JAROSŁAW SZAREK - BISKUP Z OBNAŻONĄ SZPADĄ (Kardynał Adam Sapieha).pdf

(592 KB) Pobierz
456644820 UNPDF
JAROSŁAW SZAREK
BISKUP Z OBNAŻONĄ SZPADĄ
(KKRDYNŁDMTEFNPIEH)
1
456644820.004.png 456644820.005.png 456644820.006.png 456644820.007.png 456644820.001.png 456644820.002.png 456644820.003.png
WSTĘP
NadbudącymienuKrakowemroległipiżowydwikdwonu
ygmuntaJegogłoonajmiałmiatużałobnąwiedKiążmetropolita
kardynałdamSteanSapiehanieżyje!Predarcybikupimpałacemacły
gromadid i ree wiernych Jece nie wycy uwieryli że ich
arcypaterakoocyłwąiemkądrogByłranek23 lipca 1951 roku.
Napiałem nekrolog i aniołem do redakcji “Diennika Polkiego”, ale
odmówiono jego druku Nigdie nie mogła i ukaad wiadomod o terminie
pogrebu, mimo to prybyło prawie dwiecie tyicy oób Ludie byli
prygnbieni, marł ich opiekun, obrooca Tera otawali ami wobec obcego
komunizmu – mówiłkiądinułat,proeorBoleławPrybyewki,ówceny
kanclerz krakowskiej Kurii Metropolitalnej.
OSTATNI HOŁD
Byłem wtedy na urlopie, grupą kiży, nad morem Na wiadomod o mierci
kicia metropolity natychmiat wrócilimy Urocytoci pogrebowe, w rodku
talinowkiej nocy, tały i manietacją prywiąania połeceotwa do
Kocioła i hołdem łożonym wielkiemu marłemu Pamitam wruające łowa
Prymaa teana Wyyokiego mówiącego nad trumną o “apieżyokim
iarnie” – wspomina biskupkrakowki,lbinMałyiak
Konduktkrocyłulicamipokrytymidywanemkwiatów– Ludie li w upełnym
milceniu i prejmującej ciy Tej atmoery nie było, trydieci lat póniej, na
pogrebie Prymaa Wyyokiego Tłumy równie wielkie, ale już romowy, gwar
– dodawałkproPrybyewki
GdytrumnwnieiononaWgóreWawelkieabrmiałdwonZygmunta
PredamąkatedrątrbacagrałhejnałmariackiKiążkardynałdam
teanapiehapocąłutópkonejiwtaniława,koocącwą84-letnią,
iemkądrog
Tak żegnano cłowieka o niepodważalnym autorytecie Jego poycja w
połeceotwiewywoływałabeilnodwrogówWarcybikupimpałacunawet
getaponieodważyłoipreprowadidrewiji,UBrobiłotodopieropo
miercikiciakardynałaByłonarytokratąnietylkourodenia,aletakże
ducha i charakteru Cłowiekiem niewykle żarliwej modlitwy, wielkiej
erdecnoci, dobroci, kromnoci Nigdy nie preedł obojtnie wobec
ludkiejkrywdyibiedytanowcyinieugitywwych poglądachŁącył
godnodprototąKochanyprelud
Kiążco-ludki Chrecijaoki humanita Pomimo rodowika, którego
wyedł, wej błkitnej krwi, tak charakterytycnej w wyraie twary, w ryach
2
– był w całym achowaniu i wolny od otentacji, od pozy, prosty w czynach
i w całym achowaniu wród ablonu i orm – takapamitałgoPryma
Wyyoki,któryawewracałidokrakowkiegobikupa“ojce”
SYN “CZERWONEGO KSIĘCIA”
Kiążdamteanapiehadobreimiodiedicyłjużpowych przodkach.
Dziadkowi Leonowi, kawalerowi orderu Virtuti Militari, uczestnikowi powstania
litopadowego,carkiewładekonikowałymajątekRodinapreniołai
doGalicjiioiadławKraicyniePatriotycnetradycjepodtrymywałojciec
kardynała, dam taniław Za udiał w powtaniu tycniowym traił do
autriackiegowiieniaJegoniepodległocioweympatieprowadiłyniekiedy
dowpółpracyradykalnymiugrupowaniamiZykałwicmiano“cerwonego
kicia”Wkrótceotałwpływowympolitykiem galicyjkimodokonałych
najomociachwrymkiejkuriiJanMatejkouwiecniłtwarkiciadama
taniławanaobraie“BitwapodGrunwaldem”,portretującgojakowielkiego
kicialitewkiego,Witolda
ZJadwigąangukówmiałiedmiorodieci– Adamteanbyłnajmłodym
Zgodnietradycją,narodinypiątegojużynaapiehówupamitniłkolejnydąb
aadonywkraicyokimparkuRodicepragnliwidiedynawtanie
duchownym,dlategopoadilidąb“dam”tużobokbatyBokiej,abyPan
BógcególnieopiekowałichłopcemOkaałedreworoniedodiiaj
Młody kiąż otrymał taranne wyktałcenie prawnice, teologicne i
dyplomatycne tudiując w uniwerytetach Wiednia, Krakowa, Innbrucku,
Rzymuwiceniakapłaokiepryjąłw 1893 rokurąkkrakowkiegobikupa
Jana Puzyny.
POBYT W RZYMIE
Podca rymkich tudiów nawiąał wiele cennych kontaktów, ponał
watykaokiewycajeJużwtedyykałopiniordownikainieoicjalnego
repreentanta praw polkich Dyplomacja paotw aborcych prowadiła
aktywnąpolitykwobecKuriiRymkiej,predtawiającpatriotycnedążenia
naroduwaływymwietleWtakiejytuacjirodiłipomył,abyw
najbliżymotoceniuPiuaXumiecidPolakaMijataprypadłakidu
Adamowi Stefanowi W 1906 roku objął tanowiko “cameriere egreto
partecipante”, jednego cterech duchownych awe towaryących
papieżowiZnalałiwicwnajbliżej,“papiekiejrodinie”NabiurkoPiua
X traiały recowe memoriały, co aowocowało niekiedy konkretnymi
decyjamiuwgldniającymijużpolkieinterey
3
“TANTO… TANTO… BUONO”
Zakooceniemtegookreubyłanominacjabikupiaiobjciediecejikrakowkiej
w 1911 roku. Bdiecie mied bikupa “tanto tanto buono!” (bardo, bardo,
dobrego!) – powiediałwtedypapieżWwegodłobikupapiehawpiał“Crux
mihioederiarcu”(Kryżmiłukiemprymiera)
WWatykaniekiążapiehapracowaławedopónawnocyilubiłrano
dłużejpootadwłóżkuPewnegorauPiuXapytałgo,októrej wstaje, bo
amcynitoopiątej Try minuty po piątej – odpowiediałkiąż Pro atem
ropocynad łużb o dowolnej pore, gdyby i a daryło, że nie byłoby ani
Wa, ani adiutanta, to am otwor obie drwi – twierdiłPiuXGdyjeden
kardynałówobacyłkapiehchodącegowandałachdopapiekichpokoi
wróciłmuuwag Nie wypada pełnid łużby w andałach Odpowiedbyła
natychmiastowa: Jeli papież noi pantole, ja mog noid andały .
“NASZE KSIĄŻĄTKO”
Jużpodcatudiówwrymkiejakademii,coniediel,odwiedałubogich
owcarymiekającychwnajbiedniejychpredmieciachKiedypre30
godin cuwał w ndnym ałaie u boku umierającego patera T
wrażliwodnaludkąkrywdachowałprecałeżycie
WJałowcu,wejpierwejparaii,nieopuciłwiernychpodcaepidemii
cholery, ale kutecnie organiował i kierował akcją pomocy Wdicni
paraianienawaligowtedy“naymkiążątkiem”
Obejmując krakowkie bikuptwo, od rau prytąpił do organiowania
parafialnych komitetów pomocy ubogim Wybuch I wojny wiatowej
powikył obary ndy Bikup apieha natychmiat rowinął akcj
charytatywnąpowołującKrakowkiBikupiKomitetPomocydlaDotknitych
Klką Wojny, potocnie wany Kiążco-Biskupim Komitetem (KBK).
Bożonarodeniowąodewkiciaapiehy,inormującąopowtaniuKomitetu,
predrukowałapraawwielukrajachEuropyimerykiDaryacłynapływad
całegowiataEektyapieżyokiejakcjibyłyimponujące,aaangażowaniei
tyicyPolakóww diełomiłoierdianiewymierneKBKorganiowałpitale,
kolumny anitarne, dożywianie ludnoci, pomoc wyiedlonym, ierotom,
jeocom kcja cepieo ochronnych prybrała maowy charakter, tylko
preciwkoopieacepiono2milionyoóbPrynanąw1915rokunagrod
Fundacji im Jermanowkich apieha w całoci prenacył na potreby
komitetu.
KBK pełnił wtedy aktycnie rol minitertwa opieki połecnej Kiąże ucynił
łużb miłoierdiu diełem wego życia – podkrelakinułatPrybyewki
4
WielepowtałychwtedyintytucjidiałałonadalpowojnieWobecnowych
wywaokiążbikupinicjowałkomitetypomocybiednym,berobotnym,
głodnym,dotknitychklkągłodu,mroówWpierałtworącyi“Carita”
PodcapacerówPlantamictowtpowałdojadłodajnidlaubogichi
aiadałdopoiłkuraemnimiPodchodiłdożebrącychnaulicy,pytało
potreby,ctoobdarowywałdrobnąumąNatałeprylgnłodoniego
okrelenie– WielkiJałmużnikWwejrodinieniebyłwyjątkiem,jegobrat
PawełotałpierwympreeemPolkiegoCerwonegoKryża
WAWELSKIE “TE DEUM…”
PodcaIwojnywiatowejkiążbikupnieangażowałipolitycnieWwielu
kwetiachjegopoglądypokrywałyigłoonymipreendecjWiąaniego
jednaktąormacjąwydajeinieuprawiedliwioneNiechtniepatryłna
proaustriacki Naczelny KomitetNarodowy(NKN)ipodległychmulegionitów
Piłudkiego Miał kiedy powiedied chcecie budowad ocjalitycną i
żydowką Polk – ja do tego rki nie pryłoż KrytykowałbikupaWładyława
Bandurkiego,bdącegoaktycnielegionowymkapelanem
Na kiciaapiehkarżyłiIgnacyDayoki W pierwszych tygodniach
wego ałożenia miał NKN nadwycaj niepokojne życie *+ wreszcie swary
wewntrne w połeceotwie pry gorliwym poparciu kicia bikupa
krakowkiego apiehy, to wytko atruwało życie wedle nanych worów
endeckiej “akcji” – piałkrakowkiocjalita
Kiążkrytycnieoceniałakt5litopadaw1916rokuibudow,woparciuo
Niemcy i Austro-Wgry, kadłubowego paotwa polkiego Odmówił
urocytego nabożeotwa tej okaji, odprawił jedynie m w katedre
wawelkiejWtedyteżporapierwydołodododnieortunnegopotkania
pryłymmarałkiemPiłudkiająłmiejceprenaconedladiekana
kapituły,copowodowałokonternacjebranychDopierokapelanapiehy
wróciłmudelikatnieuwagKomendantwtałipreiadłinieachowując
urazy.
DiadiojcieckiciadamateanabrojniewalcylioniepodległąPolkOn
jejdocekał11litopada1918rokuodprawiłurocytenabożeotwoW
wawelskiej katedrze zabrzmiało podniołe “Te Deum” Z bikupim
błogoławieotwemwyruałynaodiecLwoważołnierkieoddiały
Rokpóniejmówił chwila obecna dana nam przez Boga po to, aby w niej
budowad gmach Ojcyny naej Zmarnowad nam tej chwili nie wolno,
jetemy a nią pred Bogiem odpowiedialni Wyrec i nam treba iebie, a
oiarą oobitych intereów kład podwaliny pod paotwowod polką .
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin