PRAKTYKA CZOD.pdf

Kalu Rinpocze

PRAKTYKA CZ{O}D

tłumaczenie:

Jacek Sieradzan

Kraków 2124

w Roku Ognistego Wołu

SPIS TREŚCI

Źródła praktyki cz{o}d

Maczig Labdron

Funkcja i aspekty praktyki

Ciągłość praktyki

Pytania i odpowiedzi

ŹRÓDŁA PRAKTYKI

Dlaczego praktykować Dharmę? Głęboko wierzymy w realność ego. Sądzimy, że

naprawdę istnieje jakieś ograniczone 'ja', z którym się utożsamiamy. Z

tego wywodzi się cierpienie, ponieważ to poczucie ego pcha nas [w

kierunku, w którym] pragniemy zadowolenia, a odrzucamy to, czego nie

lubimy, stwarzając wiele przeszkadzających uczuć. Dharma prowadzi nas do

poznania, które urzeczywistnia brak 'ja' i przekształca uczucia w

pierwotną mądrość.

Inteligencja i urzeczywistnienie

Aby dotrzec do celu, Dharma proponuje różne podejścia: Małego Pojazdu,

Dużego Pojazdu, oraz Pojazdu Wadżrajany, który obejmuje cztery klasy

tantr: krija-tantrę, czarja-tantrę, joga-tantrę i anuttarajoga-tantrę.

Uważa się, że Dharma Buddy zawiera w całości 84.000 rodzajów nauk.

Inteligentna osoba zamierzająca studiować te nauki - nauki słuchaczy

Małego Pojazdu, albo nauki bodhisattwów Dużego Pojazdu - łatwo zrozumie,

że zasadniczo te nauki posiadają tę samą funkcję i że celem wszystkich

jest głębokie duchowe podejście. Zrozumienie intelektualne jednak nie

wystarcza. Osoba, która naucza Dharmy jedynie w oparciu o studia, bez

osiągnięcia konkretnego poziomu urzeczywistnienia, opiera się wyłącznie na

własnym rozumieniu. Brak jej siły przejrzystego widzenia i bezpośredniej

wizji natury zjawisk, przez co może popełniać błędy. Natomiast osoba,

która osiągnęła urzeczywistnienie bodhisattwy lub choćby arhata, posiada

bezpośrednią wizję umożliwiającą jej bezbłędne nauczanie. Jeśli chodzi o

istotę, która po przejściu wszystkich poziomów i ścieżek osiągnęła stan

buddy, to dotarła ona do stanu ostatecznego. Zna teraz doskonale to, czym

są zwykłe istoty, czym jest budda a czym Przebudzenie i jakie metody

prowadzą do jego realizacji. Nic nie znajduje się poza polem jej poznania

i widzenia. Dlatego taka istota jest zwana wszechwiedzącą.

W Tybecie Dharmę upowszechniano dwoma kanałami zawierającymi dwie metody

nauk, o których już wspomniano. Istnieje rodzaj przekazu opierającego się

bardziej na teorii, przekazywany przez dziesięć linii zwanych

dziesięcioma filarami poznania'. Z drugiej strony, osiem wielkich szkół

podkreślało znaczenie praktyki nauk. Są one zwane 'Ośmioma wielkimi

rydwanami praktyki'. Tradycja cz{o}d należy do jednej z tych ośmiu

szkół. Zamierzamy wprowadzić tę tradycję.

Odcięcie ego u korzenia

Słowo cz{o}d znaczy po tybetańsku 'odcięcie'.

Całe nasze cierpienie stanowi rezultat trzech trucizn:

pożądania-przywiązania, nienawiści-awersji i ślepoty (= niewiedzy). Te

trzy trucizny same w sobie stanowią produkt utożsamienia się z 'ja'.

Cz{o}d, odcięcie, odnosi się do faktu całkowitego odcięcia, u

korzenia, tego utożsamienia się, dzięki czemu związane z nim problemy

zostają automatycznie wyeliminowane. Weźmy jako przykład zatrute drzewo.

Aby się go pozbyć, można pozbawić je liści i owoców albo obciąć gałęzie,

ale najprawdopodobniej gałęzie, liście i owoce pojawią się w następnym

roku. Jeśli jednak wyrwie się je z korzeniami, można mieć pewność, że na

nowo nie wyrośnie. Cz{o}d opiera się na tej samej zasadzie: odcina

korzeń wszystkich naszych problemów.

Praktyka zainspirowana Pradżniaparamitą

Cz{o}d należy do drugiego cyklu nauk Buddy o braku cech

charakterystycznych. W tym cyklu Budda znacznie rozwinął pojęcie śunjaty

(= pustki), ukazując, że można do niego podejść na osiemnaście różnych

sposobów: zewnętrznej śunjaty, wewnętrznej śunjaty, zarówno zewnętrznej

jak i wewnętrznej śunjaty, śunjaty śunjaty itd. Nauki te zostały zapisane

w sutrach Pradżniaparamity, które istnieją w krótszych i dłuższych

wersjach:

- Pradżniaparamita w 100.000 wersów wypełnia dwanaście tomów w

kanonie tybetańskim

- Pradżniaparamita w 20.000 wersów wypełnia cztery tomy

- Pradżniaparamita w 8.000 wersów wypełnia jeden tom.

Na nauki te ponownie położyli nacisk, aby je uprzystępnić, wielcy

mistrzowie indyjscy: Nagardżuna, który nadał im formę madhjamiki oraz

Asanga, autor Pięciu traktatów Maitreji.

Maczig Labdron, inicjatorka praktyki cz{o}d, posiadała dużą wprawę w

tekstach Pradżniaparamity, który tworzyły istotny czynnik jej

rozwoju duchowego. Z tego powodu nazywano ją Maczig Dronma, 'Tą, która

urzeczywistniła mowę Buddy'.

Jeśli chodzi o indyjskiego jogina Phadampę Sandzie, to znajdował się on w

posiadaniu cyklu wyjaśnień na temat śunjaty. Ponieważ pomiędzy Phadampą

Sandzie i Maczig Labdron istniały silne więzi, cykl nauk Phadampy Sandzie,

śidzie i cz{o}d Maczig Labdron stały się jedną nauką. W ten

sposób medytacja cz{o}d opiera się na dwóch fundamentalnych zasadach

mahajany:

- śunjacie czyli urzeczywistnieniu nieobecności 'mnie', tam gdzie

wierzymy, że jakieś 'ja' istnieje

- współczuciu dla wszystkich istot, które cierpią z powodu braku tej

realizacji.

Phadampa Sandzie

Pochodzący z Indii dzierżawca wiedzy (skt. vidjadhara) zwany

Phadampą Sandzie (skt. Kamalaśila) przybył któregoś dnia do górnego (=

zachodniego) Tybetu. Bardziej precyzyjnie zwano go 'Vidjadharą długiego

życia', czyli kimś, kto posiadł umiejętność przedłużania sobie życia. Mówi

się, że kiedy przybył do Tybetu, miał 200 lat.

Phadampa Sandzie zaproponował nauki zwane śidzie, 'uspokojenie

[cierpienia]'. Ich szczególną funkcją było usunięcie zewnętrznych

przeszkód, fizycznego cierpienia i chorób, a także wewnętrznego

zamieszania, przeszkadzających myśli i emocji. Właśnie dlatego ten system

jest znany pod nazwą 'śidzie, które uspokaja wszelkie cierpienie'.

Phadampa Sandzie odwiedził Tybet za życia Milarepy. Obaj osiągnęli pełną

realizację i cieszyli się wielką sławą. Gdzieś na granicy Indii z Tybetem

żył równie urzeczywistniony mistrz o imieniu Dharmabodhi. Stąd, w tym

samym czasie, i w tym samym rejonie, żyły trzy wyjątkowe istoty: Milarepa,

Phadampa Sandzie i Dharmabodhi.

Milarepa i Dharmabodhi

Milarepa był uczniem Marpy. Otrzymał wszystkie niezbędne wyjaśnienia i

inicjacje, nie musiał więc martwić się o to, jakie nauki mógłby otrzymać

od innego lamy, bez względu na to, jak wielki by ten lama nie był.

Milarepa był uczniem wyjątkowego mistrza. Jednak jego uczniowie, zwłaszcza

Reczungpa, dopytywali się:

- Dharmabodhi przebywa teraz niedaleko stąd. Dlaczego nie pójdziesz się z

nim zobaczyć.

- Nie widzę żadnej potrzeby zwracania się do niego - odparł Milarepa - jak

również nie sądzę, aby on chciał mnie o coś zapytać. Jakiż więc cel

miałaby mieć moja wizyta u niego?

- Twoje urzeczywistnienie jest wielkie - mówili uczniowie. - To pewne. Czy

jednak nie przemawia przez ciebie próżność?

- Nie - odparł Milarepa. - Nie mam w sobie dumy. Po prostu nie widzę, jaki

pożytek miałaby przynieść ta wizyta. Jeśli jednak jest to dla was takie

ważne, jestem gotowy spotkać się z Dharmabodhi.

- Idź z przodu z kilkoma uczniami - powiedział do Reczungpy - Dołączę do

was po drodze.

I tak Reczungpa i inni jogini udali się w drogę. Gdy przybyli w pobliże

miejsca, w którym przebywał Dharmabodhi stwierdzili, że nie ma z nimi

Milarepy. Potem zobaczyli, że na niebie pojawiła się kryształowa stupa,

która miękko osiadła przed nimi. To był Milarepa. Wszyscy razem poszli do

Dharmabodhi, który posadził Milarepę na tronie podobnym do swojego i obaj

mistrzowie wymienili swoje nauki.

Kiedy skończyli, Dharmabodhi pokłonił się przed swym sławnym gościem.

Wzmocniło to ufność wszystkich w Milarepę.

Dharmabodhi

Phadampa Sandzie kopie Milarepę

Przy innej okazji Milarepa zgodził się spotkać z Phadampą Sandzie. Gdy

Phadampa Sandzie zbliżył się do miejsca spotkania, Milarepa, który

wiedział o tym dzięki swoim nadnaturalnym zdolnościom, rzekł:

- Zamierzam przekonać się, czy sławny Phadampa Sandzie naprawdę posiada

przypisywane mu moce.

Milarepa przyjął postać niewielkiego krzewu znajdującego się na skraju

ścieżki. Phadampa Sandzie przybył, przeszedł obok krzewu tak jakby niczego

nie zauważył i poszedł dalej.

- On nie posiada żadnych mocy - powiedział Milarepa. - Nawet mnie nie

poznał!

W tej samej chwili Phadampa Sandzie zawrócił, kopnął krzak i powiedział:

- Lepiej byłoby dla ciebie, Milarepo, gdybyś tutaj nie sterczał. Tak czy

inaczej, nie pożyjesz długo. Twoją siłę życia ofiarowałem dakom i

dakiniom. Teraz one całkowicie ją wchłaniają. Właśnie dlatego dzisiaj

umrzesz.

- To prawda - powiedział Milarepa, który powrócił do swojego poprzedniego

wyglądu. Wierzę, że masz rację, zamierzam dzisiaj umrzeć, ponieważ czuję

się bardzo chory.

- Ah? A jakaż jest przyczyna twojej choroby?

- Z tyłu dolega mi maha-ati (= dzogczien), z przodu, moja pierś jest

dotknięta przez mahamudrę, a w środku czuję, że szarpie mnie madhjamika.

Jest więc pewne, że wkrótce umr;ę. Moja śmierć będzie następująca. Ego

umrze w mądrości nie-ego, emocje umrą w pierwotnej świadomości, a myśli

umrą w śunjacie.

Potem Milarepa dodał:

- Wierzę, że jesteś prawdziwie urzeczywistniony. Przybyłeś z Indii, a

teraz mieszkasz w moim kraju. Pozwoł, że ugoszczę cię posiłkiem.

- Będę szczęśliwy mogąc być twoim gościem - odparł Phadampa Sandzie.

Indyjski jogin powielił się w siedmiu emanacjach i siedmiu Phadampów

Sandzie zasiadło na siedmiu koniuszkach trawy.

Milarepa przygotował posiłek. Odciął sobie głowę, wziął ją do ręki, a mózg

przekształcił we wspaniały nektar. W palenisku w swoim pępku wykrzesał

ogień tummo, aby podgrzać cenne jedzenie. Kiedy skończył, sprawił,

że na koniuszkach siedmiu traw pojawiło się siedmiu Milarepów. Siedmiu

Phadampów Sandzie i siedmiu Milarepów jadło współnie posiłek, improwizując

święte pieśni, jedna po drugiej. Potem rozstali się, czując wielką radość

z tego spotkania.

Phadampa Sandzie pozostał w Tybecie przez sto lub dwieście lat. Potem

wyruszył do Chin, gdzie utrzymuje się, że nadal przebywa na szczycie góry

Riwo Tsenga, 'Góry pięciu szczytów'. Ci, którzy posiadają wystarczającą

ilość zasługi i uprzywilejowane związki karmiczne, mogą się z nim spotkać

jeszcze dziś.

Phadampa Sandzie i chiński mistrz

Kiedy Phadampa Sandzie mieszkał w Tybecie, miał inne sławne spotkanie, tym

razem z mistrzem cz'an Mahajaną, który przybył z Chin i nie nauczał

niczego oprócz śunjaty.

- Wszystko jest śunjatą - stwierdził - wskutek czego unikanie negatywnych,

czy wykonywanie pozytywnych czynów, jest bezużyteczne, wystarczy bowiem

spoczywać w śunjacie.

Wielu Tybetańczyków wykazywało zainteresowanie ścieżką, która wydawała się

tak łatwa. Wskutek tego buddyzm przejęty z Indii został zagrożony przez tą

nową tendencję z Chin. Ci, którzy byli związani z czystym buddyzmem,

poczuli zaniepokojenie. Usłyszawszy o obecności Phadampy Sandzie w

Tybecie, poprosili go o odparcie błędnych poglądów chińskiego mistrza.

- Jeżeli ten mistrz jest inteligentny - odparł Phadampa Sandzie - to

dysputa może przynieść pożytek, a jeśli jest głupi, nasza konfrontacja

okaże się jałowa.

Inni Tybetańczycy mówili, że zignorowali to, kim był ten chiński mistrz,

ale wydawało im się, że jedynie Phadampa był w stanie rozwiązać problemy,

na jakie napotkał buddyzm w Tybecie, ponieważ był wielkim uczonym i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: