HAMULCE
Podział:
- zasadniczy układ hamulcowy - zespół mechanizmów służący do zmniejszania prędkości jazdy w sposób płynny lub zatrzymania pojazdu podczas jego użytkowania;
(zwykle składa się z dwóch obwodów niezależnych)
- pomocniczy układ hamulcowy - zespół mechanizmów służący do doraźnego zastąpienia zasadniczego układu hamulcowego w , przypadku jego uszkodzenia,
- postojowy układ hamulcowy - zespół mechanizmów służący do utrzymania pojazdu w bezruchu, uruchamiany z miejsca kierowcy niezależnie od zasadniczego układu hamulcowego i działający bez potrzeby wywierania stałego nacisku na układ sterowania hamulcami.
SKUTECZNOŚĆ HAMOWANIA - możliwość uzyskania dużego opóźnienia i krótkiej drogi hamowania; miarą jest droga hamowania od określonej prędkości V0 do zatrzymania.
STATECZNOŚĆ HAMOWANIA - zdolność samochodu do zachowania w czasie hamowania założonego przez kierowcę toru jazdy, także w przypadku zablokowania kół którejś z osi na skutek przekroczenia przez siłę hamowania tej osi maksymalnej w danych warunkach siły przyczepności.
SIŁA HAMOWANIA
W warunkach statycznych:
ale normalnie Fb (siła bezwładności) dociąża
przód i odciąża tył)
ah- opóźnienie hamowania
INTENSYWNOŚĆ HAMOWANIA _
- zmienne
Fb=mah=FH
FH=FH1+FH2
mgm=FH
Wykres hamowania
tr - czas reakcji,
to - czas uruchamiania,
tn - czas narastania,
tV - czas hamowania
Moment hamowania
MECHANIZMY HAMULCOWE
Układ hamulcowy składa się z dwóch podstawowych zespołów: mechanizmu hamulcowego i mechanizmu uruchamiającego hamulce. Mechanizm hamulcowy ma za zadanie zamianę energii kinetycznej pojazdu, najczęściej przez tarcie, w energię cieplną, a następnie rozproszenie jej.
Podział mechanizmów hamulcowych:
· cierne (bębnowe, tarczowe, taśmowe, pierścieniowe),
· elektromagnetyczne
Podział mechanizmów uruchamiających hamulce:
- mechaniczne,
- hydrauliczne,
- pneumatyczne,
- mieszane.
W hamulcach bębnowych moment hamowania powstaje wskutek tarcia wewnętrznej powierzchni obracającego się wraz z kołem bębna hamulcwego o umieszczone wewnątrz bębna nie obracające się szczęki. Szczęki są dociskane do bębna rozpieraczem, sterowanym przez kierowcę za pomocą mechanizmu uruchamiającego. Rozróżnia się następujące rodzaje zamocowania szczęk z rozpieraczami hydraulicznymi:
- simplex - obie szczęki są rozpierane tłoczkami umieszczonymi we wspólnym cylinderku -naciski jednostkowe obu szczęk niejednakowe;
- duplex - obie szczęki są rozpierane oddzielnymi rozpieraczami, naciski takie same.
- układ samowzmacniający - dolne końce obu szczęk są połączone łącznikiem nie związanym z tarczą hamulca, działa podobnie jak simplex ale naciski są prawie jednakowe
W hamulcach tarczowych siła tarcia powstaje
wskutek dociskania z dwóch stron elementów ciernych do płaskich powierzchni tarczy wirującej wraz z kołem. Dwustronny docisk klocków jest korzystny ponieważ siły dociskające równoważą się nie powodując odkształceń tarczy. Zacisk z elementami ciernymi jest mocowany do mechanizmów nośnych pojazdu.
Zalety w porównaniu z bębnowymi:
- korzystniejszy rozkład nacisków - równomierniej zużywają się okładziny,
- dobre warunki chłodzenia;
- mniejszy ciężar;
- prostsza obsługa;
większa skuteczność,
W celu polepszenia chłodzenia stosuje się tarcze wentylowane.
MECH. URUCHAMIAJĄCE
Zadania: przeniesienie do rozpieraczy szczęk siły, z jaką kierowca naciska na pedał oraz takie jej zwiększenie by skuteczność działania
hamulców nie wymagało zbyt dużego wysiłku kierowcy. Powszechnie są stosowane mechanizmy hydrauliczne. Działają one w ten sposób, że siła nacisku na pedał jest przenoszona na szczęki za pośrednictwem cieczy - płynu hamulcowego
Elementy składowe: główna pompa hamulcowa, hydrauliczne rozpieracze szczęk, sztywne i elastyczne przewody hamulcowe
SCHEMAT
1 - pompa hamulcowa,
2 - zbiornik płynu,
3 – Tłoczki i cylinderki hamulców
4 - pedał hamulca
Zależnie od rodzaju pompy hamulcowej układy mogą być:
-Jednoobwodowe,
- dwuobwodowe (powszechne ze względów
bezpieczeństwa)
ZALETY UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH:
- brak wpływu ruchów kół na działanie układu hamulcowego (dzięki zastosowaniu elastycznych przewodów),
- jednakowe naciski rozpieracza na obydwie szczęki hamulca,
być:
mała (w porównaniu z układami mechanicznymi) bezwładność układu.
Zadanie: zwiększenie skuteczności hamowania i zmniejszenie wysiłku kierowcy przy naciskaniu na pedał. Są to urządzenia, hydro - pneumatyczne-, w
których dla zwiększenia. nacisku na tłok pompy wykorzystuje się podciśnienie w rurze dolotowej silnika lub (rzadziej) ciśnienie sprężonego powietrza pobieranego ze specjalnego zbiornika zasilanego przez sprężarkę, napędzaną silnikiem samochodu.
MECHANIZMY RÓŻNICOWE stosowane są w celu rozdzielenia napędu na półosie i umożliwienia toczenia się kół napędowych z różnymi prędkościami obrotowymi. Nieprawidłowości kinematyczne przy toczeniu się kół sztywno połączonych mogą powstać z różnych powodów np. przy jeździe samochodu po torze łukowym, przy różnej wartości promienia dynamicznego kół (w skutek różnic ciśnienia w oponach), różnic w obciążeniu, albo poruszania się po niesymetrycznych nierównościach nawierzchni drogi itp. W wyniku tych nieprawidłowości kinematycznych przy toczeniu się kół połączonych sztywną osią powstają straty energetyczne w postaci szkodliwej mocy krążącej w układzie „osie napędowe – koła – podłoże”, stanowiące nie tylko bezużyteczną stratę mocy, lecz również wywołujące szko...
darago