UKŁADY KONSTRUKCYJNE SILNIKÓW.doc

Silniki wielocylindrowe (czyli takie, które mają przynajmniej 2 cylindry) mogą posiadać różne układy cylindrów. W samochodach można spotkać niemal wyłącznie trzy typy takich układów: rzędowy, widlasty i przeciwsobny.

Zdecydowana większość samochodów osobowych posiada silniki rzędowe czterocylindrowe. W małych samochodach miejskich można spotkać silniki rzędowe dwucylindrowe (np. Fiat Cinquecento) lub trzycylindrowe (Opel Corsa, Daewoo Matiz). Większa liczba cylindrów w silnikach rzędowych samochodów osobowych to już prawdziwa rzadkość, choć np. mocniejsze jednostki napędowe koncernu VW posiadają pięć(!) cylindrów. Silniki sześciocylindrowe rzędowe najczęściej można spotkać w samochodach cieżarowych i autobusach. Mogą być budowane w układzie pionowym lub w układzie poziomym (np. w autobusach pod podłogą pojazdu). To drugie rozwiązanie pozwala obniżyć środek ciężkości pojazdu i wygospodarować przestrzeń znajdującą się nad silnikiem. Jego wadą jest utrudniony dostęp do silnika co komplikuje jego obsługę i naprawę.

Rys. 1. Silnik rzędowy czterocylindrowy 1600 cm3 w samochodzie Mazda 626.

Silnik widlasty posiada dwa rzędy cylindrów, nachylone względem siebie pod pewnym kątem, dzięki czemu jest znacznie krótszy od silnika rzędowego o tej samej liczbie cylindrów. Liczba cylindrów w silnikach widlastych musi być zawsze parzysta i wynosi najczęściej 6, 8 lub 12. Silniki tego typu są stosowane najczęściej do napędu dużych, luksusowych samochodów osobowych, a także w samochodach sportowych i terenowych. Często silniki widlaste można spotkać w samochodach ciężarowych. W porównaniu z silnikami rzędowymi wadą silnika widlastego jest stosunkowo duża szerokość.

Rys. 2. Silnik widlasty ośmiocylindrowy 3600 cm3 firmy Audi.

Silniki typu "bokser" są coraz rzadziej stosowane. Ze znanych marek samochodów tego typu silniki posiadały: volkswagen garbus, porsche 911 i alfa romeo 145/146. Silniki "bokser" posiadają dwa rzędy cylindrów o kącie rozwidlenia 180o. Cechują się małą wysokością, co korzystnie wpływa na obniżenie środka ciężkości pojazdu. Ze względu na konstrukcję najczęściej silniki te posiadały bezpośredni (powietrzny) układ chłodzenia.

Rys. 3. Silnik czterocylindrowy typu bokser 1600 cm3 w samochodzie Alfa Romeo 146.

Omówione wyżej układy konstrukcyjne nie są bynajmniej jedynymi. Jeśli chodzi o konstrukcje silników samochodowych to należy wspomnieć o rozwiązaniach firmy volkswagen VR6 i W. Niestety nie mam możliowści dokładnego opisania tych rozwiązań, ale zainteresowanych odsyłam tuaj. W silnikach okrętowych i tłokowych silnikach lotniczych można spotkać mało znane układy takie jak: delta, gwiazda czy H.