01. Don Juan - Byron.doc

Byron, Don Juan

I

• Ojciec Don Jose z Kastylii, rycerz
• matka uczona niewiasta donia Iuez z Aragonu, nie lubiła Kastylijczyków, znała angielski i hebrajski
• rodzice ciągle się kłócili i rozpieszczali małego Juana, przed ludźmi udawali zgodne małżeństwo
• matka strasznie dbała o to, żeby młody Juan się nie zepsuł i kazała mu czytać żywoty świętych i książki przyrodnicze
• Juan spędzał wiele godzin w kościele
• pojawia się przyjaciółka matki- Julia (23 lata), jej mąż don Alons (50 lat)
• jak Julia miała 20 lat to Juan 13
• Alonsowi podobała się kiedyś Iuez
• Julia zakochuje się w Juanie
• 6 czerwca o 19 dochodzi do zbliżenia kochanków
• listopad → Julia zabawia się z kochankiem, nadchodzi mąż z gromadą
• Antonia (służąca Julii) kładzie się obok niej żeby mąż nie odkrył zdrady (Juan leży w łóżku)
• mąż przeszukuje dom, nie znalazł nic
• Antonia wygania męża i adwokata (jego znajomego)
• J. wyskakuje z łóżka. Antonia chowa go do alkowy
• Wraca mąż. Już ma przepraszać żonę, kiedy potyka się o parę trzewików
• Alonso bije się z J. J ucieka (bez płaszcza)
• Alonso podał o rozwód
• Plotki w mieście
• Iuez wsadza J. W Kadyksie na statek żeby zwiedził Europę i na dworach się poprawił
• Julię zamknięto w klasztorze
• 6 czy 7 lat temu Byron opuścił Anglię, panował wtedy Jerzy III

II

• Kadyks, piękne miasto, ale J. Musi je opuścić
• miał podróżować 4 lata
• Iuez założyła szkółkę niedzielną
• choroba morska Juana
• Trinidada- nazwa okrętu, którym płynął do Liworna do rodziny Moncado
• 3 służący + ochmistrz Pedrillo
• burza, pompy pompują wodę ze statku
• znowu burza, statek do połowy w wodzie
• ludzie załamują się: piją rum, śpiewają psalmy, J. Wyciąga broń i mówi żeby umierać po ludzku
• Pedrillo mówi, że jak się uratuje to wstąpi do zakonu i zostawi J.
• 12 dni trwogi, zaczyna brakowac jedzenia
• niektórzy skaczą do wody żeby szybciej umrzeć
• J. płynął z chartem, który wył, zapakował psa do szalupy
• jedli spleśniały chleb+ łyżka rumu
• jedli wszystko co mieli po 3 dniach (w szalupie)
• 4,5 dzień- zabijają psa J. I zjadaja
• 6 dzień- J. Dołączył i też jadł
• 7 dzień- brak wiatru
• J. musi oddać list od Julii żeby mięli na czym wypisać swoje imiona i potem wylosować, kogo maja zjeść
• wylosowali Pedrillo
• J. nie chciał go jeść, Ci, co jedli umarli albo zwariowali
• 5 dni postu, deszcz
• znaleźli śpiącego żółwia, zjedli
• uratował się tylko J., kilku zatonęło, kilku umarło, 2 zjadły rekiny
• nieznany ląd
• J. zasnął, gdy się obudził zobaczył 16-letnia dziewczynę → dała mu wina, przykrył płaszczem, wniosła (z pomocą innej laski) do groty
• rozpaliły ogień
• dbały o niego
• dziewczyny: pani – Hajdea (16 lat), jedyna córka rybaka-pirata (Greka z pochodzenia, który handlował niewolnikami, miał dom na jednej z Cyklad), dziedziczka wysp jońskich oraz służąca – Zoe.
• Hajdea zrobiła J. Łóżko z futra sobolowego
• rano H. Wstała b. wcześnie, obudziła Zoe, udała, że chce zobaczyć wschód słońca
• poszły do groty, Zoe zrobiła śniadanie dla J.
• Jak się obudził H. Mowiła do niego po grecku żeby jadł, on nie znał greckiego, ale zrozumiał ze sposobu mówienia
• J. dostał turecki strój
• rozmawiali patrząc na siebie, bo nie rozumieli swoich języków
• zakochali się
• H. nie miała już matki
• J. nauczył się Greki, zaprosił H. Na spacer przy zachodzie słońca
• buzi buzi

III

• ojciec żeglował, a H. Z J. Romansowała
• ojciec (Lambro) wrócił z drugiej strony wyspy
• kiedy Lambro wrócił do domu zastał tam zabawę, służba tańczyła
• greccy kupcy powiedzieli H., że Lambro umarł
• H. szybko przeszła żałoba po ojcu
• Lambro zły, że impreza za jego kasę, nie wie nic o wieści
• podszedł do biesiadników, Ci pijani odp. Mu, że ich pan „zdechł” a jego córka ma nowego „pana”
• Lambro wszedł do środka, H. Wieczerzała z kochankiem w jadalni
• gości zabawiał poeta
• goście wyszli, kochankowie zostają sami

IV

• Hajdea czuje cos dziwnego, smutno jej płacze, ale próbuje opanować te uczucia
• śni jej się dziwny sen, że Juan zostaje zabity i leży w grocie, potem przeobraża się w Lambra, H. Budzi się, Lambro stoi nad nią wpatrzony, H. Krzyczy.
• J. bierze szablę, L. Mówi żeby ją rzucił
• L. chce zastrzelić J., ale H. Go broni
• przychodzi 20 zbójów L., Lambro karze im zabrać J.
• Ranią J. Na głowie i prawym barku
• związali rannego i wrzucili do łódki
• matka H. Była z Maurów
• H. chora, bez życia, w rozpaczy → przyprowadzają harfiarza → wspomnienia
• 12 dni się męczyła aż w końcu umarła, była w ciąży
• J. obudził się na jakimś okręcie, był jeńcem
• jacyś włosi też byli jeńcami, jeden z nich – Buffo opowiedział mu, jak ich (tancerze i śpiewacy) zgarnęli
• dzielą ich w pary, J, jest z dziewczyną z Romanii, bo zabrakło facetów
• handlarze tureccy sprzedają ich na targu

V

• Anglik (30 lat) zaczepił J. Na targu, poznał, że jest szlachcicem, pytał skąd jest
• on przybył z Anglii żeby wojować z wojskiem rosyjskim
• jego pierwsza żona zmarła, druga uciekła, od trzeciej uciekł on
• ktoś kupił J, Anglika i kilku innych
• J. chciał uciec, ale nikt nie chciał z nim
• eunuch, który ich kupił imieniem BABA szukał ubrań dla J.
• Wynalazł mu jakieś sukienki i kazał założyć i udawać panienkę
• J. nie chciał, ale musiał, bo ten zagroził mu, że zamieni go w istotę „bezpłciową”
• Baba mówi J, żeby się czasem nie zdradził, że jest mężczyzną, bo będzie źle
• w królewskiej sali leżała kobieta, Baba się jej pokłonił, J. Pocałował w rękę
• to ona kazała kupić J. Na targu i przebrać żeby oszukać jej męża
• spytała J. Czy umie kochać. Ten pomyślał o Hajdei i się rozpłakał
• Gulbieza (bo tak miała na imię) była żoną sułtana
• G. jak zobaczył, że J. Płacze to też się rozpłakała
• J. odrzucił ją, powiedział, że umie kochać i dlatego nie będzie jej służył
• G. wścieka się, chciała go ściąć, albo zabić samą siebie, nie wie, co ma robić
• nagle nadchodzi Baba z wieścią, że idzie Padyszach Soliman (sułtan)
• G. to jego czwarta, ostatnia żona

VI, VII, VIII

• J. i dziewczyny z haremu pokłonili się sułtanowi i odeszli do swego korytarza
• Matka dziewic = głowa haremu, zajmowała się dziewczynami w haremie
• J. zostaje bardzo ciepło przyjęty przez inne dziewczyny z haremu, nie wiadomo czemu, coś je do niego ciągnęło (no w sumie my wiemy...;p)
• Lola z Indii, Katinka z Gruzjii i Dudu z Gruzji → najbardziej chcą się zaopiekować J.
• Juan = Joanna z Hiszpanii
• nie było na tyle łóżek, żeby J. Miał swoje, matka umieściła go przy Dudu (po uprzedniej sprzeczce Loli i Katinki)
• Dudu całuje J. Na dobranoc, zasypiają
• Dudu nagle budzi się z krzykiem, wszyscy przylatują do jej sypialni. Okazuje się, że miała zły sen
• kiedy G. rano wstała wezwała Babę i pytała, co się działo z J w nocy
• Kiedy ten odpowiedział, że J. Spał z Dudu, G. się wściekła i kazała ich przyprowadzić
• skazani na śmierć
• J., Anglik (Johnson) i 2 kobiety jakoś się wydostają z pałacu i przechodzą na stronę wojsk rosyjskich, bo panuje wojna rosyjsko- turecka (ni z gruszki ni z pietruszki, ale co tam...)
• pułk Nikołaja → tu służą
• J. walczy b. dzielnie
• J. ratuje 10-letnią dziewczynkę, płaci 50 rubli dla żołnierzy żeby się nią zajęli
• sułtan i jego 5 synów walczyli, synowie zginęli, sułtan się zabił
• doceniono J. Za waleczność, wysyłają go do Petersburga z depeszą o wygranej wojnie

IX

• J. jedzie do Rosji z młodą, uratowaną dziewczynką
• dowiadujemy się, że jest przeciwny despotyzmowi
• Petersburg
• caryca Katarzyna ucieszyła się bardzo kiedy zobaczyła J., zapomniała nawet o piśmie, które przyniósł, dopiero po chwili sobie przypomniała, po co on tam jest
• zakochali się w sobie
• K. jest sangwiniczką, nie zakochiwała się nigdy w byle kim
• rodzaje miłości (wg Byrona): 1) platoniczna (najzacniejsza), 2) kanoniczna, 3) miła i praktyczna (pozamałżeńska)
• wszyscy na dworze carycy pytają o J
• K. zabiera go na komnaty

X

• Byron to Szkot z rodu, Szkocja = kraj młodości
• J. balował na dworze K., wydawał jej kasę, bo ona mu się dość szybko zaczęła nudzić
• J. śle listy do Hiszp, bliscy cieszyli się, że jest w Rosji, chcieli żeby wciągnął ich na dwór K.
• pisał do matki, że ma tu urząd, matka odp., że jest happy, wyszła 2 raz za mąż, urodziła synka
• J. zachorował na „śmiertelną febrę”, K. się wystraszyła, wezwała lekarza
• lekarze zalecili podroż w kraje nadmorskie
• J. jedzie z papugą, buldogiem, małpą,kotką i kociakiem (ale towarzystwo...) wozem, który wiózł K. na Krym
• J. zabiera ze sobą małą Lejlę (tę którą uratował)
• Lejla nie chciała nawrócić się na chrześcijaństwo, chociaż kochała J.
• Jadą przez Pl, konkretnie Warszawę, potem Kurlandię, Prusy, Niemcy (Berlin, Drezno), okolice Renu, Holandia (gdzie wsiada na statek)
• Anglia → Canterbury → London

XI

• J. zostaje napadnięty przez 4 łatrów
• J. strzela do pierwszego (Tomek) i trafia w brzuch, reszta icieka
• J. chce ratować Tomka, ale jest za późno, T. zdziera z siebie chustkę krzycząc: Daj to Salce!
• J. szybko staje się modny wśród Angielek, które słyszały o romansie z K.
• J. jest popularny, mimo że nie znał się na literaturze, ale zna kilka języków
• bywa na salonach
• świetnie tańczy

XII

• Byron pisze o sobie, że miał powodzenie, jak był młody
• Lejla → spór dam o nią i jej wychowanie. Zgłosiły się 24 wdowy, 10 starych panien i 2 rozwódki, które chciały się nią opiekować
• w J. Budzi się instynkt ojcowski, wybiera lady Żgawkę ze „Stowarzyszenia obrony dziewcząt złego prowadzenia”, która jest stara i była niejednokrotnie oczerniana (kiedyś ponoć niezbyt wzorowa w prowadzeniu się),ale J. Jej ufa i nie chce badać jej wiarygodności

XIII

• pani Adelina, przykładna żona, piękna, z wielmożnego świata
• przyjaźń Adeli i J.
• J. bywa w pałacu Milorda Henryka (męża Adeli)
• Henryk z Adelą jadą do Norman Abbey (swego dworu gotyckiego na wsi)
• jesień → goście zgromadzeni w Abbey (rozrywki, łowy)

XIV

• J. polował na lisy, flirtował z kobietami, był podziwiany
• księżna Fitz – Fulke (kokietka) zaczęła go zaczepiać, zalecać się do niego, ładna blondynka w kwiecie lat, sławna, jej mężem jest lord August Fitz – Plantagenet
• Adela źle patrzy na zaloty księżnej
• J. był 30 dni młodszy od Adeli (21 lat)
• Adela rozmawia z lordem Fitzem o zalotach żony, on się nie przejmuje
• Adela czuje czystą sympatię do J.

XV

• J. w Anglii ustatkował się
• Adela powiedziała mu, że powinien sobie znaleźć jakąś żonę, on, że podobają mu się 3, ale są zajęte
• Aurora Roby: piękna, młoda, bogata sierota, katoliczka → numer 1 w spisie Adeli dla J
• uczta, J. Siada między Aurorą a Adelą

XVI

• godzina spoczynku. J uświadamia sobie, że podoba mu się Aurora
• J. ogląda obrazy, nadchodzi tajemniczy mnich zamkowy, przechodzi obok i znika
• rana J. Jest blady, wszyscy pytają go czy czasem nie widział czarnego mnicha w nocy
• Milord chce opowiedzieć legendę o mnichu, Adela mówi, że to tylko żarty i żeby dał spokój
• Adela → poetka → wiersz o mnichu (który zjawia się przy narodzinach albo zgonie)
• na uczcie J. Dziwnie się zachowuje, ciągle myśli o mnichu, Aurora go obserwuje
• wszyscy rozmawiają tylko J i Aurora siedzą cicho
• NOC. J. Się rozebrał, usiadł i nasłuchuje... Ktoś się zbliża...
• J. postanawia rozkapturzyć mnicha
• „mara” zrzuca z siebie habit, okazuje się, że to księżna Fitz „uśmiechnięta, zalotna, lubieżna...”