Ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczenstwa panstwa z lat 1944-1990.pdf

(197 KB) Pobierz
108
Data generacji: 2009-4-27 19:59
ID aktu: 70251580
brzmienie od 2008-01-01
Ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organów
bezpiecze ı stwa pa ı stwa z lat 1944-1990 oraz tre Ļ ci tych dokumentów
z dnia 18 pa Ņ dziernika 2006 r. (Dz.U. Nr 218, poz. 1592)
tekst jednolity z dnia 29 marca 2007 r. (Dz.U. Nr 63, poz. 425)
Stwierdzamy, Ňe praca albo słuŇba w organach bezpieczeıstwa paıstwa komunistycznego, lub pomoc
udzielana tym organom przez osobowe Ņ ródło informacji 1 , polegajĢce na zwalczaniu opozycji
demokratycznej, zwiĢzków zawodowych, stowarzyszeı, koĻciołów i zwiĢzków wyznaniowych, łamaniu
prawa do wolnoĻci słowa i zgromadzeı, gwałceniu prawa do Ňycia, wolnoĻci, własnoĻci i bezpieczeıstwa
obywateli, była trwale zwiĢzana z łamaniem praw człowieka i obywatela na rzecz komunistycznego ustroju
totalitarnego. MajĢc na wzglħdzie powyŇsze, a takŇe koniecznoĻę zapewnienia obsady funkcji, stanowisk i
zawodów wymagajĢcych zaufania publicznego przez osoby, które swoim dotychczasowym
postħpowaniem dajĢ i dawały w przeszłoĻci gwarancje uczciwoĻci, szlachetnoĻci, poczucia
odpowiedzialnoĻci za własne słowa i czyny, odwagi cywilnej i prawoĻci, oraz ze wzglħdu na konstytucyjne
gwarancje zapewniajĢce obywatelom prawo do informacji o osobach pełniĢcych takie funkcje,
zajmujĢcych takie stanowiska i wykonujĢcych takie zawody, stanowi siħ, co nastħpuje:
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1. [Zakres przedmiotowy] Ustawa okreĻla zasady i tryb ujawniania informacji o dokumentach
organów bezpieczeıstwa paıstwa oraz treĻci tych dokumentów, znajdujĢcych siħ w archiwum Instytutu
Pamiħci Narodowej - Komisji ĺcigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanego dalej "Instytutem
Pamiħci Narodowej", tryb składania oraz oceny zgodnoĻci z prawdĢ oĻwiadczeı dotyczĢcych pracy lub
słuŇby w organach bezpieczeıstwa paıstwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca
1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.
Art. 2. [Organy bezpiecze ı stwa pa ı stwa] 1. 2 Organami bezpieczeıstwa paıstwa, w rozumieniu
ustawy, sĢ:
1) Resort Bezpieczeıstwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego;
2) Ministerstwo Bezpieczeıstwa Publicznego;
3) Komitet do Spraw Bezpieczeıstwa Publicznego;
4) jednostki organizacyjne podległe organom, o których mowa w pkt 1-3, a w szczególnoĻci
jednostki Milicji Obywatelskiej w okresie do dnia 14 grudnia 1954 r.;
5) instytucje centralne SłuŇby Bezpieczeıstwa Ministerstwa Spraw Wewnħtrznych oraz podległe
im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzħdnych komendach Milicji
Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzħdnych urzħdach spraw wewnħtrznych;
6) Akademia Spraw Wewnħtrznych;
7) Zwiad Wojsk Ochrony Pogranicza;
1 Zgodnie z wyrokiem Tryb. Konst. z dnia 11.05.2007 r. (Dz.U.Nr 85, poz. 571) z dniem 15.05.2007 r. traci moc preambuła w
zakresie obejmujĢcym wyrazy "przez osobowe Ņródło informacji" jako niezgodna z art. 2 Konstytucji RP.
2 Zgodnie z wyrokiem Tryb. Konst. z dnia 11.05.2007 r. (Dz.U. Nr 85, poz. 571) z dniem 15.05.2007 r. traci moc art. 2 ust. 1 pkt 13 i
14 jako niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 32 ust. 2 Konstytucji RP.
8) ZarzĢd Główny SłuŇby Wewnħtrznej jednostek wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnħtrznych
oraz podległe mu komórki;
9) Informacja Wojskowa;
10) Wojskowa SłuŇba Wewnħtrzna;
11) ZarzĢd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego;
12) inne słuŇby Sił Zbrojnych prowadzĢce działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-
Ļledcze, w tym w rodzajach broni oraz w okrħgach wojskowych.
13) ( utracił moc )
14) ( utracił moc )
2. 3 (utracił moc)
3. Jednostkami SłuŇby Bezpieczeıstwa, w rozumieniu ustawy, sĢ te jednostki Ministerstwa Spraw
Wewnħtrznych, które z mocy prawa podlegały rozwiĢzaniu w chwili zorganizowania Urzħdu Ochrony
Paıstwa, oraz te jednostki, które były ich poprzedniczkami.
Art. 3. [Dokumenty organów bezpiecze ı stwa] 1. Dokumentami organów bezpieczeıstwa paıstwa, w
rozumieniu ustawy, sĢ:
1) wszelkie noĻniki informacji, niezaleŇnie od formy przechowywania informacji, w tym w
szczególnoĻci: akta, kartoteki, rejestry, pliki komputerowe, pisma, mapy, plany, filmy i inne noĻniki
obrazu, noĻniki dŅwiħku i wszelkich innych form zapisu, a takŇe kopie, odpisy i inne duplikaty tych
noĻników informacji;
2) niezbħdne do analizy informacji Ļrodki pomocnicze, a w szczególnoĻci programy na uŇytek
zautomatyzowanego przetwarzania danych
- podlegajĢce przekazaniu do archiwum Instytutu Pamiħci Narodowej na podstawie przepisów ustawy z
dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamiħci Narodowej - Komisji ĺcigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu (Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424).
2. Dokumentami organów bezpieczeıstwa paıstwa, w rozumieniu niniejszej ustawy, sĢ równieŇ
podlegajĢce przekazaniu do archiwum Instytutu Pamiħci Narodowej akta sĢdowe oraz orzeczenia wydane
przez sĢdy w kaŇdej sprawie, która toczyła siħ w zwiĢzku z dokumentami, o których mowa w ust. 1.
3. Dokument dotyczy danej osoby, w rozumieniu niniejszej ustawy, jeŇeli zawiera informacje, w
szczególnoĻci dane osobowe, które pozwalajĢ na identyfikacjħ tej osoby na podstawie tego lub innych
dokumentów.
Art. 3a. [Współpraca z organami bezpiecze ı stwa] 1. WspółpracĢ w rozumieniu ustawy jest
Ļwiadoma i tajna współpraca z ogniwami operacyjnymi lub Ļledczymi organów bezpieczeıstwa paıstwa w
charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji.
2. WspółpracĢ w rozumieniu ustawy jest równieŇ Ļwiadome działanie, którego obowiĢzek wynikał z
ustawy obowiĢzujĢcej w czasie tego działania w zwiĢzku z pełnionĢ funkcjĢ, zajmowanym stanowiskiem,
wykonywanĢ pracĢ lub pełnionĢ słuŇbĢ, jeŇeli informacje przekazywane były organom bezpieczeıstwa
paıstwa w zamiarze naruszenia wolnoĻci i praw człowieka i obywatela.
3. SłuŇbĢ w rozumieniu ustawy nie jest pełnienie jej w organach, o których mowa w art. 2, której
obowiĢzek wynikał z ustawy obowiĢzujĢcej w tym czasie.
3 Zgodnie z wyrokiem Tryb. Konst. z dnia 11.05.2007 r. (Dz.U. Nr 85, poz. 571) z dniem 15.05.2007 r. traci moc art. 2 ust. 2 jako
niezgodny z art. 2 Konstytucji RP.
Art. 4. [Osoby pełni Ģ ce funkcje publiczne] 4 Osobami pełniĢcymi funkcje publiczne w rozumieniu
ustawy sĢ:
1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;
2) poseł, senator, poseł do Parlamentu Europejskiego;
3) osoba zajmujĢca kierownicze stanowisko paıstwowe w rozumieniu ustawy z dnia 31 lipca 1981
r. o wynagrodzeniu osób zajmujĢcych kierownicze stanowiska paıstwowe (Dz.U. Nr 20, poz. 101,
z póŅn. zm.);
4) członek Rady Polityki PieniħŇnej;
5) członek ZarzĢdu Narodowego Banku Polskiego;
6) członek Kolegium Instytutu Pamiħci Narodowej;
7) Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia i jego zastħpcy;
8) Prezes Zakładu Ubezpieczeı Społecznych i jego zastħpcy;
9) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i jego zastħpcy;
10) PrzewodniczĢcy, Zastħpcy PrzewodniczĢcego oraz członkowie Komisji Nadzoru Finansowego;
11) osoby wchodzĢce w skład słuŇby zagranicznej w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o
słuŇbie zagranicznej (Dz.U. Nr 128, poz. 1403, z póŅn. zm.);
12) osoby powołane lub mianowane na podstawie przepisów innych ustaw na inne, niŇ
wymienione w pkt 3-11 i 14, stanowiska przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm,
Prezydium Sejmu, Senat, Prezydium Senatu, Sejm i Senat, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu
lub Prezesa Rady Ministrów;
13) prezes sĢdu;
14) sħdzia i prokurator;
15) kierownik powszechnej lub wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury;
16) radca i starszy radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Paıstwa;
17) organ i członek organu jednostki samorzĢdu terytorialnego, organu zwiĢzku jednostek
samorzĢdu terytorialnego oraz organu jednostki pomocniczej jednostki samorzĢdu terytorialnego,
której obowiĢzek utworzenia wynika z ustawy;
4 Art. 4 pkt 24 zmieniony ustawĢ z dnia 13.04.2007 r. (Dz.U. Nr 83, poz. 561), która wchodzi w Ňycie 11.05.2007 r. Zgodnie z
wyrokiem Tryb. Konst. z dnia 11.05.2007 r. (Dz.U. Nr 85, poz. 571) z dniem 15.05.2007 r. traci moc art. 4 pkt 18 w zakresie, w jakim
dotyczy rektora i prorektora niepublicznej szkoły wyŇszej, jako niezgodny z art. 2, art. 22, art. 31 ust. 3, art. 51 ust. 2 i art. 65 ust. 1
Konstytucji RP w zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; tracĢ moc pkt 20, 21, 23 w zwiĢzku z art. 57a jako niezgodne z art. 2, art. 22 i
art. 31 ust. 3 Konstytucji w zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; traci moc pkt 44 lit. a jako niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji
w zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; traci moc art. 4 pkt 44 lit. b i c w zakresie, w jakim dotyczy niepublicznej szkoły wyŇszej, jako
niezgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 51 ust. 2 i art. 65 ust. 1 Konstytucji w zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; traci moc pkt 45 w
zakresie, w jakim dotyczy dyrektora szkoły niepublicznej, jako niezgodny z art. 2, art. 22, art. 31 ust. 3, art. 51 ust. 2 i art. 65 ust. 1
Konstytucji w zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; tracĢ moc pkt 49, 50, 52, 53 jako niezgodne z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji w
zwiĢzku z art. 8 i art. 14 Konwencji; pkt 54 dodany ustawĢ z dnia 15.06.2007 r. (Dz.U. Nr 115, poz. 789), która wchodzi w Ňycie
1.07.2007 r.; na skutek błħdu ustawodawcy pkt 54 dodany ponownie ustawĢ z dnia 24.08.2007 r. (Dz.U. Nr 176, poz. 1242), która
wchodzi w Ňycie 1.01.2008 r.
18) rektor i prorektor publicznej lub niepublicznej szkoły wy Ň szej, członek Rady Głównej
Szkolnictwa Wy Ň szego, Pa ı stwowej Komisji Akredytacyjnej i Centralnej Komisji do Spraw Stopni i
Tytułów;
19) członek rady nadzorczej, członek zarzĢdu, dyrektor programu i jego zastħpcy, wydawca lub
autor audycji publicystycznej lub informacyjnej oraz dyrektor terenowego oddziału i agencji
"Telewizji Polskiej - Spółka Akcyjna", "Polskiego Radia - Spółka Akcyjna", a takŇe członek
ZarzĢdu, członek Rady Nadzorczej oraz członek Rady Programowej "Polskiej Agencji Prasowej -
Spółka Akcyjna", dyrektor oddziału, dyrektor biura, redaktor naczelny "Polskiej Agencji Prasowej -
Spółka Akcyjna" oraz członek rady nadzorczej, członek zarzĢdu, dyrektor i jego zastħpcy w spółce
radiofonii regionalnej;
20) ( utracił moc )
21) ( utracił moc )
22) dyrektor generalny NajwyŇszej Izby Kontroli oraz pracownicy NajwyŇszej Izby Kontroli
nadzorujĢcy lub wykonujĢcy czynnoĻci kontrolne;
23) ( utracił moc )
24) osoby zajmujĢce kierownicze stanowiska:
a) w urzħdach organów władzy publicznej, w tym naczelnych i centralnych organach
administracji paıstwowej: dyrektora departamentu lub jednostki równorzħdnej, jego
zastħpcy oraz naczelnika wydziału lub jednostki równorzħdnej,
b) w administracji rzĢdowej w województwie: dyrektora i jego zastħpcy, kierownika
zespolonej słuŇby, inspekcji lub straŇy i jego zastħpcy, kierownika w organie administracji
niezespolonej i jego zastħpcy;
25) osoba zajmujĢca wysokie stanowisko paıstwowe w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2006
r. o paıstwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach paıstwowych (Dz.U. Nr 170, poz.
1217 i Nr 249, poz. 1832 oraz z 2007 r. Nr 17, poz. 96), inne niŇ wymienione w pkt 3, 7, 11 i 24;
26) pracownicy Urzħdu Komisji Nadzoru Finansowego zajmujĢcy stanowiska dyrektora pionu i jego
zastħpcy, dyrektora departamentu lub jednostki równorzħdnej i jego zastħpcy oraz naczelnika
wydziału lub jednostki równorzħdnej;
27) pracownicy Narodowego Banku Polskiego zajmujĢcy stanowiska dyrektora departamentu lub
jednostki równorzħdnej, jego zastħpcy oraz naczelnika wydziału lub jednostki równorzħdnej, jego
zastħpcy oraz doradcy prezesa, terenowego koordynatora inspekcji, głównego specjalisty
kierujĢcego zespołem, kierownika zespołu, kierownika sekcji i głównego specjalisty;
28) pracownicy Instytutu Pamiħci Narodowej;
29) członek Rady Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektor i zastħpcy dyrektora oddziału
wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektor i zastħpcy dyrektora departamentów
(komórek równorzħdnych) w centrali Narodowego Funduszu Zdrowia oraz główny ksiħgowy
Narodowego Funduszu Zdrowia;
30) dyrektor (kierownik) komórki organizacyjnej w centrali Zakładu Ubezpieczeı Społecznych,
dyrektor oddziału w Zakładzie Ubezpieczeı Społecznych i ich zastħpcy;
31) dyrektor biura centrali Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, dyrektor oddziału
regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i ich zastħpcy;
32) skarbnik województwa, powiatu lub gminy oraz sekretarz powiatu lub gminy;
33) prezes, wiceprezes i członkowie samorzĢdowych kolegiów odwoławczych;
34) pracownicy regionalnych izb obrachunkowych zajmujĢcy stanowiska: prezesa, członka
kolegium, naczelnika wydziału oraz inspektora do spraw kontroli;
35) Dyrektor Generalny Poczty Polskiej i jego zastħpcy oraz członek Rady Poczty Polskiej;
36) członek zarzĢdu, członek rady nadzorczej banku paıstwowego;
37) dyrektor przedsiħbiorstwa paıstwowego, jego zastħpca oraz osoba zarzĢdzajĢca
przedsiħbiorstwem na podstawie umowy o zarzĢdzanie przedsiħbiorstwem paıstwowym;
38) osoba sprawujĢca zarzĢd w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji przedsiħbiorstwa
paıstwowego, której sprawowanie zarzĢdu zlecono w oparciu o art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 30
sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z póŅn. zm.);
39) członek zarzĢdu, członek rady nadzorczej spółki handlowej z udziałem Skarbu Paıstwa, w
której udział Skarbu Paıstwa przekracza 50 % kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji;
40) członek zarzĢdu, członek rady nadzorczej w spółce handlowej z udziałem jednostki samorzĢdu
terytorialnego, w której udział jednostki samorzĢdu terytorialnego przekracza 50% kapitału
zakładowego lub 50% liczby akcji;
41) członek zarzĢdu, członek rady nadzorczej spółki o istotnym znaczeniu dla porzĢdku
publicznego lub bezpieczeıstwa paıstwa w rozumieniu art. 8 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o
szczególnych uprawnieniach Skarbu Paıstwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o
istotnym znaczeniu dla porzĢdku publicznego lub bezpieczeıstwa publicznego (Dz.U. Nr 132,
poz. 1108 i Nr 267, poz. 2258);
42) osoba bħdĢca przedstawicielem Skarbu Paıstwa w radzie nadzorczej spółki handlowej innej
niŇ wymieniona w pkt 39;
43) osoba bħdĢca przedstawicielem jednostki samorzĢdu terytorialnego w radzie nadzorczej spółki
handlowej, innej niŇ wymieniona w pkt 40;
44) pracownicy nauki i szkolnictwa wyŇszego:
a) ( utraciła moc )
b) osoba zajmuj Ģ ca w publicznej lub niepublicznej szkole wy Ň szej, w Polskiej Akademii
Nauk lub w jednostkach badawczo-rozwojowych stanowisko kierownika lub zast ħ pcy
kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej, w szczególno Ļ ci dziekana albo
prodziekana wydziału,
c) osoba zajmuj Ģ ca w publicznej lub niepublicznej szkole wy Ň szej, w Polskiej Akademii
Nauk lub w jednostkach badawczo-rozwojowych stanowisko dyrektora instytutu,
wicedyrektora instytutu, kanclerza, kwestora, prezesa, wiceprezesa, sekretarza
naukowego;
45) dyrektor szkoły publicznej lub niepublicznej;
46) dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i dyrektor okrħgowej komisji egzaminacyjnej;
Zgłoś jeśli naruszono regulamin