Zakup firmowego samochodu osobowego i koszty jego eksploatacji.pdf

www.sgk.gofin.pl

Strona 1

ZeszytyMetodyczneRachunkowości

nr 9 z dnia 2010-05-01 nr kolejny 273

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzw Wlkp., www.sgk.gofin.pl

Zakup firmowego samochodu osobowego i koszty jego eksploatacji

1. Kryteria zaliczenia samochodu osobowego do środków trwałych

Przez środki trwałe rozumie się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi:

o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,

kompletne, zdatne do użytku,

przeznaczone na potrzeby jednostki.

Kompletny i zdatny do użytku środek trwały to taki, który jest na tyle sprawny technicznie, że może być wykorzystywany

w prowadzonej przez jednostkę działalności gospodarczej. W przypadku samochodu osobowego "kompletny i zdatny

do użytku" oznacza również dopuszczenie samochodu do ruchu, czyli posiadanie dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz

tablic rejestracyjnych zgodnie z wymaganiami ustawy o ruchu drogowym.

Warunek, iż środek trwały jest "przeznaczony na potrzeby jednostki" będzie spełniony, jeśli dany składnik majątku

(samochód) pozyskano do używania na potrzeby podstawowej działalności jednostki lub na potrzeby działalności

socjalnej.

Zatem, jeśli zakupiony samochód osobowy jest przeznaczony do używania w jednostce w okresie dłuższym niż rok oraz

spełnia wszystkie pozostałe warunki określone w ustawie o rachunkowości, to można go zaliczyć do środków trwałych.

2. Jak ustalić wartość początkową samochodu?

Przepisy ustawy o rachunkowości przyjmują za wartość początkową środka trwałego (w tym samochodu) pozyskanego

w drodze odpłatnego nabycia cenę nabycia.

Ceną nabycia jest cena zakupu obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od

towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze

publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika

aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, załadunku,

wyładunku, składowania, a obniżona o rabaty, opusty, i inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Podkreślić należy, że cena nabycia środka trwałego obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę do dnia

przyjęcia do używania.

Dlatego też, przy ustalaniu wartości początkowej nowego samochodu osobowego, zaliczanego do środków trwałych,

uwzględnia się w jego cenie nabycia opłatę za dowód rejestracyjny oraz tablice rejestracyjne. Do ceny nabycia

samochodu należy również zaliczyć koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania środka trwałego

oraz związane z nimi różnice kursowe, pomniejszone o przychody z tego tytułu. Oznacza, to że koszty prowizji

bankowej pobranej przy przyznaniu kredytu przeznaczonego na zakup samochodu, koszty ubezpieczenia tego kredytu

oraz odsetki od tego kredytu, ale tylko poniesione do dnia przyjęcia samochodu do używania, zwiększą jego wartość

początkową. Natomiast różnice kursowe wynikające z zakupu samochodu w obcej walucie odpowiednio zwiększą lub

http://www.sgk.gofin.pl/11,2257,120819,zakup-firmowego-samochodu-osobowego-i-ko...

2010-12-08 08:42:39

www.sgk.gofin.pl

Strona 2

zmniejszą wartość początkową samochodu w zależności od zastosowanego kursu walutowego.

Przykład

W styczniu 2010 r. jednostka nabyła samochód osobowy zaciągając kredyt na jego zakup. Wartość netto samochodu wynosiła:

25.000 zł. Samochód przyjęto do używania 31 stycznia 2010 r. W związku z otrzymanym kredytem, jednostka poniosła

następujące koszty:

a) prowizja od udzielonego kredytu: 1.000 zł,

b) ubezpieczenie kredytu: 200 zł,

c) odsetki o kredytu za styczeń 2010 r.: 50 zł,

d) odsetki od kredytu za luty 2010 r.: 50 zł.

Ustalenie wartości początkowej samochodu

Wartość początkowa samochodu obejmuje wartość netto samochodu, prowizję od udzielonego kredytu, koszty ubezpieczenia

kredytu, odsetki od kredytu poniesione do dnia przyjęcia samochodu do używania (tj. do 31.01.2010 r.): (25.000 zł + 1.000 zł +

200 zł + 50 zł) = 26.250 zł.

Odsetki od kredytu za luty 2010 r. jednostka zaksięguje w koszty finansowe.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziły ograniczenie co do kwoty odliczenia VAT z faktury

dokumentującej zakup samochodu osobowego. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku nabycia

samochodów osobowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego

stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze - nie więcej jednak niż 6.000 zł.

W związku z tym, kwota VAT związanego z zakupem samochodu osobowego w części, która zgodnie z wymienionym

przepisem, nie podlega odliczeniu, zwiększa wartość początkową tego samochodu.

Przykład

Spółka z o.o. zakupiła samochód osobowy, od którego przysługuje częściowe odliczenie VAT. Wartość samochodu na

podstawie otrzymanej faktury wynosi:

a) wartość netto samochodu: 50.000 zł,

b) VAT naliczony: 11.000 zł,

c) wartość brutto zobowiązania: 61.000 zł.

Ustalenie wartości początkowej samochodu

a) wartość netto samochodu wynikająca z faktury: 50.000 zł,

b) VAT podlegający odliczeniu: 6.000 zł, tj. (60% × 11.000 zł) = 6.600 zł, ale nie więcej niż 6.000 zł,

c) VAT niepodlegający odliczeniu: 5.000 zł,

d) wartość początkowa samochodu wynosi: (50.000 zł + 5.000 zł) = 55.000 zł.

Istotne jest również określenie daty przyjęcia środka trwałego (samochodu) do używania, ponieważ wszystkie koszty

poniesione w trakcie eksploatacji samochodu zalicza się w ciężar kosztów bieżącego miesiąca, a wydatki poniesione

w celu doprowadzenia środka trwałego do stanu używalności przed wprowadzeniem do używania zwiększą jego

wartość początkową.

Przykład

Jednostka zakupiła uszkodzony (po wypadku) samochód osobowy, który będzie stanowił jej środek trwały. Przed przekazaniem

go do używania musi przeprowadzić remont. Czy o wydatki poniesione na naprawę samochodu należy zwiększyć jego wartość

początkową czy ująć jednorazowo w kosztach bieżącego miesiąca?

Jeśli warunkiem uznania samochodu za zdatny do użytku (sprawny technicznie) jest przeprowadzanie jego naprawy, to koszty

poniesione na jego remont zwiększą wartość początkową samochodu.

http://www.sgk.gofin.pl/11,2257,120819,zakup-firmowego-samochodu-osobowego-i-ko...

2010-12-08 08:42:39

www.sgk.gofin.pl

Strona 3

3. Ewidencja księgowa nabycia samochodu

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka nabyła samochód osobowy, który będzie stanowił jej środek trwały.

2. Faktura VAT dokumentująca zakup samochodu zawierała następujące dane:

a) wartość netto: 60.000 zł,

b) VAT naliczony: 13.200 zł,

c) kwota brutto zobowiązania: 73.200 zł.

3. Dodatkowo jednostka poniosła koszty rejestracji samochodu (dowód rejestracyjny, tablice rejestracyjne)

w wysokości: 180 zł.

4. Opłacono ubezpieczenie samochodu (AC, OC, NW) za 2010 r. w kwocie: 1.500 zł.

5. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4.

II. Dekretacja:

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn Ma

1. FV - za zakupiony samochód:

a) wartość netto faktury

b) VAT podlegający odliczeniu

c) VAT niepodlegający odliczeniu

d) wartość brutto zobowiązania

60.000 zł

6.000 zł

7.200 zł

73.200 zł

22-1

2. PK - koszty rejestracji samochodu

180 zł 30 13-0

3. PK - roczne ubezpieczenie samochodu OC, AC, NW

1.500 zł 30 13-0

4. OT - przyjęcie samochodu do ewidencji środków trwałych według ceny

nabycia obejmującej wartość netto faktury, VAT niepodlegający odliczeniu

i koszty rejestracji: (60.000 zł + 7.200 zł + 180 zł) =

67.380 zł 01

5. PK - ujęcie w ciężar pozostałych kosztów rodzajowych rocznej składki

ubezpieczeniowej samochodu

1.500 zł 40

6. PK - zaliczenie kosztów ubezpieczenia do rozliczania w czasie

1.500 zł 64-0 49

III. Księgowania:

Jak widać na przedstawionym przykładzie koszt rocznej składki ubezpieczeniowej nie zwiększył wartości początkowej

samochodu, ze względu na to, iż koszty ubezpieczenia dotyczą bieżącej eksploatacji samochodu. Należy jednak

http://www.sgk.gofin.pl/11,2257,120819,zakup-firmowego-samochodu-osobowego-i-ko...

2010-12-08 08:42:39

www.sgk.gofin.pl

Strona 4

zwrócić uwagę na fakt, że opłaconą z góry składkę ubezpieczeniową rozlicza się w czasie i ujmuje w księgach

rachunkowych, jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów (por. operacja nr 5 i 6 z przykładu).

4. Koszty eksploatacji samochodu firmowego

4.1. Amortyzacja

Podstawowym kosztem eksploatacji samochodu (zaliczanego do środków trwałych) są miesięczne odpisy

amortyzacyjne.

Na dzień przyjęcia samochodu do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Szeroko

o wyznaczaniu stawki amortyzacyjnej oraz wyborze metody amortyzacji pisaliśmy w Zeszytach Metodycznych

Rachunkowości nr 7 z dnia 1 kwietnia 2010 r. w dziale "Rachunkowość krok po kroku".

W praktyce księgowej przy ustalaniu amortyzacji uwzględnić należy przepisy ustawy o rachunkowości oraz ustaw

o podatku dochodowym, których uregulowania niestety nie są ze sobą spójne.

Różnice pomiędzy rachunkowym a podatkowym podejściem

do amortyzacji samochodów osobowych

Amortyzacja

samochodu

Ustawa o rachunkowości

Ustawy podatkowe

Metoda amortyzacji

każda metoda zapewniająca

systematyczne odpisywanie

wartości

- metoda liniowa

- odpisy amortyzacyjne od wartości

samochodu powyżej 20.000 EUR nie są

uważane za koszty uzyskania przychodu.

Równowartość 20.000 EUR przelicza się

na złote według kursu średniego euro

ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania

samochodu do używania

Stawka

amortyzacyjna

stawka dowolna, którą

jednostka ustala

samodzielnie, uwzględniając

okres ekonomicznej

użyteczności środka trwałego

- stawka zgodna z wykazem rocznych stawek

amortyzacyjnych z załącznika nr 1

do ustawy o podatku dochodowym od osób

prawnych oraz ustawy o podatku

dochodowym od osób fizycznych, roczna

stawka wynosi: 20%

- dla samochodów używanych lub

ulepszonych po raz pierwszy

wprowadzonych do ewidencji okres

amortyzacji nie może być krótszy niż 30

miesięcy (czyli roczna stawka

amortyzacyjna wynosi: 40%)

- podwyższenie stawki rocznej za pomocą

współczynnika nie wyższego niż 1,4

w przypadku samochodów używanych

bardziej intensywnie w stosunku

do warunków przeciętnych albo

wymagających szczególnej sprawności

technicznej

Rozpoczęcie

amortyzacji

nie wcześniej niż po przyjęciu

samochodu do używania

począwszy od miesiąca następującego po

miesiącu, w którym ten środek wprowadzono

do ewidencji

Częstotliwość

dokonywania

odpisów

amortyzacyjnych

za poszczególne okresy

sprawozdawcze (z reguły

miesięczne)

- miesięcznie w równych ratach albo

- kwartalnie w równych ratach, albo

- jednorazowo na koniec roku

Przykład

Odpisy amortyzacyjne samochodu osobowego o wartości powyżej 20.000 EUR

Spółka z o.o. nabyła samochód osobowy, który stanowi jej środek trwały. Wartość początkowa samochodu wynosiła: 85.500 zł.

http://www.sgk.gofin.pl/11,2257,120819,zakup-firmowego-samochodu-osobowego-i-ko...

2010-12-08 08:42:39

www.sgk.gofin.pl

Strona 5

Na dzień przekazania samochodu do używania średni kurs euro ogłoszony przez NBP wyniósł: 3,8856 zł/EUR. Równowartość

20.000 EUR wyniosła: (20.000 EUR x 3,8856 zł/EUR) = 77.712 zł. Stanowi to 90,89% wartości początkowej samochodu.

Jednostka przyjęła dla celów amortyzacji bilansowej i podatkowej roczną stawkę amortyzacyjną z wykazu stawek z załącznika

nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. 20%.

Ustalenie wartości miesięcznego odpisu amortyzacyjnego

Dla celów bilansowych miesięczny odpis amortyzacyjny od wartości początkowej samochodu wynosi: [(85.500 zł x 20%) : 12 m-

cy] = 1.425 zł.

Natomiast dla celów podatkowych miesięczny odpis amortyzacyjny wynosi: (1.425 zł x 90,89%) = 1.295,18 zł.

Oznacza to, że różnica pomiędzy bilansowym odpisem amortyzacyjnym w wysokości: 1.425 zł a podatkowym odpisem

amortyzacyjnym w kwocie: 1.295,18 zł nie będzie zaliczona do kosztów podatkowych w kalkulacji podatku dochodowego za

bieżący miesiąc, tj.: (1.425 zł - 1.295,18 zł) = 129,82 zł (część odpisu amortyzacyjnego niepodlegająca zaliczeniu do kosztów

uzyskania przychodów).

4.2. Pozostałe koszty eksploatacji

Jak wspomniano wcześniej wszystkie koszty bieżącej eksploatacji samochodu oraz koszty ponoszone po przyjęciu

samochodu do używania i tym samym wprowadzenia do ewidencji środków trwałych zalicza się do kosztów działalności

operacyjnej lub finansowej (dotyczy np. odsetek od kredytów zaciągniętych na zakup samochodu) jednostki.

Ewidencję księgową kosztów eksploatacji samochodów prowadzi się na wyodrębnionych przez jednostkę kontach

analitycznych do kont zespołu 4 oraz na kontach zespołu 5.

Do wydatków związanych z bieżącą eksploatacją samochodu osobowego można zaliczyć, np. koszty zakupu paliwa,

części zamiennych, badanie techniczne, naprawy remontowe, opłaty parkingowe.

Przykładowo wartością paliwa do samochodów osobowych w cenie nabycia (czyli kwocie brutto), wydanego do zużycia

na potrzeby jednostki w momencie zakupu, powinno zostać obciążone konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce:

Zużycie materiałów). Paliwa nabyte w celu zużycia na własne potrzeby jednostki, stanowią bowiem składnik rzeczowych

aktywów obrotowych i - na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości - zaliczane są w księgach

rachunkowych do materiałów. Wartość paliw do samochodów osobowych, zużytych na cele działalności operacyjnej

jednostki, księguje się w cenach nabycia, tzn. łącznie z niepodlegającym odliczeniu podatkiem od towarów i usług,

zapisem:

- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" lub konto zespołu 5

(w analityce: Zużycie materiałów),

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

http://www.sgk.gofin.pl/11,2257,120819,zakup-firmowego-samochodu-osobowego-i-ko...

2010-12-08 08:42:39

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: