Jak_dzialac_sprawnie_i_skutecznie_jakdss.pdf

Tytu³: Jak dzia³aæ sprawnie i skutecznie

Autor: Andrzej Machnik

ISBN: 83-7197-899-5

Liczba stron: 60

Poza krótkim wprowadzeniem do problematyki sprawnego i skutecznego dzia³ania

ksi¹¿ka obejmuje zalecenia dotycz¹ce tego, jak dzia³aæ sprawnie i skutecznie

w sensie uniwersalnym, tj. bez wzglêdu na sytuacjê, w której siê znalelimy

oraz dziedzinê, któr¹ siê zajmujemy. Zalecenia te, wynikaj¹ce z ogólnej teorii

sprawnego dzia³ania, zosta³y wszechstronnie sprawdzone w praktyce i mog¹ byæ

u¿yteczne dla ka¿dego, równie¿ w zwyk³ym, codziennym ¿yciu.

Autor jest prakseologiem, himalaist¹, organizatorem wypraw w najwy¿sze góry wiata

oraz instruktorem alpinizmu. Napisa³ szereg ksi¹¿ek o tematyce alpinistycznej.

Na podstawie swoich dowiadczeñ i badañ opracowa³ ogóln¹ teoriê sprawnego

dzia³ania, której zarys przedstawi³ w ksi¹¿ce pt. „Sekrety sprawnego dzia³ania”.

Spis treci

Wstp

O działaniu ogólnie

Najczstsze braki oraz błdy popełniane w działaniu

Zalecenia szczegółowe dotycz ce sprawnego i skutecznego działania

Dowiedz si, o co ci w yciu chodzi, i znajd swoj własn drog...................................17

Nie bd zakutym łbem......................................................................................................19

Wyznacz sobie konkretne i jak najdalsze cele...................................................................21

Nie czy% nieuzasadnionych załoe%...................................................................................21

Nie trzymaj si zbyt sztywno wstpnych ustale%...............................................................22

Jakikolwiek cel jest zazwyczaj lepszy ni brak celu..........................................................22

Nie ograniczaj z góry swoich moliwo)ci..........................................................................22

Ustal hierarchi wano)ci celów — nie daj si rozmieni, na drobne................................23

Wykorzystuj okazje............................................................................................................23

Zawsze staraj si robi, to, co w danym momencie mógłby) zrobi, najlepiej....................24

Przygotuj si solidnie do kadej akcji................................................................................24

Nie id bez potrzeby na cało), — nie działaj bez rezerw..................................................26

Nie gromad rezerw nadmiernych......................................................................................26

Nie naduywaj „sztucznych ułatwie%”...............................................................................27

Nie przesdzaj niczego zawczasu.......................................................................................27

Staraj si przewidzie,, co si moe zdarzy,.......................................................................29

Nie zasypuj gruszek w popiele...........................................................................................29

Nie sied bezczynnie — działaj!........................................................................................30

Badanie sytuacji przeprowadzaj co najmniej dwoma rónymi od siebie sposobami.........30

Do odwanych )wiat naley!..............................................................................................31

Nigdy si nie załamuj.........................................................................................................31

Posuwaj si do przodu, ale nie naciskaj za bardzo.............................................................33

Staraj si osign, swoje cele minimalnym wydatkiem energii........................................35

Nie rób tego, co równie dobrze moe przebiega, bez twego udziału

lub nawet lepiej bez niego przebiegnie...........................................................................35

Stwarzaj fakty dokonane tam, gdzie si tylko da i opłaca..................................................36

I Spis tre#ci

Staraj si osiga, jak najwicej celów za jednym zamachem............................................36

Wybierz wła)ciwy moment................................................................................................37

Pchaj nieustajco do przodu sprawy o pierwszorzdnym znaczeniu.................................37

Nie poganiaj rzeki kijem....................................................................................................38

Stosuj racjonaln zmienno), działa% — nie uprawiaj monokultury..................................39

Doce% znaczenie przerw odpoczynkowych........................................................................40

Nie bd katornikiem........................................................................................................40

Nie chod na łatwizn........................................................................................................41

Zsynchronizuj swoje działania i zachowaj odpowiednie proporcje midzy nimi..............41

Wykorzystuj warunki naturalne.........................................................................................42

Unikaj zbyt wskiej specjalizacji.......................................................................................43

Naucz si cho, jedn rzecz robi, dobrze............................................................................43

Nie ryzykuj drobnych zysków tam, gdzie ewentualne straty

mog by, po wielokro, wiksze.....................................................................................44

Przede wszystkim prostota!................................................................................................44

Spróbuj, zanim zaczniesz robi, co) na serio......................................................................44

Od czasu do czasu przeprowad ,wiczenia o ekstremalnym charakterze.

Dowiedz si, na co ci sta,..............................................................................................46

Nie prowad „walki” na wszystkich frontach jednocze)nie...............................................46

Utrzymuj inicjatyw...........................................................................................................47

Zachowaj systematyczno),................................................................................................47

Wytwórz w sobie wła)ciwe odruchy..................................................................................47

Nie bój si popełniania błdów..........................................................................................48

Nie popadaj w skrajno)ci....................................................................................................49

Naucz si wła)ciwie stawia, i rozwizywa, problemy......................................................49

Uwierz w to, e moesz zwyciy,....................................................................................51

Nie my)l kategoriami pobonych ycze%...........................................................................52

Naucz si pokonywa, trudno)ci — ,wicz sił woli...........................................................52

Nie uzaleniaj si................................................................................................................53

Nie osiadaj na laurach........................................................................................................54

Nie popadaj w zbytni pewno), siebie...............................................................................54

Dbaj o własn sprawno), i wszechstronny rozwój............................................................55

Szanuj przyrod..................................................................................................................57

Nie zostawiaj niedoróbek — to, co masz zrobi,, staraj si zrobi, dobrze.........................57

Nie bd zachłanny.............................................................................................................57

Nie daj si zalewa, drobiazgami........................................................................................58

Zachowuj zawsze gotowo), do akcji.................................................................................58

Zmieniaj swoje złe nawyki.................................................................................................58

Kuj elazo póki gorce.......................................................................................................59

O działaniu ogólnie

Podstawow cech sytuacji człowieka jest niepewno i przede wszystkim do niej mu-

simy dostosowa nasze poczynania. Prawie nic nie moemy wiedzie na pewno, za

o granicach poznania w ostatecznym rozrachunku stanowi słynna zasada nieoznaczono-

ci Heisenberga. Aby przewidzie przyszłe połoenie czstki elementarnej naley zmie-

rzy jej pozycj# i pr#dko. T metod nie mona jednak wyznaczy połoenia dokład-

niej ni pomi#dzy dwoma kolejnymi grzbietami fali wietlnej. &eby precyzyjniej

zmierzy pozycj#, naleałoby uy wiatła o bardzo małej długoci fali. Nie mona jed-

nak uy dowolnie małej jego iloci, musi to by co najmniej jeden kwant. Pojedynczy

kwant zmienia jednak stan czstki i jej pr#dkoci w sposób, którego nie da si# przewi-

dzie. Co gorsza, im dokładniej zmierzymy połoenie czstki, to tym mniej dokładnie

moemy zmierzy jej pr#dko — i odwrotnie. Heisenberg wykazał, e iloczyn nie-

oznaczonoci obu pomiarów jest zawsze wi#kszy ni stała Plancka. Ta granica dokład-

noci nie zaley od metody pomiaru pr#dkoci lub połoenia, lecz jest fundamentaln

i nieuniknion własnoci przyrody. Pozorna przypadkowo zjawisk kwantowych wi-

e si# z niemonoci dokładnego okrelenia warunków pocztkowych, a take wrali-

woci badanych obiektów na pomiar. Matematyka chaosu pokazuje ponadto, e prawa

deterministyczne mog prowadzi do zachowa,, które wygldaj jak przypadkowe.

Równie nawet niewielka zmiana warunków pocztkowych moe prowadzi do całko-

wicie innego zachowania ni przewidywane. Wszystko to razem oznacza, e dokładne

okrelenie przebiegu wi#kszoci zjawisk jest po prostu niemoliwe.

W przeci#tnej sytuacji yciowej człowiek tym bardziej skazany jest na przewidywania

dotyczce jedynie ogólnej natury zjawisk i w jeszcze wi#kszym stopniu ma do czynie-

nia z niejasnoci i przypadkowoci. I do tego włanie przede wszystkim powinny by

dostosowane jego poczynania. Wynika za z tego potrzeba zachowania szczególnego

rodzaju koncentracji w działaniu: koncentracji optymalnej . Do wywołania jakiego-

kolwiek zdarzenia potrzebna jest odpowiadajca mu koncentracja energii, na to za na-

kłada si# konieczno działania w warunkach cigłej zmiennoci i niepewnoci. Musi-

my zatem oprócz minimalnego zasobu energii potrzebnego dla wytworzenia danego

zdarzenia mie jeszcze ponadto mono skutecznego kontrowania lub wykorzystywa-

nia takich zmian. Potrzebny jest nam wi#c pewien poziom rezerw zdatnych do uycia

w takim charakterze. Taki poziom koncentracji, który zapewnia nam moliwo sku-

tecznej reakcji na wi#kszo trudnych do dokładnego przewidzenia zmian, lecz praw-

dopodobnych przy danym typie działania, nazwiemy włanie koncentracj optymaln.

Gdy nie dysponujemy odpowiednimi rezerwami mocy, moemy si# spotka z takimi

zmianami sytuacji, które nas przerosn. W kadym przypadku odbije si# to negatywnie

na rezultatach naszego działania.

O działaniu ogólnie

Mona wykaza, e działania wykonywane z optymaln koncentracj energii pochła-

niaj minimaln jej ilo, pozostawiajc zarazem jej najwi#ksz ilo na dalsz akcj#.

Powysze kwestie staj si# dobrze widoczne, gdy np. obserwujemy dwóch wspinaczy

pokonujcych cian# skaln, z których jeden jest dobrze do tego przygotowany a drugi

nie. Ten przygotowany przejdzie dany odcinek szybko, nie m#czc si# przy tym zbyt-

nio, nie utykajc i korzystajc z najbardziej odpowiedniego rozkładu stopni i chwytów,

bez wzgl#du na ich wielko. Wszystkie one — nawet te najmniejsze — mog by

przez niego wykorzystane. Pozwala mu na to zarówno jego sprawno i siła fizyczna,

jak i umiej#tnoci techniczne. Jego wydatek energii b#dzie przy tym minimalny ze

wzgl#du na brak przestojów w trudnych miejscach, które zuywałyby jego sił#. Drugi

wspinacz b#dzie szedł powoli, m#czc si# nadmiernie przy kadym ruchu i z koniecz-

noci wykorzystujc tylko najwi#ksze stopnie i chwyty, tworzce niewłaciwy i dodat-

kowo m#czcy rozkład, gdy na nic innego go ju nie sta. Zarówno to jak i cigłe uty-

kanie w trudnych miejscach w szybkim tempie wyczerpie jego i tak mizerne siły. Jego

mi#nie cały czas pracowa b#d pod skrajnym obcieniem, przez co ruchy jego b#d

niezborne, co te pochłonie dodatkowe siły. W ostatecznym rozrachunku wszystkie te

niekorzystnie pracujce czynniki wytworz system sprz#e, zwrotnych cigncy nie-

przygotowanego spinacza w dół, w dosłownym tego słowa znaczeniu.

Z kolei działania wykonywane koncentracj mniejsz od optymalnej — działania zbyt

łatwe — staj si# nieefektywne ze wzgl#du na towarzyszce mu rozproszenie uwagi

i zwizane z tym chaotyczne poczynania.

Do wywołania konkretnego zdarzenia niezb#dna jest nie tylko odpowiadajca mu ilo

energii, ale równie odpowiedni jej rozkład przestrzenny, czyli forma. Jeli b#dziemy

rozpatrywali rozkład energii na dowolnym obszarze, w tym i dowolnie małym, to nie-

odpowiednio jej rozkładu wyraa si# b#dzie tym, e w niektórych miejscach b#dzie-

my jej mieli za duo, w innych za za mało — nawet przy generalnie odpowiedniej ilo-

ci. W ostatecznym rozrachunku doprowadza to do innego zdarzenia, ni to, które miało

by wywołane. Podany efekt osigamy zatem tylko wtedy, gdy uyjemy odpowied-

niej koncentracji energii, czyli takiej jej iloci i w takiej formie, która odpowiada

danemu zdarzeniu. Poniewa kademu rozkładowi przestrzennemu energii odpowiada

konkretna własno fizyczna obiektu, mona powiedzie, e zwizek mi#dzy form

a treci jest wzajemnie jednoznaczny. Niejednoznaczne moe by natomiast wraenie,

jakie dana forma wywiera na obserwatorach, którzy w zwizku z tym podkłada b#d

pod ni róne „treci”, czyli wyobraenia. Jako jest zatem niczym innym jak prze-

strzennym rozkładem iloci.

Jeli w jakimkolwiek punkcie ilo energii b#dzie za mała, wtedy nie osigniemy po-

danego rezultatu wskutek niewystarczajcego przekształcenia warunków i okolicznoci,

jeli za dua, wtedy wywołamy przeciwcelowe skutki uboczne. To sformułowanie mo-

glibymy nazwa prawem nacisków .

Nie mona co prawda twierdzi, e istnieje działanie w ogóle niewywołujce skutków

ubocznych, jednake w przypadku właciwej koncentracji efekty te nie b#d sprzeci-

wia si# celowi, a wr#cz przeciwnie — b#d mu sprzyja. Wszystko to doprowadza nas

do poj#cia działania właciwego i niewłaciwego. Działaniem właciwym b#dzie takie

działanie, które doprowadzi nas do celu bez wywoływania przeciwcelowych skutków

ubocznych. Działanie takie moliwe jest tylko przy optymalnej koncentracji energii ze

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: