ono od εὐρωπός (europos) – łagodnie wznoszący się, albo od asyryjskiego ereb, zachód. Inne teorie wywodzą pochodzenia nazwy od semickiego słowa oznaczającego ciemny[1].

Europa określana jest zwykle mianem kontynentu, co podkreśla jej odrębny od Azji charakter kulturowo-polityczny, jednak z geograficznego punktu widzenia określenie to jest nieścisłe. Niekiedy, także dla odróżnienia od Azji i przy zachowaniu tradycyjnej nazwy kontynent Europę nazywa się mianem subkontynentu.

Granice Europy

Information icon.svg Osobny artykuł: granica Europa-Azja.

Przebieg granic Europy jest przedmiotem licznych sporów i kontrowersji. Kwestia ta jest różnie rozstrzygana w nauce poszczególnych krajów, a najwięcej rozbieżności w tej sprawie występuje w nauce anglosaskiej. Polska interpretacja przebiegu granicy Europa-Azja jest zgodna z ustaleniami Międzynarodowej Unii Geograficznej.

Jedynymi granicami Europy, co do których nie ma sporów, są naturalne granice morskie na północy, zachodzie i południu. Wyznaczenie umownej granicy z Azją na wschodzie i południowym wschodzie wzbudza kontrowersje.

Powszechnie przyjęto, że Europa rozciąga się od Oceanu Atlantyckiego na zachodzie do gór Uralu na wschodzie (problem przynależności samych tych gór jest kwestią sporną). W Polsce przyjęto, iż są one częścią kontynentu), oraz od Oceanu Arktycznego na północy do Morza Śródziemnego i Morza Czarnego na południu. Największy problem stanowi wyznaczenie granic Europy na południowym wschodzie. Polska nauka, w ślad za ustaleniami MUG uważa, iż granica biegnie obniżeniem Kumsko-Manyckim, natomiast w naukach innych krajów wyznacza się kilka odmiennych wersji przebiegu tej granicy, przesuwających kraniec kontynentu w tym rejonie daleko na południe, w niektórych propozycjach o ponad tysiąc kilometrów w stosunku do ustaleń Międzynarodowej Unii Geograficznej.

Dane geograficzne

Ambox Content.svg

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości.

Powierzchnia Europy: to 10,5 mln km² (5,96 mln km², bez europejskiej części Rosji). Stanowi to ok. 2% całej powierzchni kuli ziemskiej (ok. 7,5% powierzchni lądów) i Europa jako część świata jest większa tylko od Australii. Europa stanowi 1/5 Eurazji i jako jej największy półwysep jest najbardziej wysunięta na zachód.

Rozciągłość równoleżnikowa: 5600 km (79°)

Rozciągłość południkowa: 4200 km (35°)

Długość wybrzeży: 38 tys. km

Średnia wysokość terenu: 292 m n.p.m.

Linia brzegowa

Europa jest najbardziej rozczłonkowaną częścią świata, o silnie rozbudowanej linii brzegowej, której długość wynosi ok. 38 000 km (bez linii brzegowej wysp).

Około 25% powierzchni kontynentu stanowią półwyspy, spośród których największymi są:

1.      Półwysep Skandynawski (800 000 km²)

2.      Półwysep Iberyjski (580 000 km²)

3.      Półwysep Bałkański (500 000 km²)

4.      Półwysep Apeniński (150 000 km²)

5.      Półwysep Kolski (120 000 km²)

6.      Półwysep Krymski (25 000 km²)

7.      Półwysep Jutlandzki (24 000 km²)

8.      Półwysep Bretoński (24 000 km²)

(podana powierzchnia półwyspów ma charakter przybliżony)

Wyspy stanowią blisko 7,5% powierzchni Europy, a największe z nich to:

1.      Wielka Brytania (218 476 km²)

2.      Islandia (103 000 km²)

3.      Irlandia (84 406 km²)

4.      Wyspa Północna Nowej Ziemi (48 904 km²)

5.      Spitsbergen (37 673 km²)

6.      Wyspa Południowa Nowej Ziemi (33 275 km²)

7.      Sycylia (25 400 km²)

8.      Sardynia (24 090 km²)

9.      Ziemia Franciszka Józefa (cały archipelag – 16 134 km²)

10.  Ziemia Północno-Wschodnia (14 443 km²)

11.  Korsyka (8 680 km²)

12.  Kreta (8 366 km²...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin