speckle.docx

Daniel Specklin

Z Wikipedii

Brak wersji przejrzanej

Skocz do: nawigacji, szukaj

Daniel Specklin vel Speckle (ur. 1536 w Strasburgu, zm. 18 października 1589 tamże), alzacki budowniczy fortyfikacji, inżynier i kartograf.

Syn grafika Veita Rudolfa Specklina, który m.in. współpracował z Leonardem Fuchsem przy jego słynnym zielniku (Kraüterbuch) wydanym w 1542 roku. Początkowo Specklin uczył się zawodu hafciarza jedwabiu, cieszącej się dużą popularnością profesji, która wymagała nie tylko znajomości haftu złotymi i srebrnymi nićmi, ale obejmowała również umiejętność sporządzania projektów i rysunków. Okres nauki zakończył w 1552 roku jako szesnastolatek. Po nim nastąpiły obowiązkowe lata wędrówki czeladniczej. W 1554 roku był na Węgrzech, gdzie poznał twierdzę Komorn i najwyraźniej zainteresował się tą dziedziną wiedzy. W 1555 roku brał udział przy wznoszeniu obwarowań Wiednia. Szybko nauczył się nowego zawodu, tak iż już w Wiedniu stał się samodzielnym przedsiębiorcą budowlanym. W 1560 roku przebywał w Antwerpii, a następnie ponownie w Wiedniu, w 1564 roku powrócił do Strasburga. Tam pracował w swoim pierwszym zawodzie jako hafciarz jedwabiu, wykształcił jednak umiejętność sporządzania map i wykonał plan Strassburga, potem ponownie wyruszył w podróż, między innymi do Düsseldorfu, Regensburga i na Węgry.

W 1573 roku otrzymał od austriackiego arcyksięcia Ferdynanda zamówienie na wykonanie całego planu Alzacji, nad którym prace trwały aż do 1576 roku. W 1577 roku został on wydany jako mapa wydrukowana z trzech płyt (opracowanych graficznie przez rytownika Franza Hogenberga). Jeszcze w 1576 roku wyruszył do Ingolstadt, by pracować dla bawarskiego księcia Albrechta V. Zajmował się tam odnowieniem starych umocnień. W podobnym celu podróżował Specklin w 1577 roku także do Ulm. W dniu 5 października 1577 roku został powołany na urząd burmistrza w swoim rodzinnym mieście, z roczną pensją w wysokości 250 guldenów. Poza licznymi pracami budowlanymi w całej Alzacji, między innymi w Ensisheim, prowadził także działalność teoretyczną. W 1580 roku książę Filip IV von Hanau-Lichtenberg wezwał go na swój dwór, by przekształcił Lichtenberg w twierdzę. Główne jego dzieło, Architektura obwarowań (Architectura von Vestungen) ukazało się w 1589 roku. W nawiązaniu do słynnej Kroniki Świata Schedela opracował też Kronikę Strassburską (Strassburger Chronik).

Zmarł w wieku 53 lat w rodzinnym Strassburgu, w domu swojej bratanicy Katarzyny, która była żoną drukarza książek Lazarusa Zetznera. Żoną Specklina od 1565 roku była Susanna Wengraft, wdowa po Entringerze, małżeństwo to było bezdzietne, pozostawiony przez niego majątek podzielili między siebie bracia Josias, Zacharias i Jeremias oraz bratanica Katarzyna. Nazwisko rodowe Specklin potwierdzone jest w Strassburgu już od 1399 roku, sam Specklin używał formy "Speckle", czasem był też nazywany "Speckel".

Bibliografia [edytuj]

·         Albert Fischer, Daniel Specklin aus Strassburg (1536-1589); Festungsbaumeister, Ingenieur und Kartograph, Sigmaringen, 1996.

·         Franz Grenacher, Vor vierhundert Jahren schuf Daniel Specklin seine Elsasskarte Basler Geographische Hefte, 2:1973.

·         Rudolphe Peter, Daniel Specklin (1536-1589) et l'art des fortifications, Grandes Figures de l'Humanisme Alsacien: courants, milieux, destins, Strasbourg 1978, s.203-219

·         Richard Schadow, Daniel Specklin, sein Leben und seine Tätigkeit als Baumeister, Jahrbuch des Vogesen-Clubs 2 (1886), s.5-60.

·         Otto Winckelmann, Zur Lebens- und Familiengeschichte Daniel Specklins, Zeitschrift für die Geschichte des Oberrheins 59 (1905), s.605-620.

Źródło: „http://pl.wikipedia.org/wiki/Daniel_Specklin”