PODSTAWY FILOZOFII
PRZYKŁADY ZADAŃ Z UMIEJĘTNOŚCI
· przykład definicji klasycznej ,,dom jest budynkiem mieszkalnym”
definicja polega na podaniu rodzaju najbliższego i różnicy gatunkowej
budynek = rodzaj mieszkalny = różnica
· przykład definicji projektującej ,,Maraton to sesja kolokwiów dla studentów”
· ,,Kotlet to rzecz do jedzenia” Zakresy nazwy wykluczają się, nie istnieją żądne wspólne desygnaty
· ,,Bawełna jest tkaniną rosnącą na polach”
Definiendum jest wieloznaczne i w tym przykładzie zostało jednocześnie użyte w dwóch znaczeniach co spowodowało błąd
· ,,Matematyka zajmuje się problemami matematycznymi”
Błąd masła maślanego, definiens zawiera się w definiensie
· ,,Jest powinnością szanować człowieka”
To zdanie nie jest zdaniem orzekającym dlatego nie ma wartości logicznej, czyli nie można określić czy jest prawdziwe czy fałszywe
· Uzasadnienie przez głęboki przekonanie
Nie może istnieć na poziomie naukowym, natomiast na poziomie potocznym ma bardzo dużo moc uzasadniającą
· Stosunki między zakresami nazw
o Stosunek zmienności(równoważności)
Zakresy nazwy S zawiera się w zakresie nazwy P i zakres nazwy P zawiera się w zakresie nazwy S (nie ma nic poza tymi zbiorami
o Stosunek podrzędności
Każdy desygnat nazwy S jest desygnatem nazwy P, ale istnieją takie desygnaty nazw P, które nie są desygnatami nazwy S
Np. kobieta –człowiek
o Stosunek nadrzędności
Odwrotnie do poprzedniego
Np. maszyna –samochód
o Stosunek krzyżowania
Istnieją desygnaty S, istnieją desygnaty P oraz istnieją wspólne desygnaty SP
S-student, P -Polak
Cz.1-student (nie Polak)
Cz.2 –Polak (nie studiujący)
Cz.3 –Student Polak
o Stosunek wykluczania się (rozłączności)
· Stosunek przeciwieństwa Np. słownik –osioł
· Stosunek sprzeczności Np. sędzia –niesędzia
· Błąd ekwiwokacji
Wieloznaczność terminów, żeby błąd wystąpił wyraz musi być użyty w dwóch przesłankach w innym kontekście
· Różnica między wnioskowaniem indukcyjnym, a przez analogię
Jacek jedzie samochodem, na pierwszej krzyżówce jest korek , na drugiej korek na trzeciej korek….
Wnioskowanie indukcyjne: dzisiaj wszystkie krzyżówki w poznaniu są zakorkowane
Wnioskowanie przez analogię: kolejne skrzyżowanie też będzie zakorkowanie
· Różnica między językiem przedmiotowym, a metaprzedmiotowym
Język przedmiotowy: ,,Ta tablica jest okrągła” wypowiedź o przedmiocie
Język metaprzedmiotywy: ,,To jest prawdziwa kobieta” wypowiedź o wypowiedział, wartości zadań a nie rzeczy
kuba4651