5_dzieci_chronia_srodowisko.pdf

Dzieci chronià

Êrodowisko

CO ROBI¢, ABY CHRONIå

ÂRODOWISKO?

Cele

Dziecko:

• wymienia i rysuje ró˝ne czynnoÊci zwiàzane z ochronà Êrodowiska,

• wyra˝a za pomocà rysunku swoje zachowania proekologiczne.

Metoda: „narysuj i napisz”, rozmowa.

Metoda polega na zaproszeniu dzieci do narysowania odpowiedzi na zadane pytanie lub

zadany temat i jeÊli to mo˝liwe, na udzieleniu pisemnej odpowiedzi, wyjaÊniajàcej co znajdu-

je si´ na rysunku. Dziecko poprzez rysunki, a nast´pnie krótkie ich opisy, wyra˝a siebie,

swój stosunek do otaczajàcego Êwiata. Póêniej analizuje si´ tylko rysunki razem z pisemny-

mi wypowiedziami. Rysunki, które nie sà opisane, nie sà analizowane ze wzgl´du na trudno-

Êci w obiektywnej ich ocenie.

Metod´ t´ z powodzeniem mo˝na zastosowaç ju˝ w przedszkolu, gdzie dzieci ustnie anali-

zujà swoje rysunki, a nauczycielka zapisuje ich wypowiedzi.

Materia∏y: arkusz papieru formatu A4 dla ka˝dego dziecka, o∏ówek i kredki.

Przebieg zaj´ç

1. Prosimy dzieci, by zastanowi∏y si´ nad tym, co ka˝de z nich robi, aby chroniç Êrodowisko.

2. Rozdajemy dzieciom materia∏y.

3. Prosimy dzieci, aby narysowa∏y samych siebie, robiàcych wszystkie rzeczy s∏u˝àce ochro-

nie Êrodowiska. Niech wykonajà tyle rysunków, ile tylko zdo∏ajà na jednej stronie arkusza

papieru (czyni to analiz´ szybszà i ∏atwiejszà). Dzieci mogà równie˝ pokolorowaç swoje

rysunki.

4. Nast´pnie dzieci podpisujà ka˝dy z obrazków albo dyktujà nam podpis.

Nie oceniamy poprawnoÊci napisanych przez dzieci tekstów, nawet jeÊli dzieci s∏abo z tym

sobie radzà. Mo˝e to znacznie ograniczyç s∏ownà ekspresj´ dzieci (nie napiszà, np. jakie-

goÊ wyrazu, gdy˝ b´dà si´ obawiaç, ˝e napiszà go b∏´dnie). Prosimy dzieci, aby napisa∏y

tak, jak im si´ wydaje, ˝e dane s∏owo powinno byç napisane.

5. Dla u∏atwienia póêniejszej analizy rysunków prosimy dzieci, aby podpisa∏y swoje prace.

Mo˝emy sami napisaç na ka˝dym rysunku imi´ i wiek dzieci m∏odszych.

6. Mo˝emy poinformowaç dzieci, ˝e rysunki nie b´dà oceniane, ale b´dà stanowiç materia∏

do dalszej pracy i punkt wyjÊcia do planowania dzia∏aƒ w ramach Programu ekozespo∏ów.

Wa˝ne jest, by dzieci us∏ysza∏y, ˝e b´dà wspó∏decydowaç o tym, nad czym b´dziemy

wspólnie pracowaç.

7. Bardzo wa˝ne jest to, aby dzieci pracowa∏y samodzielnie, uzyskamy w ten sposób rzetel-

niejsze informacje. Zwracamy uwag´ na to, aby dzieci nie dzieli∏y si´ swoimi pomys∏ami.

Wskazówki pedagogiczne

Metod´ „napisz i narysuj” mo˝emy zastosowaç w planowaniu szczegó∏owych dzia∏aƒ w

ramach Programu ekozespo∏ów (np. zwiàzanych z poszanowaniem wody, energii, wytwarza-

niem odpadów, podró˝owaniem, dokonywaniem zakupów). Przyk∏ady tematów:

Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów w edukacji elementarnej

5.1

• Co robi´, aby oszcz´dzaç wod´?

• Co robi´, aby oszcz´dzaç energi´?

• Co robi´, aby ograniczyç iloÊç produkowanych odpadów?

Bibliografia

Szymaƒska M., M., Metoda „Narysuj i napisz w edukacji zdrowotnej dzieci i m∏odzie˝y”,

(W:) Wychowanie zdrowotne – osiàgni´cia i perspektywy wdra˝ania do szkó∏. Ogólnopolska

Konferencja Naukowa, Kraków 14 – 15 czerwca 1996. Zeszyty naukowe nr 74 , Cz´Êç II, AWF

Kraków 1998.

Alicja Szarzyƒska

Przyk∏ad pracy dziecka na temat „Co robi´, aby chroniç Êrodowisko?

5.2

Dzieci chronià Êrodowisko

TWORZYMY PRZEDSZKOLE

PRZYJAZNE ÂRODOWISKU

Cele

Dziecko:

• wyjaÊnia poj´cie „ekologiczne przedszkole”,

• wymienia ró˝ne dzia∏ania ekologiczne, które mo˝na podejmowaç w przedszkolu i jego oto-

czeniu (np. segregacja i kompostowanie odpadów, oszcz´dzanie wody, energii, dokarmianie

ptaków itp.).

Metody: opis obrazka, rozmowa, „narysuj i napisz”.

Materia∏y: plakat „Nasze ekologiczne przedszkole”, arkusze papieru, kredki, flamastry,

emblematy s∏oneczka.

Wprowadzenie

Nie ma przedszkola w stu procentach przyjaznego Êrodowisku. Nie mniej nale˝y si´ sta-

raç, by nasze przedszkole dà˝y∏o pod tym wzgl´dem do idea∏u. Oznacza to prowadzenie

pozytywnych dzia∏aƒ na rzecz Êrodowiska, zmian´ starych przyzwyczajeƒ na nowy, ekolo-

giczny styl post´powania.

Gdy mówimy o „ekologicznym przedszkolu”, rozumiemy przez to:

• cechy budynku przedszkolnego i jego otoczenie – z jakich materia∏ów budowlanych zbu-

dowane jest przedszkole, czy przedszkole posiada urzàdzony plac zabaw dla dzieci, ogró-

dek, czy jest ono pozytywnie wkomponowane w krajobraz,

• wyposa˝enie ka˝dej sali przedszkolnej w kàcik przyrody,

• oddzia∏ywanie funkcjonowania przedszkola na Êrodowisko przyrodnicze,

• oddzia∏ywanie przedszkola na Êrodowisko spo∏eczne,

• sposób zarzàdzania przedszkolem,

• styl ˝ycia osób pracujàcych w przedszkolu i oddzia∏ywanie tych osób na innych ludzi,

• jakoÊç ˝ycia w przedszkolu, na którà sk∏adajà si´ warunki pracy, atmosfera mi´dzy ludê-

mi, nastawienie do pracy, warunki higieniczne.

W przedszkolu mo˝na chroniç Êrodowisko i równoczeÊnie oszcz´dzaç znaczne fundusze,

wprowadzajàc nowe zwyczaje dotyczàce, np.:

• mniejszego zu˝ycia energii i wody,

• wytwarzania mniejszej iloÊci Êmieci,

• zmniejszenia emisji substancji szkodliwych dla Êrodowiska,

• ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.

Cz´sto wystarczà drobne kroki. Mo˝na, np. zmniejszyç zu˝ycie papieru, u˝ywaç drugà

stron´ arkusza na notatki i rysunki dzieci. Istnieje te˝ wiele sposobów na oszcz´dzanie ener-

gii i wody. Warto przemyÊleç, które z nich najlepiej sprawdzà si´ w przypadku naszego

przedszkola.

Odpowiedzi na pytanie „Co to jest ekologiczne przedszkole?” nale˝y szukaç w przedszkol-

nej spo∏ecznoÊci.

Wype∏nienie planszy wywieszonej w widocznym miejscu przedszkola, na której zapisane

jest powy˝sze pytanie. Wszystkie dzieci, nauczycielki, inni pracownicy przedszkola, dyrektor

Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów w edukacji elementarnej

5.3

b´dà zapisywaç na niej cechy, które ich zdaniem, charakteryzujà takie przedszkole. Dzieci

mogà to przedstawiç w formie rysunków. Warto w∏àczyç do tego zadania rodziców. Im wi´cej

osób wypowie si´ na temat wizji ekologicznego przedszkola, tym bardziej wnikliwy jego

obraz otrzymamy.

Po tak przeprowadzonym badaniu nale˝y przyjrzeç si´ w∏asnemu przedszkolu w kontek-

Êcie wymienionych cech. Pomocà w tym zadaniu mo˝e byç plakat „Nasze ekologiczne przed-

szkole”, przedstawiajàcy szereg dzia∏aƒ, na które nale˝y zwróciç uwag´. Warto go wykorzy-

staç w pracy z dzieçmi, jak i podczas spotkaƒ z rodzicami.

Podj´cie dzia∏aƒ ekologicznych w przedszkolu przypomina, ˝e ˝yjemy w przyrodzie i jeste-

Êmy jej cz´Êcià. To, co szkodzi przyrodzie, jest równie˝ zagro˝eniem dla cz∏owieka. Aby to

zrozumieç, powinniÊmy organizowaç wycieczki do ró˝nych ekosystemów, takich jak: las,

∏àka, pole, park, ogródki dzia∏kowe, sad, staw, zagajnik i in., prowadziç zaj´cia w ogrodzie

przedszkolnym. Dzi´ki pracy w ogrodzie przedszkolnym, dzieci w sposób bardzo przyst´pny

poznajà podstawowe prawa i prawid∏owoÊci przyrody, a jednoczeÊnie uczà si´ szacunku do

pracy, zarówno w∏asnej, jak i innych.

Przebieg zaj´ç

1. JeÊli jest to pierwsze spotkanie dzieci z poj´ciem „ekologiczne przedszkole” pytamy, co

ono, wed∏ug nich, oznacza. Co mog∏yby robiç w takim przedszkolu? W tym celu dzielimy

dzieci na kilka zespo∏ów. Dajemy ka˝demu z nich du˝y arkusz papieru i prosimy, ˝eby

narysowa∏y to, co mog∏yby robiç w ekologicznym przedszkolu. Potem dzieci podpisujà

ka˝dy z obrazków albo dyktujà nam podpis.

2. Rozmawiamy z dzieçmi o wykonanych pracach.

3. Gromadzimy dzieci przy po∏o˝onym na pod∏odze plakacie „Nasze ekologiczne przedszko-

le” i prosimy, by dok∏adnie si´ jemu przyjrza∏y. Po kilku minutach (2-3), w czasie których

pozwalamy na swobodne wypowiedzi (pytania) dzieci, zas∏aniamy plakat i pytamy: Co tu

si´ dzieje? Co robià dzieci? Jak mo˝na nazwaç ich post´powanie? Jak mo˝na nazwaç to

wszystko, co tu si´ dzieje?

4. Wspólnie ustalamy, ˝e plakat przedstawia ró˝ne dzia∏ania ekologiczne podejmowane przez

dzieci w przedszkolu i jego otoczeniu. Omawiamy te dzia∏ania, wyjaÊniamy co to jest, np.

segregacja, kompostowanie odpadów.

5. Organizujemy wycieczk´ po przedszkolu i jego otoczeniu w celu sprawdzenia, jakie dzia∏a-

nia ekologiczne sà ju˝ podejmowane, a jakie nale˝y podjàç, aby przekszta∏ciç przedszkole

w przyjazne Êrodowisku. Wycieczk´ zaczynamy od sali dzieci.

6. Zwracamy uwag´ dzieciom na to, ˝e nie wszystkiemu mogà same zaradziç, ale wiele mogà

same zmieniç na lepsze. Potrzebna b´dzie pomoc osób pracujàcych w przedszkolu, rodzi-

ców i innych osób w podejmowaniu dzia∏aƒ na rzecz ekologicznego przedszkola.

7. Rozmawiamy z dzieçmi, co powinno byç zmienione teraz w przedszkolu. Co mo˝e byç

zmienione póêniej? Co mo˝na zrobiç zaraz? Od czego mo˝na zaczàç?

8. Wspólnie z dzieçmi dokonujemy wyboru kilku dzia∏aƒ ekologicznych, które zostanà prze-

prowadzone od zaraz, np. segregacja odpadów, kompostowanie odpadów organicznych,

oszcz´dzanie energii, itp.

9. Nast´pnie zaznaczamy na plakacie emblematem, np. s∏oneczka te dzia∏ania, które dzieci

pragnà podjàç od zaraz w swoim przedszkolu. Wywieszamy plakat na Êcianie lub w innym

widocznym miejscu w sali.

Bibliografia

Angiel J., Tworzymy szko∏´ przyjaznà Êrodowisku, Podkowa LeÊna-Olsztyn 2003, Fundacja

GAP Polska, Olsztyƒskie Centrum Edukacji Ekologicznej przy W-MODN.

W´gliƒska M., Jak pracowaç z obrazkiem, Kraków 2000, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Alicja Szarzyƒska, Zdzis∏aw Stan Nitak

5.4

Dzieci chronià Êrodowisko

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: