indapamid
. spironolakton
. tiazydy
tiazydy chlortalidon
metyloksantyny
furosemid
furosemid kwas etakrynowy kwas etakrynowy
tiazydy
Pierwszymi lekami moczopędnymi były sole rtęci – powodowały uszkodzenie kłębuszków i cewek nerkowych.
Stosowano również leki roślinne: mącznica, skrzyp, pietruszka
Dwa podstawowe zastosowania leków moczopędnych to:
1. schorzenia nerek:
· zaburzenia funkcji nerek (niewydolność)
· zaburzenia metaboliczne (np. kwasica cewkowa) oraz elektrolitowe
· zatrucia
2. choroby układu krążenia:
· niewydolność krążenia (ostra, przewlekła, lewokomorowa, prawokomorowa)
· nadciśnienie tętnicze
PODZIAŁ LEKÓW MOCZOPĘDNYCH:
1) silnie działające (powodują utratę > 15% filtrowanego sodu; działają głównie na pętlę Henlego)
· kwas etakrynowy
· grupa furosemidu (furosemid, piretanid, bumetanid)
· tiazolidony (etazolamid)
· aminopirazolinony (muzolimina)
· aminometylofenole
2) średnio aktywne (powodują utratę 5-10% (max 15%) filtrowanego sodu)
· tiazydy
· chlortalidon (Hygroton)
· chinazolinony (metolazon)
· chlorobenzamidy (indapamid, klopamid)
· mefruzyd
· kwasy fenoksyoctowe – diuretyki urykozuryczne, kwas tienylenowy, indakrynon
3) słabe (uzupełniające, o różnych mechanizmach działania)
· antagoniści aldosteronu (Verospiron) i inne oszczędzające potas (amilorid, triamteren)
· acetazolamid (Diuramid) → w jaskrze, obniża ciśnienie śródgałkowe
· ksantyny (kofeina, eufilina)
· mannitol (leczenie obrzęku mózgu; podany doustnie ma działanie przeczyszczające), izosorbid, inne
Siła działania
moczopędnego
Początek
działania (h)
Czas
Ryzyko działań
niepożądanych
++++++++
0,5 – 1
6 – 8
++++
Hydrochlorotiazyd
+++
1 – 2
12
Chlortalidon
2
48 – 72
++
Spironolakton
+
24
24 – 48
o podstawowy lek moczopędny; i.v. lub p.o.
o wskazania:
1) zastoinowa niewydolność krążenia (z obrzękiem płuc)
- i.v. bo najpierw rozszerza naczynia żylne = ↓ nawrotu krwi żylnej do serca = ↓ preload
- ↑ diureza = ucieczka wody = ↓ preload
- często z Verospironem (żeby zatrzymać potas)
2) stany gwałtownego wzrostu ciśnienia tętniczego (przełom nadciśnieniowy, zwyżki ciśnienia)
3) niewydolność nerek (ostra i przewlekła)
4) zatrucia z koniecznością stosowania wymuszonej diurezy
5) obrzęk mózgu (lek z wyboru → bardzo ładnie odciąga wodę)
6) marskość wątroby z wodobrzuszem
7) leczenie hiperkalcemii
8) leczenie kwasicy cewkowej dystalnej
o ucieczka: Na, K, Ca, Mg!!!
o przeciwwskazania:
1) niedrożność dróg moczowych z bezmoczem (bo wodonercze!)
2) uczulenie na lek
3) śpiączka wątrobowa
4) hipokaliemia, hipokalcemia, hiponatremia
5) przedawkowanie glikozydów naparstnicy (bo hipokaliemia zwiększa siłę ich działania)
6) okres ciąży i laktacji (bo zmniejsza przepływ łożyskowy)
7) stany odwodnienia
8) niskie ciśnienie tętnicze
o efekty działania furosemidu:
wzmożone wydalanie, wzmożona diureza
hiponatremia, odwodnienie
K, Mg
wzmożone wydalanie
niestabilność elektrolitowa komórki
możliwość arytmii, kurcze, parestezje
Ca
Kwas moczowy
↓ wydalania przy leczeniu
przewlekłym
hiperurykemia, kamica moczanowa
możliwe sprowokowanie napadu dny
Łożysko żylne
rozkurcz naczyń pojemnościowych, ↓ preload
hipotensja
Metabolizm glukozy
upośledzenie tolerancji glukozy
hiperglikemia, możliwość
dekompensacji jawnej cukrzycy
Metabolizm lipidów
↑ CH, LDL, VLDL, TG
nasilenie procesu miażdżycowego
...
AMY22