NR1_q.pdf

Organizacje winiarzy

W Zielonej Górze dzia³aj¹ dzisiaj

dwie organizacje skupiaj¹ce

mi³oœników winoroœli: Lubuskie

Stowarzyszenie Winiarskie oraz

Ogólnopolskie Stowarzyszenie

Plantatorów Winoroœli i

Producentów Wina. Pierwsze dzia³a

od wielu lat i ma ju¿ niema³e zas³ugi

dla podtrzymania historycznego

dziedzictwa naszego miasta, jakim

jest winiarstwo, drugie powsta³o

zim¹ tego roku, gromadz¹c

kilkudziesiêciu cz³onków z ca³ego

kraju. Prezesem Lubuskiego

Stowarzyszenia Winiarskiego jest

Stanis³aw Ostrowski, absolwent

zielonogórskiego Liceum

Sadowniczo-Winiarskiego, jedynej

w kraju szko³y kszta³c¹cej

specjalistów w zakresie utrzymania

winnic przemys³owych.

Dzia³alnoœci¹ Ogólnopolskiego

Stowarzyszenia Plantatorów

Winoroœli i Producentów Wina

kieruje Andrzej S³odkowski,

w³aœciciel winnicy w D³ugiem pod

Szprotaw¹. Winiarze, posiadaj¹cy

winnice produkcyjne, planuj¹ te¿

utworzenie grupy producenckiej

plantatorów winoroœli. Powstanie

takiej organizacji zrzeszaj¹cej

rolników, przetwórców i handlowców

pozwoli na w³¹czenie siê do systemu

efektywnego i ekologicznego

gospodarowania obowi¹zuj¹cego na

obszarze Unii Europejskiej.

Odporne na mróz i... spaliny

Jesieni¹ ubieg³ego roku na zlecenie

Urzêdu Miejskiego Zielona Góra

zosta³a przyozdobiona krzewami

winoroœli. Na skwerach, wysepkach

rozdzielaj¹cych jezdnie i rondach

rozmieszczono 300 sadzonek

odmian odznaczaj¹cych siê silnym

wzrostem i walorami ozdobnymi.

Przede wszystkim jednak s¹ to

krzewy odporne na mrozy i choroby

grzybowe, dziêki czemu nie

wymagaj¹ k³opotliwej pielêgnacji.

Nasadzeñ dokonano np. na skarpach

przy Amfiteatrze, na rondzie przy

hipermarkecie Auchan, na ulicach

Konstytucji 3 Maja,

Wyszyñskiego, Sulechowskiej.

Niestety, amatorzy uprawy winoroœli

ok. 15% sadzonek skradli. Niewielk¹

z nich bêd¹ mieli pociechê, bowiem

u¿yte do upiêkszenia miasta

amerykañskie mieszañce maj¹

zdecydowanie piêkniejsze

liœcie, ni¿ owoce.

Miniony rok by³ dla winiarzy szczególnie ³askawy. £ozy przezimowa³y

dobrze, kwitnienie przebiega³o przy piêknej s³onecznej pogodzie, a lato

nale¿a³o do rekordowo upalnych. Susza, która okaza³a siê zgubna dla wielu

upraw, np. truskawek czy zbó¿, nie zaszkodzi³a krzewom winoroœli,

czerpi¹cym wodê z du¿ych g³êbokoœci. Dojrzewanie jagód te¿ nastêpowa³o

przy suchej, upalnej pogodzie, która panowa³a w sierpniu i wrzeœniu. By³y to

warunki wrêcz wymarzone dla plantatorów winoroœli, co wkrótce

potwierdzi³a jakoœæ uzyskanego wina. Moszcze z winogron uprawianych w

Zielonej Górze i okolicach zawiera³y rekordow¹ iloœæ cukru (18-20%), przy

najw³aœciwszej iloœci kwasów.

Dalszy ci¹g na str. 2

Wizytówka miasta

Wzgórze Winne, czyli dawna Góra

Ceglana, z ka¿dym dniem piêknieje.

Usuniêto ju¿ stare s³upki i druty,

trwa zak³adanie nowych szpalerów.

Pracami kieruje opiekunka winnicy z

ramienia ZGKiM, Agnieszka

Stefaniak. Krzewy, mocno przycinane

jesieni¹ ubieg³ego roku i w ci¹gu

ca³ej zimy, zazieleni³y siê,

wypuszczaj¹c nowe, zdrowe pêdy.

Po zakoñczeniu wegetacji bêdzie je

mo¿na radykalnie odm³odziæ,

wykorzystuj¹c w tym celu

najsilniejsze tegoroczne latoroœle.

Ju¿ wkrótce zielonogórzanie

przekonaj¹ siê, ¿e w³aœciwie

pielêgnowana Aurora, któr¹

obsadzono winnicê, daje wczeœnie

dojrzewaj¹ce i bardzo s³odkie

winogrona.

Czy mo¿na sobie wyobraziæ Francjê bez winnic Szampanii, Bordeaux

czy Burgundii? Absolutnie nie mo¿na - a jednak taki czas nasta³ w drugiej

po³owie XIX w. Zawleczona z Ameryki Pó³nocnej mszyca korzeniowa -

filoksera, w ci¹gu kilkunastu lat doszczêtnie wyniszczy³a winnice zachodniej

Europy.

Od tego czasu winoroœl na ca³ym œwiecie uprawia siê szczepi¹c

szlachetne europejskie odmiany winiarskie na podk³adkach z odmian

amerykañskich odpornych na filokserê. W Unii Europejskiej obrót innymi

sadzonkami ni¿ szczepionymi na filokseroodpornych podk³adkach jest

zabroniony. Z pewnymi jednak wyj¹tkami...

Dalszy ci¹g na str. 4

Wino rocznika 2003

ci¹g dalszy ze str.1

Dziêki du¿ej zawartoœci cukru fermentacja przebiega³a burzliwie i trwa³a krótko, zaœ wino klarowa³o siê

b³yskawicznie. Ju¿ w koñcu listopada mo¿na je by³o spróbowaæ, co mia³o czasem nieprzewidziane

konsekwencje wskutek jego niezwyk³ych walorów, którym trudno siê by³o oprzeæ. Pozostawione do

dojrzewania, wino ju¿ teraz nabiera owocowych tonów, w³aœciwych dla kilkuletnich trunków. Wszystko to

utwierdza winiarzy - nie tylko w Zielonej Górze, ale na ca³ym œwiecie - ¿e rocznik 2003 przejdzie do historii jako

jeden z najlepszych, daj¹cy wina wybitne, które jeszcze przez wiele lat bêd¹ przypominaæ o sobie i o

niezwyk³ym lecie, którego pozosta³y ¿yw¹ pami¹tk¹.

Grzegorz Zarugiewicz zatrudniony w Inspektoracie Winiarskim Powiatowej

Powojenny okres Izby Rolnej w Poznaniu jako inspektor winiarski.

rozkwitu zielonogórskiego W zachowanym formularzu ewidencyjnym z lipca

winiarstwa zwi¹zany jest z 1946 r. jako zawód wyuczony podaje: instruktor

nazwiskiem in¿. Grzegorza hodowli krzewu winnego. W roku 1947 wspó³tworzy³

Zarugiewicza, wybitnego Technikum Sadowniczo-Winiarskie w Zielonej Górze,

znawcy winoroœli, który w którym jako profesor prowadzi³ z m³odzie¿¹ praktyki

przyby³ do Zielonej Góry zawodowe. W tym¿e roku 1947 opublikowa³ niezwykle

ju¿ 8 wrzeœnia 1945 r. kompetentn¹ i cenn¹ ksi¹¿eczkê - „Uprawa krzewu

Grzegorz Zarugiewicz winnego (winoroœli) na wolnym powietrzu i przys³onach

urodzi³ siê 16 wrzeœnia œcian budynkowych”. By³a to ju¿ druga jego

1884 r. w Kutach w po- publikacja: pierwsz¹ jest „Krótki podrêcznik uprawy

wiecie kossowskim (woj. winoroœli w Polsce”, napisany w latach 30-tych razem

stanis³awowskie). Gimna- z Gustawem G³a¿ewskim (nak³adem Zarz¹du Winnic

zjum ukoñczy³ w Brze¿a- i Szkó³ek Winoroœli w Chmielowej, Drukarnia Ksiêgarni

nach (powiat Przemy- Polskiej B. Po³onieckiego we Lwowie).

œlany), a nastêpnie podj¹³ w Odessie studia winiarskie, U schy³ku pracowitego ¿ycia, w 1954 roku, zosta³

ukoñczone w 1908 r. Przez dwadzieœcia lat, do 1928 r., przeniesiony do Warki nad Pilic¹, gdzie kierowa³

pracowa³ na winnicach w Rumunii, w okolicy pracami na winnicach podleg³ych Mazowieckiej

Kiszyniowa.

nale¿¹cymi do wytwórni. Jednoczeœnie zosta³

Wytwórni Win. Nie zerwa³ jednak kontaktów z Zielon¹

W roku 1929 Zarugiewicz przeniós³ siê z rodzin¹ Gór¹, gdzie przy ul. Ceglanej 14a - dzisiaj

do Polski. Zamieszka³ w Zaleszczykach w wo- ul. Grzegorza Zarugiewicza 12, pozostawi³ dom, ¿onê

jewództwie tarnopolskim, a w maj¹tku w Borszczowie i trzy córki. Jedna z nich, Jadwiga, zosta³a ¿on¹

za³o¿y³ na powierzchni 10,5 ha wzorcow¹ winnicê, W³adys³awa Sobolewskiego, który u boku teœcia

szkó³kê i sad. Zosta³ zatrudniony jako nauczyciel sprawowa³ opiekê nad zielonogórskimi winnicami.

winiarstwa w szkole Sadowniczo-Winiarskiej w Zale- Listy, pisane w tym czasie z Warki do rodziny, daj¹

szczykach, jednoczeœnie pe³ni³ funkcjê instruktora œwiadectwo przywi¹zania in¿. Zarugiewicza do

winiarstwa Lwowskiej Izby Rolniczej. Wojnê przetrwa³ Zielonej Góry i jej winnic. W niemal ka¿dym liœcie po

w Zaleszczykach, a w 1944 roku, zagro¿ony omówieniu spraw rodzinnych pojawiaj¹ siê

aresztowaniem przez w³adze sowieckie, wyjecha³ do szczegó³owe zalecenia, jak pielêgnowaæ pozosta-

Wielkopolski. Jeszcze zanim opuœci³ Kresy otrzyma³ wione w Zielonej Górze plantacje. Oto przyk³ad: „27

wiadomoœæ, ¿e Armia Czerwona zajê³a jego maj¹tek,

paŸdziernika 1955 r. [do W³adys³awa Sobolewskiego].

a wielkie zapasy wina - plon wielu lat pracy - sp³ynê³y

Na brak robotników nic ci nie poradzê, moim zdaniem

z rozbitych beczek do Dniestru.

weŸ siê lepiej do przykrywania winnic, a regulówkê

Kiedy in¿. Zarugiewicz osiad³ na pocz¹tku masz czas i póŸniej zrobiæ, tym bardziej ¿e sadzonek

wrzeœnia 1945 r. w Zielonej Górze, w zamian za mienie na zasadzenie ani tu, ani u siebie nie bêdziesz mia³,

pozostawione w Borszczowie Pañstwowy Urz¹d a zasadziæ sadzonkami lichymi nie warto. Sam widzisz

Repatriacyjny przydzieli³ mu winnicê na Górze skutki na tych nowoza³o¿onych winnicach, jaki du¿y

Ceglanej, nale¿¹c¹ przed wojn¹ do firmy Grempler & procent braków - trzeba wiêc zasadziæ tylko

Co. Wkrótce decyzjê tê anulowano na proœbê dyrekcji sadzonkami I klasy. Lepiej niech zostanie regulówka

Pañstwowej Wytwórni Win Musuj¹cych „Grempler”

nie zasadzona czym masz zasadziæ lichymi

w Zielonej Górze, jak nazywa³a siê wówczas Lubuska sadzonkami. Szkó³kê wasz¹ trzeba pozostawiæ nie

Wytwórnia Win. W zamian in¿. Zarugiewiczowi ruszan¹ na miejscu, na drugi rok. Ona siê wzmocni

przydzielono kilka innych poniemieckich plantacji i bêdzie mo¿na coœ z niej wybraæ. Teraz trzeba j¹

winogron o ³¹cznej powierzchni 5,7 ha: 0,7 ha po zabezpieczyæ na zimê”.

Wilhelmie Licke przy ul. Piaskowej; 1,5 ha w czterech In¿ynier Grzegorz Zarugiewicz, wielce zas³u¿ony

kawa³kach nale¿¹ce do w³adz powiatowych dla polskiego winiarstwa, zmar³ 10 marca 1956 r.

(Kreisverwaltung) przy ul. Wroc³awskiej, obok w Zielonej Górze i tutaj znalaz³ swój wieczny

cmentarza ¿ydowskiego; 1,5 ha w trzech kawa³kach

spoczynek. Opiekuj¹c siê miejscowymi winnicami ca³y

przy Alei S³owackiego - tzw. Marienkapelle; 1,5 ha przy

czas marzy³, ¿e powróci kiedyœ do tej najwa¿niejszej

ul. Wilczej i Kroœnieñskiej, nale¿¹ce dawniej do

w jego ¿yciu, któr¹ za³o¿y³ od podstaw i doprowadzi³

piekarza Otto Mohra oraz 0,5 ha przy ul. Staszica, za

do niebywa³ego rozkwitu - w kresowych

cmentarzem - prawdopodobnie dawn¹ winnicê Luisy

Zaleszczykach...

Irmler.

Na sesji Rady Miejskiej w dniu 16 sierpnia 1993 r.

In¿. Zarugiewicz podj¹³ pracê w Lubuskiej podjêto decyzjê o nadaniu imienia in¿. Grzegorza

Wytwórni Win, gdzie zosta³ dyrektorem technicznym,

Zarugiewicza ulicy przy „Palmiarni”, gdzie znajduje siê

od 1946 do 1954 r. kierowa³ tak¿e plantacjami winoroœli

jego dom.

Pismo zielonogórskiego magistratu do Komisji przez Pruski Instytut Uszlachetniania Winoroœli

Winiarstwa z dnia 23 maja 1928 r. mówi o zakoñczeniu w Bernkastel-Cues. By³y to klony Rieslinga na w³asnych

prac zwi¹zanych z utworzeniem pierwszej czêœci ogrodu korzeniach oraz szczepione na amerykañskich podk³ad-

wzorcowego o powierzchni 3,5 ha (14 mórg). Kolekcjê kach, odpornych na filokserê:

ampelograficzn¹ za³o¿ono na po³udniowych stokach • Riesling - klon nr 14 selekcji 1920 r. z Bernkastel

wzgórza okalaj¹cego tzw. Luisental, popularnego miejsca Kreiswingert, na w³asnych korzeniach, moszcz 77 st.,

wypoczynku zielonogórzan, zwanego póŸniej Wagmo- kwasowoœæ 11,7 promila;

stawem. Jesieni¹ roku poprzedniego 2 ha zdrenowano, • Riesling - klon nr 16 selekcji 1920 r. z Bernkastel

nawieziono i pokryto warstw¹ ziemi kompostowej. Winne Kreiswingert, na podk³adce Riparia x Rupestris 101/14,

krzewy posadzono w rzêdach, w rozstawie 0,90 x 1,10 m, moszcz 80 st., kwasowoœæ 11,3 promila;

z pozostawieniem dooko³a wolnego pasa komunikacyj- • Riesling - klon nr 12 selekcji 1921 r. z Bernkastel

nego. Kreiswingert, na w³asnych korzeniach, moszcz 89 st.,

W tej pierwszej czêœci ogrodu wzorcowego znalaz³y siê kwasowoœæ 6,5 promila;

trzy odmiany zakwalifikowane przez Komisjê Odmian • Riesling - klon nr 14 selekcji 1921 r. z Bernkastel

Winoroœli jako podstawowy materia³ do uruchomienia Kreiswingert, na podk³adce Riparia I Geisenheim, moszcz

towarowej produkcji wyselekcjonowanych klonów: 77 st., kwasowoœæ 6,8 promila;

• 1250 krzaków Sylvanera z winnicy Izby Rolniczej Zielonej • Riesling - klon nr 8 selekcji 1921 r. z Bernkastel

Góry (Landwirth Kammer Gruenberg); Kreiswingert, na w³asnych korzeniach, moszcz 85 st.,

• 300 krzaków Rieslinga pozyskanego z winnicy Miejskiego kwasowoœæ 6,3 promila;

Towarzystwa Kultury w Zielonej Górze (Stadtkultur- • Riesling - klon nr 10 selekcji 1921 r. z Bernkastel

gesellschaft Gruenberg); Kreiswingert, na podk³adce Mourv. x Riparia 1202, moszcz

• 250 krzaków Traminera z winnicy Willy'ego Bruehna 7 8 st ., kwasowoœæ 9,0 promili;

w Zielonej Górze. • Riesling - klon nr 16 selekcji 1921 r. z Bernkastel

Ponadto sprowadzono z winnic nadreñskich: Kreiswingert, na w³asnych korzeniach, moszcz 86 st.,

• 6450 krzaków Sylvanera z Jamin (Mainz); kwasowoœæ 7,7 promila;

• 5200 krzaków Sylvanera z Hofloessnitz; • Riesling - klon nr 16 selekcji 1921 r. z Bernkastel

• 1300 krzaków Rieslinga z Veitshoeckheim; Kreiswingert, na podk³adce Riparia x Rupestris 101/14,

• 2400 krzaków Rieslinga z zamku Vollradts. moszcz 82 st., kwasowoœæ 7,0 promili;

Od roku 1928 do 1930 w winnicy wzorcowej nad Kolejne roczne sprawozdanie Komisji Obwodowej do

Wagmostawem posadzono ogó³em 21.000 krzewów spraw Hodowli Winoroœli Izby Rolniczej Dolnego Œl¹ska

winoroœli. Po³owa z nich zosta³a zaszczepiona na z 1929 r. przynosi informacjê, ¿e zapocz¹tkowane

amerykañskich podk³adkach, odpornych na filokserê. w poprzednim roku doœwiadczenia z sadzonkami szcze-

Sadzonki pochodzi³y przede wszystkim ze szkó³ek pionymi stworzy³y zupe³nie nowe podstawy dla dalszej

hodowlanych w Nadrenii i Wirtembergii, a tak¿e upr aw y winoroœli. Wy nik i doœwiadczeñ sk³ania³y do

z wyselekcjonowanych odmian miejscowych. W nasadze- wprowadzenia powszechnego szczepienia na amery-

niach przewa¿a³ Sylvaner i Riesling, prowadzono tak¿e kañskich podk³adkach podstawowych lokalnych odmian

obserwacjê niedawno sprowadzonej do regionu odmiany winoroœli, takich jak Sylvaner, Riesling, Traminer i Mueller-

Mueller-Thurgau, z która wi¹zano du¿e nadzieje jako Thu rg au . M iasto za ³o¿y³o pierwsz¹ zamkniêt¹ plantacjê

z odmian¹ przysz³oœci. Na podstawie umowy zawartej tyc h o dmian zaszczepionych na amerykañskich

z Niemieckim Towarzystwem rolniczym (Deutsche podk³adkach. Na powierzchni 1 ha posadzono ponad

Landwirtschafts-Gesellschaft) prowadzono na plantacji 10 tysiêcy krzewów. Podk³adki dobierano przede

doœwiadczenia z nawo¿eniem. W tym celu ca³y obszar wszystkim z odmian, które ju¿ pokaza³y swoj¹ przydatnoœæ

winnicy podzielono na 45 czêœci. w innych regionach winiarskich z podobnymi, lekkimi

Do winnicy doœwiadczalnej zielonogórskiego Zwi¹zku glebami. Za najwa¿niejsze dla regionu zielonogórskiego

Rzemios³a i Ogrodnictwa (Versuchsweingarten der zosta³y uznane klony Riparia x Rupestris 101/14, Riparia x

Gewerbe- und Gartenbau Vereins) na wzgórzu Augusta Rupestris 3309 oraz Aramon x Riparia 143 B.

sprowadzono sadzonki rekomendowane przez Pruski Zainteresowanie zielonogórskich winiarzy sadzonkami

Instytut Uszlachetniania Winoroœli (Preussische Reben- szczepionymi na amerykañskich podk³adkach mia³o inne

veredlungsanstalt) w Oberlahnstein. Pochodzi³y one z nale- przyczyny ni¿ filoksera, czyli mszyca korzeniowa

¿¹cej do instytutu Pañstwowej Winnicy Wzorcowej (Phylloxera vitifolii Fitsch, dawniej Phylloxera vastatrix

(Staatliche Weinbergsmusteranlage) w Unkel nad Renem Planch.), która w ostatnich dziesiêcioleciach XIX w.

oraz Pañstwowej Winnicy Wzorcowej w Rheinbrohl nad ca³kowicie zniszczy³a winnice Zachodniej Europy. We

Renem. By³y to nastêpuj¹ce klony: wszystkich lokalnych opracowaniach dotycz¹cych

• Spaetburgunder (Pinot Noir) selekcji 1928 r. z Unkler zagadnienia tego szkodnika przewija siê pogl¹d, ¿e

Berg, którego moszcz przed t³oczeniem w prasie mia³ piaszczyste gleby rejonu Zielonej Góry posiadaj¹ naturalny

gêstoœæ 88 stopni Oechsla, przy kwasowoœci 15 promili; immunitet przeciw filokserze. Pogl¹d, jak siê wydaje,

• Spaetburgunder (Pinot Noir) selekcji 1928 r. z Unkler znajduj¹cy odzwierciedlenie w rzeczywistoœci, bowiem

Berg, którego moszcz po wyciœniêciu w prasie mia³ 84 st. p o n iemieckie plantacje krzewów na w³asnych korzeniach,

i 15 promili kwasowoœci; pozosta³e w mieœcie a¿ do czasu celowej likwidacji

• udoskonalony Riesling selekcji 1928 r. z Unkler Berg - 62 w latach 70-tych ubieg³ego wieku, nigdy nie odnotowa³y

st., kwasowoœæ 14 promili;

jakichkolwiek objawów obecnoœci filoksery.

• udoskonalony Riesling selekcji 1928 r. z Rheinbrohler Ley

- 61 st., kwas.12,5 promila;

[fragment ksi¹¿ki Miros³aw Kuleby „Ampelografia

• Sylvaner selekcji 1928 r. z Unkler Berg - naturalny moszcz

Zielonej Góry”, przygotowywanej do druku przez

o gêstoœci 75 st. Oechsla przy kwasowoœci 12,5 promila.

Wszystkie te sadzonki by³y na w³asnych korzeniach.

Kolejn¹ parti¹ winoroœli, z któr¹ prowadzono w Zielonej

Górze eksperymenty, by³y odmiany wyselekcjonowane

Wydawnictwo ProLibris]

„We Francji powstaje dziœ garstka win z krzewów

wywodz¹cych siê w prostej linii z nietkniêtego przez plagê

pokolenia (nazywa siê je franc de pied) - czytamy w felietonie

Marka Bieñczyka opublikowanym niedawno w „Przekroju”. -

Wœród nich jest s³ynny szampan Vieilles Vignes Francaises

(„stare krzewy francuskie”) wytwarzany przez Bollingera. Nie

wiadomo, jakim cudem ocala³y trzy maleñkie parcelki,

z których siê wywodzi. Wchodzi siê do nich jak do magicznego

ogródka, przebiegaj¹c przez ulicê i otwieraj¹c k³ódkê. Drugim

winem jest Cotes-du-Rhone z domaine Gramenon, zwane

Ceps Centanaires, czyli „stuletnie krzewy”. Najs³ynniejsze jest

loarskie Provinage (domaine Marionnet, 50 euro) powsta³e

wprost z krzewów lokalnego szczepu romorantin zasadzonych

jeszcze za Napoleona III, oko³o roku 1850; na zdjêciach

wygl¹daj¹ one jak biblijne drzewka oliwkowe albo nogi s³onia.

Od kilku lat têsknota za winem sprzed filoksery wzrasta.

Coraz wiêcej winiarzy sadzi krzewy bez podk³adek

amerykañskich, choæ paj¹czek nie przesta³ straszyæ. Niekiedy

w obrêbie tej samej winnicy wyrabiaj¹ oni dwa wina,

rozdzielaj¹c grona z krzewów z podk³adkami od tych bez

podk³adek. Wówczas mo¿liwe s¹ porównania. Wedle

degustatorów wina bezpodk³adkowe s¹ „g³êbsze, bardziej

z³o¿one i maj¹ ciekawsze aromaty”. O jednym z nich, loarskim

Asteride (z gron sauvignon blanc, 500 butelek) powiada siê, ¿e

za kilka lat, jeœli filoksera go po drodze nie capnie, osi¹gnie,

ponownie cytujê, „poziom jakoœci dotychczas niewyobra¿alny”.

Tutaj trzeba przypomnieæ, ¿e rejonu Zielonej Góry plaga

filoksery nigdy nie dotknê³a. Wœród niemieckich winiarzy

panowa³o powszechne przekonanie, ¿e miejscowe piaszczyste

gleby posiadaj¹ immunitet na filokserê. Zdawa³ siê to

potwierdzaæ fakt, ¿e mimo sprowadzania materia³u

nasadzeniowego z zachodnich regionów winiarskich Niemiec,

opanowanych przez mszycê korzeniow¹, nie zosta³a ona

zawleczona w rejon Zielonej Góry, chocia¿ zdarzy³o siê to

wszêdzie indziej na œwiecie. Niemniej badania naukowe

przeprowadzone specjalnie dla piaszczystych gleb

zielonogórskich przez Pañstwowy Instytut Biologii

w Naumburgu nad Sal¹ (Biologischen Reichsanstalt in

Naumburg an der Saale) nie potwierdzi³y w ca³oœci

optymistycznych opinii. Otó¿ wyniki tych badañ nie pozwoli³y

wykluczyæ w przysz³oœci inwazji filoksery, poniewa¿ tylko

nieliczne z przebadanych gleb mo¿na by³o uznaæ jako

posiadaj¹ce immunitet na mszycê korzeniow¹.

Jest faktem, ¿e filoksera nadal jest u nas nieznana. Nie

wystêpowa³a te¿ po wojnie, kiedy ok. 40 ha winnic uprawia³a

Lubuska Wytwórnia Win. By³y to nasadzenia niemal w ca³oœci

nie szczepione, rosn¹ce na w³asnych korzeniach - zarówno te

pochodz¹ce jeszcze z czasów przedwojennych, jak i póŸ-

niejsze, z lat 50-tych i 60-tych.

Przed Zielon¹ Gór¹ pojawia siê zatem niezwyk³a szansa

wytwarzania win z klasycznych odmian: Sylvaner, Traminer,

Riesling, Pinot Noir, Portugieser, hodowanych na w³asnych

korzeniach. Jak wynika z przytoczonego wy¿ej tekstu Marka

Bieñczyka, s¹ one przez znawców cenione najwy¿ej. Nie

sposób bowiem nie uznaæ oczywistego faktu, ¿e podk³adka

w taki czy inny sposób musi wp³ywaæ na walory owocuj¹cego

zrazu. Taki jest przecie¿ jeden z celów szczepienia: poprawa

jakoœci owoców, ich wielkoœci, czasu dojrzewania, plennoœci

ca³ej roœliny. Plennoœæ ma tu zreszt¹ bardzo istotne znaczenie:

zosta³o wykazane w sposób bezsporny, i to w³aœnie w toku

badañ prowadzonych w latach 20-tych ubieg³ego wieku na

zielonogórskich winnicach doœwiadczalnych, ¿e krzewy na

amerykañskich podk³adkach rosn¹ silniej. A stara prawda

winiarska mówi, ¿e im krzew roœnie bujniej i obficiej owocuje,

tym jakoœæ wina jest ni¿sza.

A mo¿e szanowni Czytelnicy zechc¹ podzieliæ siê

z redakcj¹ „Winiarza” w³asnymi doœwiadczeniami na ten temat?

(mk)

W Zielonej Górze i okolicach zachowa³o siê wiele krzewów

winoroœli posadzonych jeszcze przed wybuchem II wojny

œwiatowej, które mimo up³ywu 60-70 lat, a mo¿e i wiêcej, nadal

plonuj¹. Niektóre z nich s¹ swoistymi pomnikami przyrody,

odznaczaj¹cymi siê niespotykanymi rozmiarami (obwód pnia

41-40 cm, a nawet 71 cm). Czêsto ich w³aœciciele niezbyt sobie

ceni¹ te sêdziwe okazy, z racji drobnych, póŸno

dojrzewaj¹cych - a wiêc niemal do koñca „kwaœnych” -

owoców. Wynika to z niewiedzy - mamy bowiem do czynienia z

cennymi odmianami winiarskimi, których w³aœciw¹ cech¹ s¹

drobne jagody zebrane w zbite grona. Niew³aœciwie, a

przewa¿nie w ogóle nie ciête, nie mog¹ daæ owoców dobrej

jakoœci.

Owocuj¹cy krzew odmiany Blauer Spaetburgunder o obwodzie pnia 38,5 cm,

na posesji pani Krystyny Bekiesz, ul. Botaniczna 59

Najwy¿szy czas, aby otoczyæ te ¿ywe pomniki winiarskiej

przesz³oœci miasta nale¿yt¹ opiek¹, na przyk³ad w formie

oficjalnego uznania ich statusu przez Wojewódzkiego

Konserwatora Przyrody. Ju¿ dzisiaj mo¿na wskazaæ adresy

oko³o dziesiêciu krzewów o pomnikowych rozmiarach. A mo¿e

Czytelnicy „Winiarza” równie¿ znaj¹ takie okazy?

Na zlecenie ZGKiM, który sprawuje pieczê nad Wzgórzem

Winnym, zielonogórska firma „Hortus” Agaty Kusznierewicz,

specjalizuj¹ca siê w projektowaniu i zak³adaniu terenów

zielonych, przyst¹pi³a do renowacji miejskiej winnicy. Prace s¹

prowadzone na jednej z kwater o powierzchni 2.000 m kw.

Najpierw wykarczowano wegetuj¹ce tu ostatkiem si³,

zdegenerowane krzewy Aurory. Po usuniêciu darni za pomoc¹

œrodków chwastobójczych nawieziono 150 m szeœæ. ziemi

gliniastej wymieszanej z mad¹, co ma s³u¿yæ poprawieniu

struktury miejscowego piasku. ¯yznoœæ gleby ma zapewniæ

spora dawka przerobionego obornika bydlêcego (3 przyczepy)

i rozsiany nawóz sztuczny w postaci azofoski. Ca³oœæ zaorano

do g³êbokoœci 40 cm i wyrównano bronami.

Badania gleby przeprowadzono jesieni¹ ubieg³ego roku.

Jak wynika z inwentaryzacji winnicy sporz¹dzonej przez

Agnieszkê Stefaniak gleba ma pH od 6,6 do 7,6 i zawiera

dostateczn¹ iloœæ fosforu, natomiast ma niedobór potasu.

Badania biologiczne liœci winoroœli przeprowadzone przez

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roœlin

i Nasiennictwa wykaza³y objawy czerwonej plamistoœci,

powodowanej przez grzyb Pseudopeziza tracheiphila, oraz

obecnoœæ niepo¿¹danego goœcia - szpeciela winoroœlowca.

Go³ym okiem widaæ równie¿, ¿e czêœæ krzewów zara¿ona jest

wirusem staœmienia pêdów. Na wszystkie te plagi trzeba

znaleŸæ skuteczn¹ metodê terapii.

Kwaterê obsadza siê sprowadzonymi od szkó³karza p.

B³aszczaka z Majdanu pod Lublinem sadzonkami odmian Agat

Doñski, Arkadia, Bianca, Chrupka Ró¿owa, Himrod, Irsai Oliver,

Isabella, Iza Zaliwska, Kristaly, Per³a Zali, Schuyler, Seyve-

Villard 5276 (Seyval Blanc), Steuben. Rozstawa 1,20 x 2 m.

Ka¿da roœlina otrzymuje w³asny palik, po trzech latach

wyroœniête krzewy zostan¹ rozpiête na drutach.

Obserwacje fenologiczne

P¹ki winoroœli zaczê³y pêkaæ 18 kwietnia. Nocny przymrozek

13/14 maja (Zimni Ogrodnicy) ca³kowicie zniszczy³ zielone pêdy

w nisko po³o¿onych winnicach, np. u pana Mieczys³awa

Kaszuby w Droszkowie. W rejonie Ochli temperatura spad³a do -

5 st. C. Z powodu ch³odnej i deszczo-wej wiosny, do koñca

maja winoroœl jeszcze nie zakwit³a.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: