Robert Graves
MITY GRECKIE
SPIS TREŚCI
1. Pelazgijski mit o stworzeniu.
2. Homeryckie i orfickie mity o stworzeniu.
3. Olimpijski mit o stworzeniu.
4: Filozoficzny mit o stworzeniu.
5.Pięć wieków ludzkości.
6.SkastrowanieUranosa.
7. 2detronizowanie Kronosa.
8.Narodziny Ateny.
9.Zeus i Metyda.
10.Mojry.
11.Narodziny Afrodyty.
12.Hera i jej dzieci.
13. Zeus i Hera.
14.Narodziny Hermesa,Apollina,Artemidy,i Dionizosa.
15.Narodziny Erosa.
16.Natura i poczynania Posejdona.
17.Natura i poczynania Hermesa.
18.Natura i poczynania Afrodyty.
19.Natura i poczynania Aresa.
20.Natura i poczynania Hestii.
21.Natura i poczynania Apollona.
22.Natura i poczynania Artemidy.
23.Natura ipoczynania Hefajstosa.
24.Natura i poczynania Demeter.
25.Natura i poczynania Ateny.
26.Natura i poczynania Pana.
27.Natura i poczynania Dionizosa.
28.Orfeusz.
29.Ganimedes.
30.Zagreus.
31.Bogowie świata podziemnego.
32.TycheiNemezis.
33. Dzieci morza.
34. Dzieci Echidne.
35. Bunt olbrzymów.
36.Tyfon.
37.Aloeidzi.
38.Potop Deukalionowy.
39.Atlas i Prometeusz.
40.Eos.
41.Orion.
42.Helios.
53.Synowie Helleny.
44.Ion.
45.Alkiohe i Keyks.
46.Tereus.
47.Erechteus i Eumolpos.
48.Boreasz.
49.Alope.
50.Asklepios.
51.Wyrocznie.
52.Alfabet.
53.Daktylowie.
54.Telchinowie.
55.Empuzy.
56.Io.
57.Foroneus.
58.EuropaiKadmos.
59.Kadmos i Harmonia.
60.Belos i Danaidy.
61.Lamia.
62.Leda.
63.Iksjon.
64.Endymion.
65.Pigmalion i Galatea.
66.Ajakos.
67.Syzyf.
68.Salmoneus i Tyro.
69.Alkestis.
70.Atamas.
71.Siłacze Gaukosa.
72.Melampos.
73.Perseusz.
74.Bliźnięta - rywale.
75.Bellerofont.
76.Antiope.
77.Niobe.
78.Kajnis i Kajneus.
79.Erigone.
80.Dzik Kalidoński.
81.Telamon i Peleus.
82.Aristajos.
83.Midas.
84.Kleobis i Biton.
85.Narcyz.
86.Fyllis i Karia.
87.Arion.
88.Minos i jego bracia.
89.Miłostki Minosa.
90.Dzieci Pazyfae.
91.Skylla i Nizos.
92.Dedal i Talos.
93.Katreus i Altajmenes.
94.SynowiePandiona.
95.Narodziny Tezeusza.
96.Prace Tezeusza.
97.Tezeusz i Medea.
98.Tezeusz na Krecie.
99.Federalizacja Attyki.
100.Tezeusz i Amazonki.
101.Fedra i Hippolitos.
102.Lapitowie i centaury.
103.Tezeusz w Tartarze.
104.Śmierć Tezeusza.
105.Edyp.
106.Siedmiu przeciw Tebom.
107.Epigoni.
108.Tantal.
109.Pelops i Ojnomaos.
110.Dzieci Pelopsa.
111.Atreus i Tyestes.
112.Agamemnon i Klitajmestra.
113.Zemsta Orestesa.
114.Sąd nad Orestesem.
115.Uspokojenie Erynii.
116.Ifigenia u Tauryjczyków.
117.Rządy Orestesa.
118.Narodziny Heraklesa.
119.Młodość Heraklesa.
120. Córki Tespiosa.
121.Erginos.
122.Obłęd Heraklesa.
123.Pierwsza praca Heraklesa: Lew nemejski.
124.Druga praca Heraklesa: Hydra lernejska.
125.Trzecia praca Heraklesa: Łania kerynejska.
126.Czwarta praca Heraklesa: Dzik erymantyjski.
127.Piąta praca Heraklesa: Stajnie Augiasza.
128.Szósta praca Heraklesa : Ptaki stymfalskie.
129.Siódma praca Heraklesa: Byk kreteński.
130.Ósma praca Heraklesa: Klacze Diomedesa.
131.Dziewiąta praca Heraklesa : Przepaska Hipolity.
132.Dziesiąta praca Heraklesa: Trzoda Geriona.
133.Jedenasta praca Heraklesa: Jabłka Hesperyd.
134.Dwunasta praca Heraklesa: Pojmanie Cerbera.
135.Zabójstwo Ifitosa.
136.Omfale.
139.Hezjone.
138.Podbój Elidy.
139.Zdobycie Pylon.
140.Synowie Hippokoona.
141.Auge.
142.Dejanira.
143.Herakles w Trachit.
144.Jole.
145.Apoteoza Heraklesa.
146.Dzieci Heraklesa.
147.Linos.
148.Argonauci się zbierają.
149.Kobiety z Lemnos i król Kyzikos.
150.Hylas, Amykos, Fineus.
151.Od Symplegad do Kolchidy.
152.Zdobycie Złotego Runa.
153.Zabójstwo Apsyrtosa.
154."Argo" wraca do Grecji.
155.Śmierć Peliasa.
156.Medea w Efyrze.
157.Medea na wygnaniu.
158.Założenie Troi.
159.Parys i Helena.
160.Pierwsza koncentracja w Aulidzie.
161.Druga koncentracja w Aulidzie.
162.Dziewięć lat wojny.
163.Gniew Achillesa.
164.Śmierć Achillesa.
165.SzaleństwoAjasa.
166.Wyrocznie trojańskie.
167.Drewniany koń.
168.Splądrowanie Troi.
169.Powroty.
170.Wędrówki Odyseusza.
171.Powrót Odyseusza.
WSTĘP
Pierwszy zbiorek poezji wydał Robert Graves w 1916 r. mając lat 21.' Potem
ukazały się dalsze tomy wierszy,- autobiografia, eseje i krytyki, ale sławę
światową przyniosła Gravesowi dopiero dwuczęściowa powieść historyczna
opublikowana w 1934 r.: I Claudius i Claudius the God. Uzyskała ona dwie
nagrody, miała kilkanaście wydań, została przetłumaczona na wiele języków,
w tym i na polski.z Powieść łączy dużą wiedzę o przedstawianej epoce, ezyli
o Rzymie w okresie wczesnego cesarstwa, z pewną śmiałością spojrzenia.
Narratorem jest sam jej bohater, cesarz Klaudiusz, rzecz ma charakter
pamiętnika, a osoby występujące w tej opowieści, choć noszą kostiumy
starożytne, myślą i przemawiają bardzo nowocześnie. Wszystko to pozwala
zarówno na znaczną swobodę w interpretacji wypadków historycznych, jak
też ułatwia przerzucenie mostu nad wielowiekową przepaścią czasu. Tak więc
powodzenie powieści było zasłużone, a sposób zbliżania współczesnemu
czytelnikowi odległyćh epok znalazł później wielu naśladowców; jednym
z nich był sam Graves.
Starożytność dostarczyła mu tematu do kilku jeszcze książek, a wszystkie
one są pisane w formie wspomnień świadków wydarzeń lub osób danym
wypadkom bliskich. Akcja romansu Count Belisarius rozgrywa się w VI
wieku n.e., w czasach cesarza Justyniana.' King Jesus jest bardzo swobodną-
chciałoby się powiedzieć "przewrotną" - interpretacją ewangelicznych opo-
wieści.' Cofał się też Graves aż w przeszłość mityczną. W Hercules My
Shipmate ' opisuje wyprawę Argonautów po złote runo, a w p.owieści Homer's
Daughte# wywodzi żartobliwie ustami córki poety, że właściwym autorem
Odysei była królewna Nauzykaja. Jednakże sięgał Graves i w czasy nowsze.
Wystarezy tu przypomnieć Wife to Mr. Milton', obrazującą wiek XVII, lub
dwie opowieści z czasów wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość."
Wymieniliśmy tu tylko rzeczy ważniejsze i bardziej znane.
Tak więc w opinii szerokiej publiczności Graves jest przede wszystkim
dobrym powieściopisarzem, interesującym się głównie tematyką historyczną,
którą ujmuje czasem w sposób nazbyt śmiały, jakby przekorny, ale świadezą-
cy o dużym (choć amatorskim) oczytaniu w źródłach i, co najistotniejsze, pisze
zajmująco. Sam jednak Graves ma zgoła odmienny pogląd na sw ój dorobek.
Najwyżej ceni w nim twórezość poetycką. W przedmowie do jednego ze
zbiorów wierszy stwierdza otvi,arcie: "Poezję piszę dla poetów, a satyry
i groteski dla ludzi dowcipnych. Dla szerokiego ogółu piszę prozą i jestem
zupełnie zadowolony, jeśli jest on nieświadom, że tworzę cokolwiek poza tym.
To marnotrawstwo pisać, poezje dla kogokolwiek poza poetami! "# Z innej zaś,
równie szezerej wypowiedzi dowiadujemy się, że powieściopisarstwo uważa
Graves przede wszystkim za dogodny sposób zarabiania na życie - by móc
napr awdę zajmować śię poezją.'#
Piętnaście tomików poezji to dorobek duży i wartościowy. Zdaniem niektó-
rych krytyków przyszłe pokolenia będą istotnie żnały przede wszystkim
Gravesa-poetę. Nie tu miejsce na omawianie i ocenę tej dziedziny jego
twóreżości, pamiętać jednak należy o niej stale, przy rozpatrywaniu każdego
dzieła Gravesa. Nie jest bowiem tak, jak to zdawałoby się wynikać z przyto-
czonych jego wypowiedzi, że prozaik tylko współistnieje obok poety. Związki
między dwoma rodzajami pisarstwa są szezególnie ciekawe właśnie w tych
pracach, które Graves poświęcił mitologu.
Byłoby rzeczą całkowicie zrozumiałą i nie wymagającą żadnych szezegól-
nych wyjaśnień, że poetę i miłośnika antyku zainteresowały helleńskie
podania o bogach i bohaterach. Stanowią one nieprzebraną skarbnicę barw-
nych wątków, a zarazem dają możliwości śmiałych rekonstrukeji. Dlatego to
we wszystkich epokach mity były wdzięcznym i ulubionym tworzywem dla
całych pokoleń artystów. Mogłoby się więc wydawać, że Mity greckie-
książka, którą mamy przed sobą - to prosta kontynuacja poszu.kiwań nowych
motywów dla twórezości prozatorskiej, że droga do opracowania całości
...
apd61