5. ŹRÓDŁA  ZAKŁÓCEŃ SPRZETU INFORMATYCZNMEGO

5.1 Klasyfikacja źródeł zakłóceń

Ź r ó d ł a   w y t w o r z o n e   p r z e z   n a t u r ę

Ź r ó d ł a   w y t w o r z o n e   p r z e z   c z ł o w i e k a

TELEKOMUNIKACJA

ELEKTROENERGETYKA

PRZEMYSŁ I ODBIORNIKI INDYWIDUALNE

Źródła  intencjonalne

Normalna, przewidziana przez konstruktorów praca danego urządzenia jest źródłem sygnałów zakłócających inne urządzenia.

Przykłady:

radar, nadajniki telekomunikacyjne,

nadajniki przemysłowe itp.

Źródła nie intencjonalne

Sygnały zakłócające są wynikiem stanów przejściowych, stanów awaryjnych lub nie idealności funkcjonowania urządzeń lub systemów czy instalacji.

Przykłady:

Iskrzenie komutatorów, nieidealne złącza, stany przejściowe, zjawiska łączeniowe, zwarcia w obwodach elektrycznych.

5.2 Wyładowanie atmosferyczne

Charakterystyka typowego dla warunków europejskich wyładowania wg. EdF

1.   Wyładowanie chmura-ziemia, wielokrotne

2.   Długość kanału – 4km

3.   5 impulsów ( czas narastania pierwszego 1 ms )

4.   całkowity ładunek 25C

5.   maksymalna szybkość narastania  40kA/ ms

Efekty wyładowania burzowego ( lokalne)

1.   wzrost potencjału ziemi dookoła miejsca bezpośredniego uderzenia pioruna

2.   wzrost potencjału wzdłuż struktur uderzenia pioruna

3.   promieniowanie elektromagnetyczne prądu wyładowania

1. wzrost potencjału ziemi dookoła miejsca bezpośredniego uderzenia

Skutki

·      porażenie ludzi i zwierząt ( najczęściej chwilowe )

·      różnica potencjałów w przewodzących powłokach kabli ziemnych

2.               wzrost  potencjału wzdłuż struktur pionowych

Skutki

·      duży spadek napięcia na przewodach odgromowych,                     (do 20 kV/m )

·      poprzez sprzężenie indukcyjne indukują się napięcia o wartościach do 200V/cm2. W przypadku sygnałów wspólnych pętle mogą być rzędu 1m2 a więc napięcia indukowane rzędu 20kV.

Konieczność stosowania ochrony odgromowej. Głównie stosowane są obecnie:

·      ograniczniki półprzewodnikowe

·      tyrystorowe

Zagrożenie dla :

·      linii napowietrznych, zwłaszcza telekomunikacyjnych, oraz sprzętu informatycznego i telekomunikacyjnego wewnątrz budynków

3. promieniowanie elektromagnetyczne

Szacowane są natężenia pól ze wzorów uproszczonych

H = 0,16. I / l

E = 60. I / l

I- prąd wyładowania

l-  odległość od kanału

Skutki

Zagrożenie  aparatury elektronicznej i informatycznej występuje w promieniu 1km.

Najgroźniejsze jest indukowanie się napięć w pętlach sygnałów wspólnych.

Np. w odległości 150 m  wartości indukowanych napięć mogą wynosić do     150 V/cm2.

Zagrożenie bezpośrednie dla kart informatycznych, sprzętu video, sprzętu TV.

Wartości przepięć pojawiających się w sieciach niskiego napięcia dochodzą do 25kV ( dane EdF).

Konieczna ochrona wejść sieciowych !!!!!!

Wyłączanie podczas burzy z gniazdek sieciowych sprzętu: TV, Video, informatycznego.

Zalecenia

1.   Ograniczniki przepięć ( ochrona strefowa)

2.   Ekranowane przewody ( ekrany uziemione z obu końców )

3.   Ekwipotencjalne instalacje masy

Możliwa do osiągnięcia bardzo dobra skuteczność ochrony – Privat d’Allier- 58kA 200kA/ms.

Przykłady instalacji odgromowych

Przykłady instalacji odgromowych

5.3 Wyładowanie elektrostatyczne

ESD – ElectroStatic  Discharge

Schemat zastępczy wyładowania ESD

Zjawiska w  wyniku których ładowana zostaje pojemność C

1.   tarcie

2.   styk z ciałem naładowanym

3.   indukcja elektrostatyczna

4.   jonizacja

5.   baleoelektryczność

6.   krzepnięcie

TARCIE

Model powstawania napięcia elektrostatycznego

i =  q /t,          q = C . u c

              u c / t   =  i / C

Przykład.

...