Endometritis.docx

Endometritis

Podłoże zapalenia:

Endometritis jest spowodowane wniknięciem bakterii drogą wstępującą przez pochwę do macicy. Zakażenie to występuje głownie po porodzie. Wśród krów mlecznych 80-100% krów po wycieleniu jest zarażonych bakteriami. Infekcja jest zwalczana przez neutrofile organizmu oraz przez wydalanie zawartości macicy przez jej skurcze podczas jej inwolucji. Procesy te sprawiają,  że po 3 tygodniach od porodu tylko u 15% zwierząt rozwija się kliniczna postać endometritis charakteryzująca się ropną zawartością macicy. Zawartość ta zwykle wypływa przez pochwę.

Zarażenie bakteriami ma zwykle charakter mieszany. Najczęściej powodują je Eschelicha coli, Arcanobacterium pyogenes, Fusobacterium necrophorum i bakterie z rodzaju Prevotella.

Skutkiem obecności bakterii w jamie macicy jest przedłużający się stan zapalny uniemożliwiający implantację i rozwój zarodka co prowadzi do dużych strat ekonomicznych. Utrudnienia w zacieleniu krów występują nawet po wyleczeniu i sterylizacji macicy. Może to być spowodowane silnymi uszkodzeniami endometrium powodującymi blizny oraz aseptycznym stanem zapalnym macicy.

Toksyny bakteryjne wpływają również na działalność wydzielniczą endometrium. Łącząc się z komórkami nabłonkowymi i miąższowymi powodują zwiększone wydzielanie przez nie prostaglandyny E działającej luteotropowo i zapobiegającej luteolinie. Zmniejsza to odporność endometrium. Toksyny przechodząc do układu krążenia wpływają również na centralne ośrodki związane z rozrodem hamując wydzielanie GnRH z podwzgórza i LH z przysadki

Czynniki ryzyka:

1.      Czynniki mechaniczne:

·         Zatrzymanie błon płodowych

·         Ciąża bliźniacza

·         Komplikacje porodowe

·         Płód martwo urodzony

·         Brudne linki lub łańcuszki porodowe

·         Opóźnienie inwolucji macicy

2.      Zaburzenia metaboliczne:

·         Ketoza

·         Braki mineralne spowodowane źle zbilansowaną paszą

·         Gorączka mleczna

3.      Zaburzenie równowagi miedzy układem odpornościowym a bakteriami:

·         Zaburzenie funkcji neutrofilów

·         Podawanie progesteronu i sterydów

·         Wczesne formowanie ciałka żółtego po wycieleniu

·         Brak higieny poporodowej

·         Obecność w świetle macicy silnie patogennych E. coli i A. pyogenes

Konsekwencje choroby:

·         Spadek płodności. U chorych krów wydłuża się o 30 dni okres między wycieleni owy. Odsetek zacieleń jest u nich znacząco niższy, a 5% jest brakowanych ze stada z powodu niepłodności. Jest to spowodowane blokowaniem wydzielania hormonów, torbielatowością jajników

·         Spadek mleczności, szczególnie jeżeli endometritis jest powiązane z zatrzymaniem łożyska.

·         Wynikające z powyższych straty finansowe.

Diagnoza endometritis:

Podstawą do diagnozowania zapalenia błony śluzowej macicy jest badanie śluzu znajdującego się w pochwie w kierunku obecności wydzieliny ropnej pochodzącej z macicy. Śluz znajdujący się w pochwie powinien być bez zapachu i przejrzysty. Obecność wydzieliny o nieprzyjemnym zapachu i zawierającej ropę świadczy o bakteryjnym zapaleniu macicy.  Trójstopniowe różnicowanie zapachu i obecności ropy po sumowaniu określa stopień ciężkości endometritis. Ropna wydzielina i nieprzyjemny zapach są charakterystyczne dla patogennych bakterii będących powodami ropomacicza. Nie jest jednak charakterystyczna dla flory oportunistycznej czy warunkowo chorobotwórczej. Ocena klinicznego stanu macicy pozwala na prognozowanie czasu trwania leczenia.

Najlepszym sposobem wykrywania endometritis jest badanie wszystkich krów w stadzie pomiędzy 3 a 5 tygodniem po wycieleniu na obecność ropy w wydzielinie pochwowej.

Leczenie:

·         Podanie prostaglandyny F2alfa jeżeli krowa jest w fazie lutealnej cyklu. Powoduje to zanik ciałka żółtego i rozwój fazy pęcherzykowej, kiedy jest zwiększona odporność błony macicy co zwiększa zwalczanie bakterii.

·         Antybiotykoterapia domaciczna. Najczęściej stosuje się cefalosporyny.

·         Zastosowanie w tym samym czacie prostaglandyny i antybiotyku.

Zapobieganie:

Na występowanie endometritis ma wpływ wiele czynników na które ludzie nie mają wpływu takie jak ciąże bliźniacze czy poronienia. Są jednak czynniki na które mamy bezpośredni wpływ takie jak higiena obór i porodów czy zbilansowanie dawek pokarmowych i zapobieganie chorobą metabolicznych i to właśnie na nich powinny być skupione wysiłki w celu zminimalizowania ilości występowania zapalenia błony śluzowej macicy