Strategia_DUAT.pdf

B ezpieczeństwo

Strategia DUAT

Kilka lat temu po raz pierwszy

napisaliśmy 1) o strategii

D U AT 2) , jako elemencie ogólnej

strategii zarządzania ryzykiem.

Powodem do napisania

kilku słów na ten temat były

obserwacje z wielu irm, które

dokumentowanie oceny ryzyka

traktują instrumentalnie jako

obowiązek prawny i nie widzą

żadnych korzyści z jej posiadania.

Krystyna Karczewska

Jerzy Karczewski

Akademia Bezpieczeństwa DNV

skłoniło nas to, co często

można było zobaczyć:

ocena ryzyka wykonana przez

irmę zewnętrzną, bardzo często

z zagrożeniami nieadekwatnymi do

sytuacji w danym przedsiębiorstwie,

często nieprofesjonalne i niestety

niezrozumiale. Dlatego warto

zastanowić się, po co tak naprawdę

dobrej irmie potrzebna jest dobra

ocena ryzyka. Odpowiedź jest bardzo

prosta:

dobra irma dba skutecznie

i efektywnie o swoich pracowników

i o wyniki irmy.

A do tego potrzebna jest właśnie dobra

ocena ryzyka, możliwie kompleksowa,

zrozumiała dla pracowników i „żywa”,

czyli przestrzegana i stosowana na co

dzień. Warto uświadomić sobie, że

ryzyko zmienia się cały czas, że każda

zmiana może wpłynąć na poziom

ryzyka, że codzienne doświadczenia

(zdarzenia wypadkowe, obserwacje,

audyty, przeglądy, informacje od

pracowników, itd.) wpływają na naszą

wiedzę o poziomie ryzyka - tym

rzeczywistym, a nie tym zapisanym

w nikomu niepotrzebnych

dokumentach. Nasze rozważanie

podzielmy na trzy części:

standardowe podejście do oceny

1) K. Karczewska; J. T. Karczewski - Ocena ryzyka zawodowego i zarządzanie

poziomem ryzyka. Monograia “wypadki w rolnictwie - dynamika zmian w

ostatniej dekadzie”. Instytut Medycyny Pracy, pod redakcją Leszka Soleckiego

i Franciszka Bujaka. Lublin, 2007

2) Daleka analogia do dualistycznej wizji świata starożytnego Egiptu. DUAT:

dosłownie świat podziemny.

•

ryzyka,

strategia DUAT,

•

ryzykami.

prosty schemat zarządzania

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

strona 1 2 3

D o takich wniosków

•

B ezpieczeństwo

Pierwszy etap - podejście do oceny

ryzyka

Ryzyka nieakceptowane zostały zaznaczone kolorem

czerwonym - te ryzyka wymagają podjęcia działań, które

pozwolą na zaliczenie ich do kategorii akceptowalnych

(przynajmniej na papierze) i wiele irm uważa, że

zarządzanie ryzykami zostało z sukcesem zakończone.

Zapominając zupełnie, że to co zostało zapisane

na papierze, jeśli ma być skuteczne, musi zostać

wprowadzone w życie i utrzymywane.

Ocena

Ryzyka

Ryzyko

nieakceptowane

Ryzyko

akceptowane

Drugi etap – strategia DUAT

Ryzyko

kontrolowane

Ryzyko

tolerowane

Analiza ryzyka

Ocena Ryzyka

Na powyższym rysunku przedstawiono podstawową

ideę zarządzania ryzykiem. Stosując wybraną przez

siebie metodę dokonujemy podziału na ryzyka

akceptowane i nieakceptowane (norma OHSAS) lub

używając terminologii z polskiej normy PN-N-18001

na dopuszczalne i niedopuszczalne. Podział ten jest

bardzo ważny, chociaż nie jest on ostateczny i zgodnie ze

zdrowym rozsądkiem podlega on stałej weryikacji przez

życie. Doświadczenia operacyjne i zmiany, o których

mówiliśmy powyżej powinny nam pomagać w stałej

aktualizacji oceny ryzyka. To doświadczenie operacyjne

podpowiada nam również, w jakim stopniu informacje

związane ze stosowaniem środków ochrony przekładają

się na poziom ryzyka. Kiedy staje się on nieakceptowany

pomimo tego, że na papierze jest on dalej akceptowalny.

Weźmy pod uwagę prosty przykład. Pracownicy stosują

środki ochrony przed upadkiem z wysokości i okulary

ochronne. Te pierwsze używane od dawna stosowane

są powszechnie (przeglądy i audyty potwierdziły to

w 98%), te drugie niedawno wprowadzone – ze względu

na 3 wypadki uszkodzenia gałki ocznej w krótkim okresie

czasu, w tym jeden bardzo poważny - stosowane są bardzo

niechętnie (wynik obserwacji na poziomie 35%). Czy

w tej sytuacji w obu przypadkach możemy dalej

twierdzić, że ryzyko jest akceptowalne? Dla tej drugiej

sytuacji, w której 1/3 pracowników stosuje wymagane

ochrony oczu mamy prawo przewidywać, że statystycznie

rzecz biorąc zamiast trzech wypadków będziemy mieć

dwa – czy to jest akceptowalne?

Drugi podział to podział ryzyk akceptowalnych na

tolerowane (bardzo niskie, nie wymagają specjalnych

środków ochrony) i kontrolowane (wymagają środków

ochrony).

Ryzyko

nieakceptowane

Ryzyko

akceptowane

DUAT

Ryzyko

kontrolowane

Ryzyko

tolerowane

Potencjalnie

poważne skutki

Potencjalnie

małe skutki

A - doskonalenie środków ochrony, redukcja

ryzyka

B – niezawodność stosowania środków ochrony

Strategia DUAT w sposób ciągły zmusza do

kontrolowania ryzyk na dwóch płaszczyznach:

• Ryzyk nieakceptowalnych , które mogą pojawić się

dosłownie w każdym momencie – nowe zagrożenie,

nieskuteczność dotychczasowych środków ochrony,

niestosowanie założonych środków ochrony itd.

O tym już mówiliśmy i jest to pierwsze podstawowe

zadanie dla osób odpowiedzialnych za kontrolowanie

ryzyka – wyłapywanie ryzyk nieakceptowalnych

i podejmowanie działań korygujących

• Ryzyk o potencjalnie poważnych skutkach.

O tym jeszcze nie mówiliśmy. Ustalenie, że dane ryzyko

jest akceptowane jest statystycznie poprawne, jednak

łatwo można wpaść tu w pewną pułapkę. Weźmy pod

uwagę następujące dwie sytuacje:

a) Potencjalnie strata bardzo duża (1 milion zł),

strona 1 2 3

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

B ezpieczeństwo

prawdopodobieństwo bardzo małe, raz na 100 lat.

b) Potencjalne strata mała (10 000 zł),

prawdopodobieństwo bardzo duże, raz na rok.

Pozornie wydaje się, że mamy do czynienie

z porównywalnym ryzykiem 3) , ale tylko pozornie. Jeśli

irma funkcjonuje w danej technologii powiedzmy 10

lat, mamy do czynienia z następującą sytuacją:

a) Z prawdopodobieństwem 0,1 poniesiemy dużą

stratę, ale w 90% żadnych strat nie będzie.

b) Praktycznie rzecz biorąc łączne straty wyniosą

około 100 tysięcy zł.

Wniosek praktyczny to zwrócenie szczególnej uwagi na

zagrożenia, które mogą spowodować bardzo duże straty.

Środki kontroli dla tych ryzyk muszą być praktycznie

niezawodne (patrz metoda szacowania Risk Assessment

Code). Filozoia ta jest bardzo prosta - tam gdzie grożą

duże straty, środki ochrony muszą działać niezawodnie.

Wracając do naszego przykładu. Nie wystarczy cieszyć

się, że tylko w 10% przypadków poniesiemy dużą stratę.

Ambicją irmy powinno być, aby tej straty w ogóle nie

było. Ale to właśnie wymaga specjalnego podejścia do

„poważnych” zagrożeń. Wymaga tego bezpieczeństwo

ludzi, irmy i zdrowy rozsądek. Strategia DUAT podkreśla

ten właśnie aspekt. Nie pozwalamy, aby „akceptowalne

ryzyka” nas uśpiły. Nasza strategia zarządzania ryzykami

musi „pamiętać” o najpoważniejszych zagrożeniach,

gdyż jak uczą przykłady z przeszłości, jeden poważny

wypadek oprócz tragicznych strat w ludziach może

nawet największa irmę doprowadzić do ruiny. Warto

pamiętać, że naczelną zasadą w biznesie wcale nie jest

maksymalizacja zysku, ale po prostu „przetrwanie

i rozwój”.

Trzeci etap - zarządzanie ryzykiem

Na zakończenie kilka zdań o korzyściach wynikających z

dobrego zarządzania ryzykami. Przedstawiony schemat

– mam nadzieję – jest na tyle prosty, że łatwo go samemu

zinterpretować. Chcielibyśmy tylko zwrócić uwagę na

niebieski blok z lewej strony na górze. Jest to na pewno

niepełna lista korzyści, jakie daje dobrze zrobiona ocena

ryzyka. Dobra ocena ryzyka i wiarygodna kontrola ryzyk

to również wielka korzyść przy ubezpieczaniu irmy

(fundusz wypadkowy, majątek irmy, pracownicy, itp.).

Krystyna Karczewska

Jerzy Karczewski

Akademia Bezpieczeństwa DNV

3) Przeciętna strata roczna to w obu wypadkach 1000 zł

Wykorzystanie AOR w przedsiębiorstwie:

Działania korygujące i prewencyjne

Przygotowanie narzędzi do

zarządzania ryzykiem (koordynator,

zakres, metoda szacowania ryzyka,

zespoły, formularze, program)

•

Badanie zdarzeń wypadkowych

•

Analizy bezpieczeństwa zadania

•

Konserwacja prewencyjna

•

Informacja dla pracowników, szkolenia

•

Specyikacje zakupowe pod kątem bhp

•

Przeglądy - listy kontrolne

•

Dobór środków ochrony indywidualnej

•

Monitorowanie poważnych ryzyk

Ustalenie

Akceptowanego Poziomu Ryzyka

•

Ustalanie celów i wskaźników

•

Informacja dla podwykonawców i gości

Działania korygujące dla

nieakceptowanego poziomu ryzyka

Analiza i ocena ryzyka (AOR)

okresowe

ustalenie

optymalnego

poziomu ryzyka

akceptowanego

Zmiany w przedsiębiorstwie

Zdarzenia wypadkowe

Doraźna

weryikacja AOR

Okresowa

weryikacja AOR

Przeglądy, audyty, obserwacje

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

strona 1 2 3

•

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: