UKŁAD NERWOWY CZĘŚĆ II
5 PIĘTER MÓZGOWIA:
Ø kresomózgowie
Ø międzymózgowie
Ø śródmózgowie
Ø tyłomózgowie wtórne
Ø rdzeniomózgowie
KRESOMÓZGOWIE – 2 półkule mózgu, ciało modzelowate (spoidło wielkie), komory boczne
MIĘDZYMÓZGOWIE – wzgórze, podwzgórze, nadwzgórze, zawzgórze, komora trzecia
SRÓDMÓZGOWIE – konary mózgu (odnogi + nakrywka), pokrywa mózgu, wodociąg mózgu
TYŁOMÓZGOWIE WTÓRNE – most, móżdżek (2 półkule), komora czwarta (górna, większa część)
RDZENIOMÓZGOWIE – część oliwkowa, część podoliwkowa, , komora czwarta (dolna, mniejsza jej część) + kanał środkowy
Kora mózgu – około 9 miliardów komórek nerwowych. Każdy neuron kory mózgu ma od 5000 do 6000 synaps.
Ułożone są w 6 warstw:
Ø 2 i 4 pełnią funkcje recepcyjne – czuciowe
Ø 3 i 5 pełnią funkcje emisyjne – ruchowe – komórki piramidowe
Ø 1 i 6 pełnią funkcje koordynacyjne – koordynują warstwy między sobą
Bruzda środkowa, boczna i obręczy – płat czołowy, skroniowy, ciemieniowy, potyliczny
Bruzda środkowa – płat czołowy od ciemieniowego
Bruzda boczna – płat skroniowy od czołowego z ciemieniowym
Bruzda obręczy – strona przyśrodkowa mózgowia (razem z bruzdą – zakręt obręczy nad ciałem modzelowtym)
HIPOKAMP:
ü wpukla się do rogu dolnego komory bocznej
ü związany z powonieniem
ü ma ścisły związek z pamięcią
ü modeluje emocje – układ limbiczny
WYSPA:
ü należy do płaszcza
ü leży w dnie bruzdy bocznej
ü ośrodek smaku i układu autonomicznego
ü pokrywają ją części płatów zwane wieczkami
o wieczko czołowe
o wieczko czołowo – ciemieniowe
o wieczko skroniowe
WĘCHOMÓZGOWIE:
ü opuszka węchowa
ü pasma węchowe
ü trójkąt węchowy
ü istota dziurkowana przednia
LOKALIZACJA CZYNNOŚCIOWA W KORZE MÓZGU:
Ø kora ruchowa – zakręt przedśrodkowy
Ø kora czuciowa – zakręt zaśrodkowy, płat ciemieniowy
Ø kora wzrokowa – bruzda ostrogowa, płat potyliczny
Ø kora słuchowa – zakręty skroniowe poprzeczne
Ø kora smakowa – wieczko czołowo – niemieniowe
Ø kora węchowa – zakręt hipokampa
Ø ośrodek równowagi – zakręt skroniowy górny
UKŁAD LIMBICZNY – systema limbikum
Struktury kresomózgowia położone na powierzchni przyśrodkowej mózgu, odgrywające dużą role w koordynacji, czynności układu autonomicznego, somatycznego oraz w powstawaniu stanów emocjonalnych.
Stany emocjonalne obejmują:
ü percepcję – świadomość wrażeń i przyczyny ich zaistnienia
ü efekt – samopoczucie
ü wolę – napęd do działania
Reakcje emocjonalne: niektóre czynności przewodu pokarmowego, czynność układu powonienia
Stany psychiczne – stan zadowolenia, przygnębienia, niektóre czynności układu autonomicznego (ciśnienie krwi, praca serca, proces oddychania)
ISTOTA BIAŁA PÓŁKUL:
Ø torebka wewnętrzna
o odnoga przednia
o kolanko
o odnoga tylna
Ø torebka zewnętrzna
Ø torebka ostatnia
Ø wieniec promienisty
MIĘDZYMÓZGOWIE:
Ø wzgórzomózgowie
o wzgórze
o zawzgórze (ciało kolankowate) – wzrok i słuch
o nadwzgórze - szyszynka
Ø podwzgórze (skrzyżowanie wzrokowe, guz popielaty, przysadka i lejek, ciała suteczkowate
Ø komora trzecia
Ø niskowzgórze
ISTOTA SZARA MIĘDZYMÓZGOWIA:
Ø jądra brzuszne tylne wzgórza
o przyśrodkowe (BTP) – dochodzą do niego włókna smakowe i wstęga trójdzielna
o boczne (BTB) – dochodzi do niego wstęga przyśrodkowa i rdzeniowa
NERWY CZASKOWE
I
nn. węchowe (nn. olfactorii)
C (Z)
II
n. wzrokowy (n. opticus)
III
n. okoruchowy (n. oculomatorius)
R+A
IV
n. bloczkowy (n. trochlearis)
R
V
n. trójdzielny (n. trigeminus)
C+R
VI
n. odwodzący (n. abducens)
VII
n. twarzowy (n. facialis)
R+C+A
VIII
n. przedsionkowo – ślimakowy (n. stato – acusticus)
C
IX
n. językowo – gardłowy (n. glossopharyngeus)
X
n. błędny (n. vagus)
XI
n. dodatkowy (n. accessorius)
XII
n. podjęzykowy (n. hypoglossus)
3
sajdula