Preparaty wybielające skore 08.11.2011
Mgr Karina Guzowska
Przebarwienia skory - to ograniczone lub uogólnione zmiany kolorowu skory danej osoby, powstale na skutek nierównomiernego gromadzenia się melaniny w Komorkach.
Zmiany tupy przebarwien ograniczonych ( np. piegi, ostuda, plamy soczewicowate) są szczególnie widoczne, roznia się od otaczającej ich skory zwiększoną intensywnością zabarwienia .
Zmiany uogólnione są bardziej rozlane i mogę towarzyszyc ciazy lub występować w przebiegu zaburzen endokrynologicznych np. nadczynność tarczycy, guzy przysadki a także schorzen dermatologicznych i po niektórych lekach.
O kolorze skory człowieka decyduja czynniki:
· Grubosc skory
· Naczynia krwionośne skory
· Zawartość tlenu we krwi
· Obecność pigmentow, takich jak barwniki karotenowi
· Barwniki skory - melanina, która decyduje o kolorze skory
Ilość produkowanej melaniny w skorze zalezy od czynnikow :
· Rady ( pochodzenia)
· Czynnikow genetycznych/ wrodzonych
· Czynnikow hormonalnych – wpływ stymulujący na melanogeneze ma hormon przysadki mozgowej – MSH, hormon tarczycy i hormony płciowe, głownie estrogeny
· Ekspozycji na slonce inne czynniki
Roznice zabarwienia skory zalezne od rasy wynikaja z roznej aktywności melanocytow a nie ich liczby. Istnieja dwa typy melaniny:
· Eumelanina ( barwinik brazowo- czarny)
· Feomelanina ( barwnik żółto- czerwony)
Stosunek miedzy eumelaniny i feomelanina i ich zawartość okresla kolor skory
Podstawowoa rola jaka odgrywa melanina jest ochrona przed szkodliwym UV. Efekt ochronny zalezy glownie od eumelaniny.
Feomelanina ma dzialanie fotouwrazliwiajace, gdyz nasila produkcje wolnych rodnikow, prowadzac do powstawania plam pigmentacyjnych i nowotworow skory. Może to Stanowic jeden z powodow czestszego zapadnia na nowotwory skory osob rudych o jasnej cenie.
Mechanizm powstawania przebarwien
· Komorkami odpowiedzialnymi za wytwarzanie melanin są melamocyty.
· Melanocyty stawnowia ok. 1-2% populacji Komorek naskorka
· Każdy melanocyt warstwy podstawnej powiazany jest z 36 keranocytami naskorka poprzez siec wypustek dendrytycznych tworzących tzw. Naskorkowa jednostka melaninową.
Melanogeneza – biosynteza melaniny rozpoczyna się od utlenienia aminokwasu, tyrozyny katalizowanego przez enzym tyrozynazę do dopa, a nastepnie do dopachinonu. Jest to kluczowy etap melanogenezy. Nastepne ktorki obejmuja dysproporcjonowanie dopachinonu i z jednej strony spontaniczna cyklizacje i polimeryzację prowadzaca do eumelaniny, a z drugiej stronybezposrednioa addycje cysteiny lub glutationu prowadzaca do cysteinylodopa. W wyniku utleniania cysteinylodopa powstaja feomelaniny.
Jony miedzi aktywuja tyrozynazę. Tyrozyna -> dopa - > eumelanina lub feomelanina
Czynniki aktywujące melanogeneze
· Genetycznie
· Hormonalne ( okres ciazy, menopauzy, preparaty antykoncepcyjne)
· Promieniowanie UV
· Zaburzenia endokrynologiczne ( nadczynność tarczycy, schorzenia jajnikow)
· Leki ( przeciwbolowe, tetracykliny)
· Schorzenia układowe( choroba Addisona)
Przebarwienia mogą mieć podloze:
· Genetyczne: piegi, rozlana hiperpigmentacja okolicy oczoodołow, liczne plamy soczewicowate)
· Hormonalne: ostuda
· Wtórne – odpowiedz na rozne bodzce, w wyniku dwoch biologicznych zjawisk:
o Wzrost liczby melanocytow w danym obszarze i wzrostu szybkosci tworzenia się przez to ilosci melaniny
o W wyniku destrukcji eratynocytow zawierających melnosomy przez stan zapalny skory
Wyroznia się 5 grup wtornej hiperpigmentacji:
· Przebarwienia mechaniczne
· Przebarwienia cieplne
· Hiperpigmentacja chemiczna
· Przebarwienia słoneczne
· Przebarwienia pozapalne
Lecznie przebarwien jest trudne i nie zawsze przynosi zadowalacie efekty. Wiele stosowanych srodkow może powodowa podrażnienie skory i wymaga regularnego stosowania. Pacjent musi scisle przestrzegac zasad terapii. Unikanie słońca i rzetelne stosowanie filtrow przeciwsłonecznych o wysokich wartościach SPF jest niezbędne do osiągnięcia sukcesu w leczeniu.
Srodki kosmetyczne o dzialaniu rozjaśniającym – obecnie są dostępne różnorodne środki odbarwiające skórę, lecz brakuje opublikowanych dowodów klinicznych na potwierdzenie ich skuteczności. Związki rozjaśniające skore usuwaja niepozadany barwnik przez wpływ na jeden lub wiele etapów procesu melanogenezy. Ponieważ tyrozyna jest enzymem kontrolującym szybkości syntezy melaniny, wiele spośród kosmetykow rozjaśniających skore wplaywa na dzialanie tego enzymu.
Czynniki odbarwiające i opisanych wpływ na szlak syntezy melaniny
Przed synteza melaniny – transkrypcja tyrozynazy – tretynoina.
W trakcje syntezy tretynoiny:
· Hamowanie tyrozynazy –
o hydrochinon,
o 4-hydroksyanizol,
o 4-s-cystaminylifenol i pochodne,
o arbutyna, aloesyna,
o kwas azelainowy,
o kwas kojowy,
o emblica,
o żyrostat,
o morba
· Hamowanie peroksydazy
o Fenole
· Redukcja produktow i wychwyt wolnych rodnikow tlenowych
o Kwas askorbinowy
o Palmitynian kwasu askorbinowego
Po syntezie melaniny
· Rozpad tyrozyny
o Kwas linolowy
o Kwas alfa-linolenowy
· Hamowanie przemieszczania się melanosomow:
o Inhibitory proteazy serynowej
o Lecytyny i neoglikoproteiny
o Ekstrakt z soi
o Amid kwasu nikotynowego
· Przyspiesznie odnowy naskorka
o Kwas glikolowy
o Kwas mlekowy
o Likwirityna
o Kwas retinowy
Hydrochinon
· Fenol
· Szeroko stosowany jako srodek rozjaśniający skore, przynosząc dobre efekty
· Odbarwia skore przez hamowanie przemiany tyrozyny do melaniny
· Zmniejsza aktywność tyrozyny o 90%
· Może również hamowac rozpad melanosomow
· W USA jest dostępny w sprzadazy do 2%, powyżej na recepte
· Jest uwazany jako...
KasiekJay