D.Kornas –Biela
Zdobywane macierzyństwo:doświadczenia matek związane ze wspomagana prokreacja
Nieplanowany brak dzieci jest wynikiem niemożności poczecia dziecka lub jego donoszenia z powodu poronien,przedwczesnych porodow i wewnątrzmacicznej śmierci.
Wranach wspomaganej prokreacji(sztucznego zaplpdnienia) oferowana jest rodzicom coraz wieksza gama usług w tym zakresie,Są to:
-in vivo –polega na wprowadzeniu nasienia meza lub dawcy albo nasienia meza zmieszanego z nasieniem dawcy.Nasienie może być wprowadzone do szyjki macicy, do macicy lub na dno miednicy mniejszej(może ono być swieze albo uprzednio mrozone w banku spermy)
- In vitro – poza organizmem kobiety(„zaplodnienie pozaustrojowe”, „ludzkie zewnnwtrzne”, „w próbówce”)
- przenoszenie gamet żeńskich i meskich – są to techniki sztucznego zaplpdnienia w warunkach in vivo , ale z hormonalnymi i technicznym wspomaganiem procesu zapłodnienia.
Wszystkie te techniki nie lecza bezplpdnosci ale pomagaja iniknac bezdzietności.
Możliwości powodzenia sa zróżnicowane, w najlepszych ośrodkach amerykańskich i australijskich sięgają 25% na jeden cykl. Większość z tych metod laczy się z zastosowaniem zamrazania ludzkich embronow oraz ich niszczenia przed przeniesieniem do organizmu kobiety, co pociąga wiele problemow natury etycznej i psychologicznej, moralnej czy religijnej.
Motywy skorzystania z procedury sztucznego zapłodnienia
Są nimi:
-brak uznania społecznego
-widzenie celu swojego zycia jedynie w urodzeniu dziecka
-biopsychiczna potrzeba macierzyństwa u kobiety
-chęć stworzenia pelnej rodziny
-silny nacisk ze strony innych(faktyczny lub projektowany przez kobiete )
Wspomagana prokreacja jako sytuacja trudna
Caly okres związany zprobami osiągnięcia sukcesu sztucznego zapłodnienia jest bardzo stresujący. Obciążenia psychiczne sa odbierane jako wieksze niż obciążenia związane z fizycznymi aspektami zastosowanych procedur.
Jest to spowodowane tym iż:
- to co dla pacjentki jest intymnym i wstydliwym przezyciem, dla personelu jest dobrze platna czynnością zawodowa
-prokreacja osiagnieta ta droga prowadzi do poczucia ciala jako „maszyny”do poczecia i ciążowego podtrzymania oraz rodzenia dziecka
-pojawia się poczucie utraty kontroli nad wlasnym cialem, poczucie bezradnosci wobec biologicznych sil organizmu oraz zaleznosci od sprawnosci technicznej lekarzy i urzadzen medycznych
-pojawia się uczucie bycia „krolikiem doswadczalnym”
-pojawia się lek przed zakazeniem chorobami przenoszonymi droga plciowa oraz ewentualnymi skutkami dlugotrwakego leczenia farmakologicznego, zabiegow chirurgicznych dozowania roznych środków chemicznych celemwspierania interwencji medycznych
-osiagniecie sukcesu sztucznego zapłodnienia jest poprzedzone wieloma nieudanymi probami co wiaze się z wielokrotnym doswadczaniem „zaloby po stracie” i konsekwencji psychologicznych jak po poronieniu
Ocenia się ze najbardziej stresujące jest czekanie na wynik sztucznego zapłodnienia oraz informacja o jego negatywnym rezultacie.
Kobiety często skarza się na uczucie zmeczenia, depresji oraz dolegliwości somatyczne.
W radzeniu sobie ze stresem pomagaja kobiecie:
1)pozytywne cechy osobowości
2)dojrzałość psychiczna
3)wysoka samoocena i pozytywny obraz siebie
4)dobra pozycja w pracy i satysfakcja z niej
5)zadowolenie z małżeństwa
6)uznanie adopcji dziecka jako ostatniej szansy realizacji potrzeb macierzyńskich
Zapłodnienie nasieniem dawcy
Bezpłodność meska dziala bardziej destrukcyjnie na poczucie męskości niż zenska na poczucie kobiecości.W sytuacji bezpłodności zony maz współprzeżywa z nia jej problem lub odchodzi od niej do innej, płodnej kobiety; w sytuacji bezpłodności meza natomiast kobieta czuje się nie tylko bezdzietna, ale i bezplodna. Nastepuje tu przyjecie przez kobiete stygmatu bezpłodności”przez grzeczność” dla swojego meza.
Kobiety korzystające ze sztucznego unasiennienia oceniaja je bardziej niż ich mezowie jako stresujące, krzywdzące, szkodliwe, grozne, przynoszące straty i wymagające ogromnego wysilku organizmy i psychiki.
-kobieta musi poradzic sobie z nasuwającymi się fantazjami i marzeniami związanymi z osba dawcy
-kobieta musi poradzic sobie z poczuciem wstrętu wobec nasienia obcego mężczyzny
-jesali dawca był ktos z rodziny może pojawic się dyskomfort związany z kojarzeniem tej formy zapłodnienia z kazirodztwem
-niektóre kobiety przezywaja lek przed odrzuceniem ich płodności i dziecka przez rodzine i meza
Szczegolna grupa coraz czesciej korzystajaca z usług hetorologicznego unasiennienia sa lesbijki.Jednak skorzystanie z tej metody powoduje czesciej trudnpsci w relacjach z ich partnerkami seksualnymi niż to się dzieje w małżeństwach a dzicko jest traktowane instrumentalnie.
Sztuczne zapłodnienie z wykorzystaniem gamety dawczyni
Metoda ta jest rzadziej stosowana ale najbardziej akceptowana alternatywa jest wykorzystywanie gamety siostry.
Skorzystywanie z obcej komorki jajowej jest dla kobiety trudniejsze niż zastosowanie nasienia dawcy, w takiej sytuacji, bardziej niż przy uzyciu obcego nasienia, rozbudowane sa fantazje dotyczące osoby dawczyni.Kobieta ma czasem poczucie ze zabrala dawczyni czesc jej ciala, ze ta czesc nie przynależy do niej.
Psychologicznie jeszcze trudniejsza jest sytuacja gdy kobieta nosi w sibie dziecko, którego oboje małżonkowie nie sa genetycznymi rodzicami lub wykorzystuje inna kobiete do rodzenia dziecka.
Doświadczenia macierzyńskie w wyniku powodzenia wspomaganej prokreacji
Jeżeli problem psychologiczny polegal bardziej na trudności akceptacji siebie jako osoby bezpłodnej niż na braku biologicznego rodzicielstwa, to nawet udane sztuczne zapłodnienie nie likwiduje problemu, gdyz kobieta uswiadamie sobie jeszcze bardziej, jak wiele czasu, środków finansowych, technicznych i medycznych oraz jak wieku profesjoinalistow musi być zaangażowanych, aby doszlo do ominiecia jej niesprawności prokreacyjnej.
Inne negatywne skutki jakie mogą wystąpić to:
1)niespełnione rodzicielstwo podczas wielu lat leczenia może być przezywane w sferze fantazji zbyt wyidealizowane
2)im dłuższy był cykl leczenia tym bardziej może być nasilony niepokoj i depresja
3)stres związany z ewentualnym przekazaniem choroby dziedzicznej przez dawce
4)niepokoj czy jnie będzie zalowala tej decyzji, co zrobi jeśli dziecko będzie chore
5)czesciej wyst. komplikacje podczas porodu(zazwyczaj odbywa się przez cesarke)
6)porod wspomagany technicznie nie daje możliwości doświadczenia go jako szczytowego przezycia macierzyńskiego
7)trudności z [przebiegiem ciazy, porodu i karmienia mogą być odbierane przez matke jako niepowodzenia życiowe
8)ewentualna możliwość wustepowania u dziecka problemow emocjonalnych z powodu bycia „drogocennym skarbem”
9)procedura selekcji tzw. dodatkowych embrionow lub nadliczbowych płodów.
Sztuczne zapłodnienie jako rozpowszechniajaca się usluga medyczna prowadzi do antagonizacji plci, gdyz współżycie seksualne kobiety i mężczyzny przestaje być warunkiem posiadania dzieci(gamety meskie i żeńskie staja się towarem handlowym)
PiterMax2024