KURS ZASTĘPOWYCH.pdf

Mini poradnik

dla organizatora

kursu zastępowych

Jeśli drużynowy obdarzy prawdziwą odpowiedzialnością zastępowego, (...)

uczyni więcej dla ukształtowania charakteru tego chłopca,

niż nie wiem ile godzin lekcji w szkole.

/Robert Baden-Powell/

Praca podharcmistrzowska

pwd Magdalena Nowak

Spis treści:

1. Wstęp.

2. O czym nie można zapomnieć.

3. Cel kursu.

4. Organizator kursu.

5. Forma kursu.

6. Kadra kursu.

7. Uczestnicy.

8. Dobór uczestników.

9. Kursowy duch.

10. Przykładowe konspekty.

-Poznajmy się, obrzędowość.

-Zastępowy jako lider, Prawa i obowiązki

-Zasady dobrej zbiórki, konspekt zbiórki, bank pomysłów

-Plan pracy zastępu, planowanie pracy

-Umiejętności interpersonalne

-Dokumentacja zastępu

-Zadanie zespołowe

-System zastępowych, funkcje w zastępie, zastępowy a

Rada drużyny

-Regulamin musztry, mundurów, odznak, struktura ZHP.

-System kar i nagród

Wstęp

Robert Baden Powell powiedział kiedyś„Gdybym kiedyś miał wybierać miejsce,

które chciałbym zajmować w ruchu to chciałbym być zastępowym”- myślę, że mogłabym

powtórzyć za nim te słowa. Ja z dużym sentymentem wspominam czasy kiedy mogłam

przewodzić zastępowi o bojowej nazwie Kobry. Dzięki temu doświadczeniu, ja

zrozumiałam jaką rolę w grupie lubię pełnić. Moim zdaniem to w zastępie kształtuje się

uczucie, które żywimy do harcerskiej przygody- i albo zakochamy w dążeniu do ideałów

albo wybierzemy Ta mała społeczność- zastęp, wpływa w dużym stopniu na harcerski

„kręgosłup” każdego z jego członków-jego obecny i przyszły kształt. Jak wiele więc

zależy od zastępowego?

Nie zapominajmy o tym, że zastępowy jest bezpośrednim przełożonym naszych

harcerzy. Że:

- to on towarzyszy mu na co dzień,

- to on go wysłucha,

- to on mu poradzi,

- to on ma bezpośredni wpływ na jego rozwój i umiejętności

- to od jego pomysłowości i elastyczności zależy jakość i frekwencja na

zbiórkach...

Jak sprawić, żeby tak młody człowiek umiał wziąść na siebie taką odpowiedzialność?

Jak sprawić, żeby mimo swojego młodego wieku być umiał być podporą dla swoich

podopiecznych?

Jak go zainspirować? Jak sprawić, żeby ciągle czuł nienasycenie? Jak wciąż podsycać w

nim ta iskierkę? Co możemy zrobić, żeby wciąż chciał lepiej, wyżej, ciekawiej, inaczej,

szerzej...

Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na te pytania. Z pewnością ważne jest aby miał

on solidne podstawy-a te podstawy możemy zaoferować mu między innymi poprzez

dobry kurs zastępowych. Musimy wywrzeć w nim na tyle głęboki ślad, żeby umiał dobrze

wyznaczyć azymut dla siebie i swoich harcerzy.

1. O czym nie można zapomnieć?

Myślę, że na początku, przed przystąpieniem do podjęcia jakichkolwiek działań

należałoby sobie odpowiedzieć na 2 zasadnicze pytania:

- Co ja będąc na miejscu zastępowego chciałbym wiedzieć, umieć.

- Co ja (będąc drużynowym) chciałbym, żeby mój zastępowy wiedział, umiał.

2. Cel kursu

Określenie celu jest kluczowe dla całego kursu. Rzutuje bowiem na wszystko

począwszy od organizacji a na formie skończywszy. Powinien być:

S-pecyficzny

M-mierzalny

A-trakcyjny

R-ealny

T-erminowy

Na przykład:

Zorganizuję kurs zastępowych, który przygotuje uczestników do objęcia funkcji

zastępowych i wzbudzi w nich chęć działania.

3. Organizator

Organizatorem takiego kursu teoretycznie mogłaby być macierzysta drużyna z

której wywodzi się potencjalny zastępowy i do tego dążymy w naszej organizacji. Jednak

najczęściej są one organizowane przez kilka drużyn, tudzież kilka osób z hufca. Ważne

jest aby był to zespół osób, które umieją ze sobą współpracować i twórczo myśleć.

4. Forma kursu

Wydaje mi się, że najatrakcyjniejszą formą takiego kursu jest biwak lub cykl

biwaków. Taka forma dostarcza uczestnikom dodatkowych wrażeń i pozwala całkowicie

oderwać się od dnia codziennego, a tym samym skupić swoją uwagę na zdobywaniu

wiedzy.

Można również zorganizować taki kurs o charakterze śródrocznym, z rozłożonymi

w czasie cyklami zajęć, choć niewątpliwie forma ta jest dłuższa i opóźnia moment, w

którym zastępowy mógłby zacząć działać.

Niezależnie od wybranej formy należy pamiętać o tym, żeby każde z naszych

spotkań, zajęć było niepowtarzalne, wyjątkowe. Postarajmy się zaskoczyć naszych

kursantów.

Przykładowo:

- mówmy o obrzędowości w blasku ogniska, w ciemnej głuszy,

- uczmy ich pracy zespołowej podczas gry terenowej

- zaprośmy ich na wyśmienitą zbiórkę w temacie, z którym prawdopodobnie się

zetkną w niedalekiej przyszłości, żeby poznali zasady konstruowania dobrej zbiórki

- zaprośmy go na zbiórkę hufcowej drużyny sztandarowej, żeby mógł lepiej

zrozumieć tajniki musztry

Kurs powinien być dialogiem między organizatorem a kursantem. Powinien

odpowiadać na pytania kursantów, rozwiać ich wszelkie wątpliwości, wzmocnić ich

wewnętrzną siłę, rozwijać ich

”skrzydła”. Na rozmowy z kursantami nie powinno zabraknąć czasu. Ten kurs będzie na

początku dla nich wyrocznią póki nie wyrobią w sobie naturalnej autonomicznej

odpowiedzi na wiele zagadnień.

W toku zajęć nie powinno zabraknąć elementu powtórkowego-czyli harcerskiej

wiedzy, którą przyszły zastępowy będzie przekazywał swoim podopiecznym. Żeby mógł

to zrobić efektywnie i ciekawie musimy zapewnić mu ciekawą i wyczerpującą trasę po

tych harcerskich zagadnieniach.

5. Kadra kursu

Kadra takiego kursu powinna:

- mieć doświadczenie na funkcji zastępowego

- mieć konkretną przydatną wiedzę z tej dziedziny

- umieć swoją wiedzę odpowiednio i ciekawie przekazać

Dobór członków kadry nie może być więc przypadkowy.

6. Uczestnicy

Uczestnikami takiego kursu powinny być osoby, które m.in:

- dbają o swój rozwój

- umieją pracować w grupie

- są kreatywne

- czymś się wyróżniają

- chcą lub umieją sobie siebie wyobrazić jako zastępowego

- są bądź starają się być odpowiedzialni

- mają pozytywne podejście do życia

7. Dobór uczestników

Pamiętajmy, że nie każdy musi być liderem. Można posiąść wiedzę, rozbudować ją z

czasem o umiejętności ale bez niektórych cech osobowości nigdy nie zyskamy

odpowiedniego posłuchu, szacunku. Trzeba posiadać chociaż minimalne cechy

przywódcze.

Szkolmy tych, którzy są do tego gotowi, dojrzeli, którzy rozumieją słowo : lider,

planowanie, atrakcyjność, odpowiedzialność...

Proponowałabym dla potencjalnych uczestników chociażby testy predyspozycji-

umiejętność poradzenia sobie w danej sytuacji-inicjacja scenki z typowego życia

harcerskiego zastępu.

Może to nieco opóźnić procedurę naboru natomiast powinno zmniejszyć ryzyko co do

błędnej selekcji uczestników.

8. Kursowy duch

Należy zadbać o to, żeby podczas kursu dało się odczuć ducha każdego z zastępów.

Zasady panowania ducha kursowego są podobne do tych które panują w normalnym

zastępie. Chyba warto pozostawić kursantom tworzenie tego ducha...wtedy będą z nim

bardziej zintegrowani, będą go rozumieć i będą chcieli go pielęgnować. Nie jest tu mowa

o całkowitym pozbawieniu ich opieki, należy ich oczywiście odpowiednio pokierować.

9. Przykładowe Konspekty i tym samym tematy zajęć:

Należy pamiętać o konieczności zachowania spójnej i logicznej całości naszych zajęć w

poprawnej kolejności, proponuję powszechnie znaną zasadę: od ogółu do szczegółu.

Nasze konspekty powinny być elastyczne, tzn powinny być możliwe do zrealizowania w

różnych warunkach między innymi czasowych-gdyż czasem trzeba na przykład skrócić

zajęcia.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: