Analiza i ocena zagrożeń Poniżej został przedstawiony i ogólnie omówiony schemat postępowania w trakcie przeprowadzania analizy i oceny zagrożeń na stanowisku pracy. W opracowaniu zostały przedstawione dwie metody, które będš wykorzystywane podczas szacowania ryzyka na stanowiskach pracy w czasie zajęć na 3 semestrze na kierunku technik bezpieczeństwa i higieny pracy. 1.Cel i zakres pracy. Celem pracy jest przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy i wyznaczenie dopuszczalnoci tego ryzyka, rozumianego jako prawdopodobieństwo wystšpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagrożeń zawodowych występujšcych w rodowisku pracy. 2.Podstawy prawne i metodologiczne. Obowišzek oceny ryzyka zawodowego oraz informowania o nim pracowników spoczywa na pracodawcy. Sposób przeprowadzenia oceny, zasady dokumentowania oraz stosowane działania profilaktyczne wynikajš z następujšcych aktów prawnych: -Ustawa Kodeks Pracy z dnia 26 czerwca 1974r. z pó. zm. -Rozporzšdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzenia 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129 poz.844) -Rozporzšdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996r. w sprawie rodzajów prac wymagajšcych szczególnej sprawnoci psychofizycznej (DZ.U. Nr 62 poz. 287) -Rozporzšdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby (Dz.U. Nr 62 poz. 287) -Rozporzšdzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pacach transportowych (Dz.U. Nr 26 poz. 313) -Norma PN-68/M-78010 pt.: Transport wewnętrzny. Drogi i otwory drzwiowe. Wytyczne projektowania. -Rozporzšdzenie Rady Ministrów z dnia 10 wrzenia 1996r. w sprawie wykazu prac szczególnie ucišżliwych i szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114 poz. 545 z pó. zm.). 3. Definicje i pojęcia. Bezpieczeństwo i higiena pracy stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniajšcy wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami w rodowisku pracy. Identyfikacja zagrożeń proces rozpoznawania zagrożenia oraz charakterystyka tego zagrożenia. Ocena ryzyka proces analizowania i wyznaczania jego dopuszczalnoci. Ryzyko resztkowe ryzyko pozostajšce po zastosowaniu rodków bezpieczeństwa. Ryzyko zawodowe to możliwoć wystšpienia niepożšdanych, zwišzanych z wykonywana pracš zdarzeń powodujšcych straty, w szczególnoci niekorzystnych skutków zdrowotnych będšcych wynikiem zagrożeń zawodowych występujšcych w rodowisku pracy lub zwišzanych ze sposobem wykonywania pracy. Zagrożenie to stan pracy, mogšcy spowodować wypadek lub chorobę. Stanowisko pracy przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w rodki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę. Szacowanie ryzyka proces ustalania prawdopodobieństwa wystšpienia zagrożeń oraz ciężkoci szkodliwych następstw tych zdarzeń. rodki ochrony indywidualnej rodki przeznaczone do noszenia lub używania przez pracownika w celu ochrony przed zagrożeniami, które mogš mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i zdrowie podczas pracy. Zarzšdzanie ryzykiem zawodowym proces oceny ryzyka i podejmowania na podstawie jej wyników działań zmierzajšcych do ograniczenia tego ryzyka lub utrzymania go na okrelonym poziomie. 4. Proces oceny ryzyka zawodowego. Ocena ryzyka zawodowego jest procesem wieloetapowym, dostarczajšcym danych niezbędnych do właciwego zarzšdzania ryzykiem. Proces ten powinien być prowadzony systematycznie, krok po kroku, w celu zapewnienia, że wszystkie zagrożenia zostały zidentyfikowane i znane jest zwišzane z nimi ryzyko. Przed dokonaniem oceny ryzyka zawodowego należy odpowiedzieć na następujšce pytania: Jakie zdarzenie wypadkowe może wystšpić? Jakie jest prawdopodobieństwo tego zdarzenia? Jakie mogš być skutki tego zdarzenia dla zdrowia pracownika? Analiza ryzyka -opis obiektu i stanowiska pracy -identyfikacja zagrożeń Proces zarzšdzania ryzykiem -oszacowanie ryzyka Ocena ryzyka Czy ryzyko jest akceptowalne? Ryzyko nieakceptowalne Ryzyko akceptowalne Okresowe analizy ryzyka Okrelenie działań eliminujšcych lub ograniczajšcych Ograniczenie ryzyka zawodowego. Działania redukujšce ryzyko 5.Ocena ryzyka zawodowego. Zagrożenia występujšce na poszczególnych stanowiskach pracy zidentyfikowano poprzez: -obserwację procesu pracy, -wywiad z pracownikami, Podczas wyznaczania poziomu ryzyka zawodowego zwišzanego ze zidentyfikowanymi zagrożeniami brano pod uwagę: -rejestr wypadków przy pracy, -tabele przydziału odzieży ochronnej i roboczej oraz rodków czystoci, -obserwację procesu pracy. Dla oszacowania prawdopodobieństwa szkód oraz wartociowania ryzyka zawodowego można stosować rożne metody w zależnoci od rodzaju stanowisk pracy, dla których dokonuje się analizy oraz od trybu i rodzaju wykonywanej pracy. Metoda Wstępna analiza zagrożeń PHA Preliminary Hazard Analysis Jest metodš indukcyjnš, pozwalajšcš na jakociowe oszacowanie ryzyka. Metoda zakłada możliwoć powstania wypadku i szacuje jakociowo możliwe skutki wypadku lub możliwš utratę zdrowia. Może być stosowana na wszystkich etapach badań, konstruowania i budowy, tzn w fazach prowadzenia prac rozwojowych, projektu wstępnego i technicznego oraz przy modyfikacjach maszyn i urzšdzeń. Analiza ryzyka prowadzona metodš PHA obejmuje etapy: okrelenie granic obiektu, dla którego wykonywana jest ocena ryzyka, sporzšdzenie listy zidentyfikowanych zagrożeń, oszacowanie ryzyka tzn. okrelenie możliwych strat poprzez stopień szkód S prawdopodobieństwa szkód zdarzenia P, z jakim szkody mogš wystšpić, wartociowanie ryzyka wyrażone poprzez wskanik ryzyka W, które okrela zależnoć: W =S*P S stopień szkód, P prawdopodobieństwo szkód zdarzenia. S stopień szkód stopień szkód Poziom Charakterystyka 1 Znikome urazy, lekkie szkody 2 Lekkie obrażenia, wymierne szkody 3 Ciężkie obrażenia, znaczne szkody 4 Pojedyncze wypadki miertelne, ciężkie szkody Zbiorowe wypadki miertelne, szkody na bardzo dużš skalę na terenie 5 zakładu 6 Zbiorowe wypadki miertelne, szkody na dużš skalę poza terenem zakładu Uwaga: Poziom 1-5 dotyczy oceny stopnia szkód i prawdopodobieństwa szkód zdarzeń na terenie zakładu, poziom 6 poza terenem zakładu. P prawdopodobieństwo szkód Poziom Charakterystyka 1 Bardzo nieprawdopodobne 2 Małe prawdopodobne, zdarzajšce się raz na 10 lat 3 Dorane wydarzenia, zdarzajšce się raz w roku 4 Dosyć częste wydarzenia, zdarzajšce się raz w miesišcu 5 Częste regularne wydarzenia, zdarzajšce się raz w tygodniu 6 Duże prawdopodobieństwo wydarzenia. Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartociowane jest na podstawie matrycy ryzyka. S stopień szkód Poziom P prawdopodobieństwo szkód 1 2 3 4 5 6 1 1 2 3 4 5 6 2 2 4 6 8 10 12 3 4 3 6 9 12 15 18 4 8 12 16 20 24 5 5 10 15 20 25 30 6 6 12 18 24 30 36 Ryzyko wartociowane jest na trzech poziomach. 1 -3 Ryzyko akceptowalne 4 -9 Dopuszczalna akceptacja ryzyka po ocenie ryzyka 10 25 (36) Ryzyko niedopuszczalne, wymagane zmniejszenie ryzyka. Metoda JSA (Job Safety Analysis). Metoda JSA jest matrycowš metodš indukcyjnš, pozwalajšcš na jakociowe oszacowanie ryzyka. W metodzie tej ryzyko zawodowe jest funkcjš konsekwencji zdarzenia i prawdopodobieństwa zdarzenia. Przeznaczona jest do szacowania ryzyka zwišzanego z zagrożeniami, sytuacjami niebezpiecznymi i zdarzeniami niebezpiecznymi, jakie mogš wystšpić lub występujš w procesie pracy. Zakłada się możliwoć powstania wypadku i szacuje jakociowo możliwe skutki wypadku oraz możliwš utratę zdrowia. W metodzie JSA okrelane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo konsekwencji (skutków) zdarzenia jest uszczegółowione przez trzy parametry ryzyka tj. częstotliwoć występowania zagrożeń, możliwoć uniknięcia lub ograniczenia szkody i prawdopodobieństwo wystšpienia zdarzenia. Analiza ryzyka metodš JSA obejmuje etapy: okrelenie granic obiektu, dla którego wykonywana jest ocena ryzyka, sporzšdzenie listy zidentyfikowanych zagrożeń, oszacowanie ryzyka tzn. okrelenie możliwych strat poprzez okrelenie klasy konsekwencji C i prawdopodobieństwa konsekwencji P, wartociowanie ryzyka, Prawdopodobieństwo konsekwencji P okrelane jest zależnociš: P=F+O +A gdzie: F częstotliwoć występowania zagrożeń, O prawdopodobieństwo zdarzenia, A możliwoć uniknięcia lub ograniczenia szkody. Szacowanie wartoci składowych parametrów prawdopodobieństwa konsekwencji przedstawiono poniżej. F częstotliwoć występowania zagrożenia Wartoć Charakterystyka 1 < 1 raz w roku 2 1 raz w roku 3 1 raz w miesišcu 4 1 raz w tygodniu 5 codziennie O prawdopodobieństwo zdarzenia Wartoć Charakterystyka prawdopodobieństwo zdarzenia Wartoć Charakterystyka 1 nieistotne 2 mało prawdopodobne 3 wyobrażalne 4 prawdopodobne 5 zwykłe A możliwoć uniknięcia lub ograniczenia szkody Wartoć Charakterystyka 1 oczywiste 2 prawdopodobne 3 możliwe 4 niezbyt możliwe 5 niemożliwe C klasa konsekwencji Klasa Opis Charakterystyka C1 nieznaczne nie powodujšce niezdolnoci do pracy C2 marginalne krótka niezdolnoć do pracy C3 poważne dłuższa niezdolnoć do pracy C4 bardzo poważne mierć Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartocio...
marcel28ko