MIKROKLIMAT - ŚRODOWISKO TERMICZNE.pdf

(82 KB) Pobierz
376851515 UNPDF
MIKROKLIMAT - ŚRODOWISKO TERMICZNE
Pojęcie mikroklimatu zdefiniowanego jako środowisko cieplne, w którym przebywa człowiek
obejmuje zespół czynników fizycznych, a mianowicie:
o temperaturę,
o wilgotność względną,
o prędkość ruchu powietrza i promieniowanie cieplne.
Stan środowiska cieplnego, w jakim przebywa człowiek, charakteryzuje:
 średnia temperatura promieniowania,
 średnia temperatura powietrza,
 względna prędkość ruchu powietrza,
 bezwzględna wilgotność powietrza.
Optymalne parametry środowiska powietrznego
 temperatura powietrza 23°C do 25°C latem oraz 20 do 22°C zimą,
 wilgotność względna powietrza od 35% do 70%. Wahania wilgotności względnej w
granicach ± 10% nie są odczuwalne w sposób przykry,
 prędkość powietrza w lecie od 0,2 do 0,3 m/s, a w zimie 0,15 m/s. W razie
przekroczenia dopuszczalnej prędkości ruchu powietrza może powstać uczucie
przeciągu, które jest szczególnie przykre, gdy strumień powietrza jest skierowany na
nogi, bark lub szyję pracownika.
Klasyfikacja środowisk termicznych i ocena obciążenia cieplnego człowieka.
Podstawową kwalifikacją środowisk termicznych jest skala ocen odczuć cieplnych człowieka
PMV (Required Clothing Insulation).
Według tej skali odczucia są następujące:
• zimno: -3
• chłodno: -2
• dość chłodno: -1
• obojętnie: 0
• dość ciepło: +1
• ciepło: +2
• gorąco: +3
Równanie bilansu cieplnego człowieka obejmuje:
S = M - W - R - C - E - Res
gdzie:
S - ilość ciepła otrzymanego lub odprowadzonego przez ustrój do otoczenia,
M - wewnątrzustrojowa produkcja ciepła,
W - praca zewnętrzna,
R - ciepło promieniowania,
C - ciepło unoszenia (oddawane przez przewodzenie i konwekcję),
E - ciepło parowania wydzielonego potu,
Res - straty ciepła związane z oddychaniem.
Najważniejsze czynniki, wpływające na wymianę ciepła, to:
1. Mikroklimat
- temperatura powietrza,
- średnia temperatura promieniowania,
- prędkość przepływu powietrza,
- wilgotność powietrza.
2. Odzież
- izolacja cieplna,
- oporność parowania.
3. Aktywność
- metaboliczna produkcja ciepła.
Wskaźnikiem, używanym do oceny obciążenia cieplnego (termicznego) ustroju człowieka w
"środowisku gorącym" jest tzw. WBGT (Wet Bulb Globe Temperature)
WBGT = 0,7 x t nw +0,3 x t g
gdzie:
t nw - temperatura termometru wilgotnego naturalnego, °C,
t g - temperatura termometru poczernionej kuli, °C.
Ocena warunków pracy w środowisku termicznym.
Aby ocenić, czy pracownik ma zapewnione warunki komfortu cieplnego, określamy wartość
wskaźnika PMV.
W tym celu należy:
• oszacować wartość izolacyjności używanej odzieży (wartości te podane są w normach i
wyrażone w tzw. jednostkach CLO (1 CLO = 0,155 m 2 x °C/W),
• oszacować wartość metabolicznej produkcji ciepła
w organizmie (wydatku energetycznego).
Wartości te są również podawane w normach.
• zmierzyć za pomocą odpowiedniej aparatury wartości:
- temperatury powietrza t a , °C,
- prędkości ruchu powietrza v, m/s,
- wilgotności względnej powietrza j ,%
- średnią temperaturę promieniowania t r , °C.
Średnią temperaturę promieniowania można zmierzyć bezpośrednio bądź obliczyć z
zależności uwzględniającej:
- temperaturę termometru kulistego t g , °C,
- prędkość ruchu powietrza v, m/s,
- temperaturę powietrza t a , °C.
Sposoby ograniczania obciążenia cieplnego pracowników.
• stosowanie procesów produkcyjnych nie emitujących dużych ilości ciepła (np. obróbki
"na zimno", a nie obróbki "na gorąco"),
• stosowanie podwieszonych, wentylowanych stropów,
• stosowanie maszyn i urządzeń, które nie pogarszają parametrów środowiska
powietrznego, nie stanowią źródeł emisji ciepła (np. palniki można zastąpić grzaniem
indukcyjnym),
• automatyzacja procesów technologicznych lub poszczególnych urządzeń (np. spawania),
• izolowanie lub chłodzenie urządzeń będących źródłami ciepła,
• umieszczanie urządzeń będących źródłami ciepła w oddzielnych pomieszczeniach (gdzie
stały pobyt ludzi byłby zbyteczny) lub na zewnątrz pomieszczeń,
• ekranowanie źródeł promieniowania cieplnego (ekrany wodne, osłony z materiałów
izolacyjnych lub chłodzących, z płyt aluminiowych lub metalowych z folią aluminiową, szkła
absorpcyjnego),
• zmniejszanie lub likwidowanie powierzchni o wysokiej temperaturze,
• stosowanie obudów maszyn i urządzeń odprowadzających gorące powietrze na zewnątrz
(możliwość odzysku energii),
• stosowanie ekranowania urządzeń, emitujących promieniowanie cieplne, w postaci:
- ekranów odblaskowych,
- ekranów z wymiennikiem ciepła (chłodzenie wewnętrzne ekranu powietrzem lub
wodą),
- ekranów filtrujących (szkło pochłaniające podczerwień),
- ekranów zraszanych (siatki lub łańcuchy zroszone wodą),
• stosowanie hermetyzacji lub wentylacji miejscowej wywiewnej, odprowadzającej parę
wodną i gorące powietrze.
W celu ograniczenia obciążenia cieplnego, gdy nie ma możliwości zastosowania
wymienionych powyżej środków technicznych i organizacyjnych, stosuje się:
• zmniejszenie czasu ekspozycji pracowników na działanie ciepła (zmianowość, tworzenie
brygad),
• zapewnienie zatrudnionym w warunkach niewłaściwego mikroklimatu odpoczynku w
klimatyzowanych kabinach,
• odzież ochronną (z powierzchniami aluminiowymi),
• odzież wentylowaną lub schładzaną,
• miejscową wentylację nawiewną lub klimatyzację (rozwiązanie to nie jest skuteczne w
przypadku dużych źródeł promieniowania cieplnego).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin