17. Na czym polegała i jakie przyniosła skutki gospodarcze tzw. II rewolucja transportowa (II rewolucja prędkości) w czwartym cyklu Kondratiewa (1945 - 1990)?
Na czym polegała:
· Wzrost prędkości z 45 -100km/h do 100 km/h (samochód) – 1000km/h (Being 747);
· Rozwój transportu ludzi, towarów i informacji.
Rozwinięcie:
· Samochód zdominował transport indywidualny na lądzie, zaczął wypierać tradycyjną kolej (taką jaką mamy w Polsce – i nic dziwnego ;P);
· Wraz z rozwojem motoryzacji, następuje jednoczesny rozwój szybkiej kolei np. TGV i metra (dojazdy z przedmieść - które ludzie zaczynają masowo zamieszkiwać - do centrów miast);
· Przewozy morskie. Statki i promy są coraz częściej wyposażane w silniki turbinowe i wysokoprężne, wypierając maszyny parowe. Dzięki temu następuje szybki wzrost przewozu z 550 mln ton (1950) do 3313 mln ton (1974);
· Pojawia się i rozwija logistyka oraz integracja międzygałęziowa w transporcie, dzięki opracowaniu:
o Palet – Przyspieszenie załadunku, przeładunku i rozładunku dzięki możliwości wykorzystania wózków widłowych. Ujednolicenie wymiarów przewożonych towarów np.: szerokość naczepy tira to 2 palety.
o Kontenerów – Łatwy przeładunek ze statku (np. kontenerowce) na wagon kolejowy lub/i samochód (TIR), bez konieczności otwierania kontenera.
o Promów (statkiów Ro-ro) – Umożliwiają transportowanie ładunków, samochodów osobowych, ciężarówek lub wagonów kolejowych na stosunkowo małe odległości np. Polska – Szwecja.
· Łączność (telefon, telefax, fax, komórka, GPS)
o automatyczna,
o międzykontynentalna,
o satelitarna,
o bezprzewodowa.
Umożliwia nieustanne kontrolowanie transportu, którego punktualność jest niezmiernie ważna przy produkcji „Just-in-time”.
· Poszukiwanie rozwiązań i konstrukcji energooszczędnych – czyli wprowadzenie np. ” Being 747” i wycofanie „Concorde”.
· Optymalizacja transportu ze względu na koszt, czas, bezpieczeństwo, w zależności od okoliczności:
o Samochód,
o Kolej,
o Lotnictwo.
Skutki gospodarcze:
· Pobudzenie konsumpcji i inwestycji przez państwo;
· Łączenie konkurencji i interwencjonizmu;
· Wzrost konsumpcji i podaży oraz produkcja masowa;
· Duże nakłady budżetowe na BIR (badania i rozwój), gospodarka prywatna korzysta z rezultatów tych badań, ale nie ponosi przy tym ryzyka handlowego;
· Po 1974 r. przechodzenie od technologii energo- i pracochłonnych do energo- i praco oszczędnych;
· Po 1975 r. usługi zdobywają dominującą pozycję w gospodarce, w tym turystyka;
· Ideologia otwartego rynku – wolny przepływ towarów, usług, ludzi i kapitałów (globalizacja i konwergencja);
· Konkurencja gospodarcza wschód-zachód znika, pozostaje jednak konflikt bogata północ – biedne południe;
· Modernizacje:
o technologiczna – informatyzacja,
o strukturalna – zmierzch gospodarek opartych o przemysł wydobywczy i ciężki.
· Zanikanie tendencji do hamowania wdrożeń nowoczesnej techniki – w podziale pracy i konkurencji międzynarodowej;
· Wprowadzenie nowych i ulepszonych produktów – konkurencja oligopoli o podział rynku i zmianę jego struktury, dywersyfikacja produkcji, ekonomia podaży;
· Ekspansja kapitałowa koncernów multinarodowych – wzrost znaczenia rynków kapitałowych (giełdy i banki).
ulcik99