Tadeusz Różewicz

Z ćw. Dr Szczerbakiewicza

„ Nowy człowiek”

-          człowiek to rura kanalizacyjna

      - mediacyjny charakter człowieka, jesteśmy konsumentami różnych treści

      - człowiek nie przeprowadza żadnej selekcji, tak jak rura

      - rura nie ma filtra, nie potrafi odróżnić rzeczy wartościowych np. pierścionka

      - człowiek też nie filtruje, brak zasad (aksjologii), wrażliwości, hierarchii

„bez” – „Płaskorzeźba” tomik

-          bez- tzn. , że Boga nie ma

-          Bóg mimo że go nie ma, jest utrapieniem człowieka

-          Życie bez Boga jest życiem, w którym się miotamy

-          Bóg przejawia się jako idea

-          Nowy język nieodwołujący się do lotosu

-          Refren: życie bez Boga jest możliwe

                   Życie bez Boga jest niemożliwe

-          autor zwraca się do Boga, ale kwestionuje Jego istnienie

-          paradoks naszego funkcjonowania w świecie

-          mówi o nieobecności Boga w swoim życiu

„Lament”

-          wojna zburzyła fundament, którym był humanizm

-          podmiot zwraca się do przedstawicieli: wiary, nauki, sztuki, pracy i prawa, a także ojca

-          figura ojca- figura Pana

-          chce uderzyc w sam środek sensów naszego życia

-          ma 20 lat i uważa, że nie jest młodym człowiekiem-> jest bogaty w doświadczenie, zabił człowieka, przeżył wojnę- jest człowiekiem dojrzałym

-          nie ma człowieka- jest morderca

-          nie widział:

nieba-> Bóg, odniesienie metafizyczne

róży-> miłości

ptaka-> wolności

gniazda-> domu, rodziny

drzewa-> tradycji

Św. Franciszka-> chrześcijanina

Achilliesa i Hektora-> honor, ojczyzna, męstwo, odwaga, heroizm, kultura     

              Śródziemnomorska

è   likwidacja rycerskości

-          brak rozgraniczenia na dobrych i złych, katów i ofiar

-          wszyscy są splamieni krwią

-          ostatnia strofa to anty credo – zaprzeczenie wyznania wiary

-          zaprzeczenie swojej tożsamości

„Zaraz skoczę szefie”

-          groteskowy obraz ironiczny

-          środowisko opisane w wierszu to przywódca i jego partyzanci

-          pokazuje kalectwo

-          wojna jest cierpieniem ciała, bólem fizycznym

-          partyzanci nie chcą być odważni, chcą przeżyc wojnę

-          wojna to nauka przemocy, agresji

-          mordercami są młodzi chłopcy, niedojrzali emocjonalnie

„ Przypowieśc” Berkley 1969

-          pouczenie uniwersalne na konkretnym przykładzie- historia niedźwiedzia Grizzly

-          bycie w lesie (dla misia Grizzly)- stan naturalny, wychodzi z lasu z przyczyn dramatycznych- ból zęba

-          ból zębów- ból egzystencjalny, konkretne cierpienie

-          wychodzenie z misiowatości-> z lasu-> w odniesieniu do człowieka-> ból istnienia, który popycha nas do rzeczy, na której skutki będziemy obojętni, gdyż ten ból nas przytłacza

-          ząb jak się go usunie przestanie bolec, zaś w człowieku zostanie bolesna pustka; dlatego czekamy na niebiańskiego dentystę, który nas uleczy (wypełni pustkę)

-          rekonstrukcja od zaprzeczenia- budowanie pozytywnego myślenia od negacji, pesymizmu

„Economia divina”

-          Bóg ukryty

-          Bóg pozwala ludziom na wszystko- brutalny element pedagogiczny

-          Zabrakło zasad, a to jest największym upokorzeniem człowieka

-          Bóg jest najważniejszym odniesieniem, a w takim wypadku brak zasad oznacza brak sensu istnienia

-          Znaki bez zasad stają się pustym symbolem

-          Jedyną gwarancją realności jest Bóg, bo całą realnośc człowiek zatracił

-          Ludzie tęskną za sądem Boga, chcą aby Bóg wskazał im co jest dobre, a co nie

-          Wiersz o eschatologii zaprzeczonej

„Prognoza do roku 2000”

-          niestworzone rzeczy- czyli to co poecie przyjdzie do głowy

-          Różewicz grozi warszawskim poetom, bo sam mieszka we Wrocławiu

-          R. Likwiduje możliwośc jasnych kryteriów oceny; mówi, że nie napisał ani najlepszego ani najgorszego wiersza

-          Wiersz o tym, że nie najlepszy czas nastał dla poezji