Instrukcja do ćwiczenia nr 2

Temat:               Pomiary gwintów walcowych zewnętrznych, zastosowanie

sprawdzianów do gwintów.

A.   Zakres przygotowania studentów do ćwiczenia:

1.      Układ tolerancji i pasowań gwintów metrycznych zgodny z PN-ISO .

2.      Pomiary gwintów walcowych zewnętrznych o zarysie symetrycznym metoda bezpośrednia oraz pośrednia.

3.      Łańcuch wartości wymiarów oraz poprawek, dla wyznaczenia średnicy podziałowej gwintu metrycznego w pomiarze z wykorzystaniem wałeczków.

4.      Oszacowanie niepewności pomiaru średnicy podziałowej walcowego gwintu trójkątnego przy zastosowaniu metody pośredniej i bezpośredniej.

5.      Budowa, wyposażenie i właściwości metrolog. mikroskopów pomiarowych, długościomierzy w układach do pomiaru gwintów.

B.    Przebieg ćwiczenia:

Prowadzący ćwiczenia omawia sposoby wymiarowania walcowych gwintów zewnętrznych zalecane przez normy PN-ISO, następnie przedstawia podstawowe sposoby pomiaru średnic podziałowych walcowych gwintów zewnętrznych.

1.      Pomiar średnicy podziałowej gwintu walcowego zewnętrznego przy pomocy mikrometru do gwintów MMGe:

a)     dobrać wymienne końcówki mikrometru (pryzmatyczna i stożkowa)            w zależności od wartości skoku P i kąta mierzonego gwintu

b)     a .

c)     dokonać regulacji wskazania mikrometru z zast. wzorca nastawczego.

d)     przeprowadzić pomiar średnicy podziałowej d2 gwintu i wyniki wpisać do tabeli I.

Pozostałe wartości wymiarowe gwintu uzupełnić z norm.

2.      Pomiar wybranych elementów wymiarowych gwintu na małym mikroskopie warsztatowym:

-         pomiar skoku gwintu,

-         pomiar kąta zarysu gwintu,

-         zamocować mierzony gwint w uchwycie kłowym mikroskopu pomiarowego,

-         zmierzyć kolejno: skok gwintu P, kąt gwintu a, średnicę zewnętrzną d            i średnicę wewnętrzną d1. Wyniki wpisać do tabeli I.

3.      Pomiar średnicy podziałowej w gwintu zewnętrznego:

Zmierzyć średnicę podziałową śruby sposobem trójwałeczkowym:

a)     dobrać średnicę wałeczków pomiarowych dw .

b)     zmierzyć wymiar M. Przy pomocy mikrometru z czujnikiem. Wyniki wpisać do tablicy II

c)     obliczyć średnicę podziałową d2 ze wzoru:

+ p1 +p2

gdzie:     d 2 – średnica podziałowa gwintu,   a - kąt zarysu gwintu

               d w –średnica wałeczków pomiarowych, P – skok gwintu

                M – wartość zmierzona,     p1 ,  p2  - poprawki

4.      Zastosowanie sprawdzianów do gwintów walcowych zewnętrznych i wewnętrznych. Student samodzielnie notuje wyniki obserwacji i wykonuje  sprawozdanie.

C.   Sprawozdanie z ćwiczenia:

1.      Wyniki pomiarów w tabelach I i II.

2.      Schemat pomiaru średnicy podziałowej gwintu sposobem trójwałeczkowym

3.      Obliczenie średnicy optymalnej wałeczków pomiarowych dw0 dla mierzonego gwintu.

4.      Określenie znaku i wartości poprawek dla pomiaru średnicy podziałowej gwintu sposobem trójwałeczkowym.

5.      Własne wnioski.

Arkusz pomiarowy

Tabela I:              Wyniki pomiaru średnicy podziałowej gwintu mikrometrem

z wymiennymi końcówkami:

Wnioski:

Tabela II:                Wyniki pomiaru elementów geometrycznych gwintu mikroskopem

warsztatowym oraz średnicy podziałowej sposobem trójwałeczkowym:

Ozn:................. Lp

Rodzaj gwintu i oznaczenie

Wymiary nominalne

Wymiary mierzone

Mikroskop Warsztatowy

Sposób pomiaru trójwałeczkowy

Obliczona wartość śr. podziałowowej

d [mm]

P [mm]

a [mm]

d2 [mm]

...