Semiprezydencki system (z francuskiego semipresidentiel – półprezydencki), jeden z modeli ustrojowych państwa demokratycznego. Model pośredni pomiędzy systemem parlamentarno-gabinetowym i prezydenckim. Powstał we Francji jako odpowiedź na słabości systemu czwartej republiki francuskiej (częste zmiany rządów, rozbicie parlamentu), za jego twórców uważa się Ch. de Gaulle’a i G. Pompidou.W semiprezydenckim systemie prezydent jest głową państwa i zajmuje centralne miejsce w systemie organów państw. Wybierany jest w bezpośredni sposób przez naród w wyborach powszechnych (np. we Francji, Islandii, Portugalii). Prezydent określa główne kierunki polityki wewnętrznej i zagranicznej kraju, odpowiada za jego bezpieczeństwo, jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Do jego zadań należy także powoływanie i odwoływanie premiera, a na jego wniosek ministrów. Rząd nie pełni funkcji doradczych wobec prezydenta jak w systemie prezydenckim. Obowiązuje zasada, że gabinet i poszczególni jego członkowie ponoszą odpowiedzialność polityczną przed parlamentem. W ten sposób w semiprezydenckim systemie rząd odpowiedzialny jest zarówno przed prezydentem, jak i parlamentem, który może ponadto uchwalić wobec niego wotum nieufności.Wzajemne stosunki między silnym prezydentem a rządem zależą w znacznej mierze od układu sił politycznych w parlamencie, mniej zaś od zasad konstytucyjnych. Jeśli prezydent jest liderem większościowej partii, jego pozycja jest mocna. Kiedy nie ma takiej zgodności układu sił, dochodzi do tzw. cohabitation.Semiprezydencki system jest z jednej strony próbą zerwania ze złymi cechami systemu parlamentarno-gabinetowego, z drugiej zaś zachowania jego zalet.
V Republika, nazwa systemu politycznego Francji wprowadzonego przez generała Ch. de Gaulle'a w 1958 w związku z zaobserwowaną słabością istniejącej od II wojny światowej i opartej na przewadze parlamentu IV Republiki. Zmiany w nowej konstytucji przyznawały znaczne prerogatywy prezydentowi i ograniczały uprawnienia parlamentu. Styl rządów Ch. de Gaulle'a (1958–1969) i G. Pompidou (1969–1974), opierający się na autorytecie przywódcy narodu, doprowadził do dalszego wzmocnienia pozycji ustrojowej głowy państwa.System polityczny V Republiki jest różnie klasyfikowany, ogólnie ustrój francuski przybiera postać prezydenckiego (szczególnie w momentach, gdy większość parlamentarna reprezentuje tę samą opcję polityczną co prezydent) lub semiprezydenckiego (w momentach tzw. kohabitacji)
1
brzoskwinka81