abc_iKOMINY KOMINKI.pdf

(443 KB) Pobierz
abc_047-052.pdf
OGRZEWANIE – KOMINY, KOMINKI
Bez komin(ka) ani rusz
Sprawna instalacja komi-
nowa to gwarancja naszego
zdrowia i bezpieczeñstwa.
Musi byæ prawid³owo zapro-
jektowana, wykonana
i eksploatowana. Têdy
bowiem uchodz¹ spaliny,
które nie tylko s¹ truj¹ce,
lecz nawet… wybuchowe.
Zw³aszcza spaliny z kot³ów
na paliwo sta³e i kominków.
A dobrze i ³adnie wykonany
kominek, ze sprawn¹ wenty-
lacj¹ i dobrym odprowadze-
niem spalin, bêdzie nas
cieszy³ w d³ugie, zimowe
wieczory…
Kiedy podj¹æ decyzjê o rodzaju komina?
Rodzaj, rozmieszczenie kana³ów jak
te¿ ich przekrój warto ustaliæ ju¿ na
etapie budowy konstrukcji domu, po
wybraniu systemu ogrzewania domu,
rodzaju kot³a, a nawet konkretnego
modelu. Uniknie siê wtedy koniecz-
noœci dokonywania przeróbek, gdy
system kominowy trzeba bêdzie do-
stosowaæ do zakupionego kot³a. Trze-
ba te¿ pamiêtaæ, ¿e kana³y spalinowe
i dymowe powinny odpowiadaæ wy-
maganiom stawianym przez produ-
centa kot³a, a te z regu³y s¹ zgodne
z obowi¹zuj¹cymi przepisami. Przed
rozpoczêciem u¿ytkowania, do doku-
mentów potrzebnych do formalnego
zakoñczenia budowy potrzebna jest
opinia kominiarska stwierdzaj¹ca
zgodnoϾ instalacji wentylacyjno-
kominowej z obowi¹zuj¹cymi przepi-
sami. Opiniê tak¹ wydaje uprawnio-
ny kominiarz.
fot. Komin-Flex
Do czego s³u¿¹ kana³y: dymowy, spali-
nowy i wentylacyjny?
Jaka powinna byæ
wysokoϾ komina?
Kana³y dymowe s³u¿¹ do pod³¹czania do nich kot³ów i kominków na paliwa sta³e.
Ka¿de urz¹dzenie musi byæ pod³¹czone do oddzielnego kana³u.
Kana³y spalinowe s¹ przeznaczone do pod³¹czania do nich gazowych lub olejowych
urz¹dzeñ grzewczych. Przewodami spalino-
wymi odprowadza siê tak¿e powietrze znad
okapów kuchennych.
Kana³y wentylacyjne odprowadzaj¹ powie-
trze w systemie wentylacji grawitacyjnej.
Ka¿dy kana³ wentylacyjny mo¿e odprowa-
dzaæ powietrze tylko z jednego pomieszcze-
nia. Wyloty kana³ów powinny znajdowaæ
siê na bocznych œciankach komina, ¿eby
ograniczyæ ryzyko przedostawania siê do
nich spalin lub dymu w przypadku os³abie-
nia lub odwrócenia w nich ci¹gu.
Wysokoœæ komina zale¿y od warunków stawia-
nych przez producenta kot³a lub kominka. On
te¿ okreœla minimalny ci¹g kominowy. Z regu-
³y kominy nie powinny byæ ni¿sze ni¿ 4 m, ale
s¹ te¿ wyj¹tki. Odrêbn¹ spraw¹ jest wyprowa-
dzenie komina ponad dach – zale¿y to od ro-
dzaju pokrycia dachowego oraz k¹ta nachyle-
nia dachu.
fot. Schiedel
Rozmieszczenie kana³ów dymowych, spalinowych
i wentylacyjnych w kominie. Wyloty przewodów spali-
nowych i dymowych s¹ skierowane do góry, a wentyla-
cyjne na boki komina
47
132937091.020.png 132937091.021.png 132937091.022.png 132937091.023.png 132937091.001.png
Z czego wykonuje siê
komin dla kot³a na paliwo
sta³e?
Dlaczego kana³y
dymowe Ÿle dzia³aj¹?
Na nieprawid³owe funkcjonowanie kana-
³ów dymowych mo¿e wp³ywaæ wiele czyn-
ników spowodowanych z³ym wykonaniem,
warunkami atmosferycznymi lub zanie-
czyszczeniem kana³u. Kana³y dymowe mu-
sz¹ byæ szczelne, o równych i mo¿liwie
g³adkich powierzchniach wewnêtrznych
i powinny przebiegaæ w linii prostej. Kana-
³y prowadzone w œcianach zewnêtrznych
powinny byæ ocieplone, co chroni przed
zbytnim wych³adzaniem siê spalin i kon-
densacj¹ pary wodnej. Kondensacja pary
wodnej spowodowana mo¿e te¿ byæ prac¹
kot³a przy zbyt niskich temperaturach –
dodatkowo zwiêksza siê wtedy osadzanie
sadzy, co prowadzi do pojawienia siê bru-
natnych wykwitów na zewnêtrznej po-
wierzchni komina i do wycieku brunatnej
mazi z wyczystki. Wykroplona woda w po-
³¹czeniu z osadami przyspiesza niszczenie
wnêtrza komina, gdy jest on zbudowany
z cegie³. Trzeba te¿ pamiêtaæ o zapewnie-
niu dostatecznego dop³ywu powietrza do
spalania, gdy¿ powoduje to zmniejszenie
siê ci¹gu kominowego i niezupe³ne spala-
nie paliwa. Nagromadzone gazy mog¹ wy-
buchn¹æ stwarzaj¹c powa¿ne zagro¿enie.
Kana³y dymowe dla kot³ów na paliwa sta³e mog¹ byæ
wykonywane jako murowane z dobrze wypalonej ceg³y,
³¹czonej na pe³ne spoiny. Czêœciej jednak stosowane s¹
obecnie kana³y z elementów prefabrykowanych wyko-
nanych z ceramiki szamotowej lub kamionki, albo wy-
posa¿one we wk³ady kominowe ze stali nierdzewnej.
Minimalny przekrój kana³ów dymowych nie mo¿e byæ
mniejszy ni¿ 14x14 cm lub œrednicy 14 cm, a w przy-
padku zamontowania stalowych wk³adów kominowych
mniej ni¿ 12 cm. Jednak jego przekrój musi byæ dosto-
sowany do wymiaru wylotu spalin z kot³a, nie mo¿e bo-
wiem nast¹piæ jego zwê¿enie. Podobne wymagania s¹
przy odprowadzaniu spalin z kominka z otwart¹ lub za-
mkniêt¹ komor¹ spalania.
Do kot³ów na paliwo sta³e komin mo¿e byæ wykonany z ceramiki szamo-
towej (fot. Schiedel)
Z czego wykonuje siê kominy do kot³ów
na paliwo gazowe i olejowe?
Kana³y spalinowe do kot³ów gazowych, ze wzglêdu na sto-
sunkowo nisk¹ temperaturê spalin, musz¹ byæ zabezpieczo-
ne przed ich korozyjnym dzia³aniem. Jeœli nie s¹ one bu-
dowane z kwasoodpornych elementów prefabrykowanych,
musz¹ byæ wyposa¿one we wk³ad ze stali kwasoodpornej.
Do kot³ów z otwart¹ komor¹ spalania wykorzystuje siê po-
jedyncze rury wstawione w murowany kana³ spalinowy lub
buduje komin z elementów prefabrykowanych.
Wymagania dotycz¹ce kominów do kot³ów olejowych s¹
takie same jak dla kot³ów gazowych. Palnik nadmuchowy
kot³a zapewnia te¿ wymuszenie ci¹gu i z regu³y
kominy te funkcjonuj¹ bez wiêkszych proble-
mów.
Jakie s¹ problemy
z instalacj¹ komi-
now¹ na gaz i olej
opa³owy?
Kana³y spalinowe wykonane z materia³ów
kwasoodpornych w zasadzie nie ulegaj¹
korozji i komin taki mo¿e s³u¿yæ bardzo
d³ugo. Nieprawid³owoœci w jego funkcjo-
nowaniu mog¹ byæ spowodowane przede
wszystkim zatkaniem siê kana³u przez ob-
ce elementy (ga³¹zki z gniazda ptaków,
oderwane elementy nasadki dachowej).
Przy nieprawid³owym monta¿u mog¹ te¿
pojawiæ siê zacieki spowodowane przeni-
kaniem kondensatu przez nieszczelnoœci
po³¹czeñ.
W kot³ach olejowych mo¿e dodatkowo
wyst¹piæ problem z odk³adaniem siê sadzy
spowodowany z³¹ regulacj¹ palnika, czy
te¿ zanieczyszczeniem oleju opa³owego.
Wybuchy na szczêœcie raczej siê nie zda-
rzaj¹.
Najlepszym rozwi¹zaniem dla kot³ów gazowych i olejowych jest komin ze stali kwasoodpornej
(fot. Komin-Flex)
48
132937091.002.png 132937091.003.png 132937091.004.png
OGRZEWANIE – KOMINY, KOMINKI
Jakiego typu kominem odprowadza siê spaliny z kot³ów
z zamkniêt¹ komor¹ spalania i kondensacyjnych?
powietrze wentylacyjne
Kot³y z zamkniêt¹ komor¹ spalania pod³¹cza siê
do wk³adów kominowych ze stali kwasoodpor-
nej. Mo¿na te¿ je pod³¹czyæ do przewodu po-
wietrzno-spalinowego w formie dwuœciennej ru-
ry wyprowadzonej ponad dach lub przez œcianê
domu. Funkcjê rury powietrznej mo¿e te¿ pe³niæ
sam kana³, a spaliny odprowadzane s¹ wtedy po-
jedyncz¹ rur¹ wstawion¹ do jego wnêtrza. Pod³¹-
czenie takie wymaga zamontowania odpowied-
niej rozety na pod³¹czeniu kot³a oraz nasadki na
koñcu komina. W ten sam sposób mo¿na zbudo-
waæ komin z elementów prefabrykowanych, wy-
korzystuj¹c wewnêtrzn¹ przestrzeñ obudowy ja-
ko kana³ powietrzny (komin typu LAS). Kominy
do kot³ów kondensacyjnych s¹ takie same jak do
kot³ów z zamkniêt¹ komor¹ spalania. Jedynie
odp³yw kondensatu warto po³¹czyæ z kanalizacj¹,
bo du¿a iloœæ skroplin wymaga czêstego opró¿-
niania zbiornika na kondensat.
spaliny
Przewód spalinowy ze stali kwasoodpornej do
kot³ów kondensacyjnych
Przewód powietrzno-spalinowy mo¿e byæ wykonany
z kana³u spalinowego i wstawionej do œrodka poje-
dynczej rury
a)
powietrze
wentylacyjne
spaliny
b)
powietrze
wentylacyjne
systemy typu LAS
spaliny
systemy typu LAS
kocio³
z zamkniêt¹
komor¹
spalania
kocio³
z zamkniêt¹
komor¹
spalania
System typu LAS do kot³ów z zamkniêt¹ komor¹ spalania o mocy do 21 kW (a) i kot³ów o wiêkszej mocy (b). Przy kot³ach o wiêkszej mocy spaliny nale¿y odprowadzaæ ponad dach
budynku
Jak czêsto trzeba czyœciæ
i kontrolowaæ komin?
fot. Velux
Okresowa kontrola kana³ów dymowych i spalinowych pozwala na zauwa¿enie
ewentualnych usterek i ich wczeœniejsze usuniêcie, zanim wyst¹pi powa¿niejsze
zagro¿enie. Jednak w praktyce, jakiekolwiek zak³ócenia w pracy kana³ów spali-
nowych od kot³ów gazowych czy olejowych sygnalizowane s¹ przez same kot³y,
które po prostu samoczynnie wy³¹czaj¹ siê. Natomiast w kot³ach wêglowych
konieczne jest okresowe – przynajmniej dwa razy do roku – usuwanie sadzy na-
gromadzonych wewn¹trz kana³u dymowego. Przy wiêkszym ich nagromadze-
niu mo¿e dojœæ do ich zapalenia siê, a nadmiernie nagrzany komin stwarza za-
gro¿enie po¿arowe nie mówi¹c o mo¿liwoœci ca³kowitego zniszczenia.
49
132937091.005.png 132937091.006.png 132937091.007.png 132937091.008.png 132937091.009.png
Do czego s³u¿¹
zakoñczenia komi-
nów – nasady, czapy
itp.?
Co mo¿e byæ przyczyn¹ nieprawid³owego
ci¹gu kominowego?
Ci¹g kominowy powstaje w wyniku ró¿nicy gêstoœci spalin o wysokiej temperaturze i po-
wietrza zewnêtrznego. L¿ejsze spaliny unosz¹ siê do góry zasysaj¹c powietrze do po-
mieszczenia, gdzie pracuje kocio³. Najczêstsz¹ przyczyn¹ niedostatecznego ci¹gu komi-
nowego jest brak dop³ywu wystarczaj¹cej iloœci powietrza z zewn¹trz – szczelne okna
i drzwi utrudniaj¹ jego przenikanie do œrodka. Dlatego kot³ownie musz¹ byæ wyposa¿o-
ne w nawiewniki zapewniaj¹ce dop³yw powietrza. Takich wymagañ nie maj¹ kot³y z za-
mkniêt¹ komor¹ spalania – powietrze dostarczane jest bowiem oddzielnym kana³em,
a ci¹g wymusza wentylator. W kot³ach na paliwo sta³e oraz w kominkach niedostateczny
ci¹g mo¿e byæ te¿ spowodowany zbyt nisk¹ temperatur¹ pracy przy rozpalaniu albo przy
bardzo zredukowanej mocy grzewczej.
Wyloty kana³ów dymowych i spalinowych po-
winny byæ os³oniête daszkiem, co chroni wnê-
trze komina przed wnikaniem wody opadowej,
a jest to istotne g³ównie w przypadku kana³ów
murowanych. W rejonach, gdzie wystêpuj¹ sil-
ne wiatry, konieczne jest zamontowanie nasa-
dek chroni¹cych przed wyst¹pieniem wstecz-
nego ci¹gu w wyniku uderzenia wiatru. Niekie-
dy montowane s¹ te¿
nasadki zwiêkszaj¹ce
ci¹g przy niekorzyst-
nym usytuowaniu ko-
mina lub gdy jest on
zbyt ma³ej wysokoœci.
Kominek – otwarty, zamkniêty czy DGP?
W tradycyjnym kominku z otwartym
paleniskiem wiêksza czêœæ ciep³a uzyski-
wanego w procesie spalania uchodzi przez
komin (nawet 80%). W kominku z wk³a-
dem proces spalania bêdzie przebiega³ wol-
niej i mniej intensywnie, a wiêksza iloœæ
wytworzonego ciep³a zostanie wypromie-
niowana do pomieszczenia. Zamkniêcie
paleniska szyb¹ ¿aroodporn¹ zmniejszy
równie¿ niebezpieczeñstwo po¿aru. Wk³ady
kominkowe maj¹ du¿o wy¿sz¹ sprawnoœæ
spalania od kominków z otwartym
paleniskiem (nawet 80%). Je¿eli kominek
ma ogrzewaæ tylko pomieszczenie,
w którym jest zamontowany, wystarczy
model o ma³ej mocy. Natomiast kominek
o odpowiednio du¿ej mocy mo¿e ogrzaæ
kilka pomieszczeñ lub nawet ca³y dom.
Mo¿liwe jest uzyskanie nawet 50% oszczêd-
noœci w kosztach zakupu paliwa w stosunku
do równowa¿nej energetycznie iloœci gazu.
Musimy jednak zainstalowaæ kominek
o odpowiedniej mocy i zamontowaæ system
rozprowadzaj¹cy ogrzane powietrze. Jest to
tzw. system DGP – dystrybucji gor¹cego
powietrza, rozprowadzaj¹cy je na zasadzie
konwekcji (wykorzystuj¹c zjawisko
unoszenia w górê ciep³ego powietrza, które
wp³ywa do kana³ów i nimi przep³ywa) albo
za pomoc¹ wentylatora . System konwek-
cyjny sprawdza siê, gdy ogrzewane s¹ po-
mieszczenia przylegaj¹ce do kominka lub
znajduj¹ce siê nad nim – dzia³a on popra-
wnie, je¿eli d³ugoœæ przewodów wentyla-
cyjnych nie przekroczy 3 m. Do du¿ych
budynków przeznaczony jest system
z wentylatorem, który powoduje wymu-
szony przep³yw powietrza w przewodach
wentylacyjnych. Mo¿e on ogrzaæ budynek
o powierzchni do 400 m 2 .
Kominek mo¿e byæ wykorzystywany do
ogrzewania okazjonalnego lub w okresach
przejœciowych, kiedy nie jest w³¹czone cen-
tralne ogrzewanie. Mo¿e tak¿e stanowiæ
podstawowe Ÿród³o ciep³a. Wi¹¿e siê to jed-
nak z koniecznoœci¹ dok³adania drewna do
paleniska, co mo¿e byæ utrudnione podczas
tygodnia pracy. Dlatego jest lepiej, je¿eli
kominek funkcjonuje tylko jako dodatkowe
Ÿród³o ciep³a.
Czasem trzeba
zamontowaæ zwyk³¹ nasadê
kominow¹ lub nasadê samonastawn¹
Kominek otwarty jest bardzo nastrojowy,
ale nie ogrzeje pomieszczenia
(fot. Gorenje)
Kominek z wk³adem kominkowym jest tak skon-
struowany, ¿e ogrzewa powietrze, które wp³ywa do
pomieszczenia przez kratki nawiewne. Jest to bardzo
przydatne w okresach przejœciowych
– mo¿emy dogrzaæ pokój bez potrzeby uruchamiania
centralnego ogrzewania
Mo¿na kupiæ wk³ad kominkowy, który
bêdzie nie tylko dekorowa³ pomieszczenie,
ale tak¿e je ogrzewa³ (fot. Tarnava)
Ciep³o z kominka mo¿na wykorzystaæ, rozprowadza-
j¹c ogrzane powietrze do innych pomieszczeñ. Prze-
p³ywa ono kana³ami w sposób grawitacyjny lub wy-
muszony przez wentylator. Jest to system DGP.
50
132937091.010.png 132937091.011.png 132937091.012.png 132937091.013.png 132937091.014.png
OGRZEWANIE – KOMINY, KOMINKI
Kominek z p³aszczem wodnym?
Kominek z p³aszczem wodnym funkcjo-
nuje podobnie, jak kocio³ centralnego
ogrzewania na paliwo sta³e. Jedyna ró¿-
nica polega na tym, ¿e Ÿród³o ciep³a
znajduje siê w jednym z ogrzewanych
pomieszczeñ, a nie w kot³owni. Dodatko-
w¹ energiê ciepln¹ pozyskuje siê zatem
z promieniowania cieplnego kominka.
Zgodnie z przepisami, uk³ad grzewczy,
zasilany ze Ÿród³a ciep³a pracuj¹cego na
paliwie sta³ym, musi byæ uk³adem otwar-
tym (wyposa¿onym w naczynie wzbior-
cze z rur¹ przelewow¹), wyprowadzonym
na zewn¹trz otworem powietrznym. Jest
to konieczne ze wzglêdu na ryzyko wy-
st¹pienia ubytków wody w obiegu oraz
jej przegrzania powy¿ej temperatury
wrzenia. Otwarte naczynie zabezpiecza
wtedy przed groŸnym wzrostem ciœnie-
nia, co mog³oby doprowadziæ do eksplo-
zji uk³adu.
Jednak uk³ad otwarty nie jest dobrym
systemem zasilania grzejników p³yto-
wych. Kontakt cieczy grzewczej w obie-
gu instalacji z powietrzem atmosferycz-
nym, powoduje wzrost zawartoœci tlenu
w wodzie instalacyjnej, co z kolei zwiêk-
sza oddzia³ywanie korozyjne na metalo-
we elementy obiegu i przyspiesza rdze-
wienie grzejników od œrodka.
Lepszym rozwi¹zaniem w takich przy-
padkach jest oddzielenie obiegu kot³owe-
go od obiegu instalacyjnego przez za-
montowanie wymiennika p³ytowego.
Wtedy tylko obieg kot³owy musi byæ ty-
pu otwartego, a resztê instalacji mo¿na
wyposa¿yæ w przeponowe naczynie
wzbiorcze i utworzyæ obieg zamkniêty.
Przy takim systemie potrzebne s¹ dwie
pompy obiegowe, które powinny praco-
waæ w trybie ci¹g³ym: jedna w obwodzie
kocio³-wymiennik, a druga w obiegu wy-
miennik-grzejniki. Regulacjê temperatu-
ry wody zasilaj¹cej mo¿na uzyskaæ jedy-
nie przez sterowanie intensywnoœci¹ pro-
cesu spalania, co w przypadku kominka
polega na zmianie iloœci w³o¿onego opa-
³u oraz sterowaniu doprowadzeniem po-
wietrza do spalania.
Z kominkiem wyposa¿onym w p³aszcz
wodny mo¿e wspó³pracowaæ uk³ad pod-
grzewania wody zawieraj¹cy pojemno-
œciowy zbiornik z umieszczon¹ w œrodku
wê¿ownic¹. Zasilany jest on bezpoœred-
nio z obiegu otwartego, co zapewnia
szybkie podgrzanie wody. Warto zaopa-
trzyæ zbiornik w zawór odcinaj¹cy
– rêczny lub automatyczny – który zapo-
biegnie wych³adzaniu wody, gdy komi-
nek nie bêdzie pracowa³, a instalacja
grzewcza prze³¹czona bêdzie na ogrzewa-
nie.
Poza sezonem grzewczym, przygotowanie
ciep³ej wody wymaga ka¿dorazowo roz-
palania kominka, co zw³aszcza w ciep³e
dni niepotrzebnie dogrzewa pomieszcze-
nie. Problem ten rozwi¹zaæ mo¿na przez
wyposa¿enie zbiornika pojemnoœciowego
ciep³ej wody w dodatkow¹ grza³kê elek-
tryczn¹, w³¹czan¹ jedynie w sezonie
letnim.
Kominek z p³aszczem wodnym
(fot. Lechma – Systemy kominkowe)
Kominek z p³aszczem wodnym wygl¹da tak jak
tradycyjny (fot. CTM Polonia)
grzejnik
przeponowe naczynie
wzbiorcze
otwarte naczynie
wzbiorcze
kominek z p³aszczem
wodnym
wymiennik
ciep³a
Schemat instalacji z kominkiem
pompa obiegowa
Co na opa³ do kominka?
Jako opa³u najlepiej u¿ywaæ drewna li-
œciastego. Najlepsze bêdzie drewno twar-
de – brzoza, d¹b lub drewno z drzew
owocowych. Drewno drzew iglastych
w czasie palenia strzela gradem iskier.
Chocia¿ tworzy to zupe³nie inny efekt ni¿
przy spokojnym paleniu siê drewna liœcia-
stego i ma wielu zwolenników, jednak dla
instalacji kominowej i samego kominka
nie jest dobre. Drewno iglaste zawiera bo-
wiem du¿o ¿ywicy i podczas spalania
zanieczyszcza palenisko i komin.
Wilgotnoœæ drewna nie powinna byæ
wiêksza ni¿ 20%, dlatego powinno byæ
ono sk³adowane min. 1,5 roku. Czas pra-
cy bez uzupe³niania opa³u zale¿y od
sprawnoœci urz¹dzenia i wynosi zazwy-
czaj 8-10 godzin.
Opa³ do kominka najlepiej mieæ zawsze „pod rêk¹”, np. w oryginalnie wymyœlonym schowku (fot. Ulrich Brunner)
51
132937091.015.png 132937091.016.png 132937091.017.png 132937091.018.png 132937091.019.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin