Egzamin z przedmiotu teoria pielęgniarstwa
( życzę wszystkim aby pytania powtórzyły się ;)
1. (3pkt) Przedstaw 3 zasadnicze różnice miedzy modelem biomedycznym a holistycznym
W modelu biomedycznym pacjenta traktuje się przedmiotowo, natomiast w modelu holistycznym pacjent jest traktowany podmiotowo. Poza tym w modelu biomed. najbardziej koncentrujemy się na chorobie danego człowieka, na jego sferze fizycznej-leczeniu choroby, natomiast w modelu holistycznym bierze się pod uwagę wszystkie sfery pacjenta: fiz, psych, społ, nie skupiamy się tylko na chorobie. I jeszcze w modelu biomedycznym pielęgniarka wykonuje zadania tylko zlecone przez lekarza, natomiast w modelu holistycznym pielęgniarka ma większa autonomię i sam podejmuje działania wobec pacjenta, nie skupia się tylko na zleceniach lekarskich.
2. (3pkt) Calista Roy sadzi, że człowiek aby pozytywnie reagować na zmieniające się środowisko musi się adaptować. Adaptacja u każdego przebiega w różny sposób i jest wg autorki zdeterminowana efektami działań stymulacji. Wymień stymulacje jakie uwzględniała w swoim modelu C. Roy:
- stymulacja ogniskowa – prowokacyjna sytuacja
- stymulacja znaczeniowo-kontekstowa – bodźce zewnętrzne i wewnętrzne
- stymulacja resztkowa – niespecyficzne bodźce zewnętrzne i wewnętrzne
3. (1pkt) Trzy systemy opieki: całkowicie kompensacyjny, częściowo kompensacyjny i wspierająco edukacyjny proponuje w swojej koncepcji:
- Henderson
- Roy
- Orem
- Rogers
4. (3pkt) Wg B. Neumann na każdy z elementów systemu (struktura podstawowa, linie obrony) składa się 5 obszarów, które charakteryzują się dość dużym stopniem zmienności, wymień te obszary:
- fizjologiczny
- psychologiczny
- socjo-kulturowy
- rozwojowy
- duchowy
5. (2pkt) Trzy rodzaje prewencji proponuje w opiece nad pacjentem (podaj nazwisko twórczyni teorii) B. Neumann ,aby poprzez dokładną ocenę faktycznych bądź możliwych skutków środowiskowych stresorów, pomóc w przystosowaniu pacjentowi do nich dla uzyskania optymalnego dobrostanu.
6. (3pkt) Wymień 6 koncepcji wchodzacych w skład modelu opieki D. Orem
1. samoopieka
2. działania w zakresie samoopieki
3. terapeutyczne wymogi samoopieki
4. deficyt samoopieki
5. działania pielęgniarki
6. system samoopieki
7. (1pkt) Uważała, że troskliwość jest esencja pielęgniarstwa, a cechy, które powinna kształcić w sobie troskliwa pielęgniarka zawarła w tzw. czynnikach karatowych. Autorką tej teorii jest: J. Watson
8. (3pkt) Wymień 4 kolejne fazy w procesie relacji terapeutycznych H. Peplau
- orientacji
- identyfikacji
- eksploatacji
- rozwiązania
9. (3pkt) Przedstaw klasyfikacje teorii i przyporządkuj każdej grupie jednego przedstawiciela
- modele opieki uwzględniające potrzeby człowieka – Henderson, Orem
- modele rozpatrujące opiekę w aspekcie systemowym – Roy, Neumann
- filozofia uwzględniająca rozwój osobowościowy człowieka – Wotson
- modele opieki uwzględniające interakcje międzyludzkie – Peplau, Riehl-Sisca
- model opieki uwzględniający oddziaływanie pól energetycznych – Rogers
- model opieki transkulturowej – Leininger
10. (3pkt) Wśród terapeutycznych wymogów samoopieki D. Orem wymienia:
- teorię samoopieki
- teorię deficytu samoopieki
- teorię systemów pielęgnowania
11. (2pkt) Stopień zdrowia człowieka wskazuję ścisłe powiązanie ze stopniem nasilenia leku i ze zdolnością przekształcania lęku w zachowania produktywne. Która z teoretyków pielęgniarstwa wskazywała na konieczność oceny psychodynamiki emocji w kontaktach z pacjentem: H. Peplau
12. (3pkt) Stosując w opiece nad pacjentem model D. Orem, przedstaw sposób oceny deficytu samoopieki
Teoria deficytu samoopieki określa, kiedy niezbędna jest pomoc pielęgniarki, to znaczy, kiedy człowiek wymaga asystowania w samoopiece.
Opieka pielęgniarska jest niezbędna , gdy człowiek dorosły lub osoba zależna od innych są z różnych przyczyn niezdolne lub nie w pełni zdolne do zapewnienia sobie stałej i efektywnej samoopieki
Taka sytuacja może mieć miejsce w dwóch przypadkach:
- ograniczenia lub niezdolności do zaspokajania potrzeb w zakresie samoopieki (dotyczy to wszystkich trzech kategorii potrzeb – uniwersalnych, rozwojowych oraz w zaburzeniach stanu zdrowia),
- zwiększonego zapotrzebowania na samoopiekę (dotyczy potrzeb w sytuacjach zaburzeń stanu zdrowia).
W momencie wystąpienia u pacjenta deficytu w samoopiece pacjent staje się biorcą opieki, natomiast rolą pielęgniarki jest asystowanie mu w samoopiece poprzez całkowite lub częściowe kompensowanie istniejących ograniczeń, wspieranie lub uczenie.
13. (2pkt) Leininger uważała, że profesjonalne podejście do opieki powinno włączyć system ludowy oraz tradycyjne metody leczenia, które są cześcia kultury pacjenta. Podaj element charakteryzujący model opieki wyżej zacytowanej autorki kultura
14. (3pkt) Homo elektornicus – tak nazywał W. Sedlak człowieka przyszłości. Czym kierował się autor wprowadzając to określenie
Kierował się tym, że organizmy mogą znaleźć się w synchronizacji z drugim układem biologicznym lub w wyraźnej dystrytmii z nim, wysyłając różnego rodzaju sygnały z wewnątrz własnego organizmu na zewnątrz. Wszystko to dzieje się w sferze nieświadomości.
15. (1pkt)Teoria B. Neumann nawiązuje do
- samoopieki
- adaptacji
- współzależności
- reakcji na stres
- teorii potrzeb
- pole energetycznego
16. (3pkt) Twórcą modeli w pielęgniarstwie stawia się określone wymagania co do zasad ich budowy. Wymień przynajmniej 3 z nich:
- W modelu powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie filozofia pielęgniarstwa, właściwa dla systemu kulturowego danej społeczności.
- Model powinien uwzględniać określone potrzeby opieki pielęgnacyjnej i społeczno- ekonomiczne uwarunkowania jej realizacji.
- Powinien być zrozumiały dla pielęgniarek na wszystkich szczeblach i kierunkach działalności.
- Powinien być możliwy do wdrożenia do praktyki pielęgniarskiej.
- Wszystkie aspekty potrzeb człowieka powinny być w równym stopniu uwzględnione.
17. (2pkt) Zaznacz elementy wchodzące w skład teorii D. Orem
- pierwsza linia obrony
- systemy opieki
- analiza potrzeb uniwersalnych
- współzależność
- terapeutyczne wymogi samoopieki
- adaptacja do pełnienia roli
18. (2pkt) W jakiej sytuacji zastosujesz drugą prewencję w opiece nad pacjentem wg modelu B. Neumann
Określana jest jako wtórna i polega na wczesnym wykrywaniu objawów choroby, zmniejszaniu ich natężenia oraz zapobieganiu powstawaniu powikłań w przebiegu choroby. Zgodnie z przyjętymi założeniami teorii na tym poziomie stresory działające na człowieka są na tyle silne, że uszkadzają normalną linię obrony a także mogą uszkodzić w zależności od możliwości odpornościowych organizmu, od jednej do trzech linii obronnych.
19. (1pkt) Szczególnym przykładem przejawiania energii pola ludzkiego jest „terapeutyczny dotyk”, zaznacz nazwisko autorki przedstawionego podejścia
- Reihl – Sisca
- Peplau
20. (2pkt) Hendrson w swoim modelu opieki wyznaczyła pielęgniarce 3 role, są nimi:
- środek zastępczy
- pomocnik
- partner
21. (3pkt) Reihl-Sisca jest autorką modelu wzajemnego oddziaływania, jak autorka określa role pielęgniarki w swoim modelu
- rozwiązująca problem
- wykonująca czynności terapeutyczno – pielęgnacyjne
- nauczyciela
- decydent
- konsultant
- wzorzec osobowy
- rzecznik pacjenta i jego rodziny, przyjaciel
22. (3pkt) Człowiek dąży do osiągnięcia adaptacji w 4 wymiarach ( Roy). Jeden z nich dotyczy koncepcji własnej osoby, własnego „ja” i poddaje analizie:
- ja fizyczne – wyobrażenie na temat własnego ciała
- ja idealne – wyobrażenie o tym, kim człowiek chciałby być i co chce osiągnąć
- ja racjonalne – racjonalne działania w kierunku utrzymania samoorganizacji i unikania zaburzeń równowagi
- ja moralno-etyczno-duchowe – przekonania, wierzenia, system wartości i samoocena
23. (3pkt) Wracając do pytania 22 podaj 4 wymiary adaptacji wg C. Roy:
- fizjologiczny – prawidłowe funkcjonowanie poszczególnych układów i narządów
- koncepcji siebie – własnej osoby – wiąże się z interakcją psychiczną
- pełnionych ról społecznych – warunek integracji społecznej
- współzależności – czyli relacji z innymi ludźmi
24. (3pkt) Henderson w swoim modelu opartym na analizie 14 podstawowych potrzeb, zwraca uwagę na to, iż są pewne uwarunkowania, które pielęgniarka zawsze powinna brać pod uwagę w opiece nad konkretnym pacjentem. O jakich uwarunkowaniach pisała Henderson.
- właściwości biologiczne
- właściwości psychiczne
- właściwości społeczno-kulturowe
- zaburzenia w stanie zdrowia
- stany szczególne
25. (3pkt) Wymień 3 elementy będące odzwierciedleniem koncepcji Rogers, które mogłyby zastosować pielęgniarka w swojej pracy
- działania dotyczące zachowania i promowania zdrowia
- zapobieganie chorobom
- diagnozowanie
- pielęgnacyjne interwencje
- rehabilitacja
26. (1pkt) Zorganizowany układ, w którym wszystkie elementy znajdują się we wzajemnym współdziałaniu. Jest to definicja:
- zdrowia
...
Blackkalia