Gatunki dziennikarskie - notatki.pdf

(237 KB) Pobierz
264928516 UNPDF
Gatunki dziennikarskie:
1. GD to zindywidualizowane podstawowe struktury
2pełniąceimtylkowłaciweadaniewproceachkomunikowaniamaowego
3trukturytekładająielementówtworywaormytreci
4Wytpująwpoóbpowtaralnywpublikacjachpraowychradiowychitelewiyjnychatakżew
przekazach internetowych
- niektórytwierdażeGDtoytemykodówpolegającenatymżeautorwypowiedikodujejąby
byłaodcytywanawedługjegointencji
- GDtoormaumowydwutronnejktórejłamaniemożeakłócidproceporoumieniaiutor
umawiaiodbiorcążetocobdietreciąwypowiedijetprawdiweitenktóryodbiera
prekawieżejettoprawdiwe
Gatunkidiennikarkieewgldunatworywo
- gatunkijykowe(tektydrukowanewygłaanepołąconedwikiem)
- gjykoweobraowe(tektydrukowaneilutracjaminptektydjciailmoweprekawiyjny
(prasa, TV, radio)
- gobraowe(ryunkiwykreydjciailmybetektuprekaytypu„noncomment”praaTV
Internet.
NaGDkładai
Forma – jest kluczowym elementem przy klasyfikowaniu GD.
Naormkładai
- tyljykowy(możliwododróżnieniawiadomociodtektuelietonowegocyeeju)
- kompoycjaiukład(wiadomodpowinnamiedwłaciwąkompoycjnplid123rowinicie
pytaniewwywiadienieelitarnyukładeejuPytaniamuąmiedjakąkompoycjcechąeeju
jetżekompoycjiniema
- Uktałtowaniegraicne(nagłówkiwytłuconekurywąinterline)
- Spoóbujciatematu(konkretnieirecowowartykulepublicytycnymżartobliwieidygreyjnie
w felietonie).
- Rolaiudiałpodmiotuautorkiego(podmiotnieobecnywwiadomocidwapodmiotyw
wywiadienarratorwgawdie)
GD a inne formy wypowiedzi:
- g. literackie(poematpowiednowela)ctodochodidomieania
- gatunkiakreunauk(artykułnaukowyroprawanaukowawykład)
- gtukpiknych(ormymuycnemalarkierebiarkie)
- gilmowe(weternkryminałkomedia)
- g. z zakresu sztuki estradowej (piosenka, kabaret, cyrk)
- g. z zakresu reklamy (neony, opakowania, spoty)
Cymróżniąigatunkidiennikarkieodgatunkówliterackich
- tektydiennikarkieodnoąidorecywitociprowadalnejliteraturatoracejwiatikcji.
- GDmająciływiąekmediami
- gliterackiewytpującewmediachniepełniąunkcjipowiadamianiainiektałtująopinii
publicznej.
DobóriakretoowaniaGDwynika
- ytuacjiwjakiejrealiujeikomunikat
- adreata(niemożemy toowadormwyrainowanychjelikierujemyprekadowykłego
odbiorcy np.: FAKT
- unkcjiicelupublikacji(jelichcemyporuydrodowikoopiniotwórcetobdiemyużywaliorm
publicytycnychreportażuopiniowegoartykułudykuyjnegobudowanego na ostrej tezie co ma
naceluwywołaniepublicnejdykujijelichcemykogoomieyd- felieton.
Synkretycnodgatunkowa
RadkomożnapotkadcytygatunekjetonawekażonyynkretycnociąTw„cyte”
klaycnegatunkipojawiająiobecnieniebytctoRowójtechnologicnymediówybkocii
aigprekaudoprowadiłdomieaniaicechikonwencjigatunkowychProcetenobjąłnie
tylkogatunkitrictediennikarkiealedoprowadiłdomieaniaicechwypowiedi
dziennikarskiej.
Conależyrobidbywłaciwienawadiklayikowadgatunek
Dominatagatunkowacyliepółcechktóredominująlubpreważająwwypowiediniekiedy
trebarobidtodwukrotniecylinajpierwtwierdidcyjettogatunekdiennikarkia po
odpowieditwierdącejwedługtejamejmetodydominatyalicydgodoodpowiedniejgrupy(w
pierwejkolejnoci)
-------------------------------
Gatunki dziennikarskie GENEZA i EWOLUCJA:
GDpojawiająiwtedykiedypojawiająiormyprekau
GDmająpocątekkiedyludieacliikomunikowad(łowoobraobraitekt)
Czasy Rzymskie:
- CTPOPULIROMNIpierwypublicnyperiodycnyrodekprekau(tablickiutawione
inormacjaminpwynikiigrykawodówżycia)
- pimiennictwoepitolarne(pocątkipublicytyki)
- pocątkiretoryki–MRCUSFBIUSQUINTYLINSautorormuły5pytaoKTO?CO?GDZIE?
KIEDY?JK?Żebykogodobrepoinormowadtrebaodpowiediednate5pytaoPotemdoło
pytanie: z jakim skutkiem?
Epizod Chioki
VIIwkaligraowanenapapiereryżowymbioryprekaówroporądeoropowechnianea
caówdynatiiTNGVII-IXw (TANG)
Europamidyredniowiecemaodrodeniem
- pocątkiinormacjipraowej
- biorydonieieodladworówirmhandlowychibanków
- pierwsze AVISSO i ZEITUNG
- drukiulotneoperującerauwiadomociąpóniejrelacjąorailutracją(XVw)
- ESSISMichaelaMontaignawydanew1580rtopierwygatunekliterackiktórynalałpocene
miejsce w publicystyce.
Periodyczna prasa informacyjna XVIII i jej cechy:
- wiadomociwmiankirelacjeamieconowpoóbprypadkowywgkolejnocipływu
(caaminumerotwierałanieitotnainormacja)
- układpraytatycnykiążkowyjednolubdwułamowy
- brakwiatła(były akapity)
- paginaciągła(kolejnatrona)
- brakwyodrbnionychnagłówków
- wygórowanacena
Pierwszy dziennik 1702 – THE DAILY COURANT
WiekXVIIItopraapołecnokulturalna
- krytaliująitakieodmianyjakartykułpublicytycnyieej
- 1665rWJurnaldeSoranteamieconorecenj1kiąki
- 3latapóniejwlondyokimMercuriuPolitycu– 1 reklama
- Tomyprayotwierająinaormyliter-nauk.
Owiecenie(caprełomu)
- rowójcytelnictwa
- praaróżnicujeitematycnieiormalnie(opiykrajówegotycnychodkrycianaukowerowój
rolnictwa)
- pojawiająipierwemagayny(reprodukcjeryunkówirycin)
- Krytaliująiwytkieklaycneormywypowiedipraowej
MONITOR –pierwsze polskie czasopismo moralizatorskie
(Franciszek Bohomolec- uważanya„ojcaelietonitów”)
Wielka Rewolucja francuska i jej prasa:
- praajakointrumentpolityki(kutecnod)
- nakładyniektórychdiennikówprekrocyły100tyEgemplary
- porapierwytakwielkąrolwktałtowaniunatrojówmaodegrałapraowakarykaturai
rysunek satyryczny.
- wpublicytycekrólowałkomentarmitrówgatunkuJReulMorat’acyKamilaDemoulin’a
80%rancuówbyłaniepimiennadlategoużywanoryunkówatyrycnychikarykatur(okaałoi
żemożnawpłynądnanatrojepołecnekarykaturą)
1794 Telegraf optyczny –kiądCloudChoppna200kilometrowejtraiemidyParyżemaLille
utawia20tacjiWiadomodbiegnie2mintakowanyprewrogówpoądonyoplagiatpopełnia
amobójtwo.
Rok 1800 –rok FELIETONU
- doJournaldeDebatedołąconolunąkartkadrukowanątektamibłahymiiżartobliwymiktórą
nazwano FEUILLE
- caemkartkaprektałciłaiwtałąrubrykelietonową
- jeszcze przez wiele lat publikowano tam tektyoinnejniżelietonowatylityce
Predrokiem1800pianoelietonyaleniebyłyonetaknawane
Daniel Defoe – jakopierwywprowadiłnapocątkuXVIIIw- tylityk
Epokanapoleooka
- tworyłklimatipotrebwiadomegoktałtowaniapoglądówipotawpołecnychpopre
manipulacjinormacjąijednotronnąpublicytyk
- doceniałrolpraywktałtowaniupoytywnegowierunkuwojejoobyipaotwa
- prypiujeimupierweotwowpoługiwaniuiterminem„opiniapublicna”
Reformy Emila De GIRARDIN:
1831 prasa nowoczesna.
- praamiałataditworemipodlegadgrerynkowej
- powinnapoykiwadjaknajwikągrupprenumeratorów
- powinnabydtaniaiatrakcyjnadlaprecitnegocłowieka
- powinnatronidodpolityki
Francjajetkolebkąpraynowocenej
Egiraolinaproponowałukładcterokolumnowydużawinietatytułowanumerropocynał
artykułwtpnytrona1miałabydtronąhandlowąDrugakolumnainormacyjna– giełdowaceny
towarówKolumna3publicytycna 0 1/3 kolumny;
podpał(twpodgląd)oddielającytektodnprubrykielietonukolumna4byłapowicona
wyłącnieogłoeniomireklamom
Rok1836pocątek(rewolucji)rywaliacjiocytelnika
- dowalkitajądwaparykiedienniki
- pierwszy to LA PRESSE Emila de Girardin
- druga to Le Siecle Armanda Dutacga
Wydawcyacliprecigadiwdotarcaniumateriałówlepychpocytnychpoykiwanie
gwiad(literaci)noweliipowieciPiarwykreowanyprepralekanderDuma(atrudniał
piaryktórywypełnialijegopomyłydlategobopraanajwicejodniegowymagała)
Wyniki rywalizacji:
- nowydynamicnyukładdiennika
- robudowaneikrykliwenagłówki
- różnorodneelementygraicne
- dominacja form informacyjnych
- powiedodcinkowa
- niska cena
- kolportażbeporedni
„praabulwarowa”wywodiiokreukiedymłodichłopcypredawalijąnaparykich
bulwarach.
„LEPETITJOURNL”pierwemaowepimoinormacyjneonakładie300tyegemplary(Moie
Miliard)kotował1SU (najmniejsza moneta we Francji)
Agencje prasowe:
- CharleHouaijegobiurohandluinormacją(pierwaeuropejkaP)
- berliocyplenipotenci
- Bernard Wolf (BPA) obecnie
- ISRAEL BEER VEL JULIUSZ REUTER (AP REUTERA) OBECNIE
Rowójdiennikartwaagencyjnego:
DEPESZE
- Samuel Morse jego telegraf i alfabet zaprezentowany w 1840r.
- pierwedepee1844w„BoltimowePatriot”
- brytyjki„Time”(wtymroku)publikujedepeeonarodinachynakrólowejWiktorii
POCZATKI FOTOGRAFII PRASOWEJ:
- Zois Daoguerre 1839
- 1842„IllutratedLondonNew”pierwedjcia
- otoreportaże- z wojny krymskiej Roberta Fentona 1855 I wojny secesyjnej Matthew Brady (1861-
1865)
- pierwsza fotografia autentyczna fotografia prasowa 1888r. (portret)
SchyłekXIXw
- koocyiwpraieeuropejkiejproceormowaniaiwytkichklaycnychgatunków
informacyjnych i publicystycznych oraz ich odmian
- chronologicnieotatnimbyłreportażpołecny
Nowe medium – film Bracia Lumiere 1885r.
Pocątkiradia
- 1914 pierwsza publiczna audycja (Belgia)
- chronologicnieotatnibyłreportażpołecny
- ramówkaradiowaawieraklaycnegatunkipraowe(wiadomoddepeeelietonGawda
komentarz; formy zmodyfikowane- transmisja; muzyka, literatura, rozrywka, reklama)
Telewizja:
- prace badawcze lata XX
- w 1929r. pierwsza stacja nadawcza w USA
- w 1935r. pierwsza elektroniczna stacja nadawcza w USA
Rewolucja internetowa:
- charakter globalny
- dodatkowykanałdlamediów
- internetowe wersje gazet, chat, programy radiowe i telewizyjne
- portalepełniąceunkcjecaopimigaet
Gatunkiinormacyjne„Diennikareąhitorykamichwili”lbertCamu
INFORMACJA:
- oinormacjimówiijakoodrugimobokpublicytykipodtawowymrodajuwypowiedi
Zgłoś jeśli naruszono regulamin