Rezystory są podstawowymi i najczęściej stosowanymi elementami elektronicznymi, których podstawowym parametrem użytkowym jest rezystancja R wyrażana w omach []. Zadaniem rezystorów w obwodzie elektrycznym jest ustalenie określonej wartości prądu I=U/R lub spadku napięcia U=RI. Należy także pamiętać, iż moc wydzielana w rezystorze P=UI jest podczas przepływu prądu zamieniana na ciepło.
Powszechnie stosowanym na schematach symbolem rezystora jest: . Spotyka się także w literaturze obcojęzycznej taki symbol rezystora: . Zaleca się stosowanie tego pierwszego symbolu.
Ten sposób kodowania jest chyba najczęściej stosowany zarówno w zwykłych rezystorach jak i precyzyjnych. Każdy kto zajmuje się elektroniką prędzej czy później musi się zapoznać z tym sposobem kodowania wartości rezystancji. Załóżmy, że musisz znaleźć jeden stu-omowy rezystor w pudełku z tysiącem innych luźnych rezystorów. To zadanie za pomocą multimetru jest do wykonania, ale o ile szybciej wykonamy je po prostu odczytując wartość rezystancji z kodu paskowego? Odczyt rezystancji z rezystorów, które są wlutowane w obwód drukowany za pomocą multimetru jest zazwyczaj niemożliwy przed jego wcześniejszym wylutowaniem; co nie przeszkadza przy odczycie wizualnym kodu barwnego umieszczonego na obudowie danego rezystora.
Zacznijmy więc od standardowej tabelki, którą najlepiej jest zawsze mieć pod ręką. Po pewnym czasie sami zapamiętacie tą tabelkę i ściągawka nie będzie wam już potrzebna.
Jak korzystać z tego kodu? Zacznijmy od rezystorów z szeregów E6, E12 i E24. Kodowanie dla tych szeregów charakteryzuje się umieszczeniem czterech kolorowych pasków na rezystorze.Pierwszy pasek powinien być umieszczony jak najbliżej jednego z wyprowadzeń rezystora i oznacza zgodnie z powyższą tabelą pierwszą liczbę znaczącą. Drugi pasek oznacza drugą liczbę znaczącą. Trzeci pasek jest mnożnikiem. Czwarty pasek powinien być szerszy od pozostałych i oznacza tolerancję rezystancji znamionowej. Jeżeli mamy rezystor tylko z trzema paskami to traktujemy go podobnie, a brak czwartego paska oznacza tolerancję 20%. Dla przykładu rezystor oznaczony: czerwony-fioletowy-pomarańczowy-złoty oznacza 27k i tolerancję 5%. Przejdźmy teraz do tematu oznaczania rezystorów z szeregów E48 i wyższych. Zasady są tu bardzo podobne, ale mamy tu do czynienia z trzema liczbami znaczącymi i trzema paskami je oznaczającymi. Czwarty pasek oznacza mnożnik a piąty tolerancję. Kolor ewentualnego - szóstego - paska informuje o temperaturowym współczynniku rezystancji.
Jeżeli kolory pasków są słabo czytelne lub nie można określić, który pasek jest pierwszy a który ostatni, nie przejmuj się, w takich przypadkach pomoże znajomość szeregów E. Odczytaj wartość rezystancji takiego rezystora i sprawdź czy taki rezystor istnieje w danym szeregu. Dla przykładu nie ma rezystora o oznaczeniu: niebieski-szary-czerwony-zielony, oznaczającego 6,8k 0,5%, bo rezystory o tolerancji 0,5% są produkowane tylko według szeregu E192.
gonzo181