Obudowa
SUBWOOFER - TYLKO JAKI ?
Prędzej czy później każdy, kto zaraził się chorobą car audio zetknie się z hasłem SUBWOOFER. Dla FANA BASSu system audio bez tego urządzenia jest jak samochód bez silnika - co prawda toczy się lecz prawdziwej jazdy z pewnością nie będzie! Dopiero zestaw wyposażony w głośnik niskotonowy nabiera pełnego - ostatecznego brzmienia. Z każdym podłączonym subwooferem otrzymujemy gratis ekstra porcję frajdy podczas jazdy. Dlatego BOOM na SUBWOOFERY trwa !!!
Bardzo często w światku car audio używa się pojęcia subwoofer w stosunku do każdego urządzenia reprodukującego niskie częstotliwości. I tak jak określenie to jest prawidłowe dla gotowej już konstrukcji (z obudową/zabudową) tak mylnie używa się go opisując sam przetwornik elektroakustyczny. Precyzując - głośnik do subwoofera to głośnik SUBNISKOTONOWY lub SUBBASOWY. Celowo podkreślam tę różnicę mając na uwadze nasz temat. Naturalnie - w codziennych rozmowach śmiało można posługiwać się ogólną formą SUBWOOFER.
W samochodzie do wydobycia dobrego basu musimy zastosować nieco inną technikę niż w domu. Istotne jest miejsce, które trzeba oszczędzać (choć prawdziwy FAN nie wie co to pusty bagażnik), a głębokie basy potrzebują odpowiedniej powierzchni membrany (im większa tym lepsza). Dodatkowo niskoczęstotliwościowy hałas powodowany jazdą musi zostać w dosłownym tego słowa znaczeniu zagłuszony. Zupełnie inne uwarunkowania związane są również z samą akustyką wnętrza samochodu. To wszystko razem powoduje, że na rynku znajduje się sporo różnych konstrukcji. Producenci prześcigają się w technologicznych i cenowych fajerwerkach. Co zatem wybrać i jak dopasować do własnego systemu oraz preferencji muzycznych - postaramy się nieco rozjaśnić ten problem. Ucieszą się zwłaszcza posiadacze samych głośników, którzy zastanawiają się w co je zabudować. A zatem do dzieła...
Najpierw kilka ważnych pojęć i zasad konstrukcyjnych...
Bas średni - przedział częstotliwości pomiędzy 80 a 250Hz zwany inaczej basem wyższym lub popularnie kickbasem; zakres szczególnie eksploatowany przez nowoczesne gatunki muzyczne (techno, dance); generujący rytm - beat; przy małych głośnikach subwoofer musi przejąć częściowo zakres basu średniego
Bas głęboki - przedział częstotliwości pomiędzy 20 a 80Hz; subwoofer pomyślany jest właśnie do reprodukcji tego pasma akustycznego; w podanym zakresie dźwięk rozchodzi się bezkierunkowo (nie jesteśmy w stanie powiedzieć skąd dochodzi) dlatego wystarczy jeden głośnik monofoniczny do reprodukcji tych częstotliwości; decydująca dla wydajności basu głębokiego jest obok odpowiedniego zestrojenia także wielkość obudowy
Dynamika basu głębokiego - najczęściej wraz ze spadkiem częstotliwości w kierunku 20Hz zanika dynamika (zjawisko kompresji); dobrze przygotowana konstrukcja w określonym dla siebie paśmie jest odporna na tego rodzaju problemy
Ciśnienie akustyczne - inaczej mówiąc - "głośność" grania; bas głęboki i wysokie ciśnienie nie idą najczęściej w parze - tylko duże konstrukcje potrafią jedno i drugie
Skuteczność - parametr wykazujący jak wiele mocy wzmacniacza jest przekształcane na energię akustyczną; kto lubi słuchać głośno wybiera konstrukcję z wysoką skutecznością albo bardzo mocny wzmacniacz dla subwooferów z niską wartością skuteczności
Odpowiedź impulsowa - "szybkość" pracy subwoofera - wierność przetwarzania basu przy szybkich zmianach jego natężenia; partie basu brzmią żywo gdy odpowiednio tłumione są rezonanse; decyduje jakość głośnika i forma obudowy; ważne - liczy się także dobry wzmacniacz z odpowiednio wysokim współczynnikiem tłumienia
Zniekształcenia - powodowane uwarunkowaniami danej konstrukcji oraz jakością głośnika
Niskie zestrojenie - specjalne zaprojektowanie obudowy do odtwarzania ultra głębokich basów
Głosne zestrojenie - specjalne zaprojektowanie obudowy do osiągniecia jak najwyższej "głośności" grania - poziomu ciśnienia akustycznego
Zapotrzebowanie na miejsce - im większa konstrukcja tym głębiej i potężniej grający bas; zasadę tę można nieco skorygować stosując odpowiednie głośniki projektowane do szczególnie małych obudów
TYP
Free - Air wolnopowietrzna
Obudowa zamknięta
Obudowa Bass-Reflex
Obudowa pasmowo - przepustowa 1
Obudowa pasmowo - przepustowa 2
Obudowa pasmowo - przepustowa compound
SCHEMAT
bas średni
dobry
wyśmienity
mierny
niedostateczny
bas głęboki
dostateczny
bardzo dobry
dynamika basu głębokiego
dostateczna
dobra
wyśmienita
bardzo dobra
ciśnienie akustyczne
średnie
dobre
wysokie
bardzo wysokie
skuteczność
średnia
wysoka
bardzo wysoka
odpowiedź impulsowa
zniekształcenia
średni
przedział częstotliwości
50-100 Hz
50-200 Hz
50-150 Hz
20-100 Hz
50 - 100 Hz
niskie zestrojenie
trudne
karrr